Τι έχουν τα έρμα και ψοφάνε;

Δεν γίνονται και πολλά στον τομέα του πολιτισμού στη χώρα μας και όσα απασχολούν τα πολιτιστικά δρώμενα και την πολιτιστική επικαιρότητα δεν είναι και τα καλύτερα και δεν ξέρω αν αυτό είναι μία κατάσταση προσωρινή. Βέβαια, για να είμαι ειλικρινής δεν βλέπω και φως στο τούνελ. Ναι, ξέρω, μία ακόμη στήλη θα είναι μαύρη και άραχνη και δεν θα έχει κάτι ελπιδοφόρο να καταγράψει, αλλά δυστυχώς έτσι βλέπω τα πράγματα. Και θα μού πείτε και ποιος φταίει; Η απάντηση δεν είναι εύκολη, αλλά μερίδιο ευθύνης έχουμε όλοι, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο. Γιατί δεν είναι λογικό να συζητάμε ακόμα πράγματα που σε άλλες χώρες έχουν λυθεί προ πολλού. Τα φλέγοντα δομικά ζητήματα που είναι χρόνιοι πολιτιστικοί ασθενείς έχουν καταγραφεί πολλάκις από αυτή εδώ τη στήλη, όπως και από άλλους συναδέλφους του ευάριθμου πολιτιστικού ρεπορτάζ, αλλά η απορία μου παραμένει, ένα γιατί όλα παραμένουν σε ενός είδους αταραξία… «Με τον ήλιο τα μπάζω, με τον ήλιο τα βγάζω, τι έχουν τα έρμα και ψοφάνε» αναρωτιέμαι… Τι φταίει για παράδειγμα και δεν έχουμε μία Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης και γιατί δεν υπάρχει ακόμα νομοθετικό πλαίσιο που θα επιτρέψει στο κράτος να τιμήσει τους καλλιτέχνες του; Που θα ανοίξει νέους δρόμους εικαστικής συμπεριφοράς. Γιατί δεν έχουμε ακόμη μία κρατική βιβλιοθήκη, για την οποία θα είμαστε υπερήφανοι; Που θα βάλει το βιβλίο σε νέες ράγες, η εποχή μας είναι ψηφιακή, αλλά η Βιβλιοθήκη μας είναι αναλογική… και περιμένουμε γνωματεύσεις, συσκέψεις, κτήρια, συμβόλαια και τεχνοκράτες… και οι εποχές μάς ξεπερνάνε και όλα μένουν ίδια… Γιατί έχουμε έναν Θεατρικό Οργανισμό που μέλημά του –του Διοικητικού Συμβουλίου κυρίως– θεωρεί πως είναι το ανέβασμα θεατρικών παραστάσεων και όλα τα άλλα είναι πάρεργα (εξωστρέφεια, χάραξη θεατρικής πορείας, θεατρικός πολιτισμός κ.λπ.);

Δυστυχώς στα πολιτιστικά πράγματα επικρατεί μία κατάσταση που μοιάζει να είναι νομοτελειακή, έτσι ήταν, έτσι είναι, ας παραμείνουν και έτσι, και ας φωνάζουμε για τις επιχορηγήσεις, για τις χορηγήσεις και για τις χρηματοδοτήσεις και ο ισχυρότερος ας πάρει τα περισσότερα ή ας περιμένει τη σειρά του… Μοιάζει αυτή η κατάσταση «Χαίρετε, οι μελλοθάνατοι σάς χαιρετούν» και δεν ξέρω πώς θα βγούμε από αυτή την αρένα… ο πολιτιστικός χώρος κατάντησε αρένα, ιππόδρομος… Πόσος λόγος έγινε απ’ όλους μας για τον κατάλογο της κυπριακής συμμετοχής στη Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής… και ποιος θυμάται τι έγινε… κάποτε συνέβη κάτι. Με το Φυτώριο τελικά τι έγινε; Έληξε το θέμα; Με το Ριάλτο πώς θα κινηθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς… θα το αφήσουν να γίνει και αυτό ένα Παττίχειο;

Τώρα που μπαίνει φθινόπωρο δεν θα πρέπει να θυμηθούμε με κάποιον τρόπο όλοι μας ότι τα θέματα που απασχολούν τον πολιτισμό στη χώρα και πολλά είναι και φλέγοντα; Αλλά τι λέω… εδώ σε έκθεση ανεξάρτητου θεσμού δεν ντράπηκαν να γράψουν για τα λειτουργικά έξοδα του Ριάλτο πως: « […] δεν δημιουργεί επιβάλλουσα ηθική υποχρέωση για τον νέο ιδιοκτήτη του κτηρίου, δηλαδή το κράτος, να συνεχίσει να καλύπτει “κατά χάριν” σε ετήσια βάση αυτά τα έξοδα.».

Δεν γίνεται να περιμένω τα εγκαίνια του Νέου Αρχαιολογικού Μουσείου μπας και αναθαρρήσω λιγάκι, για να μπει κάτι νέο και φρέσκο στα πολιτιστικά νέα.

Και κλείνω τη στήλη με κάτι κατά την άποψή μου θετικό. Εγκρίθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου από το Υπουργικό Συμβούλιο το νομοσχέδιο για τη μεταφορά του Κρατικού Αρχείου από το υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης στο υφυπουργείο Πολιτισμού. Από εδώ και πέρα τον λόγο έχει η Βουλή των Αντιπροσώπων, στην οποία θα προωθηθεί το νομοσχέδιο για έγκριση. Είναι σημαντική η απόφαση αυτή διότι δίνει στην έννοια «αρχείο» μία αξία πολιτισμική και πολιτιστική. Βέβαια, αυτή η απόφαση βάζει επιπλέον βάρη στο υφυπουργείο Πολιτισμού, το οποίο έχει πολλά ανοικτά μέτωπα και υποχρεώσεις, αλλά θέλω να πιστεύω αυτή η διοικητική μετακίνηση θα αντικριστεί με τον δέοντα τρόπο. Το Κρατικό Αρχείο επιτελεί σπουδαίο ρόλο, και έχει πολλά ακόμα να δώσει, και η Πολιτεία οφείλει να εγκύψει στις ανάγκες του.