Της Μαρίνας Οικονομίδου
Η πολυκομματική βουλή που προέκυψε το βράδυ της Κυριακής, προκαλεί αναπόφευκτα νέα δεδομένα και προετοιμάζει για ένα ρευστό τοπίο γύρω από τη σύνθεση της βουλής, την επόμενη μέρα. Ποιοι θα είναι οι συσχετισμοί δυνάμεων που θα δημιουργηθούν, ποιοι θα έχουν ρόλο κλειδί και συνεπώς ποιος θα είναι ο νέος πρόεδρος του Κοινοβουλευτικού σώματος είναι τα κύρια ερωτήματα που προβληματίζουν.
Αν και η συζήτηση στα κομματικά πηγαδάκια, πριν τις εκλογές, έβρισκε τους πλείστους πολιτικούς αρχηγούς να έχουν βάλει στο περιθώριο την όποια συζήτηση περί προεδρίας της βουλής, τώρα είναι ένα από τα ζητήματα που αναμένεται να δοκιμάσουν τις αντοχές του Σώματος, εφόσον στις 2 Ιουνίου θα δώσουν τη προβλεπόμενη από το Σύνταγμα διαβεβαίωση, θα συσταθούν σε σώμα και θα επιλέξουν το νέο Πρόεδρο.
Παρασκήνιο και συνδιαλλαγή
Ανέκαθεν η ανάδειξη του Προέδρου της Βουλής ήταν εμπλουτισμένη με αρκετό παρασκήνιο και συνδιαλλαγές που είχαν ως τελική διαδρομή τη δημιουργία συμμαχιών για τις προεδρικές εκλογές. Η συμμαχία για την προεδρία της βουλής, συνήθως προέβλεπε και περαιτέρω συνεργασία των κομμάτων κατά τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής θητείας, σε κρίσιμα νομοσχέδια.
Εξαίρεση στο ζήτημα συνδιαλλαγής αποτέλεσε η ανάδειξη του Γιαννάκη Ομήρου καθώς ο ΔΗΣΥ μπορεί να μη ζήτησε ανταλλάγματα από την ΕΔΕΚ για το 2013, αλλά είχε ως κύριο στόχο να πλήξει την μέχρι τότε συνεργασία ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ, κάτι που επετεύχθη τελικώς. Το ποιος τελικά θα αναδειχθεί ο δεύτερος τη τάξει είναι ένα ζήτημα καθώς η προεδρία του σε μία πολύχρωμη βουλή αποτελεί το λιγότερο πρόκληση, ιδιαίτερα μετά την απαξίωση που βίωσε η απελθούσα βουλή. Τρία κρίνονται τα κύρια σενάρια για την προεδρία της με δύσκολο το ενδεχόμενο να αποτελέσουν πρόκριμα για τις προεδρικές εκλογές.
Μία κεντροδεξιά συνεργασία
Σε μία κεντροδεξιά συνεργασία, Αβέρωφ Νεοφύτου, Νικόλας Παπαδόπουλος ίσως και το Κίνημα Αλληλεγγύης, είναι οι κύριοι παίκτες για την προεδρία της βουλής. Σ ‘αυτή την περίπτωση το πλέον μακρινό σενάριο φαίνεται να είναι η υποψηφιότητα του Αβέρωφ Νεοφύτου. Όχι μόνο γιατί καμία πολιτική δύναμη δεν φαίνεται διατεθειμένη να στηρίξει το κυβερνών κόμμα, αλλά γιατί κάτι τέτοιο μάλλον θα πλήξει παρά να ωφελήσει ΔΗΣΥ και κυβέρνηση. Ο Αβέρωφ Νεοφύτου, βαθύς γνώστης του παρασκηνίου που πετυχαίνει συνεργασίες και συμμαχίες την υστάτη περνώντας έτσι από τη βουλή κρίσιμα κυβερνητικά νομοσχέδια, θα θεωρείτο πολύ πιο ωφέλιμος για κόμμα και κυβέρνηση στα κάτω έδρανα παρά στων περιορισμένων κινήσεων προεδρείο ιδιαίτερα μετά και από τις τελευταίες εξελίξεις της πολυκομματικής βουλής.
