Harvard Health Publishing
Η Candice πέρασε πρόσφατα μια δύσκολη διαδικασία διαζυγίου στα 55 της. Καθώς μπήκε ξανά στην αγορά εργασίας και ταυτόχρονα άρχισε να βγαίνει ραντεβού, η μητέρα δύο παιδιών επισκέφθηκε τη δρα Sandy Tsao, δερματολόγο στο Κέντρο Laser και Αισθητικής Χειρουργικής στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Massachusetts General Hospital.
Ομως η Candice, για να ανταποκριθεί στις περιστάσεις, θεώρησε ότι είναι καλό να δοκιμάσει κάθε διαθέσιμη αισθητική επέμβαση σε μια προσπάθεια να γυρίσει πίσω τον χρόνο.
Η δρ Tsao άκουσε τις ανησυχίες της Candice και μετρίασε τις προσδοκίες της. Η γιατρός έχει δει πολλές γυναίκες όπως η Candice που «εξετάζουν τη λήψη πολλών αποφάσεων που δεν είναι απαραίτητα οι σωστές, λόγω του συναισθηματικού τους φόρτου», λέει η δρ Tsao.
Συμφώνησαν από κοινού σε μια στρατηγική που περιλάμβανε τη χρήση ενέσιμης βοτουλινικής τοξίνης (γνωστή ως Botox) προκειμένου να απαλύνει τις λεπτές γραμμές στο μέτωπό της και γύρω από τα μάτια της. Στη συνέχεια αντιμετώπισαν τις καφέ κηλίδες του προσώπου και τη χαλάρωση της επιδερμίδας με θεραπείες με laser.
Η δρ Tsao παρότρυνε επίσης την Candice να τηρεί μια απλή και αποτελεσματική φροντίδα για την καλύτερη υγεία του δέρματός της.
«Έλαβε την επιθυμητή ενίσχυση της εμφάνισής της, η οποία της έδωσε την αυτοπεποίθηση που χρειαζόταν – και όλα αυτά χωρίς να φτάνει στα άκρα», λέει η δρ Tsao.
Η Candice δεν αποτελεί εξαίρεση. Για τους περισσότερους, ιδίως τις γυναίκες, το να δείχνουν νεότερες –ή το να συγκρατήσουν την εξάπλωση των σημείων του γήρατος– αποτελεί υψηλή προτεραιότητα, λένε οι ειδικοί του Χάρβαρντ. Ίσως αναμενόμενα, οι γυναίκες είναι πιθανότερο να επενδύσουν χρόνο και χρήμα για να το επιτύχουν από ό,τι οι άνδρες, σύμφωνα με μια μελέτη του 2024 που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Psychology and Aging.
«Η κοινωνική πίεση να δείχνουν νέες είναι έντονη», λέει η δρ Rachel Reynolds, προσωρινή πρόεδρος του Τμήματος Δερματολογίας στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Beth Israel Deaconess Medical Center. «Μπορεί να αισθάνεστε ότι το δέρμα σας δεν ταιριάζει με το πώς νιώθετε μέσα σας και να θέλετε να επαναφέρετε την αρμονία».
Η δρ Tsao συμφωνεί εμφατικά. «Η εμφάνιση παίζει πολύ σημαντικό ρόλο για το πώς ενσωματωνόμαστε στην κοινωνία και τελικά για την ψυχική μας ευεξία», επισημαίνει.
Βασικά στοιχεία για τη γήρανση του δέρματος
Τι συμβαίνει στο δέρμα σας με τον χρόνο και ιδίως γύρω από την περίοδο της εμμηνόπαυσης;
Ως το μεγαλύτερο όργανο του σώματος, το δέρμα ακολουθεί σχεδόν το καθένα από τα υπόλοιπα όργανα καθώς αποτυπώνουν τη μείωση του επιπέδου των οιστρογόνων με τη φυσιολογική έλευση της εμμηνόπαυσης. Τα οιστρογόνα τροφοδοτούν τη λιπαρότητα και την παραγωγή άλλων ουσιών που ενυδατώνουν και προστατεύουν το δέρμα. Όταν το επίπεδό τους πέφτει, το δέρμα δεν μπορεί να διατηρήσει την υγρασία εξίσου αποτελεσματικά, με αποτέλεσμα την ξηρότητα, τη θαμπάδα και τον ερεθισμό.
