Λαμπερό και υπερσύγχρονο όνειρο δεκαετιών
Εγκαινιάστηκαν χθες οι νέες εγκαταστάσεις του Διεθνούς Αερολιμένα Λάρνακας, ο οποίος αρχίζει μερικώς τη λειτουργία του την Τρίτη
Του Απόστολου Τομαρά
Ένα όνειρο πολλών χρόνων, η δημιουργία του νέου διεθνούς αεροδρομίου Λάρνακας, έγινε πραγματικότητα από χθες, με την τέλεση των εγκαινίων από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κ. Δημήτρη Χριστόφια, ο οποίος συνεχάρη όλους τους συντελεστές του μεγαλεπήβολου έργου και εξέφρασε χαρά γιατί επιτέλους η Κύπρος, η οποία στηρίζεται στον τουρισμό, αποκτά ένα αεροδρόμιο υψηλών προδιαγραφών.
Το νέο αεροδρόμιο Λάρνακας, που θα αρχίσει τη λειτουργία του την προσεχή Τρίτη (με παράλληλη λειτουργία του υφιστάμενου αεροδρομίου για τον επόμενο μήνα), κατά γενική ομολογία αποτελεί στολίδι για την Κύπρο. Όσοι είχαν την ευκαιρία να το επισκεφθούν, το περιέγραψαν ως ένα έργο υψηλής ποιότητας και αισθητικής.
Ο πρόεδρος της Hermes Airports, κ. Νίκος Σιακόλας, είπε ότι «από την 1η Ιουνίου 2006, που οι εκσκαφείς άρχισαν δράση ταυτόχρονα στην Πάφο και στη Λάρνακα, καταφέραμε με μια συνολική δαπάνη 642,7 εκατ. ευρώ να παραδώσουμε, χωρίς ούτε μια μέρα καθυστέρηση, σε 29 μήνες το αεροδρόμιο Πάφου και σε 37 μήνες το αεροδρόμιο Λάρνακας, όπως είχαμε δεσμευτεί. Πρόκειται – συνέχισε – για μια από τις μεγαλύτερες επενδύσεις που έγιναν ποτέ στον τόπο μας, χωρίς η κυβέρνηση να καταβάλει οποιοδήποτε ποσό ή να παράσχει οποιαδήποτε εγγύηση, έχοντας και το προνόμιο του ωφελήματος να εισπράττει το 1/3 των εσόδων και από τα δύο αεροδρόμια».
Είπε επίσης ότι προγραμματίζεται και μελετάται από κοινού με την κυβέρνηση η δημιουργία ενός airport hotel και ενός κέντρου ακριβώς δίπλα από το κτήριο αυτό για ψυχαγωγικές, πολιτιστικές, τουριστικές και εμπορικές δραστηριότητες, που θα συμπληρώσουν και θα αναβαθμίσουν ακόμη περισσότερο την όλη ανάπτυξη. Το ύψος της δαπάνης αυτού του έργου υπολογίζεται να φθάσει τα 175 εκατ. ευρώ σε κατάσταση πλήρους λειτουργίας. Με όλα αυτά η επένδυση στα δύο αεροδρόμια θα ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ.Ο
Στρατηγικός επενδυτής
Η διαχειρίστρια κοινοπραξία Hermes Airports Ltd απαρτίζεται από εννέα μετόχους, κυπριακές και ξένες εταιρείες: Bouygues Batiment International (22%), Egis Projects (20%), Cyprus Trading Corporation Public Limited (11,34%), Hellenic Mining (11,33%), Vancouver Airport Services (11%), Aer Rianta International (11%), Iacovou Brothers Construction (5,665%), Charilaos Apostolides Public Limited (5,665%) και Chambre de Commerce et d’Industrie Nice Cote d’Azur (2%).
