Kathimerini.gr
Χώρες του καλούμενου παγκόσμιου νότου επέλεξαν να καταγγείλουν το Ισραήλ επικαλούμενες, μεταξύ άλλων, το Δίκαιο της Θάλασσας και την UNCLOS. Η Τουρκία πήρε μεν θέση στο πλευρό τους… αλλά μετά «θυμήθηκε» ότι δεν έχει κυρώσει την UNCLOS και έτσι προχώρησε σε διευκρινίσεις.
Εκπρόσωποι από δεκάδες χώρες συγκεντρώθηκαν στα μέσα Ιουλίου στη μακρινή Μπογκοτά, την πρωτεύουσα της Κολομβίας, για να πάρουν μέρος στην «έκτακτη διάσκεψη για την Παλαιστίνη» που συγκάλεσαν από κοινού η οικοδέσποινα Κολομβία και η Νότια Αφρική, ως συμπροεδρεύουσες.
Κολομβία και Νότια Αφρική συμμετέχουν αμφότερες στην καλούμενη «Oμάδα της Χάγης» («The Hague Group»), όπως ονομάζεται το πολυεθνικό σχήμα που συστάθηκε τον Ιανουάριο του 2025, με διακηρυχθείσα αποστολή την «ανάληψη συλλογικής δράσης μέσω συντονισμένων νομικών και διπλωματικών βημάτων», που θα γίνονται «τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο», «σε αλληλεγγύη με τον λαό της Παλαιστίνης» και ενάντια στις «σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου από το Ισραήλ».
«Κανένα έθνος δεν είναι υπεράνω του νόμου», διεμήνυε ο Νοτιοαφρικανός ΥΠΕΞ Ρόναλντ Ναμόλα τον περασμένο Ιανουάριο, κατά τη γέννηση της «Ομάδας της Χάγης», με το βλέμμα στραμμένο τότε στις κινήσεις των Ισραηλινών στη Γάζα.
Περίπου ένα εξάμηνο μετά, το διήμερο 15-16 Ιουλίου, εκπρόσωποι από δεκάδες χώρες, μεταξύ αυτών και από τις χώρες που συμμετέχουν στην «Ομάδα της Χάγης», μετέβησαν στην πρωτεύουσα της Κολομβίας, για να πάρουν μέρος στην έκτακτη διάσκεψη για την Παλαιστίνη που διοργανώθηκε εκεί, με συμπροεδρεύουσες την Κολομβία και τη Νότια Αφρική.
Από την Μπογκοτά εξέδωσαν, στις 16 Ιουλίου, δύο ανακοινώσεις:
- τη διακήρυξη της Μπογκοτά (Joint Statement on the Conclusion of the Emergency Conference on Palestine) την οποία παρουσιάζονται να υιοθετούν συνολικά δώδεκα χώρες (η Βολιβία, η Κούβα, η Κολομβία, η Ινδονησία, το Ιράκ, η Λιβύη, η Μαλαισία, η Ναμίμπια, η Νικαράγουα, το Ομάν, η Νότια Αφρική και ο Αγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες) με την προοπτική, όπως σημειώνεται, να ακολουθήσουν κι άλλες ενόψει της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών που αναμένεται στη Νέα Υόρκη τον ερχόμενο Σεπτέμβριο,
- και ένα δελτίο Τύπου (με τον τίτλο «States announce unprecedented measures to halt the Gaza genocide at Bogotá conference»), το οποίο παρουσιάζονται όμως να συνυπογράφουν όχι δώδεκα αλλά 13 χώρες (οι προαναφερθείσες 12 και η Τουρκία).
