Harvard Health Publishing
Καθώς το καλοκαίρι φθάνει στο τέλος του, είναι καιρός να ανανεώσετε την ανοσία σας απέναντι στις λοιμώξεις, που γίνονται συχνότερες κατά τους ψυχρούς μήνες του έτους. Οι άνθρωποι που έχουν εμβολιαστεί κατά της γρίπης έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν σοβαρά καρδιακά προβλήματα, σε σχέση με τους μη εμβολιασμένους. Επίσης, οι εμβολιασμοί κατά της COVID-19 και της πνευμονίας είναι πιθανό να μειώσουν τις δευτεροπαθείς καρδιολογικές επιπλοκές που μπορεί να αναπτυχθούν σε περίπτωση βαριάς νόσησης από αυτές τις λοιμώξεις. Αυτά αναφέρει η ομόφωνη δήλωση μιας ομάδας διεθνών εμπειρογνωμόνων, συμπεριλαμβανομένων δύο καθηγητών της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ, που δημοσιεύθηκε ηλεκτρονικά στις 30 Ιουνίου 2025 στο European Heart Journal.
Πέραν της πρόληψης των λοιμώξεων και των σχετικών επιπλοκών, οι εμβολιασμοί έχουν «βαθιές επιδράσεις» στον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου και πρέπει να θεωρούνται ο τέταρτος πυλώνας της ιατρικής πρόληψης, επιπρόσθετα στα φάρμακα για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, τη μείωση της χοληστερόλης και την αντιμετώπιση του διαβήτη, διαβεβαιώνουν οι συντάκτες της δήλωσης.
Τα εμβόλια κατά του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV, μιας ενδεχομένως σοβαρής λοίμωξης που είναι παρόμοια με το κοινό κρυολόγημα) και του έρπητα ζωστήρα (μιας λοίμωξης που οφείλεται σε αναζωπύρωση του ιού της ανεμευλογιάς, η οποία πλήττει τα νεύρα και προκαλεί επώδυνο εξάνθημα) συνιστώνται επίσης για πολλούς ηλικιωμένους.
Μια επίμονη απειλή
«Ακόμη και αν δεν έχετε καρδιοπάθεια, οι σοβαρές λοιμώξεις μπορεί να είναι επικίνδυνες για την καρδιά σας», λέει η δρ Dara Lee Lewis, καρδιολόγος στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Brigham and Women’s Hospital. Η φλεγμονώδης αντίδραση του σώματός σας έναντι όλων των λοιμώξεων είναι δίκοπο μαχαίρι, εξηγεί. Η απελευθέρωση των ουσιών που είναι γνωστές ως κυτταροκίνες διεγείρει το ανοσοποιητικό σας σύστημα για να καταπολεμήσει το υπεύθυνο παθογόνο. Όμως, η ανοσολογική απάντηση που αναπτύσσεται προκαλεί ακουσίως φλεγμονή και σε άλλα σημεία του σώματος, όπως οι αρτηρίες της καρδιάς. Επίσης, η νόσος ενεργοποιεί την αντίδραση στρες του σώματος, η οποία καθιστά πιο πιθανό τον σχηματισμό θρόμβων αίματος. Σε συνδυασμό, η αύξηση της φλεγμονής και των θρόμβων μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή προσβολή, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό και καρδιακή ανεπάρκεια.