Λειτουργικά προβλήματα αναμένουν επίλυση
Αρκετά είναι ακόμη τα λειτουργικά προβλήματα που παρουσιάζει το νέο αεροδρόμιο Λάρνακας, όπως διαπίστωσαν αρμοδίως τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Συγκοινωνιών σε επίσκεψη που πραγματοποίησαν πρόσφατα. Αρκετά από αυτά, όπως ανέφεραν οι βουλευτές, είναι αναμενόμενα για ένα τόσο μεγάλο έργο. Αναλυτικά τα προβλήματα που καταγράφηκαν έχουν ως εξής:
> Αφίξεις
Οι επιβάτες που φθάνουν στο νέο αεροδρόμιο Λάρνακας θα υποστούν μια μικρή ταλαιπωρία προκειμένου να προσεγγίσουν τους χώρους αναχώρησης των δημόσιων ή ιδιωτικών μέσων μετακίνησης. Ο χώρος αφίξεων των επιβατών βρίσκεται στο ισόγειο του νέου αεροδρομίου και για να προσεγγίσουν τον χώρο στάθμευσης θα πρέπει να ανέβουν στον πρώτο όροφο του αεροδρομίου που είναι η αίθουσα αναχωρήσεων. Υπολογίζεται ότι σε ημέρες αιχμής του αεροδρομίου σε αφίξεις και αναχωρήσεις θα επικρατεί σύγχυση. Το συγκεκριμένο πρόβλημα έχει εντοπισθεί και από τη διαχειρίστρια εταιρεία του αεροδρομίου, η οποία, εκτός από τους τρεις ανελκυστήρες, κατασκεύασε και άλλους δύο εξωτερικούς.
> Παράπονα αναπήρων
Η Ομοσπονδία Αναπήρων εντόπισε και λειτουργικές αδυναμίες του νέου αεροδρομίου στην εξυπηρέτηση ατόμων με κινητικά προβλήματα. Κρίνεται ότι το νέο αεροδρόμιο δεν διαθέτει την καταλληλότερη υποδομή πρόσβασης αλλά και εξυπηρέτησης ατόμων με ειδικά προβλήματα.
> Έλεγχος διαβατηρίων
Ένα άλλο πρόβλημα που θα παρουσιασθεί στο κοντινό μέλλον και εντοπίσθηκε από την Επιτροπή Συγκοινωνιών της Βουλής, είναι η υποδομή του αεροδρομίου στον έλεγχο διαβατηρίων τόσο στις αφίξεις όσο και στις αναχωρήσεις για τους επιβάτες Σένγκεν. Ενώ αρχικά είχαν δοθεί οδηγίες για κατασκευή χώρων με προδιαγραφές Σένγκεν, εντούτοις στη συνέχεια ανακλήθηκαν. Το πολιτικό ερώτημα που διατυπώθηκε από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή εστιάζεται στο κατά πόσον υπάρχει από την κυβέρνηση βούληση για είσοδο στη συνθήκη Σένγκεν.
> Αποθήκευση προϊόντων
Στο νέο αεροδρόμιο δεν έχει κατασκευασθεί νέος εμπορευματικός σταθμός για την αποθήκευση ευπαθών προϊόντων. Η διαχειρίστρια εταιρεία, παρά το γεγονός ότι δεν δεσμεύεται από το συμβόλαιο ανάθεσης, αντιμετωπίζει θετικά το ενδεχόμενο κατασκευής νέου σταθμού. Μέχρι τότε θα χρησιμοποιείται ο παλιός, ο οποίος όμως κρίνεται ανεπαρκής.
> Μικρές φυσούνες
Το νέο αεροδρόμιο δεν μπορεί να υποδεχθεί και να εξυπηρετήσει την αποβίβαση επιβατών από Airbus A380. Οι προδιαγραφές που έχουν οι φυσούνες του νέου αεροδρομίου δεν το επιτρέπουν. Οι υπεύθυνοι του αεροδρομίου θεωρούν απίθανη την προσγείωση του συγκεκριμένου τύπου αεροσκάφους στο αεροδρόμιο Λάρνακας.
