Της Μαρίας Ηρακλέους
Χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές και χαμηλές ασφαλιστικές εισφορές, σε συνδυασμό με μεταρρυθμίσεις και την αναγκαία πολιτική συναίνεση για την έξοδο από το μνημόνιο στην περίπτωση της Κύπρου, κατέστησαν τη χώρα πόλο έλξης για περίπου 5.200 επιχειρήσεις την τελευταία πενταετία από την Ελλάδα.
Η τάση και παράλληλα η αύξηση πήρε ακραιφνώς αυξητικές τάσεις το 2016 και συνεχίζεται εφόσον σύμφωνα με τα στοιχεία, στην Κύπρο οι εγγραφές ελληνικών επιχειρήσεων από το 2015 στο 2016 εκτοξεύθηκαν κατά 77%. Φέτος εκτιμάται ότι οι εταιρείες που κατέβηκαν στην Κύπρο ανέρχονται στο 10% του συνόλου των 12.004 νέων εγγραφών εταιρειών. Σημειώνεται ωστόσο ότι παρά την μαζική κάθοδο ελληνικών εταιρειών, μόλις επτά είναι στη Νέα Αγορά του ΧΑΚ. Σύμφωνα με στοιχεία του χρηματιστηρίου πρόκειται για τις «Επίλεκτος ενεργειακή ΑΕ», την «Interlife ΑΕ, Δ&Σ Αναστόπουλος ΑΕ», την «Ρ Ενέργεια 1 ενεργειακή ΑΕ», την « Αθανάσιος Δ Κουκουτάρης ΑΕΒΕ» την «Κ. Κουιμτζής ΑΕ» και την «First Advisory&holding».
Το φορολογικό περιβάλλον
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο σταθερός συντελεστής του 12,5% επί των κερδών αναφέρεται ως εκ των βασικών λόγων που οι εταιρείες επιλέγουν την κυπριακή αγορά. Στα συν και το γεγονός ότι δεν προβλέπεται φόρος επί των κερδών από αγοραπωλησία μετοχών εισηγμένων σε οποιοδήποτε χρηματιστήριο. Αξίζει δε να αναφερθεί ότι ο φόρος προστιθέμενης αξίας ανέρχεται στο 19%, με εξαιρέσεις τις εξαγωγές, τις μεταφορές προσώπων και αγαθών και τις υπηρεσίες διαχείρισης πλοίων.
● Στην περίπτωση των υπηρεσιών εστίασης, τη διαμονή σε ξενοδοχεία, τουριστικά καταλύματα και θαλάσσια εγχώρια μεταφορά επιβατών, ο συντελεστής ΦΠΑ φτάνει στο 9%.
● Για τις ναυτιλιακές εταιρείες η Κύπρος είναι φαβορί στις επιλογές από τη στιγμή που προσφέρει τη φορολογία tonnage tax. Δηλαδή, οι ναυτιλιακές φορολογούνται αποκλειστικά με βάση τη χωρητικότητα των πλοίων. Οι πρώτοι 1000 τόνοι φορολογούνται με 0,365 ευρώ/τόνο, οι επόμενοι 15.000 με 0,1278 ευρώ/τόνο και από εκεί και έπειτα, κάθε επιπλέον τόνος των 40.000 φορολογείται με 0.073 ευρώ/τόνο.
Στο γενικότερο οικονομικό πλαίσιο, οι αναβαθμίσεις τριών οίκων αξιολόγησης της κυπριακής οικονομίας στην επενδυτική βαθμίδα, φαίνεται ότι ήδη έχουν επηρεάσει θετικά την εικόνα της Κύπρου, κάτι το οποίο επισημαίνει μιλώντας στην «Κ» ο πρόεδρος του ΚΕΒΕ Χριστόδουλος Αγκαστινιώτης, τονίζοντας ότι προς αυτή την κατεύθυνση οδηγούν και η φιλικότητα του φορολογικού περιβάλλοντος και η αξιοπιστία μας ως χώρα. Από την πλευρά του ο γενικός διευθυντής της ΟΕΒ Μιχάλης Αντωνίου, αναφέρεται στα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της Κύπρου. «Το νομικό σύστημα, οι υποδομές, το καταρτισμένο εργατικό δυναμικό, και το ανταγωνιστικό φορολογικό περιβάλλον και η γεωγραφική περιοχή της Κύπρου που συνδέει πολύ πιο εύκολα την Ευρώπη με άλλες δύο ηπείρους είναι οι λόγοι για τους οποίους κατεβαίνουν στην Κύπρο οι επιχειρήσεις από άλλες χώρες και ειδικά από την Ελλάδα», επισημαίνει ο κ. Αντωνίου.
