Φωτογραφία Φίλιππος Χρήστου
Η κυπριακή κοινωνία έχει τη χαμηλότερη ''βαθμολογία'' στην ΕΕ απέναντι σε άτομα με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό και χαρακτηριστικά ομοφοβικά, όπως διαφάνηκε από τις ομιλίες των παρευρισκομένων στη διάσκεψη Τύπου για την ανακοίνωση της λειτουργίας της μοναδικής ακτιβιστικής ομάδας στην Κύπρο που διεκδικεί την πλήρη ισότητα όλων των πολιτών της κυπριακής κοινωνίας σε ισότιμη βάση, ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού ή άλλων διακρίσεων, την ομάδα Accept.
Η ανακοίνωση έγινε με την ευκαιρία της Διεθνούς Ημέρας Ενάντια στην Ομοφοβία, στο σπίτι της ΕΕ στη Λευκωσία. Ο εκπρόσωπος της ομάδας, Γιώργης Ρεγγίνος ανέφερε ότι σύμφωνα με έρευνα που διενεργήθηκε το 2006 στην Κύπρο, το 51% των Κυπρίων «νιώθουν άβολα γύρω από ομοφυλόφιλα άτομα», το 75% «θα είχαν πρόβλημα αν κάποιος φίλος τους ήταν ομοφυλόφιλο άτομο» και μόνο 3% των Κυπρίων «δεν θα άλλαζαν τη συμπεριφορά τους προς το παιδί τους αν μάθαιναν ότι αυτός ή αυτή είναι ομοφυλόφιλο άτομο». Πώς αντιμετωπίζεται όμως αυτή η κατάσταση διερωτήθηκε, για να εξηγήσει ότι τον Οκτώβριο του 2009 μια ομάδα πολιτών μαζεύτηκε για να αναζητήσει απάντηση στο ερώτημα και κατέληξε ότι ο μόνος τρόπος για να αλλάξουν τα πράγματα είναι να ενημερωθεί το ευρύτερο κοινό, «να μάθει κάποιες αλήθειες για το θέμα και σιγά σιγά, ευελπιστούμε, να αρχίσει να αλλάζει άποψη». Οραμα της ομάδας Accept, συνέχισε, είναι η διαμόρφωση μιας κοινωνίας βασισμένης στο σεβασμό του κάθε ατόμου και της διαφορετικότητάς του. «Μιας κοινωνίας απαλλαγμένης από διακρίσεις και προκαταλήψεις, ιδίως όσον αφορά στο σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα του κοινωνικού φύλου».
Ηδη, είπε, ένα πρώτο καταστατικό της ομάδας έχει συνταχθεί και τυγχάνει επεξεργασίας από νομική ομάδα που ειδικεύεται στα ανθρώπινα δικαιώματα καθώς θα ασχολείται με τη διεκδίκηση δικαιωμάτων για όλους τους πολίτες της κυπριακής κοινωνίας χωρίς διακρίσεις. Ο κ. Ρεγγίνος είπε ότι περί μαζών πρόκειται, ενάντια στο κατεστημένο και την προκατάληψη.
Εκ μέρους της ομάδας, η Δέσποινα Μιχαηλίδου ανέφερε ότι η ομοφοβία έχει τέσσερις βασικές μορφές: την εσωτερικευμένη, τη διαπροσωπική, τη θεσμική και την ομοφοβία της κουλτούρας. Σημείωσε ότι στις 17 Μαϊου 1990 η ομοφυλοφιλία έπαψε να θεωρείται από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ως ασθένεια και δίδοντας κάποια στατιστικά ανέφερε ότι 8 χώρες ανά το παγκόσμιο θεωρούν την ομοφυλοφιλία παράνομη ενώ πέντε από αυτές της τιμωρούν με θανατική ποινή. Εννέα χώρες απαγορεύουν δια Συντάγματος τις διακρίσεις στη βάση του σεξουαλικού προσανατολισμού, πρόσθεσε και συνέχισε: 17 χώρες απαγορεύουν δια νόμου τα εγκλήματα μίσους κάτω από επιθετικές συνθήκες, 5 ευρωπαϊκές χώρες έχουν υιοθετήσει νομοθεσίες που κατοχυρώνουν πλήρως ίσα δικαιώματα στο γάμο, ενώ άλλες 8 κατοχυρώνουν μερικώς τα δικαιώματα στο γάμο για τα ομόφυλα ζευγάρια όπως π.χ σύμφωνο συμβίωσης, πολιτικός γάμος. Επίσης, 34 ευρωπαϊκές χώρες απαγορεύουν τις διακρίσεις με βάση το σεξουαλικό προσανατολισμό στο χώρο εργασίας, μεταξύ αυτών και η Κύπρος.
Οσον αφορά την Κύπρο, η κ. Μιχαηλίδου ανέφερε ότι το 93% των Κυπρίων δήλωσε ότι θα έχει πρόβλημα να προσέχει το παιδί τους ένα ομοφυλόφιλο άτομο, το 86% θα είχε πρόβλημα εάν ο δάσκαλος του παιδιού τους ήταν ομοφυλόφιλο άτομο, το 75% θα είχε πρόβλημα εάν ο φίλος ή η φίλη τους ήταν ομοφυλόφιλο άτομο και το 69% των Κυπρίων γονιών θα προσπαθούσε να αλλάξει την κατάσταση εάν ήταν το παιδί τους ομοφυλόφιλο. Στο πλαίσιο της ίδιας έρευνα, 11% των Κυπρίων γονιών δήλωσαν ότι θα έδιωχναν το παιδί τους από το σπίτι εάν ήταν ομοφυλόφιλο άτομο. «Εσύ τι φοβάσαι; Η ομοφοβία οδηγεί στην απόρριψη, στη σιωπή, στον αποκλεισμό, ακόμα και στην αυτοκτονία πολλούς νέους ανά το παγκόσμιο».
Σε χαιρετισμό της η Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο, Ανδρούλλα Καμιναρά τόνισε ότι για την ΕΕ τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι οικουμενικά και αδιαίρετα και για το λόγο αυτό τα προβάλλει και τα προασπίζει τόσο εντός των συνόρων όσο και στο πλαίσιο των σχέσεών της με τρίτες χώρες. Εκανε ιδιαίτερη αναφορά στο άρθρο 6 της Συνθήκης του Αμστερνταμ, το άρθρο 13 αλλά και το «πακέτο κατά των διακρίσεων» που συμπεριέλαβε το Κοινοτικό πρόγραμμα δράσης για την καταπολέμηση των διακρίσεων, καθώς και τις οδηγίες φυλετικής ισότητας και εργασιακής ισότητας.
Οι οδηγίες, πρόσθεσε, επηρεάζουν όλους μας και για το λόγο αυτό η εφαρμογή και επιτυχίας του εξαρτώνται από τη γνώση μας για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που μας παρέχουν και τις διαδικασίες που έχουν θεσπιστεί για να βοηθούν τα θύματα των διακρίσεων να καταθέτουν ενστάσεις, σημειώνοντας ότι το νομικό πλαίσιο γι’ αυτό υπάρχει. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που παρουσίασε με βάση έρευνα ευρωβαρόμετρο, μόνο το 17% των Κυπρίων έχουν φίλους ομοφυλόφιλα άτομα, ενώ μαζί με τη Βουλγαρία, η Κύπρος έχει το χαμηλότερο βαθμό ανεκτικότητας σε ομοφυλόφιλα άτομα σε υψηλές πολιτικές θέσεις, 3.5 με βάση το 10.