Η διακήρυξη της Μπογκοτά βάζει στο στόχαστρο το Ισραήλ, το οποίο κατηγορεί για «ενέργειες γενοκτονίας (genocidal actions) στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη». Στη συνέχεια, περνώντας από τη θεωρία των καταγγελιών στην «πράξη» της προαναγγελίας δράσεων, παρουσιάζει «έξι συντονισμένα διπλωματικά, νομικά και οικονομικά μέτρα για τον περιορισμό της επίθεσης του Ισραήλ στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη και την υπεράσπιση του διεθνούς δικαίου». Σε γενικές γραμμές, αυτό που ζητούν οι συνυπογράφουσες χώρες είναι να μπλοκαριστούν οι μεταφορές όπλων, αμυντικών συστημάτων, πυρομαχικών και λοιπών αγαθών/τεχνολογιών διπλής χρήσης στο Ισραήλ. Προκειμένου να υπερασπιστούν ωστόσο αυτήν τη θέση και τις καταγγελίες τους, οι καταγγέλλοντες επικαλούνται όχι μία αλλά δύο φορές, στα σημεία 2 και 3, τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS)… την οποία όμως δεν έχει υπογράψει/κυρώσει η Τουρκία.
Με άλλα λόγια, οι χώρες της καλούμενης «Ομάδας της Χάγης» επέλεξαν να καταγγείλουν το Ισραήλ επικαλούμενες, μεταξύ άλλων, το Δίκαιο της Θάλασσας και την UNCLOS. Η Τουρκία πήρε θέση στο πλευρό τους… αλλά μετά «θυμήθηκε» ότι δεν έχει κυρώσει την UNCLOS στην οποία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος και έτσι προχώρησε σε διευκρινίσεις.
Ως εκ τούτου, και προφανώς έπειτα από τις σχετικές τουρκικές αντιδράσεις, από το δελτίο Τύπου που δόθηκε εν συνεχεία στη δημοσιότητα αφαιρέθηκαν οι αναφορές στην UNCLOS. Στο ίδιο κείμενο ωστόσο, προστέθηκε, στο τέλος του κειμένου, μια διευκρίνιση με αστερίσκο. Οπως σημειώνεται στο πλαίσιο της εν λόγω διευκρίνισης: «Η Δημοκρατία της Τουρκίας αποστασιοποιείται από τις αναφορές που γίνονται στην UNCLOS» και «η προσχώρηση της Δημοκρατίας της Τουρκίας στην παρούσα Κοινή Δήλωση δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να ερμηνευθεί ως αλλαγή της νομικής της θέσης αναφορικά με την UNCLOS».
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο δίκτυο NTV στις 25 Ιουλίου, σχεδόν ένα δεκαήμερο δηλαδή έπειτα από τη διάσκεψη της Μπογκοτά, ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν παραδέχθηκε ότι είχε υπάρξει πρόβλημα με την αρχική διακήρυξη λόγω των αναφορών που εκείνη εμπεριείχε στην UNCLOS (την οποία η Αγκυρα επιμένει να αποκηρύσσει ως ενισχυτική των ελληνικών θέσεων και επιχειρημάτων, με φόντο τις ελληνοτουρκικές διαφορές σε Αιγαίο, Κρήτη και Ανατολική Μεσόγειο).
«Η Τουρκία προσχωρεί στην κοινή δήλωση της Ομάδας της Χάγης για την Παλαιστίνη. Ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν δηλώνει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με την αναγνώριση αυτής της δήλωσης, αφού διατηρούνται οι (σ.σ. τουρκικές) επιφυλάξεις σχετικά με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας», σημειώνει σε χθεσινό του δημοσίευμα, της 29ης Ιουλίου, το τουρκικό κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Anadolu, υπογραμμίζοντας μάλιστα ότι το τουρκικό ΥΠΕΞ απέστειλε σχετικό σημείωμα στο υπουργείο Εξωτερικών της Κολομβίας στις 25 Ιουλίου, στο οποίο διευκρίνιζε ότι η συμμετοχή της Τουρκίας στην κοινή δήλωση (σ.σ. για την Παλαιστίνη) δεν συνεπάγεται καμία αλλαγή στην τρέχουσα τουρκική νομική θέση αναφορικά με την UNCLOS…