Μία πιθανή υποψηφιότητα θα ήταν για πολλούς αυτή του Νικόλα Παπαδόπουλου. Κάτι τέτοιο θα βόλευε ιδιαίτερα τον ΔΗΣΥ, καθώς θα επισφράγιζε την συμμαχία Αβέρωφ-Νικόλα και θα είχε ενδεχομένως σοβαρές πιθανότητες να τύχει υποστήριξης και από άλλες δυνάμεις. Το γεγονός ωστόσο ότι ο Νικόλας Παπαδόπουλος φρόντισε από νωρίς να κλείσει τα στόματα που τον ήθελαν να ενδιαφέρεται να την προεδρία της βουλής ξεκαθαρίζοντας ότι δεν θα είναι ο επόμενος πρόεδρος του κοινοβουλευτικού σώματος θολώνει το τοπίο.
Σίγουρα για τον Πρόεδρο του ΔΗΚΟ η όποια υπόνοια σύμπλευσης στήριξης της κυβέρνησης Αναστασιάδη, πλήττει τόσο τον αντιπολιτευτικό ρόλο του κόμματος όσο και το πολιτικό βάρος που επιδιώκει να αποκτήσει ο δηκοϊκός πρόεδρος. Άλλωστε η Προεδρία της Βουλής θα έδενε στην ουσία τα χέρια του στο να ασκεί κριτική στους κυβερνητικούς χειρισμούς και στο κτίσιμο της υποψηφιότητάς του για το 2018. Το ζήτημα είναι αν ο κ. Παπαδόπουλος μετά και από την μεγάλη του νίκη, αποτελέσει τελικώς μία κοινά αποδεκτή λύση εντός βουλής, με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να αναθεωρήσει την αρχική του σκέψη. Στο κάδρο της κεντροδεξιάς συνεργασίας, δεν αποκλείεται και η Κίνηση Αλληλεγγύης. Μιλώντας άλλωστε στο συνεδριακό ο Δημήτρης Συλλούρης άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο διεκδίκησης της Προεδρίας από την Αλληλεγγύη. Το ζήτημα ωστόσο που αναμένεται να ξεκαθαρίσει σήμερα, είναι αν η Ελένη Θεοχάρους θα θυσιάσει την ευρωβουλή για το κοινοβούλιο. Σε αυτό το ενδεχόμενο, θεωρείται ιδιαίτερα πιθανή η διεκδίκηση της προεδρίας από την σιδηρά κυρία της πολιτικής
Μια τέτοια υποψηφιότητα ωστόσο θα αποτελούσε κόκκινο πανί για τον Αβέρωφ Νεοφύτου. Και αυτό γιατί στο πρόσωπό της, Πινδάρου και συναγερμική βάση, βλέπει τον κύριο αίτιο της αδυναμίας του ΔΗΣΥ να συσπειρώσει τον κόσμο του. Δεν ήταν άλλωστε τυχαία η δεικτική δήλωση του Αβέρωφ Νεοφύτου οτι το κόμμα δέχτηκε πόλεμο από το πρώην στέλεχός του το οποίο ίδρυσε κίνημα. Το ίδιο περίπου ισχύει και στο ενδεχόμενο του Δημήτρη Συλλούρη. Αν και θα μπορούσε να θεωρηθεί- βάσει και της κοινοβουλευτικής του πείρας -ένας δυνατός παίκτης για την προεδρία της βουλής, ο Αβέρωφ Νεοφύτου δεν φαίνεται να είναι διατεθειμένος να κάνει αυτή την υπέρβαση. Όχι μόνο γιατί ο Δημήτρης Συλλούρης άφησε πολλές φορές εκτεθειμένο τον ΔΗΣΥ να ψάχνει συμμαχίες την υστάτη για να περάσουν κρίσιμα νομοσχέδια, αλλά και γιατί, μετά από τη συμπόρευσή του με την Θεοχάρους, θεωρείται από τον συναγερμικό κόσμο ως για άλλη μια φορά διασπαστής του ΔΗΣΥ. Το ζήτημα ωστόσο είναι κατά πόσο οι άλλες πολιτικές δυνάμεις, δουν στα μάτια του Δημήτρη Συλλούρη το ακίνδυνο για το 2018 αλλά έμπειρο πρόσωπο της βουλής που μπορεί να αντεπεξέλθει στο ρόλο του δεύτερου τη τάξει.
