Kathimerini.gr
Κατά την εσωκομματική προεκλογική εκστρατεία του 2016, σε μια συνάντηση με τη συντακτική ομάδα των New York Times φέρεται να άφησε να εννοηθεί, σύμφωνα με όσα δημοσιεύθηκαν σε άλλα μέσα, πως οι ακραίες θέσεις του για την απέλαση μεταναστών και το τείχος με το Μεξικό ήταν «διαπραγματεύσιμες». Ο Τεντ Κρουζ και ο Μαρκ Ρούμπιο, ανθυποψήφιοί του για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών, απαίτησαν να δημοσιοποιηθεί το ηχητικό. Ο Τραμπ απάντησε, εντάξει, πώς κάνετε έτσι, «διαπραγματεύσιμο» σημαίνει ίσως το τείχος να είναι «δύο μέτρα χαμηλότερο».
Λίγους μήνες μετά, ο περιώνυμος διάλογος του «Access Hollywood» έσκασε σαν βόμβα στην προεκλογική κούρσα: «Αμα είσαι σταρ, τις πιάνεις από το μ…ί. Τις κάνεις ό,τι θες». Το μικρόφωνο ήταν ανοιχτό, αλλά η πίστη του Τραμπ ότι αυτά τα λόγια, που είχε πει το 2005, ήταν «ιδιωτικά» παρέμενε διά παντός ακλόνητη. Ηταν το πρώτο από μια σειρά επεισοδίων όπου το ιδιωτικό πρόσωπο του Τραμπ όχι μόνο δεν διέφερε από το δημόσιο, αλλά το ξεπερνούσε σε αυθορμητισμό, κυνισμό και ορισμένες φορές κατάφωρη ειλικρίνεια.
Το Οβάλ Γραφείο ως δωμάτιο ηχογράφησης
Εχοντας πλέον καθίσει στον προεδρικό θρόνο, ο Ντόναλντ Τραμπ υποδέχεται τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και τον πρέσβη της Μόσχας στην Ουάσιγκτον Σεργκέι Κίσλιακ στον Λευκό Οίκο. Η συνάντηση είναι κεκλεισμένων των θυρών. Παρά ταύτα, οι διαρροές του Μαΐου 2017 θέλουν τον Τραμπ να λέει ότι, αποκεφαλίζοντας το FBI διά της απόλυσης του διευθυντή του Γραφείου, Τζέιμς Κόμεϊ, «ξεφορτώθηκε μεγάλη πίεση», καθώς πλέον δεν θα βρίσκεται ο ίδιος υπό τα ερευνητικά όμματα των Ομοσπονδιακών. Η φράση φτάνει στον Τύπο, μαζί με την απομειωτική προσθήκη του προέδρου: «(Ο Τζέιμς Κόμεϊ) ήταν πραγματικός ψυχοπαθής».
Τον Ιανουάριο του 2018, άλλη μία ιδιωτική σύσκεψη στο Οβάλ Γραφείο προκαλεί διεθνή κατακραυγή. Ο Τραμπ αναρωτιέται γιατί η Αμερική να δέχεται μετανάστες από «σκατοχώρες», όπως η Αϊτή, το Ελ Σαλβαδόρ ή η Νιγηρία. Δεν διέψευσε ποτέ ευθέως τη φράση. Aπλώς εξήγησε ότι «θέλει ένα μεταναστευτικό σύστημα βασισμένο στην αξία του κάθε πρόσφυγα και μετανάστη, που θα οδηγήσει τη χώρα μας στο επόμενο επίπεδο».
