Ουκρανία: Διπλωματική «κούρσα» για την εκεχειρία

Συνεχίζεται το μπαράζ διπλωματικών επαφών και δηλώσεων για την Ουκρανία σήμερα Κυριακή, εν αναμονή της εκπνοής του τελεσιγράφου του Κιέβου και των συμμάχων του προς τη Ρωσία.

Ευρωπαίοι ηγέτες και Ουκρανία με την υποστήριξη των ΗΠΑ κάλεσαν τη Μόσχα να τηρήσει κατάπαυση του πυρός 30 ημερών, άνευ όρων, από αύριο Δευτέρα, 12 Μαΐου.

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κάλεσε εκ νέου σήμερα Κυριακή τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντιμίρ Πούτιν να επιβεβαιώσει την προτεινόμενη κατάπαυση του πυρός.

Πρόσθεσε δε πως το Κίεβο θα είναι μετά την έναρξη της εκεχειρίας έτοιμο για συναντήσεις και απευθείας συνομιλίες με τη Μόσχα.

Σχολιάζοντας τη δήλωση του Πούτιν νωρίτερα σήμερα, χαρακτήρισε ως «θετικό σημάδι» το ότι ο Ρώσος πρόεδρος εξετάζει το ενδεχόμενο τερματισμού του πολέμου.

Ο Πούτιν είχε απαντήσει την Κυριακή στην πρόταση για εκεχειρία άνευ όρων με άλλη πρόταση για απευθείας συνομιλίες με το Κίεβο, οι οποίες, επίσης πρότεινε να ξεκινήσουν από την Πέμπτη στην Τουρκία.

Αρνήθηκε, χωρίς να πει «όχι» στην πρόταση, σύμφωνα με αναλυτές, καθώς ο ευρωπαϊκός συνασπισμός των προθύμων και η Ουκρανία απαιτούν η κατάπαυση του πυρός να ξεκινήσει χωρίς προϋποθέσεις. Ενώ ο Ρώσος πρόεδρος πρότεινε να ξεκινήσουν οι συνομιλίες χωρίς προϋποθέσεις.

«Σε απάντηση στην έκκλησή μας, οι Ρώσοι πρότειναν ειρηνευτικές συνομιλίες που ξεκινούν στις 15 Μαΐου. Ο κόσμος, ωστόσο, περιμένει απόφαση για άμεση και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός», δήλωσε από πλευράς του ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος συμμετείχε στη χθεσινή διάσκεψη του Κιέβου. Η ρωσική απάντηση «δεν είναι επαρκής» σχολίασε παράλληλα ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς.

Ακολουθεί μία σύνοψη του πινγκ πονγκ δηλώσεων και των διπλωματικών επαφών της ημέρας για την Ουκρανία, καθώς και λεπτομέρειες του σχεδίου της Μόσχας για άμεσες συνομιλίες.

Πώς απάντησε η Μόσχα στο «τελεσίγραφο»

Απαντώντας στον Ζελένσκι, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα, δήλωσε ότι η Ουκρανία δεν έχει καταλάβει σωστά τον Πούτιν.

Σύμφωνα με την ίδια, ο Πούτιν στις πρωινές δηλώσεις του εννοούσε ότι πρέπει πρώτα να υπάρξουν διαπραγματεύσεις για τις «βαθύτερες αιτίες» της σύγκρουσης και μόνο τότε μπορούν να γίνουν συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός.

Ο αξιωματούχος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, αρμόδιος «για τα εγκλήματα του καθεστώτος του Κιέβου», Ροντιόν Μιρόσνικ ανέφερε από πλευράς του στο Telegram ότι ο Ζελένσκι προτείνει κατάπαυση του πυρός «μόνο για να επανεξοπλιστεί και να ανασυνταχθεί».

Οι προτεινόμενες ειρηνευτικές συνομιλίες του Ρώσου προέδρου με την Ουκρανία θα γίνουν στη βάση ενός εγκαταλειμμένου σχεδίου συμφωνίας του 2022 μεταξύ των δύο χωρών και λαμβάνοντας υπόψη τον έλεγχο σχεδόν στο ένα πέμπτο της Ουκρανίας, εξήγησε ο Γιούρι Ουσάκοφ απευθυνόμενος στους δημοσιογράφους μετά τη δήλωση του Πούτιν νωρίς το πρωί.

Τι συμφώνησαν στη διάσκεψη του Κιέβου

Το Σάββατο, ο Ζελένσκι σε διάσκεψη στο Κίεβο, έλαβε την υποστήριξη των μεγάλων δυνάμεων της Ευρώπης και του Ντόναλντ Τραμπ για άνευ όρων εκεχειρία 30 ημερών που αρχίζει τη Δευτέρα, σε μία απόφαση που έστειλε σαφές σήμα ενότητας της Δύσης, έπειτα από μία περίοδο ασάφειας μετά την επιστροφή του Αμερικανού προέδρου στον Λευκό Οίκο.

Η ευρωπαϊκή συμμαχία των προθύμων προειδοποίησε μάλιστα τη Μόσχα για περαιτέρω σκληρές κυρώσεις, εάν δεν αποδεχθεί την πρόταση κατάπαυσης του πυρός.

«Είναι θετικό σημάδι ότι οι Ρώσοι άρχισαν επιτέλους να εξετάζουν το ενδεχόμενο τερματισμού του πολέμου … Και το πρώτο βήμα για τον πραγματικό τερματισμό οποιουδήποτε πολέμου είναι η κατάπαυση του πυρός», δήλωσε ο Ζελένσκι στο Χ.

