Kathimerini.com.cy
Ανάλυση - Του ΜΙΧΑΛΗ ΒΡΥΩΝΙΔΗ
Αρχίζουμε την ανάλυση της δημοσκόπησης που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή στην ηλεκτρονική «Κ», με την εκλογική επιρροή του ΔΗΣΥ, η οποία οπισθοχώρησε κατά μία μονάδα σε σύγκριση με τη δημοσκόπηση της «Κ», του Απριλίου και φαίνεται ότι πληρώνει τη φθορά της εξουσίας και την αρνητική εικόνα της κυβέρνησης, που κυμαίνεται στο 37% μεταξύ των ψηφοφόρων του κόμματος. Πέραν τούτου, καταλυτικό ρόλο στην αποσυσπείρωση του ΔΗΣΥ διαδραμάτισε και η έντονη αντιπαράθεση για τη συμμετοχή Τουρκοκυπρίων σε ψηφοδέλτια, που αντιμετωπίστηκε επικριτικά από μία διόλου ευκαταφρόνητη ομάδα ψηφοφόρων του, που φθάνει το 30% παγκύπρια και το 45% στη Λευκωσία. Με αυτές τις αρνητικές εξελίξεις, ο ΔΗΣΥ θα επιδιώξει τις τελευταίες δέκα μέρες να διεκδικήσει δυναμικά τις απολεσθείσες ψήφους στοχεύοντας στον κομματικό πατριωτισμό των συναγερμικών ψηφοφόρων, επικαλούμενος τον κίνδυνο ανόδου του αντίπαλου δέους με αποτέλεσμα τη μείωση της διαφοράς που χωρίζει τον ΔΗΣΥ από το ΑΚΕΛ σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις από το 2013.
Βελτίωση ΑΚΕΛ
Το ΑΚΕΛ βελτίωσε την εκλογική του επιρροή σε σύγκριση με τον Απρίλιο και ψαλιδίζει με αργό, αλλά σταθερό ρυθμό τη διαφορά από τον ΔΗΣΥ. Το κρίσιμο ζήτημα για το ΑΚΕΛ δεν είναι η συσπείρωση των ψηφοφόρων του 2016, που φαίνεται να κινείται σχετικά ικανοποιητικά, αλλά ο επαναπατρισμός ψηφοφόρων που εγκατέλειψαν το κόμμα τα τελευταία χρόνια. Δυστυχώς για το ΑΚΕΛ, από τα δεδομένα της δημοσκόπησης δεν προκύπτει ότι επιτυγχάνει αυτό το εγχείρημα, αλλά μάλλον η συγκεκριμένη ομάδα ψηφοφόρων παραμένει αποστασιοποιημένη. Ασφαλώς, το ΑΚΕΛ επενδύει και στις ψήφους των Τουρκοκυπρίων, που η εμβέλειά τους παραμένει άγνωστη, αφού οι δημοσκοπήσεις δεν την καταγράφουν. Εάν ο αριθμός των Τουρκοκύπριων που θα συμμετάσχει τελικά στην ψηφοφορία είναι σημαντικός, αφενός θα ενισχύσει το ποσοστό του ΑΚΕΛ και αφετέρου θα μειώσει έστω και οριακά τα ποσοστά των υπολοίπων.
ΔΗΚΟ της ηρεμίας
Το ΔΗΚΟ διάγει ίσως την πιο ήρεμη και χωρίς ιδιαίτερες ανησυχίες προεκλογική εκστρατεία από τον καιρό ίδρυσής του. Η εκλογική του επιρροή έχει αυξηθεί από τον Απρίλιο σχεδόν κατά μία μονάδα και φαίνεται ότι ξεπερνά το ποσοστό που έλαβε στις Ευρωεκλογές του 2014 κινούμενο κοντά στο ποσοστό των τελευταίων βουλευτικών εκλογών. Απομένει να ανακαλύψουμε εάν ο κομματικός μηχανισμός δύναται να διατηρήσει σε επαγρύπνηση τους ψηφοφόρους και δεν θα επαναπαυτεί από τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων. Το μοναδικό διακύβευμα για το ΔΗΚΟ είναι οι διαρροές προς τη ΔΗΠΑ, που προς το παρόν φαίνεται να καλύπτονται αποτελεσματικά από εισροές από άλλους χώρους, κυρίως την Αλληλεγγύη και τη Συμμαχία. Όμως, σε παρόμοιες περιπτώσεις αποχώρησης μελών ενός κόμματος και δημιουργίας νέου σχηματισμού έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο απόκρυψης ψήφου που δεν καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις και ενδεχομένως να επηρεάσει το τελικό αποτέλεσμα.
