Γράφει ο Παναγιώτης Κούστας
Με τα πλήκτρα ενός πιάνου α λα Ερίκ Σατί ξεκινάει το «Lux» (φως, στα λατινικά), το νέο, τέταρτο άλμπουμ της Ροσαλία (κυκλ. στις 7 Νοεμβρίου). Το ακούσαμε μία ημέρα πριν από την επίσημη εμπορική διάθεσή του, στην εκδοχή με τα 18 του κομμάτια. Η συγκεκριμένη έκδοση είναι διαθέσιμη μόνο σε βινύλιο –το οποίο έχει ήδη εξαντληθεί από τις προπαραγγελίες του– και σε CD. Στο Spotify και τις υπόλοιπες πλατφόρμες streaming, περιλαμβάνει 15 τραγούδια.
Καμία σχέση με το «Berghain»
Ο δίσκος χωρίζεται σε τέσσερις πράξεις, παρότι δεν θα τον περιγράφαμε τόσο ως «βιβλίο με τέσσερα κεφάλαια» όσο ως μια μουσική εμπειρία με αρχή, δράση και τέλος. Το ότι το ηχοτοπίο του προσλαμβάνεται ως «συνεχές» οφείλεται στο ότι ολόκληρος ο δίσκος ηχογραφήθηκε υπό τη συνοδεία της Συμφωνικής Ορχήστρας του Λονδίνου. Αν ένα κομμάτι του «ξεφεύγει», παραδόξως, αυτό είναι το πρώτο του σινγκλ, το «Berghain», στο οποίο συμμετέχει η Μπγιορκ και ο Ιβ Τιούμορ και το οποίο έγινε βάιραλ για τον σωστό λόγο: είναι αριστούργημα.
Το εναρκτήριο κομμάτι του «Lux», το ερμηνευτικά φορτισμένο «Sexo, violencia y llantas» (Σεξ, βία και ελαστικά), απ’ όπου τα πλήκτρα α λα Σατί, εντάσσει τους ακροατές σε μια ξεχωριστή μουσικά ατμόσφαιρα, με την Καταλανή σταρ να θυμίζει το πρώτο της άλμπουμ («Los Ángeles», 2017), στο οποίο κυριαρχούσαν τα παραδοσιακά φλαμένκο. Ακολουθούν εξαιρετικές στιγμές.
Τα διαμάντια
Στο «Mio Cristo piange diamanti» (Ο Χριστός μου δακρύζει διαμάντια), που προηγείται στο track listing του «Berghain», ακούγεται η πρώτη οπερατική κορώνα της Ροσαλία. Το «Mundo nuevo» (Νέος κόσμος) αποτελεί, ενδεχομένως, την ωραιότερη «σπανιόλικη» στιγμή του. Το «Sauvignon Blanc», που θα μπορούσε να είναι μια indie μπαλάντα της Τόρι Έιμος, επίσης, ξεχωρίζει.
Αν, πάντως, το «Berghain» αποτελεί το αριστούργημα του άλμπουμ, το πιο ενδιαφέρον του κομμάτι είναι το «Focu “Ranni”» (κατά προσέγγιση μετάφραση από μια σικιλιάνικη ιδιωματική έκφραση: «φοβερή πυρκαγιά), που περιλαμβάνεται μόνο στο βινύλιο και στο CD. Σε αυτό, η χρήση ηλεκτρονικά σπινταρισμένων φωνητικών α λα «No good (Start the dance)» των Prodigy, εκσυγχρονίζει κομψά τον κυρίως ακουστικό, κομψό του ήχο.
Θα αλλάξει την ποπ;
Συνολικά, το «Lux» μοιάζει περισσότερο με δίσκος που φτιάχτηκε από ένα κορίτσι που μεγάλωσε σε ωδεία και δεν βγήκε ποτέ από αυτά, παρά από ποπ σταρ πρώτης γραμμής. Μουσικά, είναι πολύ καθωσπρέπει για να θεωρηθεί συνέχεια του προηγούμενου άλμπουμ της Ροσαλία, του «Motomami» του 2022. Δεν είναι ποπ, δεν είναι κλασική μουσική. Δεν είναι πειραματικός παρότι είναι ένα πείραμα. Κάποιες φορές το πάνω χέρι το παίρνει η συμφωνική ορχήστρα, άλλες οι φορτισμένες ερμηνείες.
Όσο για την πολυσυζητημένη χρήση δεκατριών γλωσσών στους στίχους του και το εμπνευσμένο από βίους αγίων περιεχόμενό τους; Ακόμα και για κάποιον που δεν μπορεί να τους κατανοήσει και πιάνει μόνο «στον αέρα» λέξεις, το άλμπουμ «λειτουργεί απρόσκοπτα». Προσωπικά, θα το περιέγραφα ως μια μεταλλαγμένη εκδοχή του «The Michael Nyman Songbook» που είχε κυκλοφορήσει η Ούτε Λέμπερ το 1992. Και θα πρόσθετα ότι έχει όλα τα φόντα να αλλάξει την ποπ του καιρού μας, όπως είχε κάνει το «Ray of light» της Μαντόνα το 1998.