Η μείωση των οιστρογόνων συμπίπτει επίσης με τη φθίνουσα παραγωγή κολλαγόνου, ενός τύπου πρωτεΐνης που κάνει το δέρμα πιο σφριγηλό.
«Πολλές γυναίκες με επισκέπτονται την περίοδο γύρω από την εμμηνόπαυση και αναφέρουν ότι παρατηρούν πως το δέρμα τους είναι πολύ πιο ξηρό ή πως οι ρυτίδες τους είναι πιο εμφανείς», λέει η δρ Tsao.
Όμως, το πώς ακριβώς αλλάζει το δέρμα ενός ανθρώπου καθώς γερνά μπορεί να παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις. «Οι γυναίκες με πιο ανοιχτόχρωμο τύπο δέρματος, που δεν αντέχουν τόσο καλά την έκθεση στον ήλιο, μπορεί να εμφανίσουν καφέ κηλίδες, ζαρωμένη όψη, χαλάρωση και το δέρμα τους να αποκτήσει άγρια υφή», λέει η δρ Reynolds.
Πολλοί παράγοντες προκαλούν τα σημάδια του γήρατος. Δεν μπορείτε να αλλάξετε τα γονίδια που κληρονομείτε, αλλά παρέχουν ισχυρές ενδείξεις για το πώς θα αλλάξει το δέρμα σας καθώς γερνάτε.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν παράγοντες που μπορείτε να ελέγξετε, όπως η έκθεση στον ήλιο, ο οποίος διασπά το κολλαγόνο, και το κάπνισμα, το οποίο μειώνει την αιμάτωση της επιδερμίδας.
Περιποίηση του δέρματος και τρόπος ζωής
Ποικίλα μέσα –χωρίς να απαιτείται νυστέρι– μπορούν να σας βοηθήσουν να διατηρήσετε μια πιο νεανική εμφάνιση.
Κορυφαία στη λίστα είναι η προστασία του δέρματός σας από τον ήλιο καθημερινά, ακόμη και κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Φοράτε αντηλιακό με δείκτη προστασίας (SPF) τουλάχιστον 30, για να μειώσετε τον κίνδυνο για ρυτίδες, καφέ κηλίδες και καρκίνο του δέρματος.
Το επόμενο μπορεί να είναι δυσκολότερο να επιτευχθεί: να δώσετε προτεραιότητα στον ύπνο. Οι ειδικοί συνιστούν να κοιμάστε επτά με οκτώ ώρες κάθε βράδυ. «Όταν στερούμαστε επαρκή ποιοτικό ύπνο, ενεργοποιούμε μια φλεγμονώδη διεργασία του οργανισμού που λαμβάνει τη μορφή του κουρασμένου δέρματος», λέει η δρ Tsao. «Παρατηρούμε υπερβολικές ρυτίδες, πτυχές στο πρόσωπο και ωχρότητα».
Ορισμένα ενεργά συστατικά των προϊόντων περιποίησης του δέρματος μπορούν επίσης να αντιμετωπίσουν τους σημαντικότερους εχθρούς του:
Τα άλφα υδροξυοξέα (AHA) κάνουν απολέπιση των νεκρών κυττάρων του δέρματος και αποκαλύπτουν το πιο λείο δέρμα που βρίσκεται από κάτω.
Οι ρετινόλες και τα ρετινοειδή είναι μορφές της βιταμίνης A. Ενδελεχείς επιστημονικές δοκιμές έχουν καταδείξει ότι μειώνουν τα σημάδια γήρανσης του δέρματος, εντείνοντας τον κύκλο ανανέωσης των κυττάρων, καταπολεμώντας τις λεπτές ρυτίδες και τις βλάβες από τον ήλιο, λέει η δρ Reynolds. Επίσης, ενισχύουν την παραγωγή κολλαγόνου και απαλύνουν το χρώμα των καφέ κηλίδων.