Η μάχη της 6ης έδρας
Η σφοδρή μάχη για την έκτη έδρα είναι ίσως το μόνο γεγονός που δημιουργεί έστω κάποιο ενδιαφέρον για τις Ευρωεκλογές. Τα σημερινά δεδομένα αποκαλύπτουν ότι οδηγούμαστε σε ένα εκλογικό θρίλερ που κρύβει ανατροπές και εκπλήξεις. Το ΕΛΑΜ εξακολουθεί να προηγείται, όμως παρόλο που παραμένει το πρώτο φαβορί, εντούτοις η πιθανότητα επικράτησής του συρρικνώνεται, αφού έμεινε καθηλωμένο στο φράγμα του 5,6% που έγραψε στη δημοσκόπηση Απριλίου. Αντίθετα, η ΕΔΕΚ επανακάμπτει, σημειώνοντας αύξηση κατά μία μονάδα, σημαντική βελτίωση της συσπείρωσης και εισροές από όλα σχεδόν τα κόμματα. Στη διεκδίκηση της έκτης έδρας εισέρχεται και η συνεργασία Συμμαχίας – Οικολόγων, με αύξηση της εκλογικής επιρροής και ταυτόχρονη μείωση της απόστασης από τους άλλους δύο διεκδικητές. Το ζήτημα και για τα τρία κόμματα είναι η συντήρηση του ενδιαφέροντος των εν δυνάμει ψηφοφόρων μέχρι το τέλος των εκλογών έτσι ώστε να αποφευχθούν απρόβλεπτες συνέπειες.
Εκλογική επιρροή
Η εκλογική επιρροή του ΔΗΣΥ κυμαίνεται στο 19,2% μια μονάδα πιο κάτω από το 20,2% του Απριλίου. Ιστορικά, είναι η πρώτη φορά που ο ΔΗΣΥ αντί να ανεβάζει ρυθμούς, ρίχνει ταχύτητα και παρουσιάζει φαινόμενα αποσυσπείρωσης και μετακινήσεων μεγάλου εύρους. Η συσπείρωση κυμαίνεται στο 67% σε σύγκριση με 69% τον Απρίλη και ασφαλώς δεν μπορεί να αφήνει ικανοποιημένη την ηγεσία του κόμματος. Επιπρόσθετα, έχει απολέσει το πλεονέκτημα των πέντε μονάδων διαφοράς από το ΑΚΕΛ, αφού περιορίζεται στις τρεις μόλις μονάδες και υπό προϋποθέσεις ενδέχεται περαιτέρω μείωση. Το εύρος των μετακινήσεων κυμαίνεται στο 19% με τον κύριο όγκο να καταλήγει στο ΕΛΑΜ σε ποσοστό 7,4%. Προφανώς, η προσπάθεια διατήρησης της ψήφου της λαϊκής δεξιάς, με την αντιπαράθεση για τη συμμετοχή Τουρκοκυπρίων στα ψηφοδέλτια δεν τελεσφόρησε, αλλά μάλλον δημιούργησε αισθήματα δυσαρέσκειας στη φιλελεύθερη παράταξη του κόμματος.
Άλλες σημαντικές εκροές της τάξης του 2% περίπου καταγράφονται προς το ΔΗΚΟ, την ΕΔΕΚ, τη Συμμαχία – Οικολόγους, αλλά ακόμα και το ΑΚΕΛ. Το ευτύχημα για το ΔΗΣΥ είναι ότι κερδίζει από άλλα κόμματα ποσοστό περίπου 3% στο σύνολο των ψηφοφόρων που καλύπτουν μερικώς τις διαρροές. Πέραν των μετακινήσεων, ένα άλλο πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει η ηγεσία του ΔΗΣΥ, είναι η αδιευκρίνιστη συμπεριφορά των ψηφοφόρων που κυμαίνεται στο 14%.