Τα στοιχεία μιλούν για θετικό ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας κατά το τρίτο τρίμηνο του 2018 και υπολογίζεται στο 3,6% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2017, ενώ σύμφωνα με τον Επίτροπο Πιέρ Μοσκοβισί, το δημόσιο χρέος στην Κύπρο αποκλιμακώνεται από το 105% το 2018 στο 98,4% το 2019 και στο 91% το 2020, ενώ οι προϋπολογισμοί θα είναι πλεονασματικοί με +2,8%, +3% και +2,9% για το τρέχον και τα δύο επόμενα χρόνια και ο πληθωρισμός θα φτάνει το 0,8%, 1,3% και 1,4% αντίστοιχα. Την ίδια ώρα η Κομισιόν προβλέπει ραγδαία αποκλιμάκωση της ανεργίας από το 8,2% το 2018, στο 6,3% το 2019 και στο 4,8% το 2020. Κατά την Κομισιόν, αυτά τα στοιχεία έρχονται σε ευθεία γραμμή με το συμπέρασμα ότι οι ιδιωτικές επενδύσεις αναμένεται να παραμείνουν ανοδικές, «αντανακλώντας το αισιόδοξο επιχειρηματικό κλίμα και τα πολλά έργα μεγάλης κλίμακας που βρίσκονται ήδη στο στάδιο της κατασκευής», όπως τονίζεται από αρμόδιους κύκλους, ενώ ταυτόχρονα θα ανακάμπτει και η δημόσια κατανάλωση.
8. 000 ελληνικές εταιρείες
Όλα τα παραπάνω στοιχεία συνθέτουν το κάδρο του επιχειρείν στην Κύπρο και αποτελούν ισχυρό δέλεαρ για την κάθοδο ξένων εταιρειών στη χώρα. Τη μερίδα του λέοντος των εταιρειών που αποφασίζουν να επεκτείνουν την δραστηριότητα τους στην Κύπρο κατέχουν οι ελληνικές εταιρείες, κυρίως δε και λόγω της εγγύτητας αλλά και των πολυεπίπεδων σχέσεων των δύο χωρών. Τα τελευταία στοιχεία του γραφείου εφόρου εταιρειών μιλούν για πέραν των 8.000 επιχειρήσεων οι οποίες επέλεξαν να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο.
Κατεβαίνει ο ΤΙΤΑΝ
Μετά τον Σκλαβενίτη και τη Μότορ Όιλ, τελευταίος στη λίστα των εταιρειών που συνδέουν τη δραστηριότητα τους με την Κύπρο, είναι ο όμιλος ΤΙΤΑΝ (Α.Ε Τσιμέντων ΤΙΤΑΝ), κολοσσός στην παραγωγή τσιμέντου και άλλων δομικών υλικών και με κύκλο εργασιών 1,5 δισ. ευρώ. Η πρόθεση γνωστοποιήθηκε πριν από ένα μήνα, και συγκεκριμένα στις 18 Οκτωβρίου με ανακοίνωση η οποία αναρτήθηκε στο Χρηματιστήριο όπου ανακοινώθηκε και η πρόθεση της TITAN Cement International SA για εισαγωγή της στο χρηματιστήριο Euronext των Βρυξελλών , με παράλληλη διαπραγμάτευση στο Χρηματιστήριο Αθηνών και στο Euronext Παρισίων. Παράλληλα η διοίκηση της εταιρείας θα ασκείται από την Κύπρο, χώρα στην οποία ο όμιλος ΤΙΤΑΝ έχει πολύχρονη παρουσία και εμπειρία. Από την διοίκηση του ομίλου, και συγκεκριμένα από τον πρόεδρο του ΔΣ της Α.Ε Τσιμέντων ΤΙΤΑΝ είχε αναφερθεί ότι η συγκεκριμένη κίνηση αποτελεί ένα ακόμα σταθμό της εξωστρεφούς πορείας του Ομίλου, καθώς και ενίσχυση της διεθνούς δυναμικής του, η οποία θα συνέβαλλε καθοριστικά στην ανταγωνιστικότητα και στη μελλοντική ανάπτυξή του. Το γεγονός ότι η υλοποίηση αυτού του πλάνου περνά μέσα από την Κύπρο, μόνο θετικά μπορεί να αποτιμηθεί για το επίπεδο του επιχειρηματικού περιβάλλοντος της χώρας.