Η κεντροαριστερή συμμαχία
Σε μία κεντροαριστερή συμμαχία, Άντρος Κυπριανού, Μαρίνος Σιζόπουλος ενδεχομένως και ο Γιώργος Λιλλήκας να αποτελούν τα κύρια πρόσωπα για την προεδρία. Ήδη στα κομματικά πηγαδάκια ακούγεται εντόνως το ενδεχόμενο ο Άντρος Κυπριανού να διεκδικήσει την Προεδρία της Βουλής με τον ίδιο να επιμένει πως το κόμμα δεν το έχει ακόμα συζητήσει.
Κάτι τέτοιο σίγουρα θα ωφελούσε το ΑΚΕΛ, καθώς θα αποκτούσε την δυναμική που αποζητεί εδώ και καιρό εντός της βουλής για να φράξει τις όποιες «αντιλαϊκές» πολιτικές. Θα ωφελούσε βέβαια και τον Άντρο Κυπριανού, καθώς κάτι τέτοιο θα ενίσχυε το αρχηγικό του προφίλ. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν αποκλείεται να έχει τη στήριξη της ΕΔΕΚ, καθώς το κόμμα των Σοσιαλιστών συμπλέει σε πολλά κοινωνικο-οικονομικά ζητήματα με το ΑΚΕΛ. Το ζήτημα όμως που μειώνει τις πιθανότητες διεκδίκησης από πλευράς του ΑΚΕΛ είναι και το χαμηλό ποσοστό που έλαβε το κόμμα. Το κόμμα της Αριστεράς φαίνεται ήδη μουδιασμένο από το αποτέλεσμα και ψάχνει τρόπους αντιμετώπισης της κατάστασης. Γι αυτό ακριβώς το λόγο φαίνεται δύσκολο ο Άντρος Κυπριανού, να μπει δυναμικά στο παιχνίδι και να διεκδικήσει τη θέση του δεύτερου τη τάξει.
Το ενδεχόμενο πάντως ο Μαρίνος Σιζόπουλος θεωρείται πολύ απομακρυσμένος, ιδιαίτερα και μετά από τα χαμηλά ποσοστά που έλαβε το κόμμα. Αναμένεται πως ο κ. Σιζόπουλος θα επικεντρωθεί στην διαχείριση της κρίσης και στην επούλωση των ζημιών εντός κόμματος και συνεπώς θα βάλει σε δεύτερη μοίρα την διεκδίκηση της όποιας θεσμικής θέσης. Στο κάδρο της κεντροαριστερής συμμαχίας, δεν αποκλείεται και ο Γιώργος Λιλλήκας καθώς ο ίδιος συμμερίζεται τις ίδιες θέσεις στην οικονομία με ΑΚΕΛ ΕΔΕΚ.Η υποψηφιότητά του ωστόσο φαίνεται απομακρυσμένη καθώς οι φιλοδοξίες του για το 2018, συγκρούονται με τον ρόλο που έχει ο πρόεδρος της βουλής.
Έστω όμως και αν ο Γιώργος Λιλλήκας ενδιαφέρετο για την προεδρία της βουλής, θα έπρεπε να αναζητήσει αλλού συμμάχους καθώς για ΕΔΕΚ και ΑΚΕΛ αποτελεί κόκκινο πανί. Όπως είναι γνωστό, το ΑΚΕΛ δύσκολα συγχωρεί και ξεχνά την «προδοσία» και την «αποστασία» στελεχών.
Προεδρία μικρών
Το γεγονός ότι τα μικρότερα κόμματα δίνουν την δική τους παρουσία στη νέα βουλή, δεν αποκλείει το ενδεχόμενο συμπόρευσής τους για την Προεδρία της Βουλής. Άλλωστε όλα τα μικρότερα κόμματα, είχαν βασίσει την προεκλογική ρητορική τους στην αλαζονεία των δύο μεγάλων κομμάτων και το χθεσινό αποτέλεσμα αποτελεί εν πολλοίς μία δική τους νίκη απέναντι στο διπολισμό.
Στη συμμαχία των μιρκών, το ζήτημα που προκύπτει σ είναι αν οι αρχηγοί του λεγόμενου ενδιάμεσου θα τιθασεύσουν τις φιλοδοξίες τους παραμερίζοντας και την αντιπαλότητα που υπάρχει μεταξύ τους εδώ και καιρό ώστε να εκλέξουν πρόεδρο της βουλής και να κατορθώσουν να προκαλέσουν πλήγμα σε ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ.
