Στις αρχές της βδομάδας που πέρασε, έγινε γνωστό στα κατεχόμενα ότι ο «πρωθυπουργός» Ερσίν Τατάρ έλαβε πρόσκληση από την Άγκυρα για διαβουλεύσεις στο προεδρικό μέγαρο. Στην Άγκυρα κλήθηκαν ακόμα και οι αρχηγοί όλων των κομμάτων της τ/κ Δεξιάς που εκπροσωπούνται στη «βουλή», δηλαδή του Δημοκρατικού Κόμματος (ΔΚ), και του Κόμματος Αναγέννησης (ΚΑ). Η τ/κ αντιπολίτευση αντέδρασε έντονα υποστηρίζοντας η Άγκυρα, λίγο πριν τις «προεδρικές εκλογές» του Οκτωβρίου, προχώρησε σε «ωμή παρέμβαση» στα πολιτικά δρώμενα της τ/κ κοινότητας. Την πρόσκληση της Άγκυρας απέρριψε ο «αντιπρόεδρος και ΥΠΕΞ» Κουντρέτ Όζερσαϊ με το σκεπτικό ότι η χρονική συγκυρία δεν ήταν σωστή και δεν συμμετείχε στο ταξίδι. Πέραν της ακατάλληλης συγκυρίας, ένας ακόμη σημαντικός λόγος οδήγησε τον Όζερσαϊ, σε ανοιχτή αντιπαράθεση με την Άγκυρα με την οποία παραδοσιακά διατηρεί καλές σχέσεις.
Η νέα κίνηση της Άγκυρας ήρθε σε μια περίοδο που το «κυβερνών» Κόμμα Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ) του Τατάρ συνομιλούσε παρασκηνιακά με το ΔΚ και το ΚΑ για σχηματισμό μιας νέας «κυβέρνησης» συνασπισμού, στη βάση συνένωσης όλων των δυνάμεων της τ/κ Δεξιάς στις «προεδρικές» γύρω από μια κοινή υποψηφιότητα και σχηματισμό μιας τριμερούς «κυβέρνησης», στην οποία τα δύο μικρότερα κόμματα θα εξασφάλιζαν σημαντικά χαρτοφυλάκια. Το ζήτημα τέθηκε επί τάπητος και στην Άγκυρα σε συνεδρία που συντόνιζε ο αντιπρόεδρος Φουάτ Οκτάϊ, με τον ίδιο να υποστηρίζει ότι «οι προεδρικές εκλογές είναι ζωτικής σημασίας όχι μονάχα για το μέλλον των Τ/κ αλλά και για την κατοχύρωση των νέων διεκδικήσεων της Άγκυρας σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο». Παρά την επιμονή της τουρκικής πλευράς, η τ/κ Δεξιά δεν κατάφερε κατά τις διαβουλεύσεις στην Άγκυρα να συμφωνήσει σε κοινό υποψήφιο. Ωστόσο, η πλέον σημαντική συνάντηση υπήρξε εκείνη του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον «πρωθυπουργό», Ερσίν Τατάρ και τους ηγέτες των τ/κ κομμάτων της Δεξιάς κατά την οποία, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες της «Κ», αποφασίστηκε η δρομολόγηση σημαντικών εξελίξεων, που άπτονται τόσο των Βαρωσίων όσο και του Κυπριακού. Μάλιστα τ/κ πηγές με γνώση των διαδραματισθέντων είπαν χαρακτηριστικά στην «Κ»: «Το Βαρώσι θα ξαναζωντανέψει το συντομότερο δυνατό. Η απόφαση λήφθηκε. Καταρτίστηκε σχέδιο δράσης με στάδια και πρόνοιες».
Αρκούντως αποκαλυπτική είναι όμως η παραδοχή ότι ο Μουσταφά Ακιντζί αποτελεί σοβαρό εμπόδιο στην υλοποίηση των σχεδίων της Άγκυρας και της τ/κ Δεξίας καθώς τ/κ πηγή διασαφηνίζει: «Οι προεδρικές εκλογές μας, είναι πλέον ζωτικής σημασίας. Άγκυρα και εθνικές δυνάμεις της τ/κ κοινότητας συμφωνούν στην ανάγκη αλλαγής πλεύσης σε σειρά ζητημάτων. Ως Τουρκοκύπριοι χρειαζόμαστε μια νέα ηγεσία, η οποία θα λάβει γενναίες αποφάσεις στο Κυπριακό και στα ζητήματα που άπτονται του προβλήματος που εδώ και μισό αιώνα αναμένει λύση. Σε περίπτωση επανεκλογής του Μουσταφά Ακιντζί, όλα αυτά τα σχέδια κινδυνεύουν να παραμείνουν σε καθεστώς αναμονής για μια ολόκληρη πενταετία». Τα παραπάνω επιβεβαιώνει και πηγή στην Άγκυρα που έχει γνώση των διαβουλεύσεων στο Προεδρικό.
