Τα ζώα αντιδρούν στους ήχους που παράγουν τα φυτά, υποστηρίζει νέα έρευνα, με τους επιστήμονες να εξετάζουν το ενδεχόμενο ύπαρξης «αθέατων» -στο ανθρώπινο μάτι και αυτί- οικοσυστημάτων που επικοινωνούν μεταξύ τους.
Μία ομάδα από το πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, στην πρώτη δημοσίευση του είδους, διαπίστωσε πως οι θηλυκές νυχτοπεταλούδες απέφυγαν να αποθέσουν τα αυγά τους σε ντοματιές που παρήγαν ήχους «δυσφορίας», ήχοι που ίσως υποδείκνυαν «αρρώστια».
Η ίδια ομάδα ήταν η πρώτη που είχε υποστηρίξει πριν από δύο χρόνια πως τα φυτά «φωνάζουν», όταν είναι ανήσυχα ή άρρωστα. Οι ήχοι αυτοί, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι εκτός εμβέλειας ανθρώπινης ακοής, αλλά μπορούν να γίνουν αντιληπτοί από πολλά έντομα, νυχτερίδες ή και κάποια θηλαστικά.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι τα φυτά δεν έχουν αισθήσεις
«Είναι η πρώτη απόδειξη ότι ένα ζώο ανταποκρίνεται σε ήχους που παράγονται από ένα φυτό», δήλωσε ο καθηγητής Γιόσι Γιόβελ του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ.
«Σε αυτό το στάδιο αποτελεί εικασία, αλλά θα μπορούσε να ισχύει πως όλα τα είδη των ζώων λαμβάνουν αποφάσεις με βάση τους ήχους που αντιλαμβάνονται από τα φυτά, όπως για παράδειγμα αν θα επικονιάσουν ή θα κρυφτούν μέσα σε αυτά ή θα φάνε το φυτό», εξηγεί ο ίδιος.
Η υπόθεση και το πείραμα
Οι ερευνητές διενέργησαν μια σειρά από αυστηρά ελεγχόμενα πειράματα για να διασφαλίσουν πως οι νυχτοπεταλούδες θα ανταποκρίνονταν στους ήχους και όχι την εμφάνιση των φυτών.
Στο πείραμα οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στις θηλυκές νυχτοπεταλούδες, οι οποίες συνηθίζουν να αφήνουν τα αυγά τους στις ντοματιές ώστε οι προνύμφες να μπορούν να τραφούν εκεί μόλις εκκολαφθούν.
Σύμφωνα με την υπόθεση των ερευνητών, οι νυχτοπεταλούδες αναζητούν την καλύτερη δυνατή τοποθεσία για τα αυγά τους, δηλαδή ένα υγιές φυτό που θα μπορεί να θρέψει σωστά τις προνύμφες. Έτσι, όταν το φυτό «εκπέμπει» μήνυμα πως είναι αφυδατωμένο ή σε πίεση, τι κάνουν τα έντομα; Λαμβάνουν υπ’όψιν την προειδοποίηση και αποφεύγουν την ωοτοκία πάνω του ή όχι;
Η απάντηση που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση eLife, ήταν πως δεν αποθέτουν τα αυγά τους στο εν λόγω φυτό, ακριβώς λόγω των ήχων που παράγει.
«Αφού αποδείξαμε στην προηγούμενη μελέτη ότι τα φυτά παράγουν ήχους, υποθέσαμε ότι τα ζώα που είναι ικανά να ακούν αυτούς τους ήχους υψηλής συχνότητας μπορεί να ανταποκρίνονται σε αυτούς και να λαμβάνουν ανάλογες αποφάσεις», δήλωσε ο Γιόβελ. «Συγκεκριμένα, γνωρίζουμε ότι πολλά έντομα, τα οποία έχουν ποικίλες αλληλεπιδράσεις με τον φυτικό κόσμο, μπορούν να αντιληφθούν τους ήχους των φυτών. Θέλαμε να διερευνήσουμε κατά πόσον αυτά τα έντομα όντως ανιχνεύουν και ανταποκρίνονται σε αυτούς τους ήχους».
«Αθέατη» αλληλεπίδραση;
Οι επιστήμονες γνωρίζουν ήδη ότι τα φυτά επικοινωνούν με διάφορους τρόπους όταν βρίσκονται σε κατάσταση «στρες». Μπορεί να μαραθούν ή να αλλάξουν το χρώμα των φύλλων τους, να γίνουν πικρά στη γεύση (για να αποτρέψουν τους φυτοφάγους θηρευτές τους) ή να εκπέμψουν οσμές (πτητικές οργανικές ενώσεις) για να δηλώσουν σε άλλα μέλη της οικογένειας ότι δέχονται επίθεση, για παράδειγμα από έντομα.
Πλέον, οι επιστήμονες στρέφουν την έρευνά τους σε ήχους άλλων φυτών για να διαπιστώσουν αν και κατά πόσο άλλα είδη εντόμων ή ζώων λαμβάνουν αποφάσεις (επικονίαση, καταφυγής ή τροφής) βάσει αυτών των ήχων.
Ένα άλλο πεδίο της έρευνας εστιάζει στο αν τα φυτά μπορούν να ανταλλάσσουν πληροφορίες μεταξύ τους μέσω ήχων και να δρουν αναλόγως (για παράδειγμα, διατηρώντας το νερό τους σε συνθήκες ξηρασίας).
«Αυτό είναι ένα συναρπαστικό ερώτημα», λέει η Λίλαχ Χαντάνι, επίσης καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι τα φυτά δεν έχουν αισθήσεις. Οι ήχοι τους παράγονται μέσω φυσικών επιδράσεων που προκαλούνται από την αλλαγή της κατάστασής τους. Όμως, αυτό που αποκαλύπτει η νέα έρευνα είναι πως οι ήχοι τους μπορούν να είναι χρήσιμοι σε άλλα ζώα, και ενδεχομένως φυτά, που είναι σε θέση να τους αντιληφθούν.
Αν κάτι τέτοιο αποδειχτεί πως ισχύει, τότε αποκαλύπτεται πως τα φυτά και τα ζώα έχουν αναπτύξει μία μεταξύ τους «ενδοεπικοινωνία», μία αμοιβαία ικανότητα να παράγουν και να ακούν ήχους προς κοινό όφελος, σύμφωνα με την καθηγήτρια Χάντανι.
«Τα φυτά θα μπορούσαν να εξελιχθούν ώστε να παράγουν περισσότερους ή δυνατότερους ήχους, αν ωφελούνταν, και η ακοή των ζώων μπορεί να εξελιχθεί αναλόγως, ώστε να μπορούν να προσλαμβάνουν αυτόν τον τεράστιο όγκο πληροφοριών», λέει η ίδια.
Πηγή: BBC
