Γράφει η Ελένη Τζαννάτου
Η διαχρονική ανάγκη να ταξιδεύουμε δεν σημαίνει πως ο τρόπος που το κάνουμε παραμένει ο ίδιος. Από την κλιματική αλλαγή, μέχρι την τεχνολογία και τους travel influencers, από τις τηλεοπτικές σειρές μέχρι τον υπερτουρισμό που «καίει» προορισμούς, τα σύγχρονα ταξίδια διαμορφώνονται από εσωτερικούς εξωγενείς παράγοντες για να πάρουν νέες μορφές, να δημιουργήσουν νέες τάσεις και τελικά, να ανακαλύψουν τον κόσμο με νέους τρόπους.
Πώς θα ταξιδέψουμε λοιπόν το 2026; Ποιες είναι οι τάσεις που βλέπουμε να έρχονται από το εξωτερικό; Και τι λένε τα εγχώρια ταξιδιωτικά γραφεία;
Θέλουμε κάποιον να φροντίζει τα πράγματα για εμάς
Ζούμε στην εποχή που τα πάντα εξελίσσονται ώστε να μας «λύνουν τα χέρια» και να μας απαλλάσσουν από περιττές δυσκολίες. Με δεδομένο τον περιορισμένο χρόνο λόγω των υπόλοιπων υποχρεώσεων, πολλοί ταξιδιώτες που στρέφονται στα οργανωμένα ταξίδια, προκειμένου να γλιτώσουν σε μεγάλο βαθμό από τις διαδικαστικές και γραφειοκρατικές λεπτομέρειες.
«Ο κόσμος επανέρχεται με πολύ αργούς ρυθμούς στο οργανωμένο ταξίδι. Την τελευταία δεκαετία ο μεμονωμένος ταξιδιώτης ήθελε να πηγαίνει μόνος του στον προορισμό της επιλογής του. Αλλά πλέον, επειδή υπάρχουν πολλοί εργαζόμενοι οι οποίοι δεν έχουν χρόνο να ασχοληθούν, το αναθέτουν σε κάποιο εξειδικευμένο γραφείο», εξηγεί ο Πάνος Τεζαψίδης, ιδιοκτήτης του ταξιδιωτικού γραφείου Κανών.
Το γραφείο του αποτελεί από μόνο του μια ιδιαίτερη περίπτωση αφού οργανώνει ταξίδια πολιτιστικού ενδιαφέροντος, συχνά σε πιο ασυνήθιστους και μακρινούς προορισμούς. «Δεν θα ανεβούμε ένα βουνό απλά για να το ανέβουμε, πάμε για να γνωρίσουμε πολιτισμούς. Δηλαδή αν υπάρχει ένα κάστρο στην κορυφή ενός βουνού και υπάρχει ασφαλτοστρωμένος δρόμος, θα ανεβούμε από αυτόν. Ο στόχος είναι το κάστρο», εξηγεί ο Π. Τεζαψίδης. Παρ’ όλα αυτά, τα ταξίδια του Κανόνα παραμένουν αρκετά σύνθετα ως προς το οργανωτικό και γραφειοκρατικό τους κομμάτι. Επομένως, ένας μυημένος ταξιδιώτης που θέλει να κάνει ένα τέτοιο ταξίδι είναι λογικό να αναζητήσει έναν εξειδικευμένο επαγγελματία προκειμένου όχι μόνο να του γλιτώσει πολύ χρόνο, αλλά και να βεβαιωθεί πως όλα θα γίνουν σωστά.
Αυτή η αίσθηση ασφάλειας και η σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα σε έναν επαγγελματία και έναν ταξιδιώτη είναι κάτι που αναζητούν και οι υπόλοιποι ταξιδιώτες που επιλέγουν πιο βατούς προορισμούς. Κάποιοι μάλιστα θέλουν το ταξίδι που θα κάνουν να είναι κυριολεκτικά μία έκπληξη. Οπως αναφέρει σχετικό άρθρο του BBC, καταγράφεται όλο και περισσότερο η τάση άνθρωποι να κλείνουν είτε ταξίδια που περιέχουν και εκπλήξεις που τους ανακοινώνονται στην πορεία, είτε ακόμα και ολόκληρες κρουαζιέρες χωρίς να ξέρουν πού θα πάνε.
Ζητάμε ταξίδια που κάνουν οι influencers
Για την ακρίβεια, οποιοδήποτε μέρος δούμε σε μεγαλύτερες ή μικρότερες οθόνες, γίνεται αμέσως ένας must ταξιδιωτικός προορισμός. Οσοι είδαν την τρίτη σεζόν του «White Lotus» αναζήτησαν πολυτελείς διακοπές στην Ταϊλάνδη, ενώ η «Οδύσσεια» του Κρίστοφερ Νόλαν, που έχει γυριστεί εν μέρει στην Πελοπόννησο και θα κυκλοφορήσει στις αίθουσες το καλοκαίρι, την κατατάσσει ήδη στους πλέον ποθητούς προορισμούς για τη νέα χρονιά.