Βαρώσι και ο νέος «νόμος»
Στις διαβουλεύσεις του τουρκικού Προεδρικού, πλην των «προεδρικών, συζητήθηκε και το μέλλον της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων, με την Άγκυρα να ζητά από την τ/κ πλευρά επίσπευση της διαδικασίας ανοίγματος της πόλης. Για τους Τούρκους αξιωματούχους, το Βαρώσι είναι ο άσσος στο μανίκι της τουρκικής διπλωματίας, ο οποίος αναμένεται να αλλάξει ισορροπίες και δεδομένα στο Κυπριακό και να επηρεάσει και ολόκληρη την Αν. Μεσόγειο στην οποία έχει στραμμένη την προσοχή της η Άγκυρα το τελευταίο διάστημα.
Στο πλαίσιο αυτού του σκεπτικού, Ερντογάν και Οκτάϊ συζήτησαν με την τ/κ πλευρά το σχέδιο ανοίγματος της κλειστής πόλης και το business plan για το οποίο η Άγκυρα έχει επιταχύνει το τελευταίο διάστημα την προσπάθεια εξασφάλισης των απαιτούμενων οικονομικών κονδυλίων για την επιτυχημένη ολοκλήρωσή του. Αν και ελάχιστα στοιχεία είδαν το φως της δημοσιότητας, η «Κ» πληροφορείται ότι παράλληλα με την καταγραφή της ακίνητης περιουσίας και της συνολικής εικόνας στο Βαρώσι -διαδικασία που ολοκληρώνεται αυτό το διάστημα- το αμέσως επόμενο στάδιο του σχεδίου θα λάβει χώρα στη «βουλή». Συγκεκριμένα, μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες, κυρίως η πανδημία και οι «προεδρικές», θα πάει στη «βουλή» νόμος που θα αφορά στην Επιτροπή Ακίνητης Περιουσίας και στην δικαιοδοσία της για την περίκλειστη πόλη. Ενημερωμένες για το ζήτημα πηγές εξηγούν: «Χρειαζόμαστε ένα νέο νομικό πλαίσιο το οποίο θα διευκολύνει την προσφυγή στην Επιτροπή για διεκδίκηση των περιουσιών. Με τον σχεδιαζόμενο νόμο, παλιοί ιδιοκτήτες ακινήτων στο Βαρώσι και το ΕΒΚΑΦ θα προσφεύγουν ταυτόχρονα στην Επιτροπή, η οποία με σύντομες αλλά αξιόπιστες και διεθνώς αναγνωρισμένες διαδικασίες θα επιλύει τις διενέξεις των δυο πλευρών. Με αυτό τον τρόπο ορισμένες περιουσίες θα επιστραφούν στους ιδιοκτήτες τους και ενδεχομένως κάποιες στο ΕΒΚΑΦ». Οι ίδιες πηγές διασαφηνίζουν ότι: «Στο νέο Βαρώσι δεν θα έχει δικαίωμα εγκατάστασης όποιος θέλει, είτε από την νότια Κύπρο, είτε από την ΤΔΒΚ και την Τουρκία. Προτεραιότητα θα έχουν οι ιδιοκτήτες και το ΕΒΚΑΦ. Στην πορεία ωστόσο, όσοι από τους ιδιοκτήτες το επιθυμούν θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να μεταβιβάσουν την ιδιοκτησία τους σε άλλα άτομα. Ο νέος νόμος λοιπόν θα επιληφθεί αυτών των ζητημάτων».
Λύση δυο κρατών
Σχολιάζοντας τις κρίσιμες εξελίξεις της προηγούμενης εβδομάδας στην Άγκυρα, τ/κ δημοσιογραφικές πηγές σημειώνουν ότι με το πέρας των «προεδρικών» και όταν το επιτρέψουν τα νέα δεδομένα της πανδημίας, θα πρέπει να αναμένεται κινητικότητα και στο Κυπριακό. Ενδεχομένως, από το 2021 μέχρι και τις κυπριακές και τουρκικές εκλογές του 2023 θα μεσολαβήσει νέα περίοδος στο Κυπριακό, στην οποία οι πλευρές θα κληθούν να αποφασίσουν για την πορεία της διαδικασίας που παρέμεινε ανολοκλήρωτη στο Κραν Μοντάνα. Έγκυρή πηγή στην Άγκυρα, λέει σχετικά στην «Κ»: «Η τουρκική πλευρά έχει ξεκαθαρίσει ότι η νέα διαδικασία δεν πρόκειται να ξεκινήσει από το σημείο που διακόπηκαν οι συνομιλίες στο Κραν Μοντάνα. Από τις αρχές του 2021, στο τραπέζι θα πρέπει να έρθουν νέες, φρέσκιες και εναλλακτικές ιδέες και προτάσεις για το Κυπριακό. Το ομοσπονδιακό μοντέλο, έτσι όπως το εννοεί ο κ. Νίκος Αναστασιάδης, αποτελεί πλέον παρελθόν, αν όχι για πολλούς λόγους, σίγουρα για τον εξής σημαντικό: Το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας χρειάζεται την κατοχύρωση των ξεχωριστών δικαιωμάτων των Τ/κ στη γη, τη θάλασσα και τα πέριξ του νησιού ύδατα έτσι ώστε να επιτευχθεί η τελική επιτυχημένη κατοχύρωση των τουρκικών συμφερόντων σε ολόκληρη την Αν. Μεσόγειο».
Έντυπη Έκδοση