Με βυτιοφόρα ο ανεφοδιασμός
Πρόβλημα έχει εντοπισθεί και στον ανεφοδιασμό των αεροσκαφών με καύσιμα. Η διαχειρίστρια εταιρεία διαβεβαιώνει ότι το υπόγειο σύστημα ανεφοδιασμού των αεροσκαφών θα είναι εφικτό σύντομα και μέχρι τότε η τροφοδοσία με καύσιμα θα γίνεται με βυτιοφόρα. Επί τούτου όμως εκφράζονται ανησυχίες ότι ακόμη δεν υπάρχει η απαραίτητη υποδομή. Κι αυτό γιατί η επιλογή του χώρου δημιουργίας υπόγειων δεξαμενών καυσίμων προκάλεσε τις αντιδράσεις κατοίκων γειτονικών κοινοτήτων, οι οποίοι επικαλούνται λόγους ασφάλειας. Αξίζει να σημειωθεί ότι λόγω ακριβώς της ανυπαρξίας συστήματος ανεφοδιασμού των αεροπλάνων με υπόγειο σύστημα, η προσέγγιση του βυτιοφόρου προκαλεί άλλα προβλήματα. Συγκεκριμένα, οι διεθνείς κανόνες ασφαλείας απαγορεύουν την προσέγγιση βυτιοφόρου καυσίμων πολύ κοντά σε αεροπλάνα και, ως εκ τούτου, καθίσταται αδύνατη η στάθμευση δύο αεροπλάνων σε διπλανές φυσούνες όταν ένα εξ αυτών θα ανεφοδιάζεται.
Οι αριθμοί
Συνολική έκταση κτηριακών εγκαταστάσεων 100.000 τ.μ.
Δυνατότητα εξυπηρέτησης επιβατών (ετησίως) 7,5 εκατ.
Σημεία ελέγχου εισιτηρίων επιβίβασης 67
Σημεία διάθεσης εισιτηρίων από τις αερογραμμές 14
Αυτοματοποιημένα σημεία ελέγχου εισιτηρίων επιβίβασης 8
Αερογέφυρες 16
Αψίδες ασφαλείας 7
Ιμάντες παραλαβής αποσκευών 5 (15 αεροσκάφη)
Θέσεις στάθμευσης 2.450
Έκταση χώρων αναψυχής και καταστημάτων 10.000 τ.μ.
«Τρύπια» η πεπαλαιωμένη περίμετρός του
Η απόδραση του ταξιδιώτη από αεροπλάνο των Κυπριακών Αερογραμμών ανέδειξε κενά στην επιτήρηση και του νέου αεροδρομίου Λάρνακας.
Η εντυπωσιακή «απόδραση» του 28χρονου Ταβόρ Μορένο από αεροσκάφος των Κυπριακών Αερογραμμών, δύο εβδομάδες μάλιστα πριν την επίσημη έναρξη λειτουργίας του νέου αερολιμένα Λάρνακας, επιβεβαίωσε ότι το μεγαλύτερο αεροδρόμιο του τόπου συνεχίζει να μη φημίζεται για την περιμετρική ασφάλειά του. Ο παράξενος ταξιδιώτης με προορισμό την Αθήνα για άγνωστο λόγο μετάνιωσε, λίγο πριν το Airbus 319 των Κυπριακών Αερογραμμών πάρει τελική θέση για απογείωση και αποφάσισε να το εγκαταλείψει με τον πλέον ανορθόδοξο τρόπο. Άνοιξε την πίσω πόρτα του αεροσκάφους, πήδηξε από αυτό και σαν κύριος εξήλθε του αεροδρομίου, χωρίς κανένας να τον πάρει είδηση. Η είδηση του πρωτοφανούς περιστατικού ξεπέρασε τα γεωγραφικά όρια της Κύπρου, προκαλώντας το ενδιαφέρον ξένων ειδησεογραφικών πρακτορείων. Αν ληφθεί υπόψη ότι την ώρα του περιστατικού σε πολύ κοντινή απόσταση αναχωρούσε το αεροσκάφος των Ινδικών Αερογραμμών με επιβάτη τον Πρόεδρο της χώρας, το όλο συμβάν λαμβάνει ευρύτερες διαστάσεις. Ένας επιβάτης, χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία και ικανότητες, κατάφερε να διασύρει ανεπανόρθωτα τα κατ’ άλλα αυξημένα την ώρα εκείνη μέτρα ασφαλείας