Kathimerini.com.cy
Συνέντευξη στον Ανδρέα Οδυσσέως
Ο τίτλος της συνέντευξης θα μπορούσε κάλλιστα να είναι: «Ο άνθρωπος που με έκανε να αναθεωρήσω το Made in China». Η αντάμωσή μας με τον Ντράγκαν, εντελώς τυχαία. Σε μία απ’ τις βραδινές εξόδους στη Λεμεσό, μία καθημερινή, για μπύρα και μπιλιάρδο, βλέπω ένα κύριο στο μπαρ, να συζητά πίνοντας αναψυκτικό, μαύρο.
Το τι έπινε ακριβώς, έχει τη σημασία του, γιατί όταν γύρισε είδα το ίδιο πρόσωπο που είχα πρωτοδεί πριν από πολλά χρόνια, όταν μεγαλουργούσε με την ΑΕΛ. Όσοι τον γνωρίζουν, ξέρουν πως δεν μπορεί με τίποτα το αλκοόλ και το τσιγάρο. Και είναι κάτι που φαίνεται επάνω του, αφού ο χρόνος δεν του άφησε ευδιάκριτα σημάδια, όπως στον υπόλοιπο κόσμο. Ο χρόνος, όπως θα καταλάβετε και απ’ τη συνέντευξη, δεν του μείωσε ούτε το πάθος και την όρεξη για δουλειά και διακρίσεις.
Αφού πρώτα άδραξα την ευκαιρία να βγάλω φωτογραφία με τον μοναδικό προπονητή που κατέκτησε ευρωπαϊκό τρόπαιο με κυπριακή ομάδα, πιάσαμε την κουβέντα. Και είπαμε πολλά και ακόμη περισσότερα μετέπειτα μέσω μέιλ…
–Καταρχάς Ντράγκαν, πού σε βρίσκουμε τώρα;
–Αυτή τη στιγμή βρίσκομαι στο Βελιγράδι της Σερβίας με την ομάδα μου, Fly Dragon, για αγώνες προετοιμασίας. Θα μείνουμε ένα μήνα (σ.σ. η συνομιλία έγινε στις 7 Μαρτίου) και θα δώσουμε δώδεκα φιλικά παιχνίδια.
–Πες μας λίγα λόγια για την ομάδα που εργάζεσαι…
–Είμαι σε αυτή την ομάδα τα τελευταία 4,5 χρόνια και ειλικρινά είμαι πολύ ευχαριστημένος στην Κίνα. Η ομάδα τα χρόνια που είμαι εδώ τερματίζει συνέχεια στις 2-3 πρώτες θέσεις του πρωταθλήματος NBL, δουλεύοντας κάτω από πολύ καλές συνθήκες εργασίας. Τα τρία πρώτα χρόνια η ομάδα είχε έδρα την πόλη Guangzhou αλλά τον τελευταίο ενάμιση χρόνο άλλαξε ιδιοκτήτη και έτσι αλλάξαμε πόλη πηγαίνοντας στην Chongqing που είναι σαν πρωτεύουσα στην Κίνα (National Central City) με 30 εκατομμύρια πληθυσμό.
–Η πορεία απ’ ό,τι μαθαίνω είναι εξαιρετική. Το ίδιο ισχύει και για την ομάδα νέων (U22).
–Είμαι πολύ ευχαριστημένος από τη δουλειά της πρώτης ομάδας αλλά πάντα θέλουμε το καλύτερο για το μέλλον. Στην U22 με εισήγησή μου ανέλαβε ο Έλληνας βοηθός μου (Γιάννης Ράπτης) ο οποίος δουλεύει μαζί μου εδώ και χρόνια, και όντως πήγε πολύ καλά κατακτώντας το πρωτάθλημα της επαρχίας μας. Τώρα επέστρεψε πλήρως στην αντρική ομάδα για να συνεχίσουμε τη δουλειά μας.
–Το σχόλιό σου για το κινέζικο πρωτάθλημα και τις άλλες διοργανώσεις που αγωνίζεται η ομάδα σου;
–Στην Κίνα ακολουθούν το σύστημα της Αμερικής έχοντας χειμερινό και καλοκαιρινό πρωτάθλημα (CBA KAI NBL). Εμείς φέτος αγωνιζόμαστε στο καλοκαιρινό που τελειώνει τον Ιούλιο και μετά θα πάρουμε μέρος στο χειμερινό που τελειώνει τον Νοέμβριο.
–Ένα γενικότερο σχόλιο για τον αθλητισμό στην Κίνα;
–Οι Κινέζοι αγαπάνε τον αθλητισμό και το πιο δημοφιλές άθλημα είναι το μπάσκετ. Για την ομάδα μας συγκεκριμένα τα εισιτήρια όλων των αγώνων είναι sold out τρεις μήνες πριν αρχίσει το πρωτάθλημα. Δεύτερο άθλημα έρχεται το πινγκ-πονγκ και μετά το ποδόσφαιρο.