Το προφίλ της εταιρείας
Η TITAN Cement International S.A. είναι βελγική ανώνυμη εταιρεία με καταστατική έδρα στις Βρυξέλλες. Με ιστορία 116 χρόνων, ο Όμιλος ΤΙΤΑΝ αποτελεί σήμερα μία πολυεθνική δύναμη, με δραστηριότητα σε 14 χώρες, σε 5 ηπείρους και έχει καθιερωθεί παγκοσμίως ως ένας κολοσσός στην παραγωγή τσιμέντου και άλλων δομικών υλικών. Το 2017 ο τζίρος της εταιρείας έφτασε το 1,5 δισ. ευρώ και το EBITDA τα 273,4 εκατ. ευρώ.
Το κέρδος μετά την φορολογία ανέρχεται στα 42,7 εκατ. ευρώ ενώ το σύνολο του ενεργητικού της εταιρείας φτάνει στα 2,595.5 εκατ. ευρώ και κεφαλαιουχικές δαπάνες τα 122,6 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία δραστηριότητας της εταιρείας στην Ελλάδα την πενταετία από το 2013- 2017 οι επενδυτικές δαπάνες του ομίλου ανέρχονταν στα 122,6 εκατομμύρια ευρώ, ενώ οι δαπάνες για έργα προς βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος ανέρχονται στα 27,5 εκατ. ευρώ. Τα 96,5 εκατ. ευρώ αφορούν ποσά προς τους μετόχους υπό τη μορφή μερισμάτων και δικαιωμάτων μειοψηφίας, τα 942,9 εκατ. ευρώ κατανέμονται σε τοπικούς και διεθνείς προμηθευτές ενώ ποσό ύψους 2,1 εκατ. ευρώ σε έργα για τις τοπικές κοινωνίες. Η εταιρεία έχει παραγωγική και εμπορική δραστηριότητα σε 14 χώρες και πέντε ηπείρους και εργοδοτεί 5.432 εργαζόμενους.
Στην Ελλάδα η εταιρεία έχει δυναμική παρουσία με 1.142 άμεσους εργαζόμενους, 3.500 τοπικοί προμηθευτές και 5.000 έμμεσες και προκαλούμενες θέσεις εργασίας. Το 100% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας κατέχουν οι Ανδρέας Κανελλόπουλος, Λεωνίδας Κανελλόπουλος, Νέλλος-Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Τάκης-Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Παύλος Κανελλόπουλος, Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, Αλεξάνδρα Παπαλεξοπούλου και Ελένη Παπαλεξοπούλου οι οποίοι είναι και οι ιδρυτές της TITAN Cement International.
