Του Γιάννη Ιωάννου
Όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις (IDF) έχουν αφιχθεί, από την Κυριακή 29 Μαΐου, στη Κύπρο για να συμμετέχουν στην ΤΑΜΣ «Αγαπήνωρ 2022» που θα διαρκέσει πέντε ημέρες, μέχρι την Πέμπτη 2 Ιουνίου. Η άσκηση εντάσσεται στα πλαίσια της αμυντικής συνεργασίας Κύπρου-Ισραήλ που τα τελευταία χρόνια εκτείνεται και στο πεδίο των κοινών στρατιωτικών ασκήσεων με φόντο τόσο τον χερσαίο όσο και τον εναέριο και θαλάσσιο χώρο πέριξ της Κύπρου. Η άσκηση “Chariots of Fire”, διάρκειας 4 εβδομάδων εκ μέρους των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων εντάσσει τη Κύπρο στους σχεδιασμούς της κατά το πενταήμερο του «Αγαπήνωρος».
Η άσκηση
Το κυπριακό κομμάτι του “Chariots of Fire” εξετάζει φέτος στρατιωτικά drills που αφορούν στη δράση του IDF σε σενάρια παρατεταμένης σύγκρουσης σε εχθρικό περιβάλλον (prolonged conflict in hostile terrain) και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων δύο βασικές παραμέτρους:
• Προσαρμογή σε συνθήκες μάχης εντός εχθρικού περιβάλλοντος ή γραμμών του εχθρού και διαχείριση συνθηκών κρίσης που προέκυψαν (τραυματισμοί, εκκένωση δυνάμεων, κοκ) και
• Εκπαίδευση στη λογιστική και διοικητική υποστήριξη ενός τέτοιου περιβάλλοντος μάχης όπου τα στρατεύματα θα πρέπει να δεχθούν εφόδια από αεροπορικές ρίψεις
Σε αυτό το πλαίσιο η ΤΑΜΣ «Αγαπήνωρ» περιλαμβάνει διακλαδικά αντικείμενα όπως η εγγύς υποστήριξη μάχης με επιθετικά ελικόπτερα ή η κατεύθυνση πυρών από αυτά, η μεταφορά τραυματιών με τέτοια σε συνθήκες διαχείρισης κρίσης καθώς και η ρίψη στρατιωτικού υλικού υποστήριξης χερσαίων δυνάμεων με εναέρια μέσα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Κύπρος ως πεδίο (τερέν) στρατιωτικών επιχειρήσεων για το Ισραήλ προσομοιάζει -με ρεαλιστικούς όρους- δύο βασικά σενάρια για τον IDF. Σύμφωνα με τα Ισραηλινά ΜΜΕ και την «Jerusalem Post», «την μάχη με την σιιτική οργάνωση Χεζμπολάχ του Λιβάνου εντός λιβανικής επικράτειας άρα εξ’ ορισμού σε άγνωστο έδαφος -προοπτική που εξυπηρετεί η Κύπρος λόγω εγγύτητας β. τις συνθήκες μάχης του IDF σε διασυνοριακές συγκρούσεις (Λίβανος, Συρία, Γάζα) όπου εναλλάσσονται ως επιχειρησιακά πεδία ορεινοί όγκοι μεσαίων και υψηλότερων υψομέτρων, κατοικημένοι τόποι (urban warfare) κι ανοικτό πεδίο. Το Τρόοδος ομοιάζει με το όρος Hermon, τόσο κλιματολογικά όσο και -ανά σημεία- υψομετρικά, κατεξοχήν πεδίο δυνητικής δράσης του IDF στα Υψίπεδα του Γκολάν και στο νευραλγικό σημείο του «τριεθνούς» μεταξύ Λιβάνου και Συρίας όπου δραστηριοποιείται η οργάνωση Χεζμπολάχ».
Αξίζει τέλος να σημειωθεί πως στην άσκηση «Αγαπήνωρ» συμμετέχουν τόσο επαγγελματικές όσο και δυνάμεις εφέδρων εκ μέρους του IDF συμπεριλαμβανομένων πεζικού, αεροπορίας, ναυτικού και ειδικών δυνάμεων -όπως η μονάδα ειδικών επιχειρήσεων Shayetet 13 (αντίστοιχη των αμερικανικών δυνάμεων των SΕΑLS).
Ομάδα τυφεκιοφόρων του IDF σε θέσεις μάχης επί κυπριακού εδάφους σε παλιότερη άσκηση επί κυπριακού εδάφους
Ισραηλινός ασυρματιστής σε φώτο με πανοραμική όψη της Κύπρου από παλιότερη άσκηση του IDF
Πολιτικές προεκτάσεις
Στις κοινές ασκήσεις ΕΦ-IDF δίνεται, κι από τις δύο πλευρές, η διάσταση της περιφερειακής συνεργασίας για σκοπούς στρατηγικής ασφάλειας και συνεργασίας στη περιοχή ενώ οι δύο ένοπλες δυνάμεις ανταλλάζουν εμπειρίες και τεχνογνωσία. Φέτος η άσκηση «Αγαπήνωρ» έλαβε και πολιτικές διαστάσεις λόγω των δηλώσεων του Τούρκου ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου κατά την διάρκεια της επίσκεψής του στο Ισραήλ. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ εξέφρασε δυσαρέσκεια σε μια περίοδο που Άγκυρα και Τελ Αβίβ προχωρούν, αργά αλλά με προοπτικές, σε μια προσπάθεια αποκατάστασης των διμερών τους διπλωματικών σχέσεων -που επλήγησαν μετά το 2010.
Το Τελ Αβίβ σινιάλαρε προς την Άγκυρα πως η άσκηση δεν αφορά per se τη Κύπρο αλλά τον IDF -πτυχή που ωστόσο έμπειροι παρατηρητές απέδωσαν στην προσπάθεια καθησυχασμού της Τουρκίας εκ μέρους του Ισραήλ. Οι κοινές στρατιωτικές ασκήσεις Κύπρου-Ισραήλ, τέλος, πηγαίνουν πίσω στο 2016-2017 εντάσσονται στα πλαίσια της στενής στρατηγικής συνεργασίας των δύο χωρών τα τελευταία χρόνια και σε καμιά περίπτωση δεν έχουν συμμαχικό αποτύπωμα με την έννοια της αμοιβαίας, απευθείας, στρατιωτικής συνδρομής σε περίπτωση κρίσης.