–Στη συνομιλία μας που είχαμε στην Κύπρο, μου είχες πει για τεράστια μεγέθη, τόσο οικονομικά όσο και πληθυσμιακά. Μπορεί να μας δώσεις κάποιους αριθμούς για να αντιληφθούμε ακριβώς το μέγεθος;
–Για να καταλάβεις τα μεγέθη, θα σου δώσω ένα παράδειγμα. Μία μεσαία ομάδα και των δύο πρωταθλημάτων, έχει μεγαλύτερο μπάτζετ από τις κορυφαίες της Euroleague. Ο μέσος όρος θεατών σε κάθε παιχνίδι είναι 15 χιλιάδες, αν και εξαρτάται βέβαια απ’ το γήπεδο και το παιχνίδι. Όσο για τα συμβόλαια των παικτών, για παράδειγμα ο Stephon Marbury που αγωνίζεται στους Beijing Ducks παίρνει πάνω από 3 εκατομμύρια δολάρια τον χρόνο. Οι Κινέζοι διεθνείς, όπως o Γι που είναι βασικός, παίρνει ίσως περισσότερα απ’ τον Marbury. Όσο για τους προπονητές, που έχουν προϋπηρεσία στο NBA και κάνουν καλό έργο στην Κίνα, παίρνουν περισσότερα από 1 εκατ. δολάρια. Αλλά είναι πολύ δύσκολο να μείνουν πάνω από μία σεζόν, για διάφορους λόγους.
–Κάτι που σου έκανε μεγάλη εντύπωση τα τελευταία χρόνια που εργάζεσαι εκεί;
–Κοίταξε, όλα είναι διαφορετικά. Η νοοτροπία, ο πληθυσμός, το φαγητό. Είναι λογικό, αφού ζω σε μία πόλη με 30 εκατ. πληθυσμό! Στην αρχή ήταν πολύ δύσκολο και για μένα.
–Μπορείς να μας πεις για άλλες προτάσεις που είχες ή έχεις ενώπιόν σου;
–Έχω κάθε χρόνο καλές προτάσεις από Κίνα και Ευρώπη, αλλά και για την Εθνική Κίνας. Είμαι όμως πολύ χαρούμενος στην ομάδα μου και δεν έχω λόγο να αλλάξω αυτή την κατάσταση.
–Ποιο θα έλεγες ότι είναι το αποκορύφωμα της μέχρι τώρα καριέρας σου; Η κατάκτηση του Regional Challenge Cup με την ΑΕΛ;
–Σίγουρα για μένα ήταν αυτό το πιο σημαντικό, όταν στο ξεκίνημα της καριέρας μου ως προπονητή, κερδίζοντας το Ευρωπαϊκό και όλους τους τίτλους εκείνη τη χρονιά. Οι επόμενοι τίτλοι σε Ασία και αλλού είναι σίγουρα πολύ σημαντικοί, αλλά αυτός ο τίτλος ήταν και θα είναι πάντα κάτι το ξεχωριστό για εμένα.
–Τι θυμάσαι από εκείνη την εποχή; Μετανιώνεις για κάτι;
–Το 2002-2003 πήραμε όλους τους τίτλους. Κρατάω μόνο τις καλές στιγμές. Την αγάπη του κόσμου για την ομάδα και εμένα. Εμείς τότε κρατήσαμε τον κόσμο της ΑΕΛ ενωμένο και κοντά στην ομάδα, γιατί τότε το ποδόσφαιρο δεν πήγαινε καλά. Ακόμη θυμάμαι τη χαρά του κόσμου όταν παίρναμε τα πρωταθλήματα!
–Παρακολουθείς τα αθλητικά δρώμενα στο νησί μας; Διαβάζεις απ’ ό,τι μαθαίνω αρκετά για το τι γίνεται σε Κύπρο και Ελλάδα…
–Φυσικά, όλα σε μπάσκετ και ποδόσφαιρο. Είναι κρίμα γιατί το επίπεδο του μπάσκετ έπεσε πολύ. Και ειδικά για την ομάδα μου την ΑΕΛ. Γιατί ο κόσμος θέλει πάντα αυτή η ομάδα να παίρνει τίτλους, γιατί έμαθαν έτσι και γράψανε ιστορία. Ελπίζω να βρεθούν οι κατάλληλοι άνθρωποι στο μέλλον να βοηθήσουν την ομάδα να πάει μπροστά.
–Έχεις επαφή με το νησί μας; Ποια ομάδα από Κύπρο και Ελλάδα ακολουθείς περισσότερο;
–Στην Κύπρο παρακολουθώ την ΑΕΛ. Στην Ελλάδα όλες τις ομάδες.
