Kathimerini.com.cy
Είκοσι ένα εξαιρετικά διηγήματα έχουν επιλεγεί από διεθνή κριτική επιτροπή για να διαγωνιστούν για ένα από τα πιο διεθνή λογοτεχνικά βραβεία στον κόσμο. Οι συγγραφείς προέρχονται από 16 χώρες μέλη της Κοινοπολιτείας. Για πρώτη φορά, στον διαγωνισμό λαμβάνουν μέρος η Τανζανία, η Ζάμπια, η Μαλαισία, η Κύπρος και τα Μπαρμπάντος.
Η πλειοψηφία των διαγωνιζόμενων είναι γυναίκες (15) έναντι έξι ανδρών και οι ηλικίες τους κυμαίνονται από τα 20 μέχρι τα 80 έτη.
Ιδιαίτερη τιμή για την Κύπρο, που συμμετέχει για πρώτη φορά, είναι η συμπερίληψη στη λίστα των συγγραφέων Κωνστάντιας Σωτηρίου με το διήγημα «Έθιμα θανάτου», μεταφρασμένο από τη Λίνα Πρωτοπαπά και της Ερατώς Ιωάννου, με το «Deserted».
Για τη λίστα των επικρατέστερων και τα βιογραφικά των συγγραφέων δείτε στη σελίδα www.commonwealthwriters.org/2019-cssp-shortlist
Η συγγραφέας Κωνσταντία Σωτηρίου δήλωσε στην «Κ»: Συμμετείχα στον διαγωνισμό λόγω της Ερατώς, η οποία είχε διακριθεί επίσης σε ένα άλλο διαγωνισμό της Κοινοπολιτείας πέρσι. Η συμμετοχή μπορούσε να γίνει για πρώτη φορά στα ελληνικά και αυτό διευκόλυνε τα πράγματα.
Στο διήγημα που υπέβαλε αναφέρεται στο θέμα των αγνοουμένων της Κύπρου, στις μητέρες και στις συζύγους τους, σε αυτές που περίμεναν, στα ψέματα που λέχθηκαν και στα έθιμα θανάτου που τις περιβάλλουν. «Είναι ένα αφήγημα όπου στο επίκεντρο υπάρχει ο γυναικείος κόσμος και ο γυναικείος ψυχισμός. Γι' αυτό χαίρομαι που στη βραχεία λίστα είμαστε δύο Κύπριες συγγραφείς, σε μία λίστα όπου οι 15 διακριθέντες από τους 21 είναι γυναίκες. Είναι μεγάλη χαρά η διάκριση, κυρίως επειδή διαγωνιστήκαμε με συγγραφείς από μια μεγάλη γκάμα χωρών που ανήκουν επίσης στην Κοινοπολιτεία. Είναι σημαντικό να δοκιμάζεις τις δυνάμεις σου 'εκτός συνόρων' και να ξεχωρίζεις με ένα Κυπριακό θέμα. Πολλοί λένε ότι η Κύπρος ως λογοτεχνικό θέμα δεν «πουλά». Εγώ συνεχίζω να αντλώ στα γραπτά μου από την πόνο και την ιστορία μας».
Η Ερατώ Ιωάννου μάς είπε: «Το «Deserted», γραμμένο απευθείας στην αγγλική, αφηγείται την ιστορία της Άννας, μιας ογδοντάχρονης γυναίκας που στη δίνη του πολέμου επιλέγει να μείνει στην πόλη της για να υπερασπιστεί το σπίτι της. Είναι μια ιστορία για τους ανθρώπους που φεύγουν και τις πόλεις που χάνονται· για τον χρόνο που περνά ιλιγγιωδώς πάνω από την ψυχή και το σώμα. Αλλά ο χρόνος στην εγκαταλειμμένη πόλη αρχίζει να μετρά ανάποδα. Η γήρανση αντιστρέφεται. Η νεότητα ξανακερδίζεται. Η Άννα διεκδικεί τη ζωή, τις αναμνήσεις, την πόλη της. Είναι δύσκολο να ‘περιγράψεις’ ένα διήγημα, αυτό που είναι γνωστό σήμερα ως short story καθώς, λόγω της μικρής του φόρμας, υπάρχει οικονομία στη γλώσσα, τα νοήματα είναι συμπυκνωμένα, τα σύμβολα κρυμμένα πίσω από τις λέξεις».
'Οσο για τη βράβευσή της σημειώνει: «είναι μεγάλη η χαρά και η τιμή που νιώθει κανείς όταν το δικό του κείμενο έχει επιλεγεί ανάμεσα από χιλιάδες, όταν το έχει ξεχωρίσει μία διεθνής επιτροπή αξιόλογων κριτών, γνωστών για το λογοτεχνικό τους έργο παγκοσμίως. Μέσα από αυτόν τον διαγωνισμό και την πολυφωνία της Κοινοπολιτείας αναδεικνύονται τώρα και οι λογοτεχνικές φωνές της Κύπρου, ικανές να αφηγηθούν τις ιστορίες τους και να μιλήσουν, η κάθε μια με τον δικό της τρόπο, στους αναγνώστες τους».
