Kathimerini.gr
Το μοναδικό «αφήγημα» αυτής της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ είναι ότι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι θα επενδύσουν περισσότερο στην άμυνά τους. Ωστόσο, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν σκοπεύει να ακολουθήσει το «σενάριο» οποιουδήποτε άλλου, σύμφωνα με το Politico.
Στη συνέντευξη Τύπου που θα δώσει σήμερα Τετάρτη, ο Αμερικανός πρόεδρος αναμένεται να μιλήσει για τις αμερικανικές επιθέσεις στο Ιράν και την εύθραυστη εκεχειρία με το Ισραήλ – την οποία αποδίδει στον εαυτό του. Και φυσικά θα αναφερθεί στην ιστορική δέσμευση για αμυντικές δαπάνες στην οποία συμφώνησαν τα μέλη του ΝΑΤΟ σε μεγάλο βαθμό κατόπιν δικής του εντολής, σύμφωνα με αξιωματούχο του Λευκού Οίκου που επικαλείται επίσης το Politico.
Το Αρθρο 5
Οπως ξεκαθάρισε άλλωστε ο Τραμπ με χθεσινά σχόλιά του, η άποψή του για τη διατλαντική συμμαχία αποκλίνει από των προκατόχων του που εδώ και καιρό θεωρούσαν το Αρθρο 5 «ιερό».
Οταν ρωτήθηκε στο Air Force One αν είναι δεσμευμένος σε αυτή τη θεμελιώδη αρχή του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με την οποία μία επίθεση σε οποιοδήποτε κράτος μέλος θεωρείται επίθεση σε όλους, ο Τραμπ απέφυγε να πάρει θέση.
«Εξαρτάται από το πώς το ερμηνεύετε», τόνισε ο Τραμπ. «Υπάρχουν πολλές ερμηνείες του Αρθρου 5».
Ο Τραμπ έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι μπορεί να υπερασπιστεί μόνο τις χώρες που πληρούν τα συμφωνημένα όρια δαπανών του ΝΑΤΟ. Οταν πιέστηκε για το θέμα χθες, είπε ότι είναι «δεσμευμένος να είναι φίλος». «Ξέρετε, έχω γίνει φίλος με πολλούς από αυτούς τους ηγέτες. Και έχω δεσμευτεί να τους βοηθήσω», τόνισε. «Εχω δεσμευτεί να σώζω ζωές. Εχω δεσμευτεί στη ζωή και την ασφάλεια», πρόσθεσε ο Αμερικανός πρόεδρος, αποφεύγοντας να γίνει πιο συγκεκριμένος.
Ο Τραμπ ήταν όλο χαμόγελα καθώς πόζαρε για μια «οικογενειακή φωτογραφία» μαζί με τους άλλους ηγέτες την Τρίτη το βράδυ σε δείπνο καλωσορίσματος που παρέθεσε η ολλανδική βασιλική οικογένεια, σχολιάζει το Politico. Το «παρών» έδωσε και ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με τον οποίο ο Τραμπ αναμένεται να συναντηθεί σήμερα κάποια στιγμή μετά την ολομέλεια του ΝΑΤΟ και πριν από την τελική συνέντευξη Τύπου.
Τα σχόλια του Τραμπ ήρθαν λίγες ώρες αφότου ο Γενικός Γραμματέας Μαρκ Ρούτε επέπληξε όσους εξακολουθούν να αμφισβητούν τη δέσμευση των ΗΠΑ υπό τον Τραμπ, στο αμυντικό σύμφωνο. Προέτρεψε τους Ευρωπαίους να «σταματήσουν να ανησυχούν τόσο πολύ» δεδομένων όλων όσα οι ΗΠΑ συνεισφέρουν.
«Είναι εκεί, είναι μαζί μας», ανέφερε ο Ρούτε.
Οι δαπάνες
Αλλά ακόμη και σε αυτή τη σύνοδο κορυφής που σχεδιάστηκε για να κατευνάσει τον Τραμπ, εδραιώνοντας δέσμευση δαπανών από την πλευρά της Ευρώπης ώστε να μοιραστεί μεγαλύτερο μέρος του βάρους της άμυνάς της, τα ερωτήματα δεν λείπουν.
Μεγάλο μέρος της ανησυχίας σχετίζεται με τις απόψεις που εξέφρασε ο Αμερικανός πρόεδρος χθες και με σχόλιά του με τα οποία παρομοίασε τη συμμαχία με αποτυχημένη εταιρεία, στην οποία αναβίωση της οποίας συνέβαλε ο ίδιος προσωπικά.
«Το ΝΑΤΟ ήταν διαλυμένο», τόνισε ο Τραμπ, σημειώνοντας ότι μόνο «επτά από τις 28» χώρες της συμμαχίας «ήταν συνεπείς με τις οφειλές τους».
Η συμμαχία συμφώνησε το 2014 ότι όλες οι χώρες μέλη θα δαπανούν το 2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος για την άμυνα έως το 2024. Ο Τραμπ ορθώς λέει ότι παρόλο που μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 η πλειονότητα των μελών του ΝΑΤΟ βρέθηκε στο επίπεδο του 2% ή πάνω από αυτό, η δέσμευση δεν ήταν ποτέ πραγματική ή η απαιτούμενη για τη συνέχιση της συμμετοχής στη συμμαχία.
Ουκρανία, Ιράν και Ευρώπη
Πάντως, ο Τραμπ έχει πλέον ευθυγραμμιστεί περισσότερο με τους συμμάχους του ΝΑΤΟ, κυρίως εξαιτίας της απροθυμίας της Ρωσίας να αποδεχθεί τη μεσολάβησή του για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Επιπλέον, η νέα δέσμευση της συμμαχίας ότι τα κράτη μέλη θα δαπανούν το 5% του ΑΕΠ τους για την άμυνα έως το 2035 σηματοδοτεί την εκπλήρωση μιας προτεραιότητας εξωτερικής πολιτικής που ο Τραμπ έχει θέσει από το 2016.
Ευρωπαίος αξιωματούχος, σημείωσε από την άλλη, ότι ο Τραμπ δεν προειδοποίησε επαρκώς τους Ευρωπαίους ηγέτες για τις επιθέσεις του περασμένου Σαββάτου στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Αν και στη σύνοδο κορυφής της G7 στον Καναδά την περασμένη εβδομάδα δημιουργήθηκε η αίσθηση ότι έτεινε προς μία τέτοια ενέργεια, σύμφωνα με το Politico.
Τέλος, αν και επέκρινε την Ισπανία για το αίτημα εξαίρεσης όσον αφορά τη δέσμευση για τις αμυντικές δαπάνες, ο Αμερικανός πρόεδρος επανέλαβε ότι ούτε οι ΗΠΑ σκοπεύουν να την τηρήσουν. Η Αμερική δαπανά το 3,4% του ΑΕΠ για την άμυνα, λίγο κάτω από το όριο του 3,5% που τα κράτη μέλη καλούνται να επιτύχουν εντός μιας δεκαετίας.
Η στάση του Τραμπ έχει λιγότερο να κάνει με τις δυνατότητες της Αμερικής και περισσότερο με τις προσωπικές του πεποιθήσεις: Οπως τόνισε, είναι αντίθετος στο να συνεχίσει να είναι υπεύθυνος για την υπεράσπιση της Ευρώπης.
Πηγή: Politico
