Του Γιάννου Σταυρινίδη
Οι εκπαιδευτικοί, ως οι άμεσα εμπλεκόμενοι στη μεταρρύθμιση, εκφράζουν διαφωνίες και σημειώνουν πως η αύξηση του κόστους δεν συνοδεύεται και από τερματισμό της ισοπέδωσης. Προς ώρας οι εξελίξεις έφεραν μια ολιγόωρη στάση εργασίας που συνοδεύτηκε από την αναμενόμενη ταλαιπωρία. Με τη σειρά της, η κυβέρνηση διαμηνύεισε κάθε τόνο ότι αν δεν προχωρήσει η μεταρρύθμιση θα χαθούν ευρωπαϊκά κονδύλια. Για την κυβέρνηση ο διάλογος εξαντλήθηκε και τα περιθώρια για αλλαγές είναι περιορισμένα. Η Βουλή, που εξετάζει το θέμα, έχει ελάχιστες δυνατότητες ελιγμών αφού το μήνυμα έγινε σαφές: Αν αλλοιωθεί η φιλοσοφία τότε η μεταρρύθμιση θα αποσυρθεί.
Η φορολογική μεταρρύθμιση, που και αυτή συζητιέται ταυτόχρονα, έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με τη μεταρρύθμιση στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Η κυβέρνηση θέλει να τη θέσει σε εφαρμογή από το νέο έτος. Όμως, ο άμεσα εμπλεκόμενος σύνδεσμος, αυτός των λογιστών, κυκλοφόρησε έγγραφο που εκφράζει σωρεία διαφωνιών. Το αξιοσημείωτο είναι πως αυτές οι παρατηρήσεις δόθηκαν, όπως λένε, από τον Μάρτιο του 2025 και παρ’ όλ’ αυτά αναγκάζονται να παρέμβουν λίγες μέρες πριν την ψήφιση του νομοσχεδίου (αναμένεται περί τα μέσα Δεκεμβρίου).
Και στις δύο περιπτώσεις τα κενά συνεννόησης είναι πολλά. Ο κίνδυνος για την κυβέρνηση βρίσκεται στην κορύφωση των αντιδράσεων πριν την προθεσμία ψήφισης των νομοσχεδίων προκαλώντας αναστάτωση και περιπέτειες κατά την υλοποίηση. Και τίθεται το ερώτημα: αφού αυτές οι συζητήσεις ξεκίνησαν έγκαιρα με δυνατότητα σε όλους να εκφράσουν απόψεις, πώς έγινε και βρισκόμαστε στο παρά ένα και οι άμεσα εμπλεκόμενοι να εκφράζουν θεμελιώδεις διαφωνίες;
Ας πάρουμε για παράδειγμα τη φορολογική μεταρρύθμιση, κορυφαία στιγμή της οποίας είναι η αύξηση του εταιρικού συντελεστή από 12,5% στο 15%. Πώς γίνεται να εκφράζεται η άποψη από τον Σύνδεσμο Λογιστών πως η αλλαγή θα επηρεάσει τις λίγες ξένες επιχειρήσεις που υπόκεινται τα μεγάλα φορολογικά βάρη με πιθανό τον κίνδυνο να αποχωρήσουν και να προκύψει σημαντική απώλεια εσόδων; Προς τεκμηρίωση της άποψης σημειώνεται ότι 30% των φορολογικών εσόδων προέρχονται από 30 εταιρείες, κατά βάση ξένες. Άρα, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Λογιστών η ανταγωνιστικότητα της χώρας θα πληγεί, σε αντίθεση με τα όσα λέει η κυβέρνηση.
Η κυβέρνηση ζει στη δική της πραγματικότητα και προωθεί ένα μεταρρυθμιστικό έργο κάτω από τον γενικότερο τίτλο αλλάζουμε την Κύπρο της δεκαετίας του ’60. Με βάση την κυβέρνηση οι αλλαγές που προωθούνται είναι τόσο σημαντικές που διορθώνουν παθογένειες δεκαετιών, που κανένας άλλος Πρόεδρος δεν ακούμπησε. Αν έτσι έχουν τα πράγματα, τότε ο τρόπος που τυγχάνουν χειρισμού αυτά τα τόσο σοβαρά ζητήματα δεν είναι ο ενδεδειγμένος. Γιατί πώς αλλιώς εξηγούνται οι εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις λίγες μόλις μέρες πριν την ψήφιση των μεταρρυθμίσεων;
Οι προσπάθειες εκσυγχρονισμού του κράτους είναι καλές και ευπρόσδεκτες. Είμαστε όμως ένας λαός που δύσκολα αλλάζει και αυτό απαιτεί χρόνο για να χωνευτούν οι αλλαγές. Η κυβέρνηση, που και χρόνο είχε και ένα ευνοϊκό πολιτικό κλίμα, βρίσκεται ενώπιον δεδομένων που σίγουρα δεν την ευχαριστούν αφού με την ολοκλήρωση των διαδικασιών οι διαφωνίες σε κυρίαρχα ζητήματα παραμένουν. Και θα ήταν καλό να επισημάνουμε ότι μεταρρυθμίσεις που γίνονται κάτω από αυτές τις συνθήκες είτε καταλήγουν σε αποτυχία είτε δεν εξυπηρετούν τους σκοπούς για τους οποίους σχεδιάστηκαν.