Ο Διευθυντής της Αρχής κατά του Ρατσισμού και των διακρίσεων του γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως Αριστος Τσιάρτας τόνισε ότι για πρώτη φορά σε αυτό το πλαίσιο γα την προστασία των ΛΟΑΔ – όπως ονομάζονται – ατόμων (λεσβιών, ομοφυλόφιλων, αμφίφιλων και διαφυλικών προσώπων) συζητούνται δημόσια και αυτό – είπε – έχει μεγάλη σημασία. Στην Κύπρο, πρόσθεσε, η ομοφυλοφιλία ταυτίστηκε με ψυχική ασθένεια «και τα απομεινάρια αυτά τα βλέπουμε στο δημόσιο λόγο που αναπτύχθηκε τώρα τελευταία». Υπάρχουν, είπε, προκαταλήψεις καθώς δεν υπάρχει πραγματική εικόνα στην κοινωνία απέναντι στο διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό, ούτε εξοικείωση με τα δικαιώματα αυτών των προσώπων. Η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και η υιοθέτηση του ευρωπαϊκού κεκτημένου, σε συνδυασμό με την εξελισσόμενη νομολογία των ευρωπαϊκών δικαστηρίων, έχουν δημιουργήσει ένα νέο περιβάλλον στον τομέα της καταπολέμησης των διακρίσεων, σημείωσε.
Σε παρέμβασή του ο ιδρυτής του Απελευθερωτικού Κινήματος Ομοφυλόφιλων στην Κύπρο, Αλέκος Μοδινός, ανέφερε ότι δεν έχει σημασία εάν ένα παιδί εκδιώχθηκε από το σπίτι του επειδή ήταν ομοφυλόφιλο ή οι γονείς που τραβούν από τα μαλλιά την κόρη για να την παντρέψουν με το ζόρι ή κάποιος έχανε τη δουλειά του, όταν το Γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως για χρόνια δεν αναλάμβανε να υπερασπιστεί τα δικαιώματα αυτών των ατόμων. «Μπορεί να κερδίσει τη (νομική) μάχη, αλλά δεν θα βρει πουθενά αλλού δουλειά», σημείωσε λέγοντας ότι υπάρχει ακόμη κοινωνικός στιγματισμός και προκατάληψη.
Σε σχετική ερώτηση, ο κ. Ρεγγίνος έφερε από την πλευρά του το παράδειγμα ενός μαθητή που υπέστη πρόσφατα βιασμό μέσα στο σχολείο από συμμαθητές του, όταν αυτοί έμαθαν το σεξουαλικό του προσανατολισμό.
Επίσης, με γραπτό μήνυμα της, δήλωσε την υποστήριξη της και η εκτελεστική διευθύντρια του ILGA Europe Evelyne Paradis. Η Ομάδα Accept συνεργάζεται με το Κέντρο Στήριξης Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, τον Κυπριακό Σύνδεσμο Οικογενειακού Προγραμματισμού, την ILGA Europe (International Lesbian Gay Association – Διεθνής Σύνδεσμος Λεσβιών και Ομοφυλοφίλων) και τον Αλέκο Μοδινό του ΑΚΟΚ (Απελευθερωτικό Κίνημα Ομοφυλοφίλων Κύπρου). Σύμφωνα με τον κ. Ρεγγίνο η ομάδα αριθμεί μέχρι στιγμής 127 μέλη και σκοπεύει να έχει σύντομα επαφή με τα πολιτικά κόμματα, τη Βουλή και τον αρμόδιο Υπουργό Εσωτερικών για να ανταλλάξουν απόψεις για όλα τα ζητήματα που τους απασχολούν.
Στα πλαίσια της Διεθνούς Ημέρας Ενάντια στην Ομοφοβία, η Ομάδα Accept διοργανώνει το απόγευμα εκδήλωση με τίτλο «Εκφράσου», με θέμα την Ομοφοβία, στην Πλατεία Ελευθερίας, στις 19.30, παρουσιάσεις με συζήτηση των θεμάτων: «Σεξουαλικός προσανατολισμός: Μύθοι και Αλήθειες» από την Μαργαρίτα Καψού, Υποψήφια Διδάκτωρα Ψυχολογίας, «Ομοφοβία και ηγεμονικές αντρικές ταυτότητες στην Κύπρο» από τον Ανδρέα Ανδρέου, μεταπτυχιακό ερευνητή των ανδρικών ταυτοτήτων και ζητημάτων του φύλου, στην Πλατεία Φανερωμένης, όπου θα προβληθεί απόψε η ταινία “Ιf these walls could talk too”, Πλατεία Φανερωμένης, στη συνέχεια συζήτηση και ζωντανό πρόγραμμα από μουσικά σχήματα.
www.kathimerini.com.cy με πληροφορίες από ΚΥΠΕ
