Ξεπέρασε τα πλαίσια της αντιπολίτευσης η αποδοκιμασία των χειρισμών του υπουργού Εμπορίου, Νεοκλή Συλικιώτη, στα ζητήματα διαχείρισης του φυσικού αερίου. Το θέμα προσλαμβάνει πλέον ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις. Οι αποφάσεις που λαμβάνονται στο υπουργικό γραφείο για τους υδρογονάνθρακες, ξεσηκώνουν την κατακραυγή ακόμα και στενών συνεργατών του υπουργού και της κυβέρνησης.
Ο διευθυντής Ενέργειας, Σόλων Κασίνης, παραιτήθηκε την Πέμπτη από μη εκτελεστικό μέλος της Κρατικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων Κύπρου (ΚΡ.ΕΤ.Υ.Κ.), επικαλούμενος τρύπιες πρόνοιες στο καταστατικό, οι οποίες βάζουν φραγμούς στον έλεγχο της εταιρείας και στη διαφάνεια, θέτοντας ταυτόχρονα ζήτημα ελέγχου της Βουλής στα θέματα χρηματοδότησης και επιβεβαιώνοντας τα σχετικά δημοσιεύματα της «Κ» των τελευταίων εβδομάδων.
Την ίδια ώρα, ο σύμβουλος της κυβέρνησης, Πάνος Παπαναστασίου, σε συνέντευξή του στη σημερινή έκδοση της «Κ», εκφράζει τη διαφωνία του με τη δρομολογούμενη από τον κ. Συλικιώτη ετοιμασία του νόμου για το Ειδικό Ταμείο Υδρογονανθράκων και την εισήγηση του υπουργού για τον τρόπο διανομής των εσόδων από τις πωλήσεις φυσικού αερίου, χωρίς να προηγηθεί δημόσια διαβούλευση. Πρέπει, υποστηρίζει, μέσα από διαφανείς διαδικασίες να προκύψει ο πιο σωστός για την Κύπρο τρόπος διαχείρισης των εσόδων από την πώληση του αερίου, που να αποκλείει φαινόμενα διαφθοράς.
Ο κ. Παπαναστασίου ένιωσε την ανάγκη την Παρασκευή να στείλει το μήνυμα στον υπουργό και στη διαπραγματευτική ομάδα, με την ευκαιρία της έναρξης τη Δευτέρα της διαπραγμάτευσης με τους επιτυχόντες του δεύτερου γύρου, ότι υπάρχουν άτομα που γνωρίζουν τις προσφορές που υποβλήθηκαν, γι’ αυτό, ανάλογα με το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων, «ή θα αποδοθούν τα εύσημα στην ομάδα διαπραγμάτευσης ή θα απαιτηθούν εξηγήσεις για τη μη κατοχύρωση των εθνικών συμφερόντων». Θεωρείται αδιανόητη, αναφέρει ο κ. Παπαναστασίου, «η υπογραφή συμβολαίων με οικονομικούς όρους χειρότερους από τις καλύτερες προσφορές που είχαν υποβληθεί».
Παράλληλα, τρία κοινοβουλευτικά κόμματα, ο ΔΗΣΥ, το ΔΗΚΟ και οι Οικολόγοι, με πρόταση νόμου που συνυπογράφουν τρεις βουλευτές, αξιώνουν τον έλεγχο της ΚΡ.ΕΤ.Υ.Κ., τόσο από τη Βουλή με έγκριση και του προϋπολογισμού της, όσο και από την Ελεγκτική Υπηρεσία.
Η πρόταση νόμου, η οποία τροποποιεί τον βασικό νόμο περί υδρογονανθράκων, ρυθμίζει ακόμα και θέματα προσλήψεων των εκτελεστικών μελών της ΚΡ.ΕΤ.Υ.Κ. Στην εισηγητική τους έκθεση, οι βουλευτές αναφέρουν πως θα συνιστούσε αντίφαση, από τη μία να ρυθμίζεται νομοθετικά ο κοινοβουλευτικός έλεγχος του προϋπολογισμού πολύ μικρών ημικρατικών οργανισμών ή κοινοτήτων και από την άλλη να παραμένει χωρίς τον αναγκαίο κοινοβουλευτικό έλεγχο ο προϋπολογισμός μιας εταιρείας που, από τη στιγμή που θα της ανατεθεί η διαχείριση της κρατικής συμμετοχής σε δραστηριότητες αναζήτησης, έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε αριθμό οικοπέδων της κυπριακής ΑΟΖ, θα έχει ως έσοδα ορισμένα δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Δεν απαντά ο υπουργός
Κι ενώ ως φαίνεται δημιουργείται ένα κλίμα που αναζητεί τις καθαρές πολιτικές και τις διαφανείς διαδικασίες και αποφάσεις σε ό,τι έχει σχέση με την εκμετάλλευση του μοναδικού φυσικού πλούτου της χώρας, η κυβέρνηση και ο υπουργός Εμπορίου εξακολουθούν να εργάζονται πίσω από κλειστές πόρτες και να μη δίνουν λογαριασμό σε κανέναν.
