Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Για τον έλεγχο των κυπριακών τραπεζών από τις ελληνικές τράπεζες, τη συγκέντρωση, για το ρίσκο που δημιουργείται, αλλά και την πολιτική ευθύνη πάνω σε αποφάσεις χρηματοπιστωτικού χαρακτήρα τοποθετείται ο τέως Πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού, κ. Αβέρωφ Νεοφύτου.
Με άρθρο του στην «Κ» που τιτλοφορείται «Κυπριακές τράπεζες: η σταθερότητα του σήμερα, οι προκλήσεις του αύριο, βάζει μία άνω τελεία στην όρεξη των ελληνικών τραπεζών, όσον αφορά στον έλεγχο των κυπριακών τραπεζών. Ο τέως Πρόεδρος του ΔΗΣΥ σημειώνει πως, αν όλες οι μεγάλες τράπεζες της χώρας θα περάσουν σε ελληνικά χέρια, πάνω από το 70% των καταθέσεων και το 80% των χορηγήσεων θα ελέγχεται από αυτές. Κατά τον κ. Νεοφύτου το ζήτημα δεν είναι «ελληνικό» αλλά το ότι δημιουργείται ένα «country risk». Εξηγεί ότι, όποια οικονομική, κοινωνική, ή πολιτική συνθήκη στην ιδιοκτήτρια χώρα, επηρεάζει αναπόφευκτα και το κυπριακό τραπεζικό σύστημα.
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου αναδεικνύει και ένα άλλο ζήτημα κατά τον ίδιο δημιουργείται. Αυτό των κυπριακών καταθέσεων και την κατεύθυνσή τους σε χορηγήσεις στο εξωτερικό, ακόμα και αγορές υψηλού ρίσκου εκτός Ευρώπης. Στο άρθρο του αναφέρει την Eurobank που δραστηριοποιείται στη Βουλγαρία, στο Λουξεμβούργο και στη Μέση Ανατολή, ενώ έχει φτάσει μέχρι και στην Ινδία με γραφείο στη Βομβάη. Η Alpha Bank υποδεικνύει πως, διατηρεί παρουσία σε Λονδίνο, Λουξεμβούργο και Ρουμανία, ενώ μέσω στρατηγικής συνεργασίας με τη UniCredit έχει πρόσβαση σε περισσότερες από δέκα αγορές.
Με ρόλο οι επόπτες
Στο άρθρο του ο κ. Νεοφύτου αναφέρει πως έχει ευθύνη και πρέπει να παρέμβουν οι εγχώριοι επόπτες, δηλαδή η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Κατά τον ίδιο, η ΚΤΚ Οφείλει να θεσπίσει κανόνες που θα περιορίζουν τη χρήση της υπερβάλλουσας ρευστότητας για δανειοδοτήσεις εκτός χώρας, καθορίζοντας ανώτατα όρια που θα αναθεωρούνται ανάλογα με τις εξελίξεις, για να προστατευθούν οι καταθέτες από ρίσκα που δεν ελέγχουν.
Ευάλωτοι σε εξαγορές οι μικροί
Πέραν της αναφοράς του τέως Προέδρου του ΔΗΣΥ για τις ελληνικές τράπεζες και της όρεξης τους για εξαγορές κυπριακών, μέρος της πολιτικοοικονομικής του τοποθέτησης αφιερώνεται και για τις μικρότερες κυπριακές. Αναφέρει πως, το περιορισμένο τους μέγεθος και τα μικρά μερίδια αγοράς τις καθιστούν ευάλωτες σε εξαγορές από εταιρείες εκτός του παραδοσιακού τραπεζικού χώρου, που δραστηριοποιούνται σε τομείς υψηλού ρίσκου. Βρίσκει εντούτοις και αρνητικά και θετικά. Στα αρνητικά ότι κίνδυνοι μπορεί να μεταφερθούν από αυτές τις εταιρείες και στις τραπεζικές εργασίες, εκεί που βρίσκονται οι καταθέσεις των πολιτών, ενώ στα θετικά ότι ο τομέας της τεχνολογίας μπορεί να συμβάλει στον ψηφιακό μετασχηματισμό των τραπεζών.
Στα ρόδινα χτίζονται τα προβλήματα
«Συχνά τα μεγάλα προβλήματα χτίζονται σε περιόδους που όλα δείχνουν ρόδινα – όπως το 2010-2011, όταν η υπερβάλλουσα ρευστότητα οδήγησε σε υπερβολικές χορηγήσεις και ριψοκίνδυνες επενδύσεις, με τα γνωστά σε όλους αποτελέσματα», γράφει ο τέως Πρόεδρος του ΔΗΣΥ.
Ο κ. Νεοφύτου σημειώνει στο άρθρο του πως, με τον πληθωρισμό να αποκλιμακώνεται και τα επιτόκια της ΕΚΤ να έχουν μειωθεί, τα έσοδα από την πλεονάζουσα ρευστότητα θα συνεχίσουν αλλά σε πιο χαμηλό επίπεδο. Έτσι, εκτιμά ότι, οι τράπεζες θα κληθούν να αποφασίσουν αν θα αυξήσουν τις εγχώριες δανειοδοτήσεις. «Όμως, μια απότομη αύξηση μπορεί να προκαλέσει «υπερθέρμανση», ιδίως αν αφορά κυρίως καταναλωτικά και όχι παραγωγικά δάνεια», συμπληρώνει. Η πρόκληση κατά τον κ. Νεοφύτου είναι πώς, θα διοχετευτεί η πλεονάζουσα ρευστότητα σε συνθήκες χαμηλών επιτοκίων χωρίς να δημιουργηθεί νέα «φούσκα».
