Kathimerini.gr
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ διαπίστωσαν ότι ο εγκέφαλος περνάει πέντε διαφορετικές φάσεις στη διάρκεια της ζωής μας, με τις σημαντικότερες καμπές να συμβαίνουν στις ηλικίες των 9, 32, 66 και 83 ετών.
Περίπου 4.000 άτομα ηλικίας έως 90 ετών υποβλήθηκαν σε εξετάσεις για να αποκαλυφθούν οι συνδέσεις μεταξύ των εγκεφαλικών τους κυττάρων. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι ο εγκέφαλος παραμένει σε εφηβική φάση μέχρι τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας των 30, όταν φτάνουμε στο «αποκορύφωμα» της ζωής.
Σύμφωνα με τη μελέτη, υπάρχουν πέντε φάσεις του εγκεφάλου:
- Παιδική ηλικία – από τη γέννηση έως την ηλικία των εννέα ετών.
- Εφηβεία – από εννέα έως 32 ετών.
- Ενηλικίωση – από 32 έως 66 ετών.
- Πρώιμη γήρανση – από 66 έως 83 ετών.
- Οψιμη γήρανση – από 83 ετών και μετά.
«Ο εγκέφαλος αναδιαμορφώνεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής. Συνεχώς ενισχύει και αποδυναμώνει τις συνδέσεις και δεν ακολουθεί ένα σταθερό μοτίβο. Υπάρχουν διακυμάνσεις και φάσεις αναδιαμόρφωσης του εγκεφάλου», δήλωσε η καθηγήτρια Αλέξα Μούσλι στο BBC.
Μερικοί άνθρωποι θα φτάσουν σε αυτά τα ηλικιακά ορόσημα νωρίτερα ή αργότερα από άλλους, αλλά οι ερευνητές τόνισαν ότι ήταν εντυπωσιακό το πόσο ξεκάθαρα ξεχώριζαν αυτές οι ηλικίες στα δεδομένα.
Οι πέντε φάσεις του εγκεφάλου
Παιδική ηλικία: Η πρώτη περίοδος είναι όταν ο εγκέφαλος μεγαλώνει ραγδαία. Σε αυτό το στάδιο, ωστόσο, ο εγκέφαλος δεν είναι τόσο αποδοτικός. Λειτουργεί σαν ένα παιδί που περιπλανιέται σε ένα πάρκο, πηγαίνοντας όπου του αρέσει, αντί να κατευθύνεται κατευθείαν από το σημείο Α στο σημείο Β.
Εφηβεία: Εδώ από την ηλικία των εννέα ετών τα πράγματα αλλάζουν απότομα, με τον εγκέφαλο να εισέρχεται σε μια περίοδο υψηλής αποδοτικότητας. Αυτή είναι επίσης η περίοδος κατά την οποία υπάρχει ο μεγαλύτερος κίνδυνος εμφάνισης διαταραχών ψυχικής υγείας.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η εφηβεία ξεκινά περίπου στην ηλικία των εννέα ετών, όπως ξέρουμε σήμερα. Ωστόσο, η φάση αυτή τελειώνει πολύ αργότερα, φτάνοντας μέχρι τις αρχές της δεκαετίας των 30.
Αυτή η φάση είναι η μόνη περίοδος του εγκεφάλου κατά την οποία το δίκτυο των νευρώνων του γίνεται πιο αποτελεσματικό. Η Μούσλι δήλωσε ότι αυτό επιβεβαιώνει πολλές μετρήσεις της εγκεφαλικής λειτουργίας που υποδηλώνουν ότι κορυφώνεται στα πρώτα χρόνια της τρίτης δεκαετίας, αλλά πρόσθεσε ότι είναι «πολύ ενδιαφέρον» το γεγονός ότι ο εγκέφαλος παραμένει στην ίδια φάση μεταξύ των 9 και των 32 ετών.
Ενηλικίωση: Ακολουθεί μια περίοδος σταθερότητας για τον εγκέφαλο, καθώς εισέρχεται στη μακρύτερη φάση της ζωής του, που διαρκεί τρεις δεκαετίες.
Οι αλλαγές είναι πιο αργές κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου σε σύγκριση με την προηγούμενη, αλλά εδώ παρατηρούμε ότι οι βελτιώσεις στην αποδοτικότητα του εγκεφάλου αντιστρέφονται. Η Μούσλι τόνισε ότι αυτό συνάδει «με μια σταθεροποίηση της νοημοσύνης και της προσωπικότητας» που πολλοί από εμάς θα έχουμε παρατηρήσει ή βιώσει.
Πρόωρη γήρανση: Αυτή η φάση ξεκινά στα 66, αλλά δεν είναι μια απότομη και ξαφνική παρακμή. Αντίθετα, υπάρχουν αλλαγές στα μοτίβα των συνδέσεων στον εγκέφαλο. Αν και η μελέτη εξέτασε υγιείς εγκεφάλους, αυτή είναι επίσης η ηλικία στην οποία αρχίζουν να εμφανίζονται η άνοια και η υψηλή αρτηριακή πίεση, που επηρεάζουν την υγεία του εγκεφάλου.
Οψιμη γήρανση: Στην ηλικία των 83 ετών, εισερχόμαστε στο τελικό στάδιο. Υπάρχουν λιγότερα δεδομένα σε σχέση με τις άλλες ομάδες, καθώς ήταν πιο δύσκολο να βρεθούν υγιείς εγκέφαλοι για σάρωση. Οι αλλαγές στον εγκέφαλο είναι παρόμοιες με αυτές της πρώιμης γήρανσης, αλλά ακόμη πιο έντονες.
