Του Απόστολου Τομαρά
Ένα βήμα παρακάτω από τα συμπεράσματα του Μάρτη του 2018, έκανε μεσάνυχτα Πέμπτης προς Παρασκευή η Σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αναφορικά με τις τουρκικές παραβιάσεις στην κυπριακή υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ. Οι ηγέτες των κρατών μελών της Ε.Ε υιοθετώντας στο ακέραιο, το προσχέδιο συμπερασμάτων του Γενικού Συμβουλίου Υποθέσεων για πρώτη φορά στρέφονται κατά των τουρκικών προκλήσεων, προειδοποιώντας με λήψη συγκεκριμένων μέτρων αντίδρασης. Συγκεκριμένα όπως σαφώς αναφέρεται στην κοινή δήλωση, μετά την ολοκλήρωση των συζητήσεων, οι 28 ηγέτες κάνουν αναφορά σε επεξεργασία στοχευμένων μέτρων κατά της Τουρκίας.
Συγκεκριμένα όπως αναφέρεται:
-Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εγκρίνει την πρόσκληση προς την Επιτροπή (Κομισιόν) και την ΕΥΕΔ να υποβάλουν χωρίς καθυστέρηση επιλογές για κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των στοχευμένων μέτρων.
Μια αναφορά που ουσιαστικά ανάβει το Πράσινο φως στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ετοιμάσει κατάλογο μέτρων . Επιδίωξη της Κυπριακής και ελληνικής πλευράς, όπως φάνηκε στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων αλλά και Γενικών Υποθέσεων είναι όπως ανάμεσα στα μέτρα να συμπεριλαμβάνονται και σαφείς προειδοποιήσεις για το θέμα της τελωνειακής σύνδεσης Τουρκίας-Ε.Ε.
Οι αποφάσεις των 28 ηγετών
Εκτός από τις οδηγίες για υποβολή μέτρων στοχευμένων κατά τα Τουρκίας για το ίδιο ζήτημα της Τουρκίας, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε:
-Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει και επιβεβαιώνει τα προηγούμενα συμπεράσματα του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 22ας Μαρτίου 2018 που καταδικάζουν έντονα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο Πέλαγος.
-Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τις τρέχουσες παράνομες δραστηριότητες γεωτρήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει ακόμη απαντήσει στις επανειλημμένες εκκλήσεις της ΕΕ να σταματήσει αυτές τις δραστηριότητες.
-Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τις σοβαρές άμεσες αρνητικές επιπτώσεις που έχουν αυτές οι παράνομες ενέργειες σε ολόκληρο το φάσμα των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.
-Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση, να σέβεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και να απέχει από τέτοιου είδους ενέργειες.
-Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις και είναι έτοιμη να ανταποκριθεί κατάλληλα και με πλήρη αλληλεγγύη προς την Κύπρο. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξακολουθήσει να είναι προσηλωμένο στο ζήτημα και θα επανέλθει αναλόγως.
Έμπρακτη αλληλεγγύη
Θετική ήταν η πρώτη αντίδραση από κυπριακής πλευράς στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να δηλώνει μετά το πέρας στης Συνόδου πως οι εταίροι της Κύπρου στην ΕΕ, εξέφρασαν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους, υιοθετώντας κείμενο συμπερασμάτων που προβλέπει επιβολή στοχευμένων μέτρων κατά των παράνομων δραστηριοτήτων της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ.
Ο κ. Προδρόμου εξέφρασε συνάμα την ικανοποίηση του Προέδρου Αναστασιάδη για την ομόφωνη απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και είπε ότι οι έκνομες ενέργειες εις βάρος κράτους μέλους, δεν γίνονται ανεκτές από την ΕΕ και έχουν συγκεκριμένες επιπτώσεις.
Με τα αποψινά Συμπεράσματα, η Ε.Ε. εκφράζει έμπρακτα στήριξη στην Κυπριακή Δημοκρατία Είναι πλέον σαφές ότι η Τουρκία δεν μπορεί χωρίς συνέπειες να παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, να αγνοεί εκκλήσεις Ε.Ε. κ να περιφρονεί κράτος-μέλος όπως η Κύπρος https://t.co/6oZBhmE8k4 pic.twitter.com/ERzNjyn8my
— Prodromos Prodromou (@pprodromou) June 20, 2019
Η στάση των εταίρων
Με βάση τα όσα έχουν γίνει γνωστά το τελικό λεκτικό του κειμένου των συμπερασμάτων έτυχε καθολικής υποστήριξης, από τους υπόλοιπους ευρωπαίους ηγέτες ωστόσο αρχικά Γερμανία και Ολλανδία είχαν εκφράσει κάποιες αντιδράσεις. Από ελληνικές πηγές αναφέρθηκε πως οι χώρες του Βίζεγκραντ αποδείχθηκαν ευέλικτες επί του ζητήματος. Όπως ανακοινώθηκε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την κατάσταση και διπλωμάτες εκτιμούν ότι επανεκτίμηση θα ακολουθήσει στα Συμβούλια του Ιουλίου.
Ζήτημα αξιοπιστίας για Ε.Ε
Μια πρώτη εικόνα για το αποτέλεσμα της Συνόδου στο θέμα των τουρκικών προκλήσεων δόθηκε από ελληνικές διπλωματικές πηγές, αμέσως μετά το πέρας των συζητήσεων. Με βάση τα όσα έγιναν γνωστά η Ελληνική πλευράς εμφανίζεται ικανοποιημένη από τα όσα επιτεύχθηκαν, κυρίως για στοχευμένα μέτρα κατά της Τουρκίας. Οι ίδιες πηγές ανέφεραν πως ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας επιχειρηματολογώντας εστίασε στο τερματισμό των παράνομων ενεργειών και επιστροφή στο τραπέζι του διαλόγου για επίλυση του κυπριακού προβλήματος, στη βάση των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών. Ξεκαθάρισε μάλιστα ότι η Ελλάδα και η Κύπρος δεν έκλεισαν ποτέ την πόρτα του διαλόγου και ειδικά η Ελλάδα πρότεινε παλαιότερα οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας. Ο κ. Τσίπρας έθεσε στο τραπέζι της Συνόδου και ζήτημα αξιοπιστίας της Ε.Ε αλλά και ζήτημα που επηρεάζει και την ίδια την ΕΕ καθώς εμπλέκονται γαλλικές και ιταλικές εταιρίες εντός της κυπριακής ΑΟΖ.
