Kathimerini.com.cy
Συνέντευξη στην ΙΩΑΝΝΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ
Ο Δημήτρης Κοτσιεκκάς κατάγεται από το Ριζοκάρπασο και ανήκει στην κοινότητα των Ελληνοκύπριων «εγκλωβισμένων» που παρέμειναν στον τόπο τους μετά τα γεγονότα του 1974. Είναι απόφοιτος της Νομικής σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου με παράλληλες σπουδές στις Πολιτικές Επιστήμες και μεταπτυχιακό τίτλο στις Διεθνείς Σχέσεις. Μετά από την πρώτη επαφή που είχε ως φοιτητής με τις πραγματικότητες του κυπριακού προβλήματος, τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα ταυτίστηκαν με τη μελέτη της πορείας των «εγκλωβισμένων» υπό το πρίσμα της θεωρίας της καθημερινής διπλωματίας, της μεταβατικής Δικαιοσύνης καθώς και των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
–Κύριε Κοτσιεκκά, πώς σχετίζετε την κοινότητα Ριζοκαρπάσου, τόπο καταγωγής σας, με τη θεματολογία του βιβλίου σας «Από πού είσαι»;
–Το Ριζοκάρπασο δεν είναι απλώς ο τόπος καταγωγής μου, αλλά το πεδίο που εκτυλίσσεται η συνέχεια του δράματος των γεγονότων του 1974. Ένας τόπος που τα όνειρα και οι προσωπικές προσδοκίες σταματούν και περιμένουν τη λύση του κυπριακού προβλήματος. Το βιβλίο αποτελεί ένα μέρος της μελέτης για την πορεία των εγκλωβισμένων, το οποίο επιδιώκει με τα κείμενα που το αποτελούν να δώσουν στον αναγνωστεί τη βασική ιστορικο-πολιτική πορεία των εγκλωβισμένων, καθώς και τα συναισθήματα τα οποία συναντά κάποιος, ο οποίος έχει ζήσει ως εγκλωβισμένος. Αυτά τα οποία συνάντησα στα 27 χρόνια ζωής μου προσπαθώ να περάσω στον αναγνώστη, γνωστοποιώντας του τη σημασία που έχει το χωριό Ριζοκάρπασο, αλλά και τα υπόλοιπα χωριά στα οποία έζησαν και ζουν οι εγκλωβισμένοι).
–Φαινομενικά ο τίτλος «Από που είσαι;» μπορεί να χαρακτηρισθεί απλός και εκλαϊκευμένος. Πιο βαθύτερο νόημα κρύβεται πίσω από τον τίτλο;
–Το βιβλίο προσπαθεί μέσα από τα τρία κεφάλαια στα οποία χωρίζεται να απαντήσει την ερώτηση από πού είσαι; Μια ερώτηση που ακόμη και σήμερα αποτελεί ταμπού για τους εγκλωβισμένους, καθώς για να απαντηθεί θα πρέπει να γίνει μια εσωτερική διεργασία στο μυαλό του κάθε εγκλωβισμένου, ο οποίος θα πρέπει να φέρει στο μνήμη του όλα όσα έζησε ως εγκλωβισμένος και να εξηγήσει ότι η απάντηση στην ερώτηση αυτή δεν αφορά μόνο τον γεωγραφικό προσδιορισμό της καταγωγής αλλά και την επεξήγηση ενός μέρους της σύγχρονης ιστορίας του τόπου μας.
–Μιλήστε μας λίγο για την κεντρική ιδέα του βιβλίου σας.
–Χωρίζεται σε τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος ο αναγνώστης θα βρει την περιγραφή της πορείας των εγκλωβισμένων, επεξηγώντας τα βασικά σημεία που αφορούν την παραμονή και συνθήκες διαβίωσης τους 45 και πλέον χρόνια στα Κατεχόμενα. Στο δεύτερο μέρος υπάρχουν κάποιες επιλεγμένες ιστορίες από τη ζωή των εγκλωβισμένων που παρουσιάζουν την ανθρώπινη πτυχή και όλα όσα μπορεί να συναντήσει κάποιος που έζησε ως εγκλωβισμένος. Και στο τέλος υπάρχουν κάποια λογοτεχνικά κείμενα τα οποία αφήνουν στον αναγνώστη τα συναισθήματα που συνάντησα τόσο ως εγκλωβισμένος αλλά και μέσα από τις αφηγήσεις άλλων. Αυτός ο συνδυασμός θεωρώ ότι μπορεί να δώσει ξεκάθαρη εικόνα και σε κάθε περίπτωση μια γεύση από το κεφάλαιο της ιστορίας που ονομάζονται «εγκλωβισμένοι».
–Τι είναι αυτό που κάνει το βιβλίο σας ξεχωριστό κατά τη γνώμη σας;
–Το βιβλίο αυτό πέραν όσον έχω αναφέρει, παρουσιάζει ενδιαφέρον τόσο για τα κείμενα που το αποτελούν όσο και για το τρόπο που έχει γραφτεί. Το βιβλίο αν και έχει γραφτεί από κάποιον ο οποίος είναι εγκλωβισμένος και θα ανέμενε κανείς να μπορεί να πει την ιστορία και τη θέση του ξεκάθαρα. Απεναντίας λογοκρίνεται επί σκοπού για να περάσει στον αναγνώστη την δυσκολία που έχουμε οι εγκλωβισμένοι να πούμε την «ιστορία μας» στο ευρύ κοινό. Ο τρόπος που έχουν γραφτεί τα κείμενα παρουσιάζουν ενδιαφέρον τόσο για το περιεχόμενο τους όσο και για την επεξεργασία που έχουν δεχτεί για να μην «θίξουν» καταστάσεις.