Αν κάποιος από τους προορισμούς στους οποίους οργανώνουμε ταξίδια συμπέσει με κάποια ανάρτηση influencer, αμέσως αυξάνεται η ζήτηση.
Φυσικά μεγάλη επιρροή συνεχίζουν να ασκούν και οι travel influencers. «Αν κάποιος από του προορισμούς στους οποίους οργανώνουμε ταξίδια συμπέσει με κάποια ανάρτηση influencer, αμέσως αυξάνεται η ζήτηση», παραδέχεται ο ιδιοκτήτης του Κανόνα. «Αλλά οι influencers τα δείχνουν όλα εύκολα», συνεχίζει. Πολλοί λοιπόν ταξιδιώτες δεν υπολογίζουν πως βλέπουν μια επιμελημένη εικόνα από ταξίδια με πληρωμένα έξοδα, οπότε όταν φτάνουν στην πόρτα του ταξιδιωτικού γραφείου, προσγειώνονται στην πραγματικότητα που συχνά είναι πιο σύνθετη και απαιτητική και σίγουρα, πιο κοστοβόρα.
Θα γίνει η ΑΙ ο ταξιδιωτικός μας πράκτορας;
Η τεχνητή νοημοσύνη είναι για πολλούς ο αόρατος, καθημερινός βοηθός τους σε πολλές πτυχές της καθημερινότητάς τους, ενώ κάποιοι δεν διστάζουν να το χρησιμοποιούν ως σύμβουλο και οργανωτικό πράκτορα των διακοπών τους. Μάλιστα, το ChatGPT έχει τις δικές του ειδικές γωνιές που αφορούν τα ταξίδια.
Η ΑΙ λοιπόν σίγουρα θα συνεχίσει να αποκτά όλο και πιο ενεργό ρόλο στα ταξίδια, αν και θα πρέπει να παραμένουμε προσεκτικοί. Πολλοί θυμόμαστε την είδηση που έκανε τον γύρο του ίντερνετ πριν από κάποιους μήνες με την Ισπανίδα influencer Μέρι Κάλντας που ξέσπασε σε κλάματα όταν έμεινε εκτός πτήσης για το Πουέρτο Ρίκο επειδή το ChatGPT της είπε πως δεν χρειάζεται βίζα για το ταξίδι.
Ο Πάνος Τεζαψίδης για την ώρα πάντως δεν θεωρεί την τεχνητή νοημοσύνη απειλή για το επάγγελμά του, αφού τα απαιτητικά ταξίδια χρειάζονται πάντα έναν έμπειρο επαγγελματία και δεν μπορούν να αντικατασταθούν από ένα γλωσσικό μοντέλο σαν αυτό της OpenAI.
Δείξε μου τι πόσταρες, να σου πω αν περνάς τα σύνορα
Δεν μοιάζει τόσο με τάση όσο περισσότερο με απειλή για όσους σκοπεύουν να ταξιδέψουν στις ΗΠΑ. Πριν από λίγο καιρό, η κυβέρνηση των ΗΠΑ ανακοίνωσε πως από τον Φεβρουάριο οι ταξιδιώτες που σκοπεύουν να επισκεφθούν τη χώρα για κάτω από 90 ημέρες χωρίς βίζα θα πρέπει να είναι έτοιμοι για εξονυχιστικούς ελέγχους σε όσα έχουν ανεβάσει στα social media τους τα τελευταία πέντε χρόνια, ενώ καλούνται να δηλώσουν όλα τα μέιλ που έχουν χρησιμοποιήσει την τελευταία δεκαετία.
Μπορεί να ακούγεται ακραίο το να μην επιτραπεί η είσοδος σε έναν ταξιδιώτη βάσει των δημοσιεύσεών του στα κοινωνικά του δίκτυα αλλά δεν είναι. Πριν από λίγο καιρό, Νορβηγός τουρίστας υποστήριξε πως δεν του επετράπη η είσοδος στις Ηνωμένες Πολιτείες επειδή στο κινητό του βρέθηκε ένα meme με τον αντιπρόεδρο Τζ. Ντ. Βανς (αν και οι αρμόδιες αρχές το αρνήθηκαν).
Οι «coolcations» συνεχίζονται, μαζί και οι διακοπές με χαμηλά ντεσιμπέλ
Είναι μια τάση που είδαμε να γίνεται δημοφιλής τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα πέρυσι. Μια ακόμα πτυχή της ζωής μας που επηρεάζει η κλιματική κρίση και η αύξηση της θερμοