Της Ελένης Ξένου
«Δυστυχώς φέτος κλαίνε οι υποψήφιοι και οι γονείς τους». Αυτή η δήλωση ανήκει στον πρόεδρο της ΟΕΛΜΕΚ κ. Ταλιαδώρο και αφορά στα κακά αποτελέσματα των παγκύπριων εξετάσεων στα Νέα Ελληνικά. Μια δήλωση που προσωπικά θα την έχριζα ως την ατάκα της εβδομάδας (μη σας πω και της χρονιάς). Και αν διερωτάστε το γιατί σπεύδω να εξηγήσω.
Διότι απλούστατα αποδεικνύει ότι δεν είναι οι μαθητές που έχουν αποτύχει στο «Τέλος των Ψευδαισθήσεων», αλλά οι ίδιοι οι ιθύνοντες της παιδείας. Και όταν λέω ιθύνοντες της παιδείας αρχίζω από το ίδιο το Υπουργείο για να φτάσω μέχρι τις συνδικαλιστικές οργανώσεις. Αν κανείς ενδιαφέρεται πραγματικά να δει το δάσος και όχι το δέντρο, τότε το θέμα της παταγώδους αποτυχίας στις εξετάσεις των Νέων Ελληνικών δεν μπορεί να επικεντρώνεται στο τι πήγε λάθος στις εξετάσεις και στο ποια μεταρρύθμιση πρέπει να γίνει ώστε να μην επαναληφθεί τέτοια ήττα. Το θέμα είναι πολύ πιο ουσιαστικό και από όλους αυτούς που βγήκαν εκ των υστέρων να διακηρύξουν τις απόψεις τους, μόνο οι ίδιοι οι μαθητές άγγιξαν την ουσία άρα αυτοί είναι οι τελευταίοι που θα έπρεπε να κλαίνε.
«Ο τρόπος που διδάσκονται τα μαθήματα στα σχολεία δεν βοηθά στην εμπέδωσή τους από τους μαθητές και στην καλλιέργεια της κριτικής σκέψης» αναφέρει σε ανακοίνωση της η Παγκύπρια Συντονιστική Επιτροπή Μαθητών για να καταλήξει πως «αν δεν αλλάξει η μέθοδος της διδασκαλίας, τα αποτελέσματα θα παραμένουν τα ίδια και χειρότερα». Αυτή είναι η ουσία και όχι τα λοιπά πίρι πίρι το παπίρι που εκτοξεύουν οι αρμόδιοι, συμπεριλαμβανομένου και του ίδιου του υπουργού Παιδείας.
Το αίτημα για εκπαιδευτική μεταρρύθμιση δεν είναι κάτι καινούργιο. Συζητείται εδώ και χρόνια και σκαλώνει βέβαια εκεί που σκαλώνει πάντα κάθε προσπάθεια ουσιαστικής αλλαγής σ’ αυτή τη χώρα. Στην έλλειψη οράματος, στα μικροκομματικά εμπόδια, στα συνδικαλιστικά σούρτα φέρτα και στη βαθύτερη ανάγκη των κομμάτων να αυξάνουν τα ποσοστά τους και όχι το πολιτιστικό επίπεδο της χώρας. Κι αν η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση ήταν ανέκαθεν ένα αίτημα, σήμερα αποτελεί κατεπείγον ζήτημα. Διότι όταν οι νέοι μεγαλώνουν σε μια κοινωνία που βρωμά σαπίλα και διαφθορά και όταν έχει εξευτελιστεί πλέον κάθε θεσμός, τότε η μόνη ελπίδα να επαναπροσδιοριστούν οι αξίες επαφίεται στην παιδεία. Όταν λέω παιδεία δεν εννοώ προφανώς αυτό το σύστημα που σήμερα αποκαλούμε δημόσια εκπαίδευση. Εννοώ την παιδεία που μορφώνει επί της ουσίας τους ανθρώπους, διευρύνει το πνεύμα τους και τους καλλιεργεί την κριτική σκέψη όχι ενοχοποιώντας τη φαντασία τους (όπως κάνουν σήμερα τα σχολεία) αλλά τροφοδοτώντας την.
Το σημερινό σύστημα πόρρω απέχει από αυτή την περιγραφή, διότι εκείνο στο οποίο στοχεύει είναι στην εξασφάλιση μιας θέσης. Κι αν θέλουμε να τελειώνουμε μια και καλή με τις ψευδαισθήσεις τότε οφείλουμε να παραδεχτούμε πως μία από τις αιτίες που μας έχουν οδηγήσει στη σημερινή μας κατάντια είναι ακριβώς αυτό: Το ότι έχουμε αναγάγει σε ιδανικό την εξασφάλιση θέσης. Να εξασφαλίσουμε θέση στο πανεπιστήμιο, στο στρατό, στο δημόσιο, στην κοινωνία κτλ. κτλ. Αυτό υπογραμμίζει και ο τρόπος λειτουργίας του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Την ίδια χρεωκοπημένη ψευδαίσθηση της… εξασφάλισης θέσης. Και για να αλλάξει δεν αρκούν ούτε τα μέτρα που εξαγγέλλει ο κ. υπουργός ούτε και οι φιλολογίες στις οποίες επιδίδονται οι λοιποί ιθύνοντες. Εκείνο που χρειάζεται είναι πρωτίστως να απαντήσει το Υπουργείο Παιδείας στο εξής καίριο ερώτημα: Ποιο είναι το όραμα του Υπουργείου για την Παιδεία; Υπάρχει όραμα; Κι αν υπάρχει όραμα ποιο είναι αυτό; Διότι όταν καταργούνται π.χ. οι τέχνες ή όταν εδώ και χρόνια προτεραιότητα δεν ήταν ποτέ ο πολιτισμός, τότε ποιο ακριβώς είναι το όραμα του Υπουργείου μας για την Παιδεία; Αυτό είναι που επείγει να μας πείτε κ. Υπουργέ. Κι αν δεν έχετε μια ουσιαστική και εμπεριστατωμένη απάντηση, τότε προφανώς ούτε κι εσείς περνάτε τη βάση τους Τέλους των Ψευδαισθήσεων.
