Προλειαίνοντας το έδαφος για τα όσα θα ακολουθήσουν από τον Νοέμβριο και μετά, ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί θα συναντηθούν σήμερα το απόγευμα σε ένα νέο κύκλο διαπραγματεύσεων, στην παρουσία και του ειδικού συμβούλου του γενικού γραμματέα των Η.Ε. Έσπεν Μπαρθ Άϊντε. Ενδεικτική τόσο του βεβαρημένου κλίματος που έχει δημιουργηθεί μεταξύ των δύο πλευρών μετά τις πρόσφατες δηλώσεις του Μουσταφά Ακιντζί, όσο και της διαδικασίας που θα ακολουθηθεί σήμερα στις διαπραγματεύσεις είναι και η ατζέντα της συνάντησης των δύο ηγετών, στην οποία περιλαμβάνονται δύο θέματα. Αφενός, Αναστασιάδης και Ακιντζί θα ανταλλάξουν απόψεις επί του εγγράφου που ετοιμάζουν οι διαπραγματευτές των δύο κοινοτήτων, Ανδρέας Μαυρογιάννης και Οζντίλ Ναμί, στο οποίο θα καταγράφονται οι διαφωνίες των δύο πλευρών στο κάθε κεφάλαιο του Κυπριακού, που συζητήθηκε στις συνομιλίες το προηγούμενο πεντάμηνο.
Αφετέρου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα θέσει επί τάπητος τις παρατηρούμενες υπαναχωρήσεις του Τουρκοκύπριου ηγέτη από τα συμφωνηθέντα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, όπως αυτές προκύπτουν και από τις πρόσφατες δηλώσεις του Μουσταφά Ακιντζί, μετά την ολοκλήρωση των επαφών του στη Νέα Υόρκη. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», τόσο η εισαγωγή εκ μέρους του Μουσταφά Ακιντζί νέων επιχειρημάτων στο διάλογο, όπως η επίκληση του φυσικού δικαίου και του ψηφίσματος 750 του Σ.Α., όσο και η αξίωσή του για διασφάλιση της πλειοψηφίας περιουσιών και πληθυσμού στο τουρκοκυπριακό συνιστών κράτος ως μόνιμη παρέκκλιση από το ευρωπαϊκό κεκτημένο, μετατρέποντας τη λύση σε πρωτογενές ευρωπαϊκό δίκαιο, αξίωση η οποία συγκρούεται με τη συμφωνημένη βάση της λύσης, έχουν προκαλέσει έντονη δυσφορία και προβληματισμό στον Πρόεδρο Αναστασιάδη. Όπως μεταφέρουν στην «Κ» οι ίδιες πηγές, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης προσέρχεται στις συνομιλίες αποφασισμένος να ξεκαθαρίσει το τοπίο, αλλά και να επαναβεβαιώσει βασικές αρχές διεξαγωγής των συνομιλιών, τις οποίες και οι δύο ηγέτες προσυπέγραψαν.
Συγκεκριμένα, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα υπενθυμίσει στον συνομιλητή του τη συμφωνία τους να αποφεύγονται οι δημόσιες δηλώσεις σε πρόωρο στάδιο για να μην επικρατήσει το φαινόμενο της δημόσιας διαπραγμάτευσης που σχεδόν νομοτελειακά θα καταλήξει σε παιχνίδι επίρριψης ευθυνών και κατ’ επέκταση θα διακινδυνεύσει τις προοπτικές αξιοποίησης του παράθυρου ευκαιρίας που δημιουργήθηκε για επίλυση του Κυπριακού.
