Της Αντριάνας Παντελή
Κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου οι μελισσοκόμοι για τη βιωσιμότητα της μελισσοκομίας στην Κύπρο. Σύμφωνα με τον υπεύθυνο παραγωγής του κυπριακού μελιού «Το Τζιβέρτι», Δημήτρη Παπακώστα, η πρόσφατη πυρκαγιά στην ορεινή περιοχή Λεμεσού είχε ως αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, την απώλεια άνω των 1500 μελισσοσμηνών, καθώς και την καταστροφή της τοπικής χλωρίδας, «που είναι σημαντική για την παραγωγή μελιού, τη διατήρηση της άγριας πανίδας και της βιοποικιλότητας της περιοχής».
Με αφορμή, λοιπόν, τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο της πυρκαγιάς στη Λεμεσό, ο κ. Παπακώστας, σε ανοιχτή επιστολή, εκφράζει τις ανησυχίες του σχετικά με τις δράσεις αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος της πληγείσας περιοχής και καλεί όπως αναδιαμορφωθούν. Παράλληλα, παραθέτει μέτρα που μπορεί να λάβει η πολιτεία για να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα της μελισσοκομίας στη χώρα.
Δεν είναι αρκετή η επέκταση των αμπελώνων
Ο κ. Παπακώστας ανέφερε πως η επέκταση αποκλειστικά των αμπελώνων της περιοχή δεν θα προωθήσει την ανθεκτική αποκατάσταση της, αφού δεν θα βοηθηθεί και η μελισσοκομία. Αντιθέτως, προτείνει, παράλληλα με τυχόν αμπελουργικές ζώνες, «τη στοχευμένη αποκατάσταση του Παραδοσιακού Κυπριακού Τοπίου με χαρουπιά, αμυγδαλιά, μοσφιλιές και αρωματικά–φαρμακευτικά φυτά». Ο ίδιος εξηγεί πως τα είδη αυτά είναι ανθεκτικά, παρέχουν νέκταρ και γύρη για τις μέλισσες, καθώς και τροφή και καταφύγιο για την άγρια πανίδα. Προσθέτει πως «μια τέτοια ισορροπημένη προσέγγιση συνδυάζει πρόληψη πυρκαγιών, οικολογική ανάκαμψη, στήριξη της μελισσοκομίας, της βιοποικιλότητας και αναβάθμιση του οικοσυστήματος».
Κινδυνεύει η βιωσιμότητα της μελισσοκομίας
Ο κλάδος της μελισσοκομίας κινδυνεύει να καταστεί μη βιώσιμος, τόνισε στην επιστολή του ο κ. Παπακώστας, ο οποίος παραθέτει ως αιτίες τις κλιματικές συνθήκες, καθώς και τις ανθρώπινες παρεμβάσεις στο φυσικό περιβάλλον. Αυτοί οι παράγοντες οδηγούν σε «σημαντική μείωση του διαθέσιμου φυτικού πλούτου για τις μέλισσες». Παρόλο που ο κ. Παπακώστας κρίνει σημαντικές τις υφιστάμενες κρατικές ενισχύσεις προς τον μελισσοκομικό τομέα, επισήμανε ότι «η πολιτεία μπορεί, μέσω στοχευμένων παρεμβάσεων, να συμβάλει ουσιαστικά στην αποκατάσταση και τον εμπλουτισμό της μελισσοκομικής χλωρίδας».
Μάλιστα, στην επιστολή εισηγείται τα εξής μέτρα:
1. Παροχή οικονομικών και άλλων κινήτρων προς γεωργούς για καλλιέργειες υψηλής μελισσοκομικής αξίας. Ενδεικτικά, οι καλλιέργειες όπως τα εσπεριδοειδή, η χαρουπιά, η αμυγδαλιά και γενικά τα καρποφόρα δέντρα (π.χ. κερασιές), η μοσφιλιά, η κάπαρη, αλλά και τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, προσφέρουν πολλαπλά οφέλη. Εκτός από την παραγωγή καρπών υψηλής προστιθέμενης αξίας, συμβάλλουν και στη διατροφή των μελισσών, παρέχοντας πλούσιο νέκταρ και γύρη, ενισχύοντας ουσιαστικά τη βιωσιμότητα της μελισσοκομίας.
2. Ενίσχυση των παραπάνω καλλιεργειών μέσω αναθεώρησης των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης και εκταρικών επιδοτήσεων, ώστε να γίνουν πιο ελκυστικές και οικονομικά βιώσιμες.
3. Αναγνώριση της συμβολής τους στη διατήρηση του Παραδοσιακού Κυπριακού Τοπίου και ένταξή τους σε εξειδικευμένα προγράμματα προστασίας και ανάδειξης του φυσικού και πολιτιστικού κεφαλαίου.
4. Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των μέτρων προστασίας της βιοποικιλότητας που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα εκταρικών επιδοτήσεων, με στόχο τη συνεχή βελτίωσή τους, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο.
5. Βελτιστοποίηση και εμπλουτισμός των συστημάτων αμειψισποράς που εφαρμόζονται στα προγράμματα εκταρικών επιδοτήσεων, με στοχευμένες παρεμβάσεις για την ενίσχυση της μελισσοκομικής χλωρίδας.
