Kathimerini.gr
Γιατί πολλοί προοδευτικοί, αριστεροί και φιλελεύθεροι χρήστες των σόσιαλ μίντια επιστρέφουν μετανιωμένοι στο Χ που πριν λίγους μήνες είχαν αποκηρύξει; Μήπως σε εποχές πόλωσης και πολιτικού διχασμού, τα σόσιαλ μίντια που επενδύουν στην ένταση και τον οξύ λόγο αποτελούν μονόδρομο για όλα τα πολιτικά στρατόπεδα; Μπορεί στις ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ η «ευγένεια» και η «πολιτική ορθότητα» νέων μέσων να «ματσάρουν» την τοξικότητα στην οποία έχει μετατεθεί ο πολιτικός διάλογος; Αυτά τα ερωτήματα αποπειράται να απαντήσει δημοσίευμα του New Yorker.
Η εξαγορά του Twitter από τον Ελον Μασκ, η μετονομασία του σε Χ, οι αλλαγές στη «μηχανική» της πλατφόρμας καθώς και οι πολιτικές περιπλανήσεις του Μασκ -είτε πλάι στον Τραμπ, είτε σε ρήξη μαζί του- έδωσαν πριν από μερικούς μήνες την αφορμή τόσο σε ΜΜΕ όσο και σε απλούς χρήστες να «μποϊκοτάρουν» την πλατφόρμα και να αναζητήσουν νέα σοσιαλμιντιακά λιμάνια.
Ενα από αυτά ήταν και η πλατφόρμα Bluesky, παραπλήσια οπτικά και θεματικά με το «ορθόδοξο» Twitter. Πρόσφατα, ο συγγραφέας και στατιστικολόγος Νέιτ Σίλβερ, αναλύοντας το Bluesky, εισήγαγε τη φράση «blueskyism» για να περιγράψει -ο ίδιος με μάλλον επικριτική διάθεση- την εμφάνιση ενός αντι-Twitter με αυστηρούς κανόνες ευπρέπειας, πολιτικές αποτροπής «επιθετικού λόγου», εν ολίγοις ενός«woke» Twitter.
Ο αρθρογράφος του New Yorker Κάιλ Τσάικα θεωρεί ότι η προσέγγιση αυτή δεν είναι απαραίτητα λανθασμένη. Οσο περισσότεροι οι περιορισμοί, τόσο λιγότερο διασκεδαστικό, θεωρείται το εκάστοτε μέσο. Ενώ λοιπόν οι φυγόκεντρες τάσεις από το Χ έμοιαζαν αρκετά ισχυρές, ο Σίλβερ θεωρεί πως το αποτύπωμα και η κληρονομιά του Twitter όπως διαμορφώθηκε κατά τη δεκαετία του 2010, φαίνεται πως ταιριάζει και με την εποχή μας.
Είναι γεγονός πως όταν το 2022 ο Μασκ απέκτησε τον έλεγχο του Twitter έσπευσε να απολύσει τον υπεύθυνο για τον έλεγχο του περιεχομένου, έδωσε κίνητρα και βήμα σε influencers με συντηρητικό ή και ακροδεξιό περιεχόμενο και τροποποίησε τους αλγορίθμους ώστε να ευνοούν την προώθηση των εταιρειών του. Μια πλατφόρμα, άλλωστε, δεν είναι μόνο οι χρήστες της, αλλά και η δομή της, οι στρατηγικοί στόχοι των ιδιοκτητών της και η εκάστοτε ατζέντα τους.
Οσον αφορά, λοιπόν, τη συνειδητά χαώδη δομή του Χ, όπως αναφέρει ο Τσάικα στο άρθρο του, είναι ένα εργαλείο που δίνει τη δυνατότητα στην πλατφόρμα να συσπειρώνει «στρατιές» οπαδών, να προσελκύει χρήστες με οξύ, προσβλητικό και αιχμηρό χιούμορ, ακόμη κι αν ορισμένες φορές αυτοί οι χρήστες είναι bot.
Αυτό το «χάος φαίνεται πως κερδίζει ξανά σταδιακά τη χαμένη φιλελεύθερη «πελατεία» του – έστω και κάπως ενοχικά όπως παρατηρεί το δημοσίευμα του New Yorker. Ισως το γεγονός ότι ο Μασκ έπαψε να είναι στο άμεσο πολιτικό-κυβερνητικό προσκήνιο να έπαιξε τον ρόλο του ως παράμετρος «επαναπατρισμού». Δεν είναι, όμως, μόνο αυτό. Οπως αναφέρει το δημοσίευμα, βιβλία όπως το «Abundance» των Εζρα Κλάιν και Ντέρεκ Τόμπσον, άνοιξαν έναν διάλογο γύρω από τα μέσα που πρέπει οι λεγόμενες προοδευτικές δυνάμεις να αξιοποιήσουν για να νικήσουν τον Τραμπ στο ιδεολογικό ή και στο επικοινωνιακό πεδίο.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση του Δημοκρατικού κυβερνήτη της Καλιφόρνια Γκάβιν Νιούσομ ο οποίος εσχάτως αξιοποιεί το Χ για να καυτηριάσει τις αναρτήσεις του Ντόναλντ Τραμπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το παράδειγμα του Νιούσομ «ενεργοποίησε» και άλλους λογαριασμούς φιλελεύθερων πολιτικών στο Χ. Αντίστοιχη τάση παρατηρείται και σε αριστερούς δημοσιογράφους που παρά τις ενστάσεις τους με τις πρακτικές της πλατφόρμας, ανατρέχουν σε αυτή αξιοποιώντας το ηχηρό μεγάφωνο που τούς παρέχει. Ολα αυτά φυσικά, συμβαίνουν χωρίς να παραβλέπεται η μείωση των χρηστών του Χ στην Ευρώπη ή η αδυναμία άλλων αναπτυσσόμενων πλατφορμών, όπως των Threads, να πρωταγωνιστήσουν σε πολιτικές ή πολιτισμικές αντιπαραθέσεις.
Το δημοσίευμα του New Yorker φαίνεται να καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κατάσταση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις ΗΠΑ βρίσκεται σε κινούμενη άμμο – τόσο για τους χρήστες τους, όσο και για τους επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται ή που σχεδιάζουν να δραστηριοποιηθούν σε αυτόν τον τομέα. Και πώς δεν θα μπορούσε, άλλωστε, από τη στιγμή που ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ ξεδιπλώνει την κεντρική του πολιτική γραμμή μετασχηματίζοντας παράλληλα τους ίδιους τους κανόνες της επικοινωνίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Με πληροφορίες από New Yorker