εντός και εκτός αεροδρομίου. Τα όσα τραγελαφικά συνέβησαν δεν σταματούν εδώ. Η αστυνομία κατάφερε τελικά να εντοπίσει τον παράξενο ταξιδιώτη, 24 ώρες μετά, πάνω σε μια ταράτσα πολυκατοικίας στην περιοχή Μακένζι, δίπλα ακριβώς από το αεροδρόμιο Λάρνακας. Αν και στο παρελθόν έχουν συμβεί παρόμοια περιστατικά παραβίασης της εξωτερικής περιμέτρου του αεροδρομίου, το τελευταίο έχει ξεχωριστή σημασία, αφού σχετίζεται άμεσα με τη λειτουργία του νέου αεροδρομίου. Όπως ανέφεραν στην «Κ» έγκυρες πηγές, την ώρα που δαπανήθηκαν τεράστια ποσά για την ανέγερση νέων κτηριακών υποδομών, κάτι τέτοιο δεν συνέβη και στον ευαίσθητο τομέα της ασφάλειας. Οι ίδιες πηγές σημείωναν ότι με τη λειτουργία των νέων κτηρίων και την αδρανοποίηση των παλαιών, περιμετρικά το αεροδρόμιο καθίσταται ακόμη πιο ευάλωτο από πλευράς ασφάλειας. Όπως μας ελέχθη χαρακτηριστικά, τα μέτρα που εφαρμόζονται για την περιμετρική ασφάλεια των αεροδρομίων Λάρνακας και Πάφου είναι τα ίδια εδώ και μια τριακονταετία και έχουν να κάνουν με μια απλή συρμάτινη περίφραξη, η οποία από μόνη της δεν μπορεί να έχει αποτρεπτικά αποτελέσματα, καθώς και με κινητές περιπολίες της αστυνομίας κατά τακτά χρονικά διαστήματα. Παρά το γεγονός ότι στο παρελθόν δόθηκαν διαβεβαιώσεις από τους αρμοδίους ότι θα ληφθούν επιπρόσθετα μέτρα, εντούτοις η πραγματικότητα είναι διαφορετική.
Γκρίζα ζώνη στην περιμετρική ασφάλεια του αεροδρομίου ήταν και παραμένει η περιοχή Μακένζι που γειτνιάζει με το αεροδρόμιο, σημείο από το οποίο φαίνεται να το έσκασε ο παράξενος ταξιδιώτης. Στο σημείο αυτό, όπως μας ελέχθη, η περίφραξη επιτρέπει την έξοδο εκ των έσω.
Η φιλοσοφία που εφαρμόζει το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας που είναι υπεύθυνο για την ασφάλεια των αερολιμένων, επικεντρώνεται μόνο στον αποτρεπτικό χαρακτήρα της συρμάτινης περίφραξης.
Με αφορμή και το τελευταίο περιστατικό και ενόψει λειτουργίας του νέου αεροδρομίου στο Υπουργείο Συγκοινωνιών, η «τρύπα» που παρατηρείται στην περιμετρική ασφάλεια του αεροδρομίου προκαλεί προβληματισμό. Ο υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων, Νίκος Νικολαΐδης, αν και σημειώνει ότι το εκτελεστικό όργανο περιφρούρησης του αεροδρομίου, που είναι η αστυνομία, ενισχύθηκε κατά 100 άνδρες, απερίφραστα δήλωσε στην «Κ» ότι τα περιστατικά μελετούνται σε βάθος. «Εάν κριθεί ότι χρειάζεται η λήψη επιπρόσθετων μέτρων, σίγουρα θα προσπαθήσουμε να τα διευθετήσουμε», είπε. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο νέο πλαίσιο λειτουργίας του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας (ΤΠΑ) το κεφάλαιο ασφάλειας των αερολιμένων θα περάσει από το ΤΠΑ, που είναι σήμερα απευθείας, στη δικαιοδοσία του Υπουργείου Συγκοινωνιών.