«Δεν έχει νόημα να συνεχιστούν οι σκοτωμοί ούτε για μία ημέρα. Περιμένουμε από τη Ρωσία να επιβεβαιώσει μία κατάπαυση του πυρός – πλήρη, διαρκή και αξιόπιστη – από αύριο, 12 Μαΐου, και η Ουκρανία θα είναι έτοιμη να ανταποκριθεί», πρόσθεσε ακόμη. 

Ο Αντρίι Γέρμακ, επικεφαλής του επιτελείου του Ζελένσκι, εξήγησε στο Telegram, ότι πρώτα πρέπει να υπάρξει κατάπαυση του πυρός, «και μετά όλα τα άλλα», επαναλαμβάνοντας τη θέση του Κιέβου και των συμμάχων του ότι η εκεχειρία πρέπει να εφαρμοστεί άμεσα και χωρίς όρους.

Τόνισε ακόμη πως η Ρωσία δεν πρέπει να συγκαλύπτει την επιθυμία της να συνεχίσει τον πόλεμο παίζοντας με τις λέξεις.

Σε παρόμοιο τόνο, ο Αντρίι Κοβαλένκο, αξιωματούχος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Αμυνας της Ουκρανίας, έγραψε στο Telegram: «Πλήρης κατάπαυση του πυρός, η Ρωσία πρέπει να συμφωνήσει σε κάτι που προσπαθεί συνεχώς να αποφύγει».

Τι προβλέπει το σχέδιο συμφωνίας του 2022

Στο ζήτημα παρενέβη σήμερα και ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος διαβεβαίωσε τον Γάλλο ομόλογό του Εμανουέλ Μακρόν ότι η χώρα του είναι έτοιμη να φιλοξενήσει συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, στη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας.

Ο Ερντογάν είχε επίσης τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πούτιν την Κυριακή τονίζοντας πως η χώρα του είναι έτοιμη να φιλοξενήσει ξανά ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας στην Κωνσταντινούπολη, όπως ανακοίνωσε το γραφείο του Ερντογάν.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία εμπλέκεται στις συζητήσεις για την Ουκρανία.

Μερικές ημέρες μετά την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, η Ρωσία και η Ουκρανία ξεκίνησαν συνομιλίες στη Λευκορωσία που αργότερα μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη.

Προσχέδιο συμφωνίας που συντάχθηκε εκεί το οποίο καθόριζε ένα πλαίσιο για πιθανή διευθέτηση έγινε γνωστό ως «Ανακοινωθέν της Κωνσταντινούπολης».

Οι συνομιλίες διακόπηκαν τον Μάιο, αλλά Ρώσοι αξιωματούχοι υποστηρίζουν εδώ και καιρό ότι μπορεί να επιτευχθεί διευθέτηση με βάση το ανακοινωθέν της Κωνσταντινούπολης. Ο Στιβ Γουίτκοφ, ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, αναφέρθηκε επίσης στο προσχέδιο του 2022 ως πιθανό οδηγό για τη μελλοντική ειρήνη.

Σύμφωνα με το προσχέδιο, αντίγραφο του οποίου εξέτασε το Reuters, η Ουκρανία θα συμφωνούσε σε μόνιμη ουδετερότητα σε αντάλλαγμα για διεθνείς εγγυήσεις ασφαλείας από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ: Βρετανία, Κίνα, Γαλλία, Ρωσία και Ηνωμένες Πολιτείες και άλλα έθνη, όπως Λευκορωσία, Καναδάς, Γερμανία, Ισραήλ, Πολωνία και Τουρκία.

Τι συνέβη με την 3ήμερη εκεχειρία του Πούτιν

Εν τω μεταξύ, το ρωσικό υπουργείο Αμυνας είχε ανακοινώσει νωρίτερα ότι η Ουκρανία παραβίασε την τριήμερη εκεχειρία που ολοκληρώθηκε το Σάββατο περισσότερες από 14.000 φορές και τα στρατεύματα του Κιέβου έκαναν πέντε απόπειρες να παραβιάσουν τα νότια σύνορα της Ρωσίας, όπως μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.

Τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία έχουν κατηγορήσει επανειλημμένα η μία την άλλη για παραβίαση της εκεχειρίας της 8ης-10ης Μαΐου, την οποία αποφάσισε μονομερώς ο Πούτιν, για την οποία το Κίεβο δεν συμφώνησε.

Παρά την έκκληση του Πούτιν για ειρηνευτικές συνομιλίες πάντως, η Ρωσία εξαπέλυσε την Κυριακή επίθεση με drone στο Κίεβο και σε άλλες περιοχές της Ουκρανίας.

Η επίθεση ξεκίνησε γύρω στις 02:00 σήμερα το πρωί, με τις ρωσικές δυνάμεις να εκτοξεύουν 108 μη επανδρωμένα αεροσκάφη (συμπεριλαμβανομένων των δολωμάτων) από πολλές κατευθύνσεις, ανέφερε η πολεμική αεροπορία της Ουκρανίας.

Τα ουκρανικά συστήματα αεράμυνας είχαν καταρρίψει 60 μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εκτοξεύτηκαν στις ανατολικές, βόρειες, νότιες και κεντρικές περιοχές της Ουκρανίας έως τις 09:30 π.μ., ανακοίνωσε η Πολεμική Αεροπορία της χώρας.

Αλλα 41 drones φέρεται να χάθηκαν από ραντάρ αλλά δεν προκάλεσαν ζημιές.

Δεν υπήρξαν άμεσες αναφορές για θύματα, ωστόσο, η Πολεμική Αεροπορία της Ουκρανίας ανέφερε ότι η περιοχή Σούμι – η οποία συνορεύει με την περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας – επλήγη ως αποτέλεσμα της ρωσικής επίθεσης, χωρίς να περαιτέρω διευκρινίσεις.

 Με πληροφορίες από Reuters