Το ΑΚΕΛ, κερδίζει 16,1% σε σύγκριση με 15,5% τον Απρίλιο. Η συσπείρωση ανήλθε στο 78% έναντι 70% τον προηγούμενο μήνα, ενώ η αδιευκρίνιστη επιλογή μειώθηκε σε 12% από 21%. Το ΑΚΕΛ χάνει από τη δύναμή του ποσοστό 12% που μετακινούνται κατά πρώτο λόγο προς τη Συμμαχία – Οικολόγους και κατά δεύτερο προς το ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ. Καταγράφει, όμως, και σημαντικές εισροές της τάξης του 4% περίπου στο σύνολο των ψηφοφόρων από άλλα κόμματα και ειδικά από τους ανένταχτους πολίτες. Υπό άλλες συνθήκες, με τα τόσα προβλήματα και τη φθορά της κυβέρνησης που ασφαλώς αφήνει απόηχο στο κόμμα της δεξιάς, το ΑΚΕΛ όφειλε να διεκδικεί με σοβαρές αξιώσεις την πρώτη θέση στις εκλογές. Όμως, το μόνο που επιτυγχάνει, τουλάχιστον στη δημοσκόπηση, είναι το ψαλίδισμα της διαφοράς από τον ΔΗΣΥ. Το ΑΚΕΛ, από το 2013 και μετά έχει τελματώσει σε ποσοστά που κυμαίνονται μεταξύ του 25% - 27%. Ο βασικός λόγος για αυτή την ακινησία ποσοστών είναι η αδυναμία επαναφοράς μεγάλου αριθμού κεντροαριστερών ψηφοφόρων, που επέλεγαν το ΑΚΕΛ σε προηγούμενες αναμετρήσεις.
Η εκλογική επιρροή του ΔΗΚΟ ανέβηκε στο 9,8% σε σύγκριση με 9,1% τον Απρίλιο. Αύξηση καταγράφεται και στη συσπείρωση από 53% σε 60%, ενώ μειώθηκε σημαντικά η αδιευκρίνιστη επιλογή σε 18% από 27%. Το ΔΗΚΟ έχει να αντιμετωπίσει δύο ουσιαστικές διαρροές, η μία της τάξης του 7,5% προς τη ΔΗΠΑ και η δεύτερη 4,7% προς τον ΔΗΣΥ. Ως προς τις εισροές κερδίζει σημαντικά ποσοστά της τάξης του 24% από την Αλληλεγγύη και 22% από τη Συμμαχία με αποτέλεσμα να αντισταθμίζονται οι απώλειες.
Τέταρτο κόμμα με 5,6% είναι το ΕΛΑΜ, χωρίς μεταβολή από τον Απρίλιο. Η συσπείρωση κυμαίνεται στο 76%, χωρίς να καταγράφει σημαντικές διαρροές. Αντιθέτως, φαίνεται ότι εισπράττει σημαντικές εισροές κυρίως από τον ΔΗΣΥ, την Αλληλεγγύη και τους ανένταχτους πολίτες.
Η ΕΔΕΚ κερδίζει 5,1% σε σχέση με 4,1% τον Απρίλη. Η διαφορά από το ΕΛΑΜ μειώθηκε στο 0,5% σε σύγκριση με 1,5% στην προηγούμενη δημοσκόπηση. Με τα σημερινά δεδομένα φαίνεται ότι διεκδικεί ισότιμα την έδρα στην Ευρωβουλή, αφού η διαφορά που τη χωρίζει από το ΕΛΑΜ είναι αναστρέψιμη. Η επιτυχία της ΕΔΕΚ οφείλεται σε δύο παράγοντες. Ο πρώτος εστιάζει στη θεαματική αύξηση της συσπείρωσης από 46% σε 68% και ο δεύτερος στην εισροή ψήφων απ’ όλα τα άλλα κόμματα, κάτι που δεν συνέβαινε στο παρελθόν. Συγκεκριμένα, η ΕΔΕΚ κερδίζει περίπου 2% αντίστοιχα από τους ψηφοφόρους του ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, 13% από τη Συμμαχία, 10% από την Αλληλεγγύη και 9% από τους Οικολόγους.