Βραβείο Διηγήματος Κοινοπολιτείας
Το Βραβείο Διηγήματος της Κοινοπολιτείας απονέμεται ετησίως για το καλύτερο σύντομο αδημοσίευτο μυθοπλαστικό έργο από την Κοινοπολιτεία και είναι το μοναδικό βραβείο στον κόσμο που οι συμμετοχές μπορούν να υποβληθούν σε αγγλικά, ελληνικά, κινέζικα, μαλαϊκά, μπεγκάλι, πορτογαλικά, σαμόα, σουαχίλι, ταμίλ και τουρκικά. Αυτή η γλωσσική πολυμορφία του βραβείου αντιπροσωπεύει τον πλούτο των πολλών και διαφορετικών λογοτεχνικών παραδόσεων της Κοινοπολιτείας. Η λίστα των επικρατέστερων επελέγη ανάμεσα σε 5081 υποβολές από 50 χώρες της Κοινοπολιτείας και περιλαμβάνει δύο μεταφράσεις στα αγγλικά, μία από την ελληνική και μία από τα μαλαϊκά.
Ο πρόεδρος των Κριτών, ο Βρετανός μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας και δοκιμιογράφος Caryl Phillips, έστειλε και το δικό του μήνυμα: «Αυτή η εντυπωσιακή λίστα των επικρατέστερων διηγημάτων από όλο τον κόσμο αποδεικνύει ξεκάθαρα τόσο τη ζωτικότητα όσο και τη σημαντικότητα της μορφής του διηγήματος. Αυτές/αυτοί οι συγγραφείς τόλμησαν να φανταστούν μέσα από τις ζωές ενός εκπληκτικά ευρέος φάσματος χαρακτήρων και τα διηγήματά τους εξερευνούν καταστάσεις που είναι τόσο τοπικές όσο και οικουμενικές. Όσο εντυπωσιακός είναι ο αριθμός των συμμετεχόντων και η ποιότητα της λίστας των επικρατέστερων διηγημάτων, άλλο τόσο εντυπωσιακή είναι και η ποσότητα της δουλειάς που η κριτική επιτροπή έχει επενδύσει σε αυτή τη διαδικασία. Οι κριτές διάβασαν προσεκτικά τα διηγήματα, τα συζήτησαν με μεγάλη ευαισθησία και πήραν την απόφασή τους συλλογικά, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις πολιτισμικές παραδόσεις που τα συνοδεύουν. Σε σύγκριση με πολλά άλλα λογοτεχνικά βραβεία, το Βραβείο Διηγήματος της Κοινοπολιτείας είναι ακόμα ένα νεαρό βραβείο. Ωστόσο, χρόνο με τον χρόνο αποκτά όλο κ αι μεγαλύτερη σημασία μέσα στον λογοτεχνικό κόσμο. Το βραβείο αυτό προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να διαβάσουμε και να σκεφτούμε πέρα από οποιαδήποτε σύνορα, να συνδεθούμε με ιδέες από όλο τον κόσμο. Ήταν μεγάλη μου τιμή ν α είμαι μέλος τη ς Κριτικής Επιτροπής του Βραβείου για το 2019».
Το Βραβείο Διηγήματος της Κοινοπολιτείας διοικείται από τους Συγγραφείς της Κοινοπολιτείας, την πολιτιστική πρωτοβουλία του Ιδρύματος Κοινοπολιτείας. Οι Συγγραφείς της Κοινοπολιτείας συνδέουν συγγραφείς ανά το παγκόσμιο, στηρίζοντας την ανάπτυξή τους και βοηθώντας τους να διαχειριστούν τις προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν σε διάφορες περιοχές. Οι συμμετοχές για το βραβείο κρίνονται από διεθνή ομάδα συγγραφέων που αντιπροσωπεύει τις πέντε περιφέρειες της Κοινοπολιτείας. Οι κριτές του 2019 είναι η Jennifer Nansubuga Makumbi, μυθιστοριογράφος και διηγηματογράφος από την Ουγκάντα, και μεγάλη νικήτρια του Βραβείου Διηγήματος της Κοινοπολιτείας για το 2014 (Αφρική), ο Πακιστανός συγγραφέας και δημοσιογράφος Mohammed Hanif, του οποίου το μυθιστόρημα «Η Υπόθεση των εκρυγνυόμενων μάνγκο» (A Case of Exploding Mangoes) ήταν στη λίστα των επικρατέστερων έργων για το βραβείο Man Booker (Ασία), η βραβευμένη συγγραφέας speculative λογοτεχνίας, Karen Lord, από τα Μπαρμπάντος (Καραϊβική), ο Βρετανός διηγηματογράφος Chris Power, συγγραφέας της συλλογής «Μητέρες» (Mothers), η οποία ήταν στη λίστα των επικρατέστερων για το Βραβείο Rathbones Folio (Ευρώπη και Καναδάς), και η Νεοζηλανδή Courtney Sina Meredith, ποιήτρια, θεατρική συγγραφέας, συγγραφέας μυθοπλασίας και μουσικός, η οποία έχει καταβολές από τη Σαμόα, τη Μανγκάια και την Ιρλανδία (Ειρηνικός).
Όλα τα διηγήματα που επελέγησαν στη λίστα των επικρατέστερων θα δημοσιευθούν στο πρωτοποριακό ηλεκτρονικό περιοδικό των Συγγραφέων της Κοινοπολιτείας, adda, το οποίο λειτουργεί ως χώρος όπου συγγραφείς και αναγνώστες μπορούν να επικοινωνήσουν διασυνοριακά. Σε δεύτερη φάση οι κριτές θα επιλέξουν τη/τον νικήτρια/νικητή για καθεμία από τις πέντε περιφέρειες. Οι περιφερειακές/περιφερειακοί νικήτριες/νικητές θα ανακοινωθούν στις 9 Μαΐου 2019 και έπειτα θα δημοσιευθούν ηλεκτρονικά από το λογοτεχνικό περιοδικό Granta. Η/Ο μεγάλη/μεγάλος νικήτρια/νικητής θα ανακοινωθεί στην Πόλη του Κεμπέκ στις 9 Ιουλίου 2019.
