Kathimerini.gr
Είναι δύσκολο να αγνοήσεις τον Νταν Μπράουν. Αν όχι ως συγγραφέα, σίγουρα ως εκδοτικό φαινόμενο. Φυσικά, συγγραφείς με πωλήσεις εκατομμυρίων αντιτύπων, δεκάδες μεταφράσεις σε διαφορετικές χώρες και διαδοχικές κινηματογραφικές διασκευές βιβλίων τους, έχουμε δει πολλούς.
Ωστόσο, η περίπτωση του Νταν Μπράουν έχει τις ιδιαιτερότητές της και αυτό φαίνεται και με το νέο του μυθιστόρημα, που είναι ένα ακόμα παγκόσμιο εκδοτικό γεγονός. Στις ΗΠΑ κυκλοφόρησε στις 3 Οκτωβρίου από τον εκδοτικό οίκο Doubleday, παρουσιάστηκε με μεγάλη επισημότητα στην τελευταία διεθνή έκθεση βιβλίου της Φρανκφούρτης (όπου ο ίδιος ο Μπράουν έδωσε το «παρών»), ενώ στη χώρα μας κυκλοφορεί αύριο, από τις εκδόσεις Ψυχογιός, σε μετάφραση του Χρήστου Καψάλη.
Τίτλος του νέου βιβλίου, «Origin». Στην ελληνική έκδοση διατηρήθηκε ο πρωτότυπος αγγλικός τίτλος που σημαίνει «προέλευση» ή και «καταγωγή». Συνειρμικά έστω, στα αγγλικά ο τίτλος παραπέμπει στο δαρβινικό «Η καταγωγή των ειδών» και αυτό έχει τη σημασία του διότι με το μυθιστόρημα αυτό (το οποίο αριθμεί τις 672 σελίδες), ο γεννημένος το 1964 Αμερικανός συγγραφέας καταπιάνεται με το «καυτό» θέμα της τεχνητής νοημοσύνης, δίχως να αγνοεί, ακόμη μία φορά, το μάλλον αγαπημένο του θέμα της θρησκείας και της σχέσης της με την επιστήμη, όπως επίσης και τις θεωρίες συνωμοσίας.
Οπως θα θυμούνται οι φανατικοί αναγνώστες του, ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του Μπράουν είναι η εστίασή του σε κομβικά σημεία στην ιστορία της θρησκείας και των επιστημών. Λέγοντας κομβικά, εννοώ τη μορφή και τη ζωή του Ιησού, τη δημιουργία του κόσμου κτλ. Παράδειγμα, στον «Κώδικα Ντα Βίντσι» διερευνούσε την πολυσυζητημένη σχέση Ιησού και Μαγδαληνής, τα απόκρυφα μυστικά του χριστιανισμού, η αποκάλυψη των οποίων θα ανέτρεπε συθέμελα παγκοσμίως εδραιωμένες αντιλήψεις περί πίστεως. Στο «Αγγελοι και Δαίμονες», πάλι, εναρμόνισε πονηρά επιστήμη και θρησκεία μέσα από μια σκοτεινή περιπέτεια που συμβαίνει στα έγκατα του CERN, στη Γενεύη, και πάνω από τους ουρανούς του Βατικανού: η έκρηξη ενός μικρού μείγματος αντιύλης όταν έρχεται σε επαφή με την ύλη, δημιουργεί ένα αποκαλυπτικό θέαμα που, οπτικά τουλάχιστον, παραπέμπει ευθέως στις διάφορες καλλιτεχνικές απεικονίσεις της επιστημονικής Μεγάλης Εκρηξης. Η πονηριά εδώ έγκειται στο ότι ο Μπράουν μοιάζει να υπονοεί ότι η επιστήμη δεν ακυρώνει τη θρησκεία αλλά ότι η εικόνα της Μεγάλης Εκρηξης μοιάζει εκπληκτικά με όσα λέγονται περί γενέσεως του κόσμου στην Αγία Γραφή.
Ανάλογα πράγματα συμβαίνουν και στο «Origin», όπου πρωταγωνιστής είναι, όπως και στα προηγούμενα, ο καθηγητής του Χάρβαρντ Ρόμπερτ Λάνγκντον, ένα είδος σημειολόγου των θρησκευτικών συμβόλων. Αυτή τη φορά, από την Ιταλία και το Παρίσι μεταφερόμαστε στην Ισπανία, στο Μπιλμπάο και τη Βαρκελώνη. Ο Λάνγκντον έρχεται σε επαφή με έναν δισεκατομμυριούχο εφευρέτη και φανατικό άθεο, ο οποίος ανακοινώνει σε στενό κύκλο ότι έχει προβεί σε μια ανακάλυψη που θα αλλάξει μια για πάντα την αντίληψή μας για το ανθρώπινο γένος, θα αποτελειώσει τη θρησκεία και θα εγκαινιάσει την παντοκυριαρχία της επιστήμης. Ολα αυτά θα ανακοινωθούν στο κοινό σε εύλογο χρονικό διάστημα.
Η ανακάλυψη για την οποία κάνει λόγο ο Εντμοντ Κιρτς, αυτός είναι ο άθεος μελλοντολόγος του Μπράουν, τρομοκρατεί τους εκπροσώπους των τριών μεγάλων μονοθεϊστικών θρησκειών, οι οποίοι κάνουν ό,τι μπορούν για να καθυστερήσει η ανακοίνωσή του στο ευρύ κοινό.
Περιπέτεια με ανατροπές
Δεν θα αποκαλύψουμε περισσότερα, πέρα από το ότι ο Λάνγκντον πέφτει πάνω σε καίρια τσιτάτα του Ουίλιαμ Μπλέικ περί της ανθρώπινης φύσης, καθώς και ότι η περίφημη ανακάλυψη σχετίζεται με τη δημιουργία τεχνητής νοημοσύνης, με την ιδέα ότι η γέννηση της ζωής στη Γη δεν οφείλεται σε θεϊκή παρέμβαση αλλά σε φυσικά αίτια ή ότι η ανθρώπινη φύση θα συγχωνευθεί με την τεχνολογία, απαλλαγμένη από θρησκευτικές προλήψεις και αντιλήψεις. Δεν χρειάζεται επίσης να τονίσουμε ότι στην καρδιά της αφήγησης φωλιάζει η καθαρή περιπέτεια, με σειρά φόνων, ανατροπές, καταδιώξεις και απελπισμένες απόπειρες είτε κάποια μυστικά να παραμείνουν μυστικά για πάντα είτε για να αποκαλυφθούν σε ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Δεν πρόκειται κανένας να θαυμάσει τον Νταν Μπράουν για τη γλώσσα του ούτε θα ήταν καλό να τον συγκρίνει, π.χ., με τον Ουμπέρτο Εκο ή τον Στίβεν Κινγκ. Ωστόσο, είναι ένας αρχετυπικός page-turner που μπολιάζει έξυπνα θρησκευτικά και επιστημονικά σχήματα στην πλοκή των έργων του.