Δύο καταθέσεις
Το πρωτόγνωρο περιστατικό ήλθε ενώπιον της Επιτροπής Διερεύνησης Αεροπορικών Συμβάντων και Ατυχημάτων υπό τον Κώστα Ορφανό. Μέχρι σήμερα έχουν ληφθεί γραπτές αναφορές απ’ όλους τους εμπλεκόμενους, ενώ αρχές της επόμενης εβδομάδας θα ληφθούν δύο πολύ σημαντικές καταθέσεις από ένα μέλος του πληρώματος του αεροσκάφους των Κυπριακών Αερογραμμών, καθώς και από ένα πρόσωπο που έζησε από κοντά το όλο συμβάν. Το έργο της επιτροπής εστιάζεται αποκλειστικά και μόνο στα γεγονότα που διαδραματίσθηκαν εντός του αεροσκάφους, θεωρώντας ότι τη συγκεκριμένη στιγμή αυτό ήταν εν πτήση. «Αυτήν την ώρα προσπαθούμε να έχουμε πλήρη εικόνα για την αντίδραση όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών κατά την εκδήλωση του συμβάντος», ανέφερε στην «Κ» ο πρόεδρος της επιτροπής, Κώστας Ορφανός. Οι εισηγήσεις της επιτροπής για αποφυγή παρόμοιων περιστατικών θα εστιάζονται στις αντιδράσεις των πληρωμάτων καμπίνας, στην περίπτωση που κάποιος επιβάτης θα πρέπει να μετακινηθεί εντός του αεροσκάφους. Επίσης, εξετάζεται το ενδεχόμενο μέχρι την απογείωση να υπάρχει μια σχετική επιτήρηση στις δύο θύρες του αεροσκάφους από μέλη του πληρώματος καμπίνας.
Πού εντοπίζονται σοβαρά κενά
Πηγές που σχετίζονται με τον τομέα της ασφάλειας στα αεροδρόμια επισήμαναν στην «Κ» μια σειρά μέτρων που δεν έχουν ληφθεί και θεωρούνται αναγκαία για την περιμετρική ασφάλειά τους.
• Η περίμετρος του αεροδρομίου δεν διαθέτει σήμερα επαρκή φωτισμό. Θα πρέπει να εγκατασταθεί φωτισμός ανά 50 μέτρα.
• Εν αντιθέσει με τις κτηριακές υποδομές, το αεροδρόμιο περιμετρικά δεν διαθέτει κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης. Η εγκατάσταση καμερών κρίνεται αναγκαία.
• Τα περισσότερα ευρωπαϊκά αεροδρόμια διαθέτουν σε κάποια ευαίσθητα σημεία ακόμα και αισθητήρες παραβίασης της εξωτερικής περιμέτρου. Με τη φιλοσοφία που επικρατεί στον τομέα της ασφάλειας των αεροδρομίων, το συγκεκριμένο μέσο θεωρείται πολυτέλεια. Αρκεί να αναφέρουμε ότι η αστυνομία ανέμενε από τον 28χρονο που πήδηξε από το αεροπλάνο να της υποδείξει το σημείο απ’ όπου το ’σκασε.
Η κοινή περίμετρος του αεροδρομίου Λάρνακας (παλιού και νέου) δεν διαθέτει επαρκή φωτισμό. Θα πρέπει να εγκατασταθεί φωτισμός ανά 50 μέτρα.
Εν αντιθέσει με τις κτηριακές υποδομές, το αεροδρόμιο περιμετρικά δεν διαθέτει κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης. Τα περισσότερα ευρωπαϊκά αεροδρόμια διαθέτουν σε κάποια ευαίσθητα σημεία ακόμα και αισθητήρες παραβίασης της εξωτερικής περιμέτρου.