Στη δίνη των εξελίξεων, αναπάντητα μένουν τα ερωτήματα που έθεσε η εφημερίδα μας στον υπουργό Εμπορίου και στον γενικό εισαγγελέα για τους χωρίς διαδικασίες διορισμούς νομικών και ελεγκτικών οίκων για να συμμετέχουν στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων με τις εταιρείες που προέκυψαν από τον δεύτερο γύρο αδειοδότησης.
Ερωτήματα που προέκυψαν από τις δηλώσεις του υπουργού για τους ταχύρρυθμους διορισμούς του νομικού οίκου «Ιωαννίδης & Δημητρίου» και του οίκου Baker Tilly, οι οποίοι θα εμπλακούν στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων για το φυσικό αέριο, αλλά και από τη δήλωσή του (στην έκδοση 4/11/2012) ότι: «Ο νομικός οίκος “Ιωαννίδης & Δημητρίου” αποτελούσε τον έναν από τους πέντε νομικούς οίκους που μας υπέδειξε η Νομική Υπηρεσία για να ζητήσουμε προσφορές για την επιλογή νομικού συμβούλου στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων που θα ακολουθήσουν με τις εταιρείες που έχουν επιλεγεί στον 2ο γύρο αδειοδότησης. Στην εν λόγω διαδικασία ο μόνος οίκος που εκδήλωσε ενδιαφέρον ήταν ο προαναφερόμενος, ο οποίος ήταν ο νομικός σύμβουλος και στις ανάλογες διαπραγματεύσεις που διεξήχθησαν στον 1ο γύρο αδειοδότησης».
Την Παρασκευή, σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, έγινε η πρώτη συνάντηση της ομάδας που θα στηρίζει και θα συμβουλεύει τον υπουργό στις διαπραγματεύσεις, παρόντων και των αντιπροσώπων των εν λόγω γραφείων. Τις διαπραγματεύσεις με τις τρεις κοινοπραξίες-εταιρείες για τα τέσσερα τεμάχια της ΑΟΖ θα τις κάνει ο ίδιος ο υπουργός Εμπορίου, όπως προνοεί ο νόμος. Οι αρχικές διαπραγματεύσεις με τη Noble Energy είχαν ανατεθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο στον διευθυντή Ενέργειας, Σόλωνα Κασίνη.
Σε σχέση με τα αναπάντητα ερωτήματα, αυτά αφορούν στη συνδρομή των γραφείων «Ιωαννίδης & Δημητρίου» και Baker Tilly στις διαπραγματεύσεις, στις διαδικασίες και στα κριτήρια για την επιλογή των δύο εταιρειών, καθώς και στο τίμημα για τις υπηρεσίες τους, στον λόγο για τον οποίο δεν έγινε διαγωνισμός με συγκεκριμένα κριτήρια και στο εάν υπάρχει συμβόλαιο με τις εν λόγω εταιρείες που να απαγορεύει μελλοντική τους συνεργασία με τις εταιρείες με τις οποίες θα γίνει η διαπραγμάτευση ώστε να διαφυλαχθεί και ο ανταγωνισμός.
Χαμηλές τιμές προσφορών δημιουργούν υπόνοιες για διαβλητές διαδικασίες
Πολύπλοκες και κρίσιμες οι νομικές υπηρεσίες για θέματα υδρογονανθράκων, οι οποίες χρήζουν εξειδικευμένης αντιμετώπισης. Τι απαντά ο οίκος «Ιωαννίδης & Δημητρίου»
Σε σειρά ερωτημάτων μας, ωστόσο, απάντησε, επιφυλάσσοντας τα δικαιώματά της, η εταιρεία «Ιωαννίδης & Δημητρίου», διά του δικηγόρου Ανδρέα Δημητρίου. Όπως σημειώνει, ο οίκος έχει εμπειρία στα θέματα φυσικού αερίου, επικαλούμενος σειρά εργασιών στις οποίες έχει λάβει μέρος ως νομικός σύμβουλος του κράτους, αλλά και ως νομικός σύμβουλος της ΑΗΚ (ολόκληρη η απάντηση στο www.kathimerini.com.cy).