–Την πορεία των δύο μεγάλων της Ελλάδας, Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού, πώς την σχολιάζεις;
–Φέτος για Ολυμπιακό είναι πολύ δύσκολα, γιατί όλοι θέλουν να νικήσουν τον δύο φορές πρωταθλητή Ευρώπης. Είναι πολύ δύσκολο να επαναλάβει ό,τι έκανε τα τελευταία δύο χρόνια. Για τον Παναθηναϊκό, ακόμα είναι σε στάδιο προσαρμογής από τα παλιά χρόνια. Είναι ακόμα πολύ μακριά από τις παλιές επιτυχίες.
–Με τον Παναγιώτη Γιαννάκη (προπονητής Εθνικής Κίνας) είχες επαφή; Πώς τον αντιμετωπίζουν εκεί;
–Ο κόουτς Γιαννάκης ήρθε μόνο για δύο μήνες στην Κίνα και δεν πρόλαβε να καταλάβει τη νοοτροπία του κινέζικου μπάσκετ. Πήγε στο Ασιατικό και για εκείνον και την Κίνα δεν ήταν καλή η 5η θέση. Έτσι δεν θα συνεχίσει τη συνεργασία με την Εθνική. Πιστεύω αν είχε περισσότερο χρόνο θα είχε διαφορετικά αποτελέσματα για τον ίδιο και την Εθνική.
– Όσο για τον Στράτο Κουκουλεκίδη; Βρεθήκατε και αντίπαλοι…
–Ο Κουκουλεκίδης έμεινε για έξι μήνες και δεν ήταν ευχαριστημένοι μαζί του η διοίκηση και τελείωσε η συνεργασία τους.
–Τον Οκτώβρη του 2013 ήσουν βασικός ομιλητής σε καλαθοσφαιρικό σεμινάριο, το 16th National Elite Basketball Coach Clinic, με επίτιμο καλεσμένο τον Σακίλ Ο’ Νιλ. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία;
–Από το 2008 κάνω συνεχώς σεμινάρια για τους καλύτερους προπονητές στην Κίνα, κάτι που έγινε και φέτος. Από μεριάς επίπεδου, το σεμινάριο αυτό είναι στο υψηλότερο και γίνεται κάθε χρόνο. Τον Οκτώβριο ήταν η δεύτερη φορά που συνεργάστηκα με τον Σακίλ, αφού είχα κάνει το 2008 σεμινάριο μαζί με του και με τον Πάτ Ράιλι και τον Ντελ Χάρις. Επίσης για λόγους μάρκετινγκ κάναμε και διαφημιστικά με τον Σακίλ. Ήταν μία πολύ ωραία εμπειρία και τιμή για εμένα.
–Στην κατ’ ιδίαν συνομιλία μας, μου είχες αναφέρει και για κάτι σαν προπονητικό πανεπιστήμιο, απ’ το οποίο περνάνε υποχρεωτικά όλοι οι προπονητές, και εσύ προσωπικά διδάσκεις εκεί. Μπορείς να μας πεις δύο λόγια;
–Σε αυτό το πανεπιστήμιο, είμαι ο υπεύθυνος και κάθε προπονητής που θέλει να κοουτσάρει ομάδα πρέπει να πάρει το δίπλωμα προπονητή απ’ το συγκεκριμένο. Αφού το πάρει πρέπει να παρακολουθεί κάθε χρόνο τα σεμινάρια.
–Αληθεύει ότι αν παραμείνεις στην ομάδα μέχρι το τέλος του νέου σου συμβολαίου (σ.σ. λήγει το 2016) θα γίνεις ο μακροβιότερος σε θητεία προπονητής σε πάγκο κινεζικής ομάδας;
–Είμαι και τώρα ο μακροβιότερος… Αλλά δεν το σκέφτομαι αυτό. Όσο έχω πρόκληση και όρεξη θα συνεχίσω να είμαι εδώ. Δεν είναι μόνο το οικονομικό, αλλά ευχαριστιέμαι να δουλεύω στην Κίνα.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Όνομα: Ντράγκαν Ράτσα
Ηλικία: 53 (03/03/1961)
Εθνικότητα: Σερβική – Κυπριακή
Καριέρα (ως παίκτης):
Γιουγκοσλαβία: Ζόρκα, Σιμπένκα, Κβάρνερ, Παρτίζαν
Κύπρος: Άρης, ΑΕΚ, Κεραυνός, ΑΕΛ
Εθνική Κύπρου: 1994-1999
Καριέρα (ως προπονητής):
ΑΕΛ (2002-2005), Ηρακλής (2005), Σατζέσε Λίβανος (2006), ΑΠΟΕΛ (2007), Ολύμπια Πάτρας (2008), ΑΕΛ (2009), Fly Dragon Κίνα (2010-).
* Δημοσιεύτηκε στο Κ SPORTS.
