Του Παύλου Ξανθούλη
Νέος γύρος διαφωνιών και ασυνεννοησίας καταγράφεται, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο πλαίσιο της προσπάθειας για συζήτηση στην ολομέλεια του Σώματος, της καταδίκης της Τουρκίας, ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης κατοχής της Κύπρου, 51 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή. Τα τέσσερα κυπριακά κόμματα, ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ, ΕΛΑΜ και ΔΗΚΟ, τα οποία εκπροσωπούνται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δεν κατάφεραν να συντονίσουν τις ενέργειές τους προς μια κοινή κατεύθυνση. Ως εκ τούτου, όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, πορεύονται χωριστά, υποβάλλοντας το καθένα τη δική του πρόταση, μέσω της πολιτικής ομάδας στην οποία συμμετέχει, για το πλαίσιο μέσα στο οποίο επιδιώκεται να διεξαχθεί η συζήτηση.
Αυτό πάντως που προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ότι οι γραπτές προτάσεις που έχουν υποβληθεί από τον ΔΗΣΥ και το ΕΛΑΜ για την καταδίκη της συνεχιζόμενης κατοχής της Τουρκίας, και τις οποίες έχει εξασφαλίσει η «Κ», έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό στοιχείο: Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΔΗΣΥ) και οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί-Μεταρρυθμιστές, ECR (ΕΛΑΜ), αποφεύγουν και οι δύο να αναφερθούν στο «συμφωνημένο πλαίσιο» λύσης του Κυπριακού, στις χωριστές τους προτάσεις. Το μεν ΕΛΑΜ, ήταν δεδομένο και αναμενόμενο ότι λόγω των γνωστών του θέσεων θα κινείτο προς αυτή την κατεύθυνση, θέτοντας εκτός συζητήσεων το συμφωνημένο πλαίσιο λύσης, δηλαδή τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Ο δε ΔΗΣΥ, όμως, προκαλεί έκπληξη υιοθετώντας πανομοιότυπη στάση, στη δική του γραπτή πρόταση, η οποία καθορίζει το πλαίσιο μέσα στο οποίο επιδιώκει να διεξαχθεί συζήτηση στην ολομέλεια της Ευρωβουλής, για καταδίκη της Τουρκίας. Αντίθετα, η Ευρωπαϊκή Αριστερά (ΑΚΕΛ) αναφέρεται στη δική της πρόταση, αφενός στην καταδίκη της Τουρκίας και αφετέρου στο «συμφωνημένο πλαίσιο» του ΟΗΕ. Όπως και οι Σοσιαλιστές-Δημοκράτες (ΔΗΚΟ), που αναφέρονται σε καταδίκη της Άγκυρας, προβαίνοντας παράλληλα σε αναφορά επί των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, στη δική τους χωριστή πρόταση.
Δεν υπήρξε συντονισμός μεταξύ των κυπριακών κομμάτων, με την έννοια της εκ των προτέρων συζήτησης και της διαβούλευσης, προκειμένου να επιδιωχθεί μια κοινή προσέγγιση μεταξύ των Κυπρίων ευρωβουλευτών
4 προτάσεις
Ας δούμε όμως ποιες είναι οι προτάσεις για καταδίκη της εισβολής και της κατοχής, ενόψει της προσεχούς ολομέλειας, όπως τις έχουν υποβάλει οι πολιτικές ομάδες της Ευρωβουλής, με τις οποίες είναι συνδεδεμένα τα τέσσερα κυπριακά κόμματα. Σύμφωνα λοιπόν με πληροφορίες της «Κ», έχουν υποβληθεί οι εξής τέσσερις χωριστές προτάσεις, οι οποίες θα τεθούν ενώπιον της Διάσκεψης των Προέδρων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προκειμένου να αποφασισθεί εάν και στη βάση ποιας πρότασης ενδέχεται να διεξαχθεί συζήτηση στην ολομέλεια του Σώματος:
ΕΛΚ-ΔΗΣΥ: Δήλωση Προέδρου (σ.σ. Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα) 51 χρόνια τουρκικής κατοχής: Το καθήκον της Ε.Ε. να σταθεί αλληλέγγυα (stand with) προς την Κύπρο για ελευθερία και επανένωση. Η πρόταση ΕΛΚ-ΔΗΣΥ αφορά συζήτηση χωρίς ψήφισμα, με ένα γύρο αγορητών από κάθε πολιτική ομάδα.
