Kathimerini.gr
Τον ηχηρότερο κώδωνα κινδύνου για το σημαντικότερο κοινωνικό αγαθό, το νερό, και τη σπατάλη του εν μέσω αυξανόμενων και πλέον παρατεταμένων περιόδων ξηρασίας αναμένεται να κρούσει η Κομισιόν εντός των ημερών. Εντός του Ιουνίου πρόκειται να ζητήσει από τα κράτη-μέλη να μειώσουν την κατανάλωση νερού κατά τουλάχιστον 10% μέχρι το 2030. Η κίνησή της αναμένεται να θορυβήσει, καθώς θα θέσει για πρώτη φορά θέμα επάρκειας του νερού και κινδύνου εξάντλησης των αποθεμάτων στη Γηραιά Ηπειρο.
Την αναμενόμενη κίνηση της Κομισιόν αναφέρουν οι Financial Times στους οποίους μίλησε η επίτροπος Περιβάλλοντος Τζέσικα Ρόσβαλ, τονίζοντας πως «πρέπει να δούμε πώς θα χρησιμοποιούμε το νερό πιο αποτελεσματικά». Η αναμενόμενη παρέμβαση της Κομισιόν μπορεί να είναι πρωτοφανής αλλά, όπως αναφέρουν οι FT, οι εντολές για μείωση της κατανάλωσης νερού με επιμέρους απαγορεύσεις για χρήση του σε πισίνες δεν είναι πλέον κάτι σπάνιο στον ευρωπαϊκό Νότο. Η βρετανική εφημερίδα θυμίζει ότι ο Χάρης Σαχίνης, διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, έχει επανειλημμένως προειδοποιήσει πως αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, η Αθήνα θα διψάσει μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Αναφερόμενη, άλλωστε, στην Κύπρο παραθέτει δήλωση της υπουργού Γεωργίας, Μαρίας Παναγιώτου, ότι το 2025 «είναι το τρίτο συναπτό έτος ξηρασίας και η όγδοη χειρότερη περίοδος των τελευταίων 50 ετών σε ό,τι αφορά τα αποθέματα νερού».
Ακόμη και στη Σουηδία, πατρίδα της κ. Ρόσβαλ και εκ των βορειότερων χωρών της Ευρώπης, σε ορισμένες περιοχές έχει απαγορευτεί το πότισμα των κήπων με λάστιχο. Στη Γαλλία και στην Ισπανία έχουν ξεσπάσει συγκρούσεις ανάμεσα στους αγρότες και στις περιβαλλοντικές οργανώσεις σχετικά πάντα με τα δικαιώματά τους στη χρήση νερού και τα σχέδια της χώρας για την ανέγερση φραγμάτων. Στη σχετική έκκλησή της προς τα κράτη-μέλη η Κομισιόν θα παρουσιάζει γενικότερα το σχέδιό της για το πώς μπορεί να θωρακιστεί η Ε.Ε. έναντι ενδεχόμενης ανεπάρκειας νερού, δηλαδή κρίσης στην οποία η ζήτηση θα υπερβαίνει την προσφορά νερού. Θα καλεί πρωτίστως τα κράτη-μέλη να επενδύσουν περισσότερα στην κατασκευή αγωγών, αντλιών και μονάδων επεξεργασίας υδάτων.
Οπως ανέφεραν στελέχη της Κομισιόν που έχουν γνώση του θέματος, στο σχετικό έγγραφό της η Κομισιόν υπογραμμίζει πως πρέπει να επενδύονται κάθε χρόνο 23 δισ. ευρώ για να χρηματοδοτούνται επαρκώς οι υποδομές ύδρευσης. Παράλληλα, αναφέρει ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα εγκαινιάσει πρόγραμμα δανείων και εγγυήσεων ύψους 15 δισ. ευρώ με σκοπό τη χρηματοδότηση των υποδομών νερού από το 2025 έως το 2027. Παράλληλα, παραθέτει στοιχεία σύμφωνα με τα οποία ανακυκλώνεται μόλις το 2,4% του νερού που καταναλώνεται ετησίως στην Ε.Ε. και καλεί τα κράτη-μέλη να αυξήσουν αυτό το ποσοστό. Οπως αναφέρει, πάντως, η βρετανική εφημερίδα, ο στόχος για μείωση της κατανάλωσης κατά 10% δεν θα είναι υποχρεωτικός και αντιθέτως η Κομισιόν θα ζητήσει από τα κράτη-μέλη να θέσουν τους δικούς τους εθνικούς στόχους, ενώ παράλληλα θα επιδιώξει να συγκεντρώσει περισσότερα στοιχεία για το θέμα που συχνά απουσιάζουν όταν πρόκειται για τον κλάδο της ύδρευσης.
Σημειωτέον ότι ορισμένες χώρες που αντιμετωπίζουν σοβαρότερο πρόβλημα ξηρασίας, όπως π.χ. η Ισπανία, έχουν ήδη θέσει δικούς τους στόχους για την κατανάλωση νερού. Παράλληλα, όμως, σε άλλη έκθεσή της για το κλίμα που έδωσε χθες στη δημοσιότητα, η Κομισιόν επισημαίνει πως ελάχιστες χώρες έχουν εξετάσει τη λήψη μέτρων για τη διασφάλιση αποθεμάτων νερού. Εχει προηγηθεί πέρυσι προειδοποίηση της Κομισιόν για τον κίνδυνο να εκδηλωθούν συγκρούσεις και ανταγωνισμοί ανάμεσα στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. σχετικά με τα δικαιώματά τους σε υδάτινους πόρους. Διαβλέποντας ενδεχομένως τον κίνδυνο αυτό, η επίτροπος Περιβάλλοντος τόνισε στους FT ότι όσον αφορά το θέμα του νερού τα κράτη-μέλη πρέπει να συνεργαστούν καθώς «το ζήτημα αυτό δεν γνωρίζει εθνικά σύνορα». Οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι, όπως η ανεπάρκεια νερού, αναγνωρίζονται πλέον και από τις τράπεζες και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, που τους εντάσσουν στις κρίσιμες απειλές για τις δραστηριότητές τους. Την περασμένη εβδομάδα, άλλωστε, η ΕΚΤ τόνισε πως «και μόνον η ανεπάρκεια υδάτων στην επιφάνεια της γης μπορεί να θέσει σε κίνδυνο σχεδόν το 15% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης». Δεν κρύβουν, άλλωστε, την ανησυχία τους για το ενδεχόμενο ανεπάρκειας νερού τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι αξιωματούχοι των χωρών της Ε.Ε. μολονότι φέτος οι κλιματικές συνθήκες στη νότια Ευρώπη ήταν καλύτερες σε σύγκριση με πέρυσι, καθώς μεσολάβησαν ισχυρές βροχοπτώσεις στη διάρκεια της άνοιξης και προς το παρόν γέμισαν τους ταμιευτήρες της Γηραιάς Ηπείρου.