Η χαρτογράφηση των ελληνικών εταιρειών στην Κύπρο
Ο πρώτος κολοσσός στον χώρο του λιανικού που στράφηκε στην αγορά της Κύπρου ήταν η εταιρεία Jumbo. Στις 6 Δεκεμβρίου 2000 ξεκίνησε τις εργασίες του το μεγάλο ιδιόκτητο υπερκατάστημα στη Λεμεσό και συγκεκριμένα στην περιοχή Λινόπετρα σε οικόπεδο 10.000 τ.μ. Είχε προηγηθεί το αρχικό, μεγέθους 2000 τ.μ, από το 1991 στη Λευκωσία, χωρίς ωστόσο είδη bebe και βιβλιοχαρτοπωλείου. Εντός του 2002 η εταιρεία προχώρησε στην αξιοποίηση ενός ακόμη οικοδομικού τετραγώνου 15.000 τ.μ στην ευρύτερη περιοχή της Λευκωσίας.
Φέτος, ο όμιλος επένδυσε περί τα 18, 3 εκατ. ευρώ για την αγορά ακινήτου(του πρώην Στεφανίδη/πρώην showroom Mazda, στην είσοδο της Λευκωσίας) όπου θα στεγαστεί το δεύτερο κατάστημα Jumbo της Λευκωσίας και το έκτο παγκύπρια. Εξαιρετικά θετικά είναι τα τελευταία οικονομικά αποτελέσματα για την Κύπρο από τον Ιούλιο του 2017 μέχρι τον Ιούνιο του 2018 που δείχνουν συνολικές καθαρές πωλήσεις ύψους 85,65 εκατ., ευρώ, έναντι 80,65 εκατ., ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο, αύξηση του τζίρου της τάξης του 6,2%. Σε επίπεδο ομίλου, κατά την οικονομική χρήση που έληξε στις 30 Ιουνίου 2018 oι πωλήσεις του αυξήθηκαν κατά 10,55% και ανήλθαν στα 753,30 εκατομμύρια ευρώ από 681,43 εκατομμύρια ευρώ που ήταν ο τζίρος της προηγούμενης οικονομικής χρήσης. Το μικτό κέρδος του Ομίλου ανήλθε σε 395,15 εκατ. ευρώ από 355,49 εκατ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση της τάξεως του +11,16%. Σημειώνεται ότι ο όμιλος διαθέτει 51 καταστήματα στην Ελλάδα, πέντε στην Κύπρο, εννέα στην Βουλγαρία και δέκα στην Ρουμανία.
Ελληνικά Πετρέλαια Κύπρου LTD
Στα 258 εκατ. ευρώ ανήλθαν τα δημοσιευμένα κέρδη του ομίλου στο Γ’ Τρίμηνο 2018 σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 12%, ενώ σε επίπεδα εννιαμήνου στα 731 εκατ. ευρώ και αύξηση της τάξης του 20%. Τα Δημοσιευμένα Καθαρά Κέρδη ανήλθαν στα 135 εκατ. ευρώ για το Γ’ Τρίμηνο (+28%) και 360 εκατ. ευρώ (+32%) στο εννεάμηνο, επίσης το υψηλότερο που έχει καταγραφεί, με τα Κέρδη ανά Μετοχή (EPS) στα 1,18.Ο κύκλος εργασιών του εννιαμήνου διαμορφώθηκε στα €7,3 δισ. (+25%), λόγω υψηλότερου όγκου πωλήσεων και αυξημένων τιμών αργού.
Η θυγατρική εταιρεία του ομίλου Ελληνικά Πετρέλαια δημιουργήθηκε τον Δεκέμβριο του 2002 με την εξαγορά της BP Cyprus και σήμερα έχει μερίδιο αγοράς 32,5%. Η εταιρεία διαθέτει στην Κύπρο 94 πρατήρια, ιδιόκτητα γραφεία στην Λάρνακα συνολικής έκτασης 900 m2, 19 δεξαμενές αποθήκευσης καυσίμων στην Λάρνακα, σταθμό φόρτωσης βυτιοφόρων οχημάτων, αποθήκες λιπαντικών, πέντε βυτιοφόρα συνολικής χωρητικότητας 80 χιλιάδων λίτρων για την μεταφορά υγραερίου.