ECR-ΕΛΑΜ: Δήλωση Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα 51 χρόνια: Αλληλεγγύη προς την Κυπριακή Δημοκρατία, καταδικάζοντας τη συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή και δέσμευση επί του διεθνούς δικαίου. Η πρόταση του ECR-ΕΛΑΜ συνοδεύεται με αίτημα για έκδοση ψηφίσματος (σ.σ. και είναι η μόνη από τις τέσσερις προτάσεις που περιλαμβάνει ένα τέτοιο αίτημα).
Ευρωπαϊκή Αριστερά-ΑΚΕΛ: Δήλωση της Κομισιόν για καταδίκη της εισβολής του 1974 και της συνεχιζόμενης κατοχής της Κύπρου από την Τουρκία και στήριξη της επανέναρξης των συνομιλιών στη συμφωνημένη βάση των Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, τις αρχές και τις αξίες της Ε.Ε. Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Αριστεράς-ΑΚΕΛ, αφορά συζήτηση χωρίς ψήφισμα (σ.σ. είναι η μόνη από τις τέσσερις προτάσεις που αναφέρεται σε επανέναρξη συνομιλιών).
Σοσιαλιστές-Δημοκράτες-ΔΗΚΟ: Δήλωση Κομισιόν-51 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας: Καταδικάζοντας την κατοχή, υπερασπίζοντας το διεθνές δίκαιο και στηρίζοντας μια περιεκτική λύση σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Σ.Α. του ΟΗΕ, τις αρχές και το κεκτημένο της Ε.Ε. Η πρόταση των Σοσιαλιστών-Δημοκρατών αφορά συζήτηση χωρίς έκδοση ψηφίσματος (σ.σ. είναι η μόνη πρόταση που θέτει θέμα κεκτημένου).
Ανύπαρκτος συντονισμός
Τρεις διαφορετικές πηγές της Ευρωβουλής ανέφεραν στην «Κ», ότι η πρώτη κίνηση για συζήτηση στην ολομέλεια αναφορικά με την επέτειο των 51 χρόνων από την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο, εκδηλώθηκε από το ECR-ΕΛΑΜ. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, το ΕΛΑΜ γνωστοποίησε τις προθέσεις του, ζητώντας από τις υπόλοιπες πολιτικές ομάδες να στηρίξουν τη δική του πρόταση. Με άλλα λόγια, δεν υπήρξε συντονισμός μεταξύ των κυπριακών κομμάτων, με την έννοια της εκ των προτέρων συζήτησης και της διαβούλευσης, προκειμένου να επιδιωχθεί μια κοινή προσέγγιση μεταξύ των Κυπρίων ευρωβουλευτών. Αλλά απλώς υπήρξε η γνωστοποίηση της πρόθεσης/πρότασης εκ μέρους του ECR-ΕΛΑΜ, ζητώντας «στήριξη ή/και συνυπογραφή» της. Σύμφωνα με τις πληροφορίες της «Κ», η εν λόγω πρόταση του ECR-ΕΛΑΜ, γνωστοποιήθηκε στις υπόλοιπες πολιτικές ομάδες στις 23 Ιουνίου.
Κίνηση των «3»
Όπως πληροφορείται η «Κ», ως αποτέλεσμα της πρότασης ECR-ΕΛΑΜ, καταβλήθηκε προσπάθεια για συνεννόηση και συντονισμό των άλλων τριών κυπριακών κομμάτων, ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ. Αν και αρχικά φαινόταν ότι θα υπήρχε πεδίο συνεννόησης, τελικά, οι διαφωνίες που προέκυψαν μεταξύ των τριών κομμάτων, δεν επέτρεψαν την υποβολή κοινής πρότασης. Ο ΔΗΣΥ μέσω του ΕΛΚ υπέβαλε πρόταση για «λύση και επανένωση» χωρίς αναφορά στο πλαίσιο της επιδιωκόμενης διευθέτησης του Κυπριακού, θέση η οποία προσομοιάζει με αυτήν του ΕΛΑΜ.
Την οποία εκ των πραγμάτων δεν θα μπορούσε να υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Αριστερά-ΑΚΕΛ, δεδομένων των δικών της γνωστών θέσεων για λύση του Κυπριακού στη βάση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Το ΑΚΕΛ μέσω της Ευρωπαϊκής Αριστεράς και το ΔΗΚΟ μέσω των Σοσιαλιστών-Δημοκρατών περιέλαβαν αναφορές στις προτάσεις τους, παραπέμποντας ευθέως στο πλαίσιο διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, με μόνη ουσιαστική διαφορά την αναφορά για λύση σύμφωνα και με το «κεκτημένο», που τοποθετήθηκε στην πρόταση του ΔΗΚΟ. Κάτι που φαίνεται ότι επίσης αποτέλεσε στοιχείο διαφωνίας κατά τις διαβουλεύσεις.
