Ο πόλεμος στο Καραμπάχ ολοκληρώθηκε πριν από λίγες ώρες, με την διαμεσολάβηση της Μόσχας και την υπογραφή μιας νέας συμφωνίας, η οποία προβλέπει την επιστροφή σημαντικών εδαφών στο Αζερμπαϊτζάν.
Η ανακοίνωση της συμφωνίας ήρθε τα ξημερώματα της Τρίτης, λίγο πριν την κατάρριψη ενός ρωσικού στρατιωτικού ελικοπτέρου από «φιλικά πυρά» του Αζερμπαϊτζάν στα σύνορα της Αυτόνομης Περιοχής του Ναχιτσεβάν με την Αρμενία. Οι Πρόεδροι της Ρωσίας και του Αζερμπαϊτζάν υπέγραψαν το κείμενο της συμφωνίας λίγο μετά την πτώση του ρωσικού ελικοπτέρου, σε διαδικτυακή σύνδεση του Κρεμλίνου με το Προεδρικό Μέγαρο στο Μπακού. Την συμφωνία αποδέχθηκε δια μέσου του διαδικτύου ο Πρωθυπουργός της Αρμενίας. Το ίδιο έπραξε και ο ηγέτης της «Δημοκρατίας του Αρτσάχ», δηλαδή της διοίκησης του Καραμπάχ που δημιουργήθηκε από τους Αρμένιους την δεκαετία του 1990.
Η νέα συμφωνία
Σε γενικές γραμμές, η νέα συμφωνία χωρίζει το Καραμπάχ σε τρεις ζώνες. Το βόρειο και νότιο κομμάτι της περιοχής επιστρέφει σταδιακά, μέσα σε σύντομο χρονικό, στην κυριαρχία του Αζερμπαϊτζάν. Στην ενδιάμεση ζώνη, οι Αρμένιοι εξακολουθούν να διατηρούν τον έλεγχο της πρωτεύουσας του Καραμπάχ και των περιχώρων της. Στο ανατολικό κομμάτι αυτής της περιοχής δημιουργείται ένας διάδρομος τον οποίο θα επιτηρεί η Μόσχα. Επίσης, στα σύνορα της Αρμενίας με το Ιράν δημιουργείται μια διασύνδεση, την οποία θα επιτηρεί εξίσου η Μόσχα, και η οποία θα συνδέει το Ναχιτσεβάν με το Αζερμπαϊτζάν.
Η συμφωνία πυροδότησε μεγάλους πανηγυρισμούς στο Αζερμπαϊτζάν. Η Τουρκία εκφράζει επίσης, την ικανοποίηση της για την νέα στρατιωτική και διπλωματική νίκη. Στην δε, Αρμενία έχουν ξεσπάσει διαδηλώσεις και πορείες διαμαρτυρίας, που στρέφονται κατά της κυβέρνησης της χώρας που υπέγραψε την νέα συμφωνία.
Την δεκαετία του 1920, η Σοβιετική Ένωση, επιθυμώντας να διατηρήσει το θετικό κλίμα στις σχέσεις της με την Τουρκία, ένταξε το Καραμπάχ στην επικράτεια του Αζερμπαϊτζάν, και αυτό παρά το γεγονός ότι η περιοχή φέρει μεγάλη ιστορική και πολιτισμική σημασία για τους Αρμένιους και επίσης μεγάλο αρμενικό πληθυσμό. Το δε, Ναχιτσεβάν είναι αυτόνομη επαρχία του Αζεμπαϊτζάν. Η οικογένεια Αλίγιεβ που σήμερα διοικεί το Αζερμπαϊτζάν, την δεκαετία του 1990 χρησιμοποίησε την διακυβέρνηση της περιοχής για να ενισχύσει την πολιτική της δύναμη στο Μπακού.
Νικητής η Ρωσία, η Τουρκία μετρά κέρδη
Σύμφωνα με τις τελευταίες «ψύχραιμες» αναλύσεις σε Αρμενία, Αζερμπαϊτζάν, Ρωσία, Τουρκία και εξωτερικό, ο μεγάλος νικητής στον νέο πόλεμο του Καραμπάχ δεν είναι άλλος παρά η Ρωσία. Η Μόσχα επωφελήθηκε στο έπακρον από την κοινή επίθεση του Αζερμπαϊτζάν και της Τουρκίας στο Καραμπάχ για να υλοποιήσει έναν στόχο ο οποίος ήταν επιδίωξη Ρώσων διπλωματών και αξιωματούχων για αρκετές δεκαετίες.
Συγκεκριμένα, για πρώτη φορά ύστερα από τρεις δεκαετίες, οι ρωσικές δυνάμεις επιστρέφουν στο Καραμπάχ. Μονάδες του ρωσικού στρατού αναλαμβάνουν το καθήκον της επιτήρησης της νέας συμφωνίας. Σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, με αυτήν την εξέλιξη, η Μόσχα αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια ευαίσθητη περιοχή του Καυκάσου που επηρεάζει την τροπή των εξελίξεων σε πολλά μέτωπα.
Η Τουρκία επίσης μετρά κέρδη, στρατιωτικά και διπλωματικά, από την νέα εξέλιξη. Σε στρατιωτικά επίπεδο, οι νέες τεχνολογίες και τα νέα εναέρια μέσα που σήμερα διαθέτει η Άγκυρα απέδειξαν την αποτελεσματικότητα τους. Σε διπλωματικό επίπεδο, η διεύρυνση του ελέγχου του Αζερμπαϊρτζάν σε νέα εδάφη είναι μια εξέλιξη που ικανοποιεί την τουρκική κοινή γνώμη. Ακόμη, η νέα λωρίδα που συνδέει το Ναχιτσεβάν με το υπόλοιπο Αζερμπαϊτζάν και η δημιουργία ενός ρωσοτουρκικού αρχηγείου που θα επιβλέπει το Καραμπάχ είναι εξελίξεις που ενισχύουν το προφίλ της Τουρκίας στην περιοχή.
Η Αρμενία μετρά πληγές
Αδιαμφισβήτητα ο ηττημένος στον νέο πόλεμο είναι η αρμενική πλευρά, η οποία μετρά πολλές πληγές. Το μέλλον της «Δημοκρατίας του Αρτσάχ» γίνεται αβέβαιο μετά την απώλεια σημαντικών εδαφών και τις νέες εξελίξεις. Η ίδια η Αρμενία παρουσιάζει πλέον μεγάλες αδυναμίες σε πολλά μέτωπα. Και στο εσωτερικό της χώρας ξεσπά πολιτική θύελλα, η οποία ενδέχεται να έχει μέλλον.