Εκτός από τις εξηγήσεις που θα θέσει και θα ζητήσει ο Πρόεδρος και την ανταλλαγή απόψεων για το έγγραφο που ετοιμάζουν οι δύο διαπραγματευτές, τόσο στη σημερινή συνάντηση, όσο και στην επόμενη καθορισμένη συνάντησή τους στις 30 Οκτωβρίου, οι δύο ηγέτες δεν αναμένεται να εμπλακούν σε ουσιαστική διαπραγμάτευση επί των θεμάτων που παραμένουν αγεφύρωτες διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών. Οι ουσιαστικές διαπραγματεύσεις παραπέμπονται για τον Νοέμβριο, στο πλαίσιο της εντατικοποίησης της διαδικασίας που έχουν συμφωνήσει να ακολουθήσουν Αναστασιάδης και Ακιντζί. Μέχρι τότε αναμένεται ότι οι διαπραγματευτές, Ανδρέας Μαυρογιάννης και Οζντίλ Ναμί, θα έχουν ολοκληρώσει το έγγραφο στο οποίο θα καταγράφονται οι διαφωνίες των δύο πλευρών σε όλα τα κεφάλαια, τα οποία συζητήθηκαν στις συνομιλίες όλο το προηγούμενο πεντάμηνο. Εργασία, πάντως, την οποία έχουν ήδη αρχίσει από την περασμένη Πέμπτη, οπότε και Μαυρογιάννης και Ναμί είχαν την πρώτη τους συνάντηση, μετά την επιστροφή τους από τη Νέα Υόρκη. Ταυτόχρονα, όμως, η χρονική μετάθεση για τον Νοέμβριο της έναρξης ουσιαστικών διαπραγματεύσεων μεταξύ του Προέδρου Αναστασιάδη και του ηγέτη των Τουρκοκυπρίων συνδέεται και με τις εκλογικές διαδικασίες στη Τουρκία για την ανάδειξη κυβερνητικού σχήματος, οι οποίες ολοκληρώνονται την 1η Νοεμβρίου και τα αποτελέσματα των οποίων θα καταδείξουν, όπως εκτιμούν διπλωματικοί κύκλοι, τη στάση που τελικά θα τηρήσει η Άγκυρα στη διαπραγματευτική διαδικασία για την επίλυση του Κυπριακού.
Συνεπώς, η παραπομπή στο τέλος Νοεμβρίου, τόσο από το διεθνή παράγοντα, όσο και από πολιτικούς κύκλους στη Λευκωσία, για τις τελικές εκτιμήσεις σε σχέση με τις προοπτικές της διαπραγματευτικής διαδικασίας για θετική κατάληξη, συνδέεται με τις αναμενόμενες εξελίξεις στην Άγκυρα και κατ’ επέκταση με την πορεία των εντατικών διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο ηγετών. Διαπραγματεύσεις, οι οποίες, όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά στην «Κ», θα περάσουν από το στάδιο της πολιτικής συνεννόησης μεταξύ των δύο ηγετών, στο στάδιο των συγκεκριμένων και λεπτομερών διαπραγματεύσεων, εστιάζοντας, πλέον, ξεχωριστά στο κάθε θέμα επί του οποίου οι δύο πλευρές διαφωνούν.
Σε αυτό τον νέο κύκλο της τρίτης φάσης των διαπραγματεύσεων που εισέρχονται οι δύο πλευρές, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα εξακολουθήσουν να βρίσκονται τα κεφάλαια της διακυβέρνησης και του διαμοιρασμού των εξουσιών, του περιουσιακού και των κριτηρίων στο εδαφικό, σε συνδυασμό, όπως και το όλο προηγούμενο διάστημα από την επανέναρξη των συνομιλιών, με τα θέματα της οικονομίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται ότι από τα πρώτα θέματα που θα τεθούν στο τραπέζι είναι τα κριτήρια του περιουσιακού, θέμα το οποίο κρίνεται ως κομβικής σημασίας για την πορεία των συνομιλιών. Αν και τα θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων δεν θα βρίσκονται στην ατζέντα των συνομιλιών αυτού του νέου κύκλου των διαπραγματεύσεων, ωστόσο, η ελληνοκυπριακή πλευρά εμφανίζεται ιδιαίτερα αισιόδοξη πως όταν το θέμα τεθεί θα υπάρξει θετική κατάληξη. Τα μηνύματα που έχει λάβει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης από τις επαφές που είχε σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη ήταν ενδεικτικά της αντίληψης που διαμορφώνεται πλέον και από τον διεθνή παράγοντα που εμπλέκεται άμεσα στις διαδικασίες επίλυσης του Κυπριακού, ότι, δηλαδή, το 2015 ένα κράτος-μέλος της Ε.Ε. δεν μπορεί να έχει εγγυήσεις. Ήδη, πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» από αρμόδιες κυβερνητικές πηγές, η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει επεξεργαστεί φόρμουλα που θα εμπλέκει διεθνείς οργανισμούς, όπως τα Η.Ε., την Ε.Ε., τον ΟΑΣΕ, και που θα μπορεί να ανταποκρίνεται στις ανησυχίες και των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων στα θέματα ασφάλειας, χωρίς επαναφορά του μοντέλου των εγγυήσεων του 1960.