Την ίδια χρονιά, κατά τη διάρκεια ιδιωτικού δείπνου με δωρητές, ο Τραμπ δίνει εντολή να απομακρυνθεί η Αμερικανίδα πρέσβειρα στην Ουκρανία, Μαρί Γιοβάνοβιτς, επειδή δεν μιλούσε… ωραία για τον ίδιο. «Ξεφορτωθείτε την. Αύριο. Δεν με νοιάζει πώς. Να πάρει δρόμο. Συνεννοηθήκαμε;» Ολα καταγράφονται. Το ηχητικό κυκλοφορεί δύο χρόνια μετά, όταν ο δωρητής που το κατέγραψε αποφασίζει να το δώσει στη δημοσιότητα. Η απομάκρυνση της Γιοβάνοβιτς ακολουθεί – και καταλήγει να αποτελεί βασικό στοιχείο του πρώτου αιτήματος παραπομπής (impeachment) κατά του Τραμπ.
Η μυστική διπλωματία και το «τηλεφώνημα της απελπισίας»
Το καλοκαίρι του 2018, ο Τραμπ δίνει συνέντευξη στο Bloomberg, όπου δηλώνει off the record ότι δεν σκοπεύει να υποχωρήσει επ’ ουδενί αναφορικά με την περίφημη συμφωνία NAFTA με τον Καναδά, σημειώνοντας ότι η συμφωνία πρέπει να είναι δίκαιη, διότι «τόσες δεκαετίες βιάζουν τις ΗΠΑ». Ο Τραμπ εξοργίζεται – όχι επειδή το είπε, αλλά διότι παραβιάστηκε το off the record.
Η 2α Ιανουαρίου 2021 αποδεικνύεται επίσης κομβική. Ο Τραμπ καλεί τον Ρεπουμπλικανό υπουργό Εσωτερικών της πολιτείας της Τζόρτζια, Μπραντ Ράφενσπεργκερ, και τον παρακαλεί: «Θέλω να βρείτε 11.780 ψήφους», ώστε να ανατραπεί το αποτέλεσμα υπέρ του Τζο Μπάιντεν. Το ηχητικό βγαίνει στη δημοσιότητα από τη Washington Post. Ο πρόεδρος ηχογραφήθηκε να εκβιάζει. Οι υποψίες για καταπάτηση του εκλογικού νόμου παγιώνονται. Aκόμα ένα «ιδιωτικό» τηλεφώνημα αποτυπώνει την προσπάθεια διαστρέβλωσης των θεσμών.
Κέτσαπ, πεζοναύτες, λέξεις βαριές σαν ιστορία
Μετά την πρώτη αποχώρησή του από την προεδρία μετά την ήττα από τον Τζο Μπάιντεν, ο Τραμπ παραμένει εξίσου ανοιχτός και… γλυκομίλητος. Σε ιδιωτική συνάντηση στο Bedminster το 2021, φέρεται να παρουσιάζει ένα σχέδιο επίθεσης κατά του Ιράν, που αποδίδει στον αρχηγό ΓΕΕΘΑ Μαρκ Μίλεϊ. «Εχω μια μεγάλη στοίβα χαρτιά, μόλις εμφανίστηκε αυτό το πράγμα. Κοιτάξτε. Αυτός φταίει. Μου παρουσίασαν αυτό –αυτό είναι ανεπίσημο αλλά– μου παρουσίασαν αυτό. Αυτός ευθύνεται. Ευθύνεται το υπουργείο Αμυνας κι αυτός», φέρεται να λέει ο πρόεδρος των ΗΠΑ αναφερόμενος στον στρατηγό Μαρκ Μίλεϊ.
Η Κασίντι Χάτσερσον, πρώην βοηθός προσωπάρχη του Λευκού Οίκου, καταθέτει στην Επιτροπή της 6ης Ιανουαρίου. Περιγράφει τον Τραμπ έξαλλο με τους ενόπλους υποστηρικτές του: «Δεν με νοιάζει που έχουν όπλα, γαμώτο. Δεν είναι εδώ για να πειράξουν εμένα». Οταν του αρνούνται τη μετάβαση στο Καπιτώλιο, λέει: «Είμαι ο γαμ… πρόεδρος. Πηγαίνετέ με τώρα». Φωνάζει, πετάει το πιάτο του στον τοίχο. Η κέτσαπ κυλά σαν μικρό εμφύλιο αίμα…
Ισως, βέβαια, το πιο τραυματικό off the record να έρχεται με διαφορά χρόνου. Το 2020, το Atlantic αποκαλύπτει ότι ο Τραμπ είχε χαρακτηρίσει τους νεκρούς Αμερικανούς στρατιώτες της Γαλλίας το 1918 «κορόιδα» και «άχρηστους». Ο ίδιος το αρνείται κατηγορηματικά. Το 2023 όμως, ο τότε προσωπάρχης του, Τζον Κέλι, βγαίνει δημόσια και επιβεβαιώνει ότι το εννοούσε. Και δεν ήταν η πρώτη φορά που εξευτέλιζε τη μνήμη των νεκρών.