Η βιταμίνη C σε κρέμα ή ορό δρα ως παράγοντας «λάμψης» του δέρματος και ως αντιοξειδωτικό, μειώνοντας τη βλάβη από τον ήλιο, ενώ παράλληλα βελτιώνει την εμφάνιση ρυτίδων και λεπτών γραμμών.
Το υαλουρονικό οξύ προσελκύει το νερό στο δέρμα και το παγιδεύει εντός των κυττάρων, ώστε να συγκρατήσει την υγρασία.
Τα προϊόντα ενυδάτωσης βελτιώνουν τη λεία υφή, την απαλότητα και την ελαστικότητα του δέρματος. Κοινά μεμονωμένα συστατικά είναι μεταξύ άλλων η γλυκερίνη, το βούτυρο καριτέ, η αλόη βέρα και διάφορα φυσικά έλαια, όπως τα έλαια καρύδας, το ηλιέλαιο, το έλαιο τζοτζόμπα, τεϊόδεντρου και από κουκούτσι σταφυλιού. «Η ρουτίνα φροντίδας του δέρματός σας δεν χρειάζεται να είναι περίπλοκη και δεν είναι απαραίτητο να ξοδεύετε πολλά χρήματα – υπάρχουν πολλές οικονομικές επιλογές στα φαρμακεία», λέει η δρ Tsao.
Ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι
Οι περισσότεροι από όσους αναζητούν τρόπους να ανακτήσουν μια πιο νεανική εμφάνιση δεν στρέφονται στην πλαστική χειρουργική, σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Πλαστικών Χειρουργών.
Μάλιστα, πραγματοποιούνται λιγότερες από 100.000 επεμβάσεις λίφτινγκ προσώπου ετησίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ οι ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι, όπως οι ενέσεις Botox ή τα δερματικά fillers υαλουρονικού, αντιπροσωπεύουν το 83% του συνόλου των αισθητικών επεμβάσεων.
Οι περισσότεροι καταφεύγουν στη δεύτερη επιλογή προκειμένου να απαλύνουν ρυτίδες και να «τεντώσουν» το χαλαρό δέρμα, να ανοίξουν το χρώμα των καφέ κηλίδων και να «γεμίσουν» περιοχές με απώλεια όγκου, λέει η δρ Tsao. Και προτιμούν να το κάνουν μέσω επεμβάσεων με ελάχιστο χρόνο αποχής από τις δραστηριότητές τους και χαμηλό κίνδυνο επιπλοκών.
Όμως μπορεί κανείς να ξεπεράσει τα όρια, ακόμη και χωρίς πλαστική χειρουργική. «Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη που κάνουν οι άνθρωποι είναι ότι θέλουν να μοιάσουν με ένα διάσημο πρόσωπο ή μοντέλο, κάτι που απλώς δεν είναι ρεαλιστικό», λέει η δρ Tsao.
Συνεργαστείτε με τον δερματολόγο σας προκειμένου να φτάσετε τους στόχους για την εμφάνισή σας, όπως να δημιουργήσετε μια φυσική εμφάνιση χωρίς να είστε πολύ επιθετική. Οι παρακάτω αισθητικές επεμβάσεις είναι αυτές που επιλέγονται συχνότερα, λένε οι ειδικοί του Χάρβαρντ:
Το botox είναι η πιο δημοφιλής ελάχιστα επεμβατική θεραπεία. Στις ΗΠΑ πραγματοποιούνται περίπου 9,4 εκατομμύρια τέτοιες επεμβάσεις κάθε χρόνο. Όταν γίνεται η ένεση στο δέρμα, η τοξίνη –ένας τύπος πρωτεΐνης– εμποδίζει τη μεταβίβαση σημάτων από τα νεύρα προς τους μυς, τους χαλαρώνει και απαλύνει την εμφάνιση των ρυτίδων.
Τα αποτελέσματα συνήθως διαρκούν τρεις με τέσσερις μήνες και η τακτική χρήση μπορεί επίσης να βοηθήσει στην πρόληψη σχηματισμού νέων ρυτίδων.