–Ποια είναι τα συγγραφικά σας σχέδια για το μέλλον;
–Έχω σκοπό να συνεχίσω την έρευνά μου για τους εγκλωβισμένους για να βρω απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα που με απασχολούν και θέλω να τα εξερευνήσω. Παράλληλα, θέλω μέσα από την πορεία αυτή να βελτιωθώ συγγραφικά και να μπορέσω να ολοκληρώσω την τριλογία βιβλίων τα οποία ετοιμάζω και έχουν ως πηγή έμπνευσης τη ζωή των εγκλωβισμένων.
Παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μας
–Πώς είναι η ζωή στο Ριζοκάρπασο για έναν νέο;
–Η ζωή στο Ριζοκάρπασο ειδικά πριν από τη διάνοιξη των οδοφραγμάτων ήταν γεμάτη περιορισμούς και δυσκολίες. Σταδιακά βελτιώθηκε όμως διευκολύνοντας μεν τη ζωή και τη διαβίωσή μας από τη μία μειώνοντας τη βαρύτητα της λέξης εγκλωβισμένοι από την άλλη. Καθώς ο κόσμος πλέον θεωρεί ότι αφού δεν υπάρχει ο περιορισμός στη διακίνηση δεν υπάρχουν εγκλωβισμένοι. Αυτό που πρέπει να κρατήσει κάποιος που ενδιαφέρεται να μάθει για τους εγκλωβισμένους είναι ότι η λέξη εγκλωβισμένος δεν αφορά μόνο τον περιορισμό στη διακίνηση αλλά και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μας τόσα χρόνια ακόμα και σήμερα.
–Αφομοιωθήκατε τελικά σε μια ταυτότητα ή ακόμη και σήμερα έχετε τα ίδια αισθήματα;
–Δεν μπορεί να ειπωθεί τίποτα με ασφάλεια. Η ταυτότητα δεν αφορά μόνο τον εθνικό προσδιορισμό αλλά και τη χάραξη μιας ξεκάθαρης πορείας προς μια κατεύθυνση. Μέχρι σήμερα οι δρόμοι μας είναι κλειστοί. Η διέξοδοι που μας δίνονται δεν μας δίνουν απαντήσεις.
–Ποιο είναι το σημαντικότερο πράγμα που αποκομίσατε από τη συγγραφή του βιβλίου σας;
–Το βιβλίο και η πορεία προς την συγγραφή του με βοήθησε να μάθω πτυχές της ζωής μου ως εγκλωβισμένος που δεν τις ήξερα μέχρι σήμερα. Παράλληλα, οι ιστορίες πόνου ανθρώπων τους οποίους καθημερινά συναντούσα στο Ριζοκάρπασο, χαμογελαστούς, και δεν μπορούσα να φανταστώ σε καμιά περίπτωση ότι είχαν τόσα να πουν. Και έτσι το βασικό πράγμα που κέρδισα από αυτό το βιβλίο έχει δύο όψεις. Πρώτον ο κάθε άνθρωπος έχει μια ιστορία να πει, και δεύτερον, άκου αυτή την ιστορία και προσπάθησε να βρεις το νόημα πίσω από αυτήν.
–Το βιβλίο σας καταγράφει τις εμπειρίες τριών γενιών εγκλωβισμένων, τι αλλαγές παρατηρείτε με το πέρασμα του χρόνου;
–Οι αλλαγές αφορούν κυρίως στο τρόπο που αντιλαμβάνονται το αίσθημα του ανήκειν. Το οποίο εμπλουτίζεται από την αντιμετώπιση που οι εγκλωβισμένοι είχαν από τους εμπλεκόμενους στο κυπριακό πρόβλημα. Έλληνες – χριστιανοί από μια άλλη εποχή που έμειναν ξεχασμένοι να «φυλάνε Θερμοπύλες».
–Τα πρόσωπα του βιβλίου σας είναι λογοτεχνικά ή πραγματικά;
–Οι ιστορίες που αναφέρονται μέσα έχουν όλες πραγματικό υπόβαθρο, ωστόσο, έχουν αλλάξει μόνο ως προς το τρόπο που γίνεται αναφορά σε πρόσωπα καθώς δεν ήθελα να «φωτογραφηθεί» κάποιος.
–Υπάρχει κάποιος ή κάποιοι λογοτεχνικοί χαρακτήρες από το βιβλίο σας που θα σκεφτόσασταν να ξαναζωντανέψετε και σε επόμενα βιβλία;
–Ναι, είναι κάποιες ιστορίες οι οποίες δεν έχουν μπει στο βιβλίο αυτό και θα ήθελα στο μέλλον αν μου δοθεί η ευκαιρία να ενσαρκώσω σε ένα μυθιστόρημα με το οποίο θα μπορέσω πιο εύκολα να δώσω όλες τις εικόνες από αυτές τις ξεχωριστές ιστορίες χωρίς να υπάρχει ο κίνδυνος ταυτοποίησης των πρωταγωνιστών τους.
Πληροφορίες
Πότε/πού: 13 Δεκεμβρίου, ώρα 7:00 μ.μ., Δημοσιογραφική Εστία. H παρουσίαση θα γίνει από τη δρα Νάσα Παταπίου, ποιήτρια και ιστορικό- ερευνήτρια. Μέρος των εσόδων θα δοθεί στον Σύνδεσμο για παιδιά με καρκίνο «Ένα Όνειρο Μια Ευχή».