IKEA και Intersport
Το 2007 ο όμιλος Fourlis, ο οποίος δραστηριοποιείται στη λιανική πώληση οικιακού εξοπλισμού και τη λιανική πώληση αθλητικών ειδών, ανοίγει το πρώτο κατάστημα ΙΚΕΑ στην Κύπρο, ενώ πέντε χρόνια αργότερα το 2012 η εταιρεία ανοίγει το πρώτο της κατάστημα Intersport, επεκτείνοντας παράλληλα τις δραστηριότητες του και σε Τουρκία, Ρουμανία και Βουλγαρία.
Το 2015 το ikeae-shop είναι σε πλήρη λειτουργία σε Ελλάδα, Κύπρο και Βουλγαρία. Ο κύκλος εργασιών των καταστημάτων Intersport στην Κύπρο θεωρήθηκε ως ικανοποιητικός για τον όμιλο ώστε να προχωρήσει στο άνοιγμα και πέμπτου καταστήματος στο Nicosia Mall. Τα οικονομικά στοιχεία εννιαμήνου για τον Όμιλο κάνουν λόγο για πωλήσεις 325,8 εκατ. ευρώ έναντι 313,7 εκατ. ευρώ και αύξηση κατά 3,8%. Τα κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε € 9,5 εκατ. έναντι κερδών € 6,1 εκατ. το εννεάμηνο του 2017. Τα κέρδη μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας ήταν € 7,6 εκατ. έναντι κερδών € 4,3 εκατ. σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2017.
Το IKEA (επτά καταστήματα, ένα εξ αυτών στην Κύπρο) παρουσίασε πωλήσεις € 213,1 εκατ. το εννεάμηνο του2018, αυξημένες κατά 2,5% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2017 (€ 207,9 εκατ.). Oι πωλήσεις στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 0,8%, ενώ στις υπόλοιπες χώρες αυξήθηκαν κατά 5,7%, συγκρινόμενες με το εννεάμηνο του 2017. Αυξάνεται παράλληλα το ηλεκτρονικό κατάστημα της ΙΚΕΑ (e-commerce) τόσο σε Ελλάδα, όσο και Κύπρο και Βουλγαρία.
Στη λιανική αθλητικών ειδών (INTERSPORT), οι πωλήσεις το εννεάμηνο του 2018 παρουσίασαν αύξηση κατά 6,5%, στα € 112,7 εκατ. σε σχέση με το εννεάμηνο του 2017 (€ 105,8 εκατ.).
Στην Ελλάδα οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 10,9%. Στις υπόλοιπες χώρες παρουσιάστηκε μεσοσταθμική αύξηση 1,9%, με όλες τις χώρες Ρουμανία, Κύπρο, Βουλγαρία και Τουρκία να παρουσιάζουν υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης σε τοπικό νόμισμα.
Public
Το πρώτο Public στην Κύπρο άνοιξε στο The Mall of Cyprus στη Λευκωσία το Σεπτέμβριο του 2007, το δεύτερο στο My Mall στη Λεμεσό το Μάιο του 2009 και το τρίτο στο King’s Avenue στην Πάφο το Νοέμβριο του 2013. Από την περασμένη εβδομάδα η αλυσίδα καταστημάτων Public, μέλος του Ομίλου Olympia, επεκτείνει το δίκτυό της με ένα νέο κατάστημα στο Nicosia Mall, αριθμώντας έξι καταστήματα στη χώρα και συνολικά 54 σε Ελλάδα και Κύπρο.
Τα οικονομικά αποτελέσματα σε επίπεδο ομίλου δείχνουν αύξηση 2,85% στον ενοποιημένο κύκλο εργασιών, 13% αύξηση στα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA), και στα €3,445 εκατ. έναντι €3,049 εκατ. το 2016. Τα ενισχυμένα οικονομικά μεγέθη της εταιρείας το 2017 αποδίδονται σε μεγάλο βαθμό, στην επέκταση του δικτύου καταστημάτων, την προσφορά νέων υπηρεσιών, τη συνεχή διεύρυνση της προϊοντικής γκάμας και την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Μέσω των Public, προωθείται και μια στροφή προς τις ηλεκτρονικές πωλήσεις με το ηλεκτρονικό κατάστημα της εταιρείας να συνεισφέρει ποσοστό 20% στον κύκλο εργασιών της εταιρείας. Αναφέρεται ενδεικτικά ότι το 2017, τα Public υποδέχθηκαν συνολικά 66,1 εκατ. επισκέψεις στο δίκτυο φυσικών καταστημάτων σε Ελλάδα και Κύπρο και στο e-commerce κανάλι τους, ενώ διαχειρίστηκαν 1.260.000 online παραγγελίες.