«Το κλειδί είναι η θεραπεία να προσαρμόζεται στο άτομο», λέει η δρ Tsao. «Δεν στοχεύουμε πλέον σε μια “παγωμένη” εμφάνιση. Έτσι τοποθετούμε τη νευροτοξίνη με τρόπο ώστε η εμφάνιση να είναι φυσική, αλλά πιο απαλή, χωρίς να φαίνεται ότι έχετε κάνει botox».
Οι ενέσεις υαλουρονικού οξέος ονομάζονται επίσης δερματικά fillers, καθώς προσθέτουν όγκο σε διάφορες περιοχές του προσώπου και απαλύνουν την εμφάνιση ρυτίδων και πτυχών.
Τα fillers εφαρμόζονται περισσότερες από πέντε εκατομμύρια φορές ετησίως στις Ηνωμένες Πολιτείες και μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις δακρυϊκές αύλακες, στα χείλια, στα μάγουλα, στο «πόδι της χήνας» και στις ρυτίδες γέλιου.
«Η ασθενής που θα ωφεληθεί περισσότερο είναι εκείνη με περισσότερη απώλεια όγκου ή αδυνάτισμα του προσώπου που δεν είχε σε νεαρότερη ηλικία», λέει η δρ Tsao. «Συχνά χρησιμοποιώ fillers με πολύ συντηρητικό τρόπο για ανασήκωμα των παρειών, εξομάλυνση της περιοχής των δακρυϊκών αυλάκων κάτω από τα μάτια, για να δημιουργήσω πιο γεμάτα χείλη ή για την άμβλυνση των γραμμών στο άνω χείλος».
Οι θεραπείες με laser χρησιμοποιούν διάφορα μήκη κυμάτων συμπυκνωμένων ακτίνων φωτός για να εξουδετερώσουν ρυτίδες, κηλίδες από τον ήλιο, σημάδια ακμής και άλλες ατέλειες του δέρματος, προκαλώντας την παραγωγή κολλαγόνου.
«Τα laser είναι πολύ αποτελεσματικά στο να απαλύνουν τις καφέ κηλίδες, τα ανεπιθύμητα διεσταλμένα αγγεία και την ερυθρότητα του προσώπου», λέει η δρ Reynolds. «Διαφορετικοί τύποι laser συνοδεύονται από διάφορους κινδύνους και βαθμούς αποχής από τις δραστηριότητες της ασθενούς. Θα πρέπει να συμβουλευτείτε έναν δερματολόγο ώστε να αντιστοιχίσετε τη διαδικασία με το αποτέλεσμα που προσπαθείτε να πετύχετε».
Τα χημικά πίλινγκ (απολέπιση) περιλαμβάνουν την εφαρμογή ενός ειδικά παρασκευασμένου διαλύματος οξέων στο πρόσωπο, το οποίο αφαιρεί την ανώτερη στιβάδα δερματικών κυττάρων. Αυτή η διαδικασία μπορεί να απαλύνει ρυτίδες και λεπτές γραμμές και να κάνει το δέρμα να λάμπει.
«Η απολέπιση συνήθως γίνεται πιο συχνά για την αφαίρεση καφέ κηλίδων και λεπτών γραμμών, αλλά παράλληλα μπορείτε να επιτύχετε και σύσφιξη του δέρματος», λέει η δρ Tsao. Η ανάρρωση μπορεί να πάρει μερικές ημέρες έως εβδομάδες, ανάλογα με την ισχύ του πίλινγκ.
Εντέλει, δεν υπάρχει ένας συνδυασμός θεραπειών για όλους ή μια αγωγή δερματολογικής φροντίδας που να εγγυάται ότι το δέρμα σας θα διατηρηθεί νεανικό, λένε οι ειδικοί του Χάρβαρντ.
«Πρέπει να προσαρμόσετε τη θεραπεία στον ασθενή», λέει η δρ Reynolds. «Μια γυναίκα μπορεί να συνδυάσει τοπικά ρετινοειδή με ενέσιμα και με θεραπείες laser ή μπορεί να κάνει μόνο ένα ή δύο από τα παραπάνω. Εξαρτάται από την ηλικία σας, το κόστος και για πόσο διάστημα είστε διατεθειμένη να απέχετε από κάποιες δραστηριότητές σας».
