Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Ευοίωνα μηνύματα για την οικονομία της Κύπρου έστειλε για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά η Κυβέρνηση την Πέμπτη, παρουσιάζοντας τον κρατικό Προϋπολογισμό του 2019.
Σύμφωνα με τα λεγόμενα του Υπουργού Οικονομικών Χάρη Γεωργιάδη μετά τη λήξη της συνεδρίας του Υπουργικού Συμβουλίου που τον ενέκρινε, το 2018 θα είναι η τέταρτη συνεχόμενη χρονιά ανάπτυξης με ρυθμό κοντά στο 4%, ενώ για το 2019 αναμένεται ρυθμός ανάπτυξης της τάξης του 3,8%.
Η χρονική στιγμή που παρουσιάστηκε ο Προϋπολογισμός την Πέμπτη, κάθε άλλο από τυχαία δεν ήταν, καθώς ήταν ένα ακόμα μήνυμα προς τις αγορές για την οικονομία της Κύπρου. Ένα μήνυμα που μπορεί να ηχήσει στο «παραπέντε» στον διεθνή Οίκο Αξιολόγησης Standard and Poor's -αφού η αξιολόγησή του πρέπει να έχει ήδη καθοριστεί- αλλά σίγουρα δεν θα περάσει απαρατήρητο είτε σε άλλους Οίκους, είτε στον ίδιο για την επόμενη αξιολόγησή του την Άνοιξη του 2019.
Διχασμένες είναι οι απόψεις για το αν αργά το βράδυ της Παρασκευής 14 Σεπτεβρίου αναμένεται να αναβαθμίσει την κυπριακή οικονομία ο Οίκος S&P, ή να την «αφήσει» στην ίδια αξιολόγηση με αυτή που της είχε δώσει πριν ενάμιση χρόνο, τον Μάρτιο του 2017. Αρκετοί αναφέρουν πως ο Οίκος θα παραμείνει στο «ακουστικό» για να δει την έκβαση της πρόσφατης απορρόφησης της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας από την Ελληνική Τράπεζα, ενώ άλλοι υποστηρίζουν πως η Κυπριακή Οικονομία έχει κάνει αρκετές τομές και πρέπει να περάσει στην επενδυτική βαθμίδα.
Η Κυβέρνηση εξάλλου αναφέρει πως αν και οι προκλήσεις στο τραπεζικό συστημα παραμένουν, έχουν ενισχυθεί δραστικά οι προοπτικές για την οριστική αντιμετώπιση τους. Πρώτον, έχει γίνει η μεταφορά περίπου του 50% των μη εξυπηρετούμενων δανείων εκτός ισολογισμού τραπεζών (μέσα από τον διαχωρισμό της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας αλλά και μέσα από την πώληση χαρτοφυλακίου από την Τράπεζα Κύπρου). Δεύτερον, πρόσφατα βελτιώθηκε το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος. Τρίτον, το Σχέδιο «Εστία» θα βοηθήσει στη ρύθμιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, με υποθήκη την πρώτη κατοικία του δανειολήπτη και του οποίου η εφαρμογή προβλέπεται στον προϋπολογισμό του 2019. Τέταρτον, η μεταρρύθμιση στις δομές διακυβέρνησης της Κεντρικής Τράπεζας που επίσης αναμένεται να προωθηθεί εντός του 2019.
Ψυχολογία στις αγορές
Όσον αφορά στην ενδεχόμενη αναβάθμιση, άρα και μετάβαση στην επενδυτική βαθμίδα της Κύπρου, πηγές αναφέρουν στην «Κ» πως το επενδυτικό ρίσκο έχει φύγει από την Κύπρο πλέον κατά πολύ, άρα η επιτυχία από μια έξοδο της χώρας στις αγορές έως το 2018 είναι δεδομένη. Όπως ανάφεραν στην «Κ» είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα τύχει υπερκάλυψης ένα ομόλογο από ξένους επενδυτές, είτε μεταβεί, είτε όχι στην επενδυτική βαθμίδα η Κύπρος. Τόνισαν δε, πως, η απόδοση του κυπριακού ομολόγου την Πέμπτη έπεσε κάτω από το 2% (στο 1.93% για την ακρίβεια), ποσοστό που είχε «να δει» η Κύπρος από τότε που Κυβέρνηση ενίσχυσε την ρευστότητα της ΣΚΤ με 2.35 δισ. ευρώ. Άρα, κατέληξαν, τα οφέλη που θα αποκομίσει η Κύπρος αν περάσει στην επενδυτική βαθμίδα θα είναι περισσότερο «ψυχολογίας των αγορών» και όχι τόσο σε αποδόσεις ομολόγων.
Κάτω από το 100% το χρέος το 2019
Το δημόσιο χρέος για το 2018 εκτιμάται να ανέλθει στο 104,2% του ΑΕΠ, ενώ για το 2019 να περιοριστεί στο 99,5% του ΑΕΠ και κρίνεται ως βιώσιμο. Ο Προϋπολογισμός του 2019 προβλέπεται για άλλη μια χρονιά να είναι πλεονασματικός. Προβλέπονται έσοδα Γενικής Κυβέρνησης ύψους €8.55 δισ. και δαπάνες Γενικής Κυβέρνησης ύψους €7.91 δισ., δηλαδή υπολογίζεται δημοσιονομικό πλεόνασμα που για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά θα προσεγγίσει το 3% του ΑΕΠ. Οι πρωτογενείς δαπάνες της Κεντρικής Κυβέρνησης θα ανέλθουν στα €6.27 δισ., ενώ σε σχέση με τον Προϋπολογισμό του 2018, προκύπτει αύξηση κατά €214 εκ. ή ποσοστό 3%, επιτρέποντας, μεταξύ άλλων, την υλοποίηση σημαντικών έργων και προγραμμάτων, όπως οι επενδύσεις στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση, η προώθηση έργων υποδομής αλλά και μεταρρυθμίσεων, όπως, για παράδειγμα, η μεταρρύθμιση και ενίσχυση του δικαστικού συστήματος.