Westnet
Από το 2017 δραστηριοποιείται στην Κύπρο η Westnet, εταιρεία του ομίλου Olympia. Η εταιρεία έχει την αποκλειστική διανομή στην ελληνική αγορά των tablets και smart phones Lenovo, των smart phones, notebooks, υπολογιστών και προϊόντων gaming της ASUS, των τηλεοράσεων Hitachi και Toshiba καθώς και των τηλεοράσεων, tablets και feature phones της e-star.
ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ
Τον Νοέμβριο του 2016 Η ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΕΛΛΑΣ) ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ Α.Ε. ανακοίνωσε ότι η κατά 100% θυγατρική της CORAL Α.Ε. ήλθε σε συμφωνία με την LUK OIL EUROPE HOLDINGS B.V. με έδρα το Άμστερνταμ για την αγορά, από την τελευταία, του συνόλου των μετοχών εκδόσεως LUKOIL CYPRUS LIMITED, με αξία συναλλαγής τα 10 εκατ. ευρώ.Η εταιρεία είναι δικαιούχος χρήσης των σημάτων Shell στην Κύπρο ενώ από τον Νοέμβριο του 2017 προγραμματίζει επενδύσεις 15 εκατομμυρίων ευρώ για την επόμενη πενταετία. Σε αυτό το πλαίσιο τα 31 πρατήρια που απέκτησε κατά την εξαγορά της Lukoil στην Κύπρο που θα φέρουν την εμπορική επωνυμία Shell, αναμένεται μέχρι το 2021 να ανέλθουν στα 51,1. Ήδη στον αριθμό των πρατηρίων έχει προστεθεί άλλο ένα, ενώ μέχρι τέλος του έτους θα αλλάξει η επωνυμία των 25 από τα 32.
Στόχος της εταιρείας είναι να αυξήσει το μερίδιο αγοράς της στο 13 - 15%, από το 8 - 9% που κατέχει. Ρίχνοντας μια ματιά στα οικονομικά αποτελέσματα του ομίλου της Μότορ Οϊλ Ελλάς βλέπουμε ότι τόσο το εννιάμηνο του 2018 όσο και το 3ο τρίμηνο του έτους σημειώθηκε αύξηση πωλήσεων και ενίσχυση της λειτουργικής κερδοφορίας. Πιο αναλυτικά, ο όμιλος της Μότορ Οϊλ Ελλάς ανακοίνωσε πωλήσεις 6,9369 δισ. ευρώ (έναντι 5,737 δισ. το 2017) το εννεάμηνο και 2,5166 δισ. ευρώ (έναντι 1,936 δισ. το 2017) το γ’ τρίμηνο.Η δημοσιευμένη λειτουργική κερδοφορία EBITDA για το εννεάμηνο διαμορφώθηκε στα 476,9 εκατ. ευρώ (από 453,6 εκατ. ευρώ το 2017) και στα 189,9 εκατ. ευρώ για το γ΄ τρίμηνο (από 180,5 εκατ. ευρώ). Τα προσαρμοσμένα μεγέθη EBITDA είναι 455,9 εκατ. ευρώ και 189,9 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα. Σημειώνεται επίσης ότι τον Απρίλιο του 2018 η “IREON INVESTMENTSLTD”, 100% θυγατρική της “ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΕΛΛΑΣ) Α.Ε.” με έδρα την Κύπρο, ίδρυσε κατά 100% την “IREON VENTURES LTD”, εταιρεία συμμετοχών με έδρα την Κύπρο και αρχικό μετοχικό κεφάλαιο € 1.000.