Αυξημένοι κίνδυνοι για τους καρδιοπαθείς
Τα άτομα που έχουν ήδη καρδιοπάθεια είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε επιπλοκές, επισημαίνει η δρ Lee Lewis. Ο βήχας και η συμφόρηση που εμφανίζονται συνήθως στις λοιμώξεις του αναπνευστικού μπορούν να καταστήσουν πιο δύσκολη την αναπνοή, και η πιθανή μείωση του οξυγόνου δημιουργεί πρόσθετο στρες στην καρδιά. Οι σοβαρές λοιμώξεις μερικές φορές προκαλούν σηψαιμία, η οποία αναπτύσσεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα είναι καταπονημένο ή υπερδραστήριο, προκαλώντας συμπτώματα όπως γρήγορη καρδιακή συχνότητα, πολύ γρήγορη αναπνοή και χαμηλή αρτηριακή πίεση. Οι εν λόγω επιπλοκές μπορούν να οδηγήσουν σε αυτό που είναι γνωστό ως καρδιακή προσβολή τύπου 2. «Αντίθετα με τις κλασικές καρδιακές προσβολές, οι οποίες οφείλονται στην ανάπτυξη πλάκας ή στο φράξιμο των αρτηριών, η καρδιακή προσβολή τύπου 2 προκαλείται όταν υπάρχει αναντιστοιχία ανάμεσα στην παροχή αίματος και τη ζήτηση σε αίμα», εξηγεί η δρ Lee Lewis.
Συμβουλές για τα εμβόλια
Δείτε τι συνιστά η δρ Lee Lewis:
Γρίπη. Προγραμματίστε το ετήσιο εμβόλιο για τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο. Η ανοσολογική απάντηση εξασθενεί με την ηλικία, οπότε, αν είστε 65 ετών και άνω, ζητήστε ένα εμβόλιο υψηλής δόσης, το οποίο περιέχει τρεις έως τέσσερις φορές μεγαλύτερη ποσότητα αντιγόνου του ιού της γρίπης, σε σχέση με το τυπικό αντιγριπικό εμβόλιο.
COVID-19. Κάντε το επικαιροποιημένο εμβόλιο κατά της COVID-19 το φθινόπωρο. Αν σχεδιάζετε να ταξιδέψετε με αεροπλάνο τους επόμενους μήνες, φροντίστε να προγραμματίσετε τον εμβολιασμό σας περίπου δύο εβδομάδες πριν από το ταξίδι, καθώς η ισχυρότερη προστασία κατά του ιού φαίνεται ότι αναπτύσσεται στις δύο έως οκτώ εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό, επισημαίνει η δρ Lee Lewis.
Πνευμονία. Μία εφάπαξ δόση αυτού του εμβολίου στην ηλικία των 50 ετών και άνω παρέχει δια βίου προστασία σε πολλά άτομα. Ωστόσο, τα άτομα με καρδιοπάθεια ή άλλες παθήσεις μπορεί να χρειάζονται αναμνηστικές ή πρόσθετες δόσεις. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
RSV. Αυτό το εφάπαξ εμβόλιο συνιστάται για άτομα 75 ετών και άνω, καθώς και για άτομα 60 έως 74 ετών τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο λόγω υποκείμενων παθήσεων.
Eρπητας ζωστήρας. Τα άτομα ηλικίας 50 ετών και άνω θα πρέπει να κάνουν το εμβόλιο κατά του έρπητα ζωστήρα, το οποίο χορηγείται σε δύο δόσεις, συνήθως με διαφορά δύο έως έξι μηνών. Πρόσφατη μελέτη βρήκε ότι το εμβόλιο του έρπητα ζωστήρα συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας. Αν και αυτό δεν έχει αποδειχθεί, η σύνδεση φαίνεται εύλογη, δεδομένου ότι ο έρπητας ζωστήρας μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, το οποίο μπορεί να δημιουργήσει προδιάθεση για άνοια, δηλώνει η δρ Lee Lewis.
Aλλες συμβουλές πρόληψης
Απλά μέτρα, όπως το συχνό πλύσιμο των χεριών, η χρήση αντισηπτικού χεριών όταν δεν μπορείτε να τα πλύνετε ή η αποφυγή αγγίγματος των ματιών, της μύτης και του στόματος, μπορούν να σας βοηθήσουν να παραμείνετε υγιείς. Επίσης, φροντίστε να τρώτε καλά, να παραμένετε δραστήριοι και να κοιμάστε καλά.
