Kathimerini.gr
Ένας νέος όρος κυκλοφορεί στη Σίλικον Βάλεϊ αλλά και στα ανώτατα κυβερνητικά κλιμάκια των ΗΠΑ, ο λεγόμενος «Qwen Panic» (πανικός Qwen) από το ομώνυμο μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) της Alibaba. Περιγράφει την ανησυχία που εξαπλώνεται στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, καθώς η ραγδαία ανάπτυξη του κινεζικού κολοσσού στην τεχνητή νοημοσύνη αμφισβητεί την πρωτοκαθεδρία των Αμερικανών στον κλάδο. Μέσα σε ένα χρόνο, η Alibaba όχι μόνο κυκλοφόρησε τη σειρά μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα Qwen, αλλά λάνσαρε και μια εφαρμογή με το ίδιο όνομα που απευθύνεται στον καταναλωτή και στοχεύει αποκλειστικά στον ανταγωνισμό με το ChatGPT.
Ενα βασικό στοιχείο που προκαλεί «πανικό» είναι το χαμηλό κόστος εκπαίδευσης και χρήσης του Qwen, καθώς και η διάθεσή του σε ανοιχτό κώδικα (open-source) σε πολλές εκδόσεις. Αυτό επιτρέπει σε προγραμματιστές και εταιρείες, ακόμη και στη Δύση, να τα υιοθετήσουν για πειράματα και προϊόντα, απειλώντας το επιχειρηματικό μοντέλο των αμερικανικών εταιρειών AI που έχουν δαπανήσει δισεκατομμύρια σε υποδομές. Μεγάλες αμερικανικές εταιρείες τα έχουν υιοθετήσει αθόρυβα.
Η Amazon, για παράδειγμα, χρησιμοποιεί το Qwen για την ανάπτυξη λογισμικού προσομοίωσης για τα ρομπότ παράδοσης επόμενης γενιάς. Η Apple, αντιμετωπίζοντας κανονιστικά εμπόδια στην Κίνα, επέλεξε το Qwen για να τροφοδοτήσει τα αιτήματα τεχνητής νοημοσύνης της Siri στην κινεζική αγορά. Στον ακαδημαϊκό χώρο και στην έρευνα, η μετατόπιση από τις ΗΠΑ στην Κίνα είναι ακόμη πιο εντυπωσιακή. Ερευνητές με επικεφαλής τον Φέι-Φέι Λι του Στάνφορντ δημιούργησαν ένα κορυφαίο μοντέλο συλλογισμού («S1») με βάση το μοντέλο Qwen2.5-32B της Αlibaba για λιγότερο από 50 δολάρια. Το Ινστιτούτο Allen για την τεχνητή νοημοσύνη δημιούργησε το πολυτροπικό του σύστημα στο Qwen2-72B, ενώ το νέο εργαστήριο της πρώην διευθύντριας τεχνολογίας του OpenAI, Μίρα Μουράτι, περιλαμβάνει το Qwen ως προεπιλεγμένη επιλογή της.
Η επιτυχία της Alibaba, παρά τους αμερικανικούς περιορισμούς στις εξαγωγές προηγμένων τσιπ (όπως της Nvidia) προς την Κίνα, δείχνει ότι το κινεζικό οικοσύστημα AI παραμένει ανθεκτικό και καινοτόμο.
Το χαμηλό κόστος εκπαίδευσης και χρήσης του Qwen ανησυχεί τις αμερικανικές εταιρείες, που έχουν επενδύσει δισεκατομμύρια
Ταυτόχρονα με την τεχνολογική της άνοδο, η Alibaba βρέθηκε αντιμέτωπη με σοβαρές κατηγορίες από την αμερικανική κυβέρνηση, οι οποίες εντείνουν τις γεωπολιτικές ανησυχίες. Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times που επικαλείται ένα υπόμνημα εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου, η Ουάσιγκτον κατηγόρησε την Alibaba ότι παρέχει τεχνολογική υποστήριξη στις ένοπλες δυνάμεις της Κίνας (Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός, PLA), με στόχο τις Ηνωμένες Πολιτείες. Φέρεται να περιέχει άκρως απόρρητες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο που η Alibaba προμηθεύει τον PLA με δυνατότητες που απειλούν την ασφάλεια των ΗΠΑ, χωρίς να διευκρινίζονται οι ακριβείς επιχειρήσεις ή οι τεχνολογίες. Η Alibaba διέψευσε κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς αυτούς κάνοντας λόγο για μία «κακόβουλη επιχείρηση» που έχει στόχο να υπονομεύσει την πρόοδο στις εμπορικές διαπραγματεύσεις ΗΠΑ – Κίνας. «Οι ισχυρισμοί και τα υπονοούμενα στο άρθρο είναι εντελώς ψευδή», δήλωσε η Alibaba σε ανακοίνωσή της. «Αμφισβητούμε το κίνητρο πίσω από την ανώνυμη διαρροή, την οποία οι FT παραδέχονται ότι δεν μπορούν να επαληθεύσουν. Αυτή η κακόβουλη επιχείρηση δημοσίων σχέσεων προήλθε σαφώς από μια αδίστακτη φωνή που επιδιώκει να υπονομεύσει την πρόσφατη εμπορική συμφωνία του προέδρου Τραμπ με την Κίνα». Η άνοδος του Qwen έχει πυροδοτήσει μια ευρύτερη στρατηγική αντίδραση στις ΗΠΑ. Το πιο γνωστό παράδειγμα είναι η έναρξη του ATOM Project (American Truly Open Models), ενός συνασπισμού ηγετών και ερευνητών του κλάδου που πιέζουν τις ΗΠΑ να ανακτήσουν την ηγεσία στην τεχνητή νοημοσύνη ανοιχτού κώδικα. Τα ιδρυτικά μέλη της περιλαμβάνουν προσωπικότητες από τη Nvidia, τη Hugging Face, μεγάλες εταιρείες VC και πρώην υπαλλήλους της OpenAI.