Εριξε την ευθύνη στη βροχή
Τον Απρίλιο του 2021, φιλοξένησε δωρητές στο Μαρ-α-Λάγκο, σε μιαν εκδήλωση κλειστού τύπου που παρ’ όλα αυτά γρήγορα έγινε viral για την αυθόρμητη επίθεση του Τραμπ κατά των ηγετών του κόμματός του. Σύμφωνα με τους παρευρισκόμενους ιδιαίτερη περιφρόνηση επιφύλαξε για τον ηγέτη της μειοψηφίας, τότε, της Γερουσίας Μιτς ΜακΚόνελ, κατηγορώντας τον κάποτε σύμμαχό του ως «ηλίθιο μαλ…..», σύμφωνα με τη Washington Post, επειδή δεν βοήθησε στην ανατροπή του αποτελέσματος του 2020. («Αν ήταν ο [Τσακ] Σούμερ αντί γι’ αυτόν τον ηλίθιο μαλ… Μιτς ΜακΚόνελ, θα είχαν αντισταθεί», αστειεύτηκε ο Τραμπ.
Ο Τραμπ, στην ίδια περίσταση, χλεύασε επίσης τη σύζυγο του ΜακΚόνελ, την πρώην υπουργό Μεταφορών Ελέιν Τσάο, και υποτίμησε τον Μάικ Πενς για έλλειψη «θάρρους» στις 6 Ιανουαρίου, προκαλώντας επευφημίες από ορισμένους δωρητές. Ορισμένοι συμμετέχοντες, πάντως, ήταν τρομοκρατημένοι. Mερικοί μάλιστα έφυγαν νωρίτερα από το προγραμματισμένο, σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ.
Οι φράσεις που ήθελε «ανήκουστες» φωνάζουν
Στην ηχογράφηση που δημοσίευσε το CNN, ο Τραμπ ακούγεται να λέει το 2024 πως είχε απειλήσει στο παρελθόν τον Πούτιν ότι «θα βομβάρδιζε και θα ισοπέδωνε τη Μόσχα» εάν ο Ρώσος πρόεδρος προχωρούσε σε επίθεση κατά της Ουκρανίας. Προσθέτει και το Πεκίνο στο μενού, συμπληρώνοντας ότι είχε προχωρήσει στην ίδια απειλή σε περίπτωση που η Κίνα εισέβαλλε στην Ταϊβάν. «Νόμιζε ότι ήμουν τρελός», είπε ο Τραμπ για τον Σι Τζινπίνγκ, σημειώνοντας πάντως για τη σχέση τους πως «δεν είχαμε ποτέ πρόβλημα».
Αν η πολιτική είναι τέχνη του εφικτού, η πολιτική του Τραμπ είναι τέχνη του ηχογραφημένου… πιθανού. Στις περισσότερες περιπτώσεις όπου ο πρόεδρος των ΗΠΑ είπε ιδιωτικώς κάτι εξωφρενικά χονδροειδές, φαίνεται να ταιριάζει απόλυτα με όσα παρόμοια λέει δημοσίως. Απλώς ορισμένες φορές κάποια απ’ όσα λέει ιδιωτικώς τα κάνει για να βαυκαλιστεί, να πείσει, να προκαλέσει ή απλώς να πουλήσει – εαυτόν κυρίως.