Τα ερωτήματα όμως που θέσαμε, με τα δημοσιεύματά μας των τελευταίων τριών εβδομάδων, παραμένουν αναπάντητα, και ευλόγως ο κάθε πολίτης μπορεί να διερωτάται:
• Γιατί δεν έχει ζητηθεί, σε ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα για την Κυπριακή Δημοκρατία, η διενέργεια ανοιχτού διεθνούς διαγωνισμού με αδιάβλητες διαδικασίες για να διασφαλιστεί το δημόσιο συμφέρον αλλά και το μέλλον των επερχόμενων γενεών;
• Γιατί έγιναν «φωτογραφικές» αναθέσεις, χωρίς δημοσιοποιημένες διαδικασίες διαγωνισμού;
• Δεν υπάρχει ζήτημα σύγχυσης αρμοδιοτήτων αλλά και ενδεχόμενης διαπλοκής, όταν ο ίδιος οίκος είναι νομικός σύμβουλος και της ΚΡ.ΕΤ.Υ.Κ. και της ΑΗΚ;
Η εφημερίδα μας επικοινώνησε με δικηγορικούς οίκους της Κύπρου αλλά και του εξωτερικού, που ειδικεύονται σε θέματα φυσικού αερίου, θέσαμε υπόψη τους τα τεκταινόμενα και ζητήσαμε να σχολιάσουν επίσης και το γεγονός του κόστους (45.000 ευρώ) των νομικών υπηρεσιών. Όσο για το κόστος, μας ελέχθη αρχικά ότι στη βάση των διεθνώς καθιερωμένων νομικών υπηρεσιών είναι τόσο χαμηλό που εύγλωττα δημιουργεί σοβαρές υπόνοιες ότι κάτι επιπρόσθετο πρέπει να υπάρχει που θα προκύψει στην πορεία ή ότι δίνεται έδαφος για διαβλητές διαδικασίες.
Μας ελέχθη ακόμα ότι οι συμφωνίες και οι νομικές διαδικασίες, όπως και οι διακρατικές συμβάσεις που καλείται να συνάψει η Κυπριακή Δημοκρατία σε τέτοιο επίπεδο, είναι τόσο πολύπλοκες και κρίσιμες που χρήζουν εξειδικευμένης αντιμετώπισης και έχουν το ανάλογο κόστος παροχής υπηρεσιών, κόστος που κυμαίνεται περίπου στις 200.000 ευρώ και ένα με δύο χρόνια εργασίας.
Τέλος, δυστυχώς, τόσο ο υπουργός Εμπορίου όσο και ο νομικός εκπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας αρνούνται να απαντήσουν στο ερώτημα της «Καθημερινής», γιατί την ώρα που η Κύπρος βρίσκεται στο επίκεντρο βολών από διεθνή ΜΜΕ για ξέπλυμα βρόμικου χρήματος, ανέθεσαν στον οίκο «Ιωαννίδης & Δημητρίου» τη νομική εκπροσώπηση της ΚΡ.ΕΤ.Υ.Κ., όταν ο κ. Πάμπος Ιωαννίδης υπήρξε στο επίκεντρο δημοσιευμάτων στον διεθνή Τύπο για υποθέσεις ξεπλύματος βρόμικου χρήματος επί εποχής Μιλόσεβιτς, με άμεσες μάλιστα αναφορές από την Κάρλα Ντελ Πόντε, τότε εισαγγελέα του Ποινικού Δικαστηρίου της Χάγης, «στο σύστημα πραγμάτων» της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Παρ’ όλα αυτά, ο αρμόδιος υπουργός, ο οποίος οφείλει να λειτουργεί ως ανάχωμα στις προσπάθειες διασυρμού της Κύπρου και να προστατεύει ουσιαστικά το δημόσιο συμφέρον, συνεχίζει να λειτουργεί με όρους ιδιωτικής εταιρείας, παραγνωρίζοντας τη Βουλή των Αντιπροσώπων και περιφρονώντας –κατά την αντίληψή μας– ουσιώδεις συνταγματικές διατάξεις.
Διαβάστε εδώ την απάντηση πού έστειλε στην εφημερίδα μας ο δικηγορικός οίκος «Ιωαννίδης & Δημητρίου»
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Κασίνης: «Με πρόσβαλε ο Υπουργός και παραιτήθηκα»
Παπαναστασίου: Νόμος που να αποκλείει τον κίνδυνο διαφθοράς