Η συνεργασία Συμμαχίας – Οικολόγων διεκδικεί την έκτη έδρα έστω με λιγότερες πιθανότητες, αφού καταγράφει ποσοστό 3,9% σε σύγκριση με 3,2% τον Απρίλιο. Η συσπείρωση στους Οικολόγους είναι αρκετά ικανοποιητική για τα δεδομένα του κινήματος, αφού φθάνει το 61%, ενώ αντίθετα η συνεισφορά της Συμμαχίας περιορίζεται μόλις στο 30%. Η συνεργασία εισπράττει αξιόλογες εισροές από ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, ενώ κερδίζει και μερίδιο από την ΕΔΕΚ και την Αλληλεγγύη.
Η ΔΗΠΑ καταγράφει ποσοστό 2,4% σε σύγκριση με 2,1% τον Απρίλιο. Ο βασικός αιμοδότης της παράταξης είναι το ΔΗΚΟ σε ποσοστό 7,5% ενώ κερδίζει περίπου 1,5% αντίστοιχα από τους ψηφοφόρους του ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ.
Εκτίμηση ψήφου
Η εκτίμηση ψήφου στηρίζεται στα αποτελέσματα της διευκρινισμένης ψήφου και των ψηφοφόρων που είναι απόλυτα βέβαιοι για την ψήφο τους. Ασφαλώς, η εκτίμηση δεν αποτελεί πρόγνωση του τελικού αποτελέσματος, αλλά αφορά τις τάσεις του εκλογικού σώματος των Ελληνοκυπρίων, όπως καταγράφονται τη συγκεκριμένη περίοδο διεξαγωγής της δημοσκόπησης. Με βάση την εκτίμηση με διάστημα εμπιστοσύνης 95%, η μέση τιμή για τον ΔΗΣΥ είναι 28,8% με πιθανότητα να κινηθεί από 25,8% έως 31,8%. Για το ΑΚΕΛ η μέση τιμή είναι 25,4% με κάτω όριο το 22,6% και άνω το 28,2%. Είναι εμφανές ότι προκύπτει επικάλυψη ποσοστών μεταξύ των δύο και συνεπώς το τελικό αποτέλεσμα ενδεχομένως να κρύβει ανατροπές. Ο τελικός αριθμός Τουρκοκύπριων ψηφοφόρων, εάν υπερβεί σε ποσοστιαία αναλογία το 3% του συνόλου των έγκυρων ψήφων, ασφαλώς θα διαμορφώσει το τελικό αποτέλεσμα υπέρ του ΑΚΕΛ με περαιτέρω μείωση της διαφοράς.
Η μέση τιμή για το ΔΗΚΟ είναι 13,7% με κάτω όριο 11,6% και άνω 15,8%. Για το ΕΛΑΜ η μέση τιμή είναι 7% και για την ΕΔΕΚ 6,5% με το εύρος εκτίμησης για το ΕΛΑΜ να κυμαίνεται μεταξύ 5,4%-8,6% και για την ΕΔΕΚ μεταξύ 5,1%-7,9%. Η αναμέτρηση για την έκτη έδρα είναι αμφίρροπη και κυριολεκτικά θα κριθεί τις τελευταίες μέρες. Την έκτη έδρα διεκδικεί και η Συμμαχία-Οικολόγοι, αφού η μέση τιμή κυμαίνεται στο 5,6% δηλαδή μόλις 0,9 πιο κάτω από την ΕΔΕΚ και 1,4 από το ΕΛΑΜ. Το κάτω όριο για τη συνεργασία είναι 4,2% και το άνω 7% που της δίνει πιθανότητες διεκδίκησης της έδρας. Για τη ΔΗΠΑ η μέση τιμή είναι 3,1% με εύρος από 2% έως 4,2%.
*Ο κ. Μιχάλης Βρυωνίδης είναι διευθύνων σύμβουλος της Symmetron Market Research.
