Κύριο Άρθρο
Η περίοδος πριν από την πανδημία χαρακτηριζόταν από οικονομική ασυνέπεια στην ευρωζώνη. Ενώ ο πληθωρισμός ήταν χαμηλός όπως και τα επιτόκια βάσης, οι εθνικές κυβερνήσεις εφάρμοζαν πολιτικές λιτότητας με αποτέλεσμα η ποσοτική χαλάρωση που επιχείρησε η ΕΚΤ, να μην επιτύχει την αναζωπύρωση της ζήτησης για προϊόντα και υπηρεσίες. Στην διαπίστωση αυτή κατέληξε η Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία δήλωσε ότι η πανδημία υπήρξε η κατάλληλη αφορμή για να αλλάξει αυτή η πολιτική. Η πανδημία όντως ανάγκασε τους θιασώτες της λιτότητας να παραμείνουν στα μετόπισθεν, μιας και η δημοφιλία των προηγούμενων χρόνων εξανεμίστηκε καθώς η ανθρωπότητα βρέθηκε ενώπιον μιας πρωτόγνωρης συνθήκης.
Το αποτέλεσμα της κρατικής παρέμβασης υπήρξε ομολογουμένως πρωτοφανές, αφού σε μια περίοδο μείωσης των πραγματικών μισθών οι στατιστικές έδειξαν αύξηση στα εισοδήματα των νοικοκυριών. Με άλλα λόγια, οι παρεμβάσεις των κυβερνήσεων της Ευρώπης ήταν αποτελεσματικές και πέτυχαν τον στόχο που είχαν θέσει να στηρίξουν το εισόδημα των νοικοκυριών και την επιχειρηματικότητα. Η προσοχή πλέον εστιάζεται, στην παρούσα κρίσιμη περίοδο, στην ανάκαμψη κατά την οποία η ΕΚΤ θα συνεχίσει να προσφέρει ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης στα κράτη και στις επιχειρήσεις ενώ, παράλληλα, η δημοσιονομική πολιτική θα παραμένει χαλαρή.
Όπως εξηγεί η κα Λαγκάρντ, η ευρωπαϊκή αντίδραση στην κρίση είναι και αυτή διαφορετική όσον αφορά στις προτεραιότητες που τίθενται για τις οικονομίες που χρήζουν διόρθωσης. Στο παρελθόν, τα μνημόνια που επιβλήθηκαν στις χώρες που έχαναν την ανταγωνιστικότητά τους φιλοδοξούσαν να βελτιώσουν τη δομή κόστους για να γίνουν κατορθωτές περισσότερες εξαγωγές και να ανατραπεί το αρνητικό ισοζύγιο συναλλαγών. Αυτήν τη φορά, το ταμείο ανάκαμψης θέτει ως βασικές προτεραιότητες τις επενδύσεις σε υποδομές και τις μεταρρυθμίσεις προκειμένου να γίνει κατορθωτή η ανάκαμψη και παράλληλα να θωρακιστούν οι οικονομίες σε μελλοντικές κρίσεις που, όπως φαίνεται, θα κάνουν όλο και συχνότερα την εμφάνισή τους.
Η ανεργία ίσως θα είναι η μεγαλύτερη πληγή που θα αφήσει η πανδημία στην ευρωπαϊκή οικονομία. Απώτερος στόχος του NGEU είναι η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας ως επακόλουθο της προσδοκώμενης ανάκαμψης. Αυτές οι νέες θέσεις εργασίας, που αν όλα πάνε καλά θα δημιουργηθούν σε αντικατάσταση των παλαιότερων που χάθηκαν, θα σχετίζονται με νέους τομείς και κυρίως την πράσινη οικονομία, η οποία αναμένεται πως θα έχει ιδιαίτερα θετικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη. Το μήνυμα φαίνεται πως έχει σταλεί επιτυχώς σε όλες τις κυβερνήσεις της Ευρώπης, των οποίων τα σχέδια ανάκαμψης που υποβλήθηκαν πρόσφατα περιλαμβάνουν επενδύσεις στην πράσινη ατζέντα που αντιστοιχούν στο 40% του συνόλου. Με άλλα λόγια, οι επενδύσεις στην Ευρώπη για μια πράσινη οικονομία την επόμενη πενταετία θα είναι τουλάχιστον €150 δισ.
Στην πολύ σημαντική της ομιλία στο Παρίσι, η πρόεδρος της ΕΚΤ σημειώνει ότι το μεγαλύτερο κέρδος μας ως Ευρωπαίοι από την πανδημία είναι ότι δεν επαναλάβαμε τα σφάλματα του παρελθόντος που σε αρκετές περιπτώσεις υπήρξαν καταστροφικά, όσον αφορά στην κοινωνική τους διάσταση. Οι ευρωπαϊκές αποφάσεις κινήθηκαν προς την κατεύθυνση της μεγαλύτερης εμβάθυνσης και της εντατικά συντονισμένης δράσης. Αυτή η εξέλιξη είναι ιδιαίτερα θετική για τα μικρά κράτη της ΕΕ και αυτήν τη φορά η Κύπρος, όπως και αν το δούμε, βρίσκεται στην πλευρά των κερδισμένων.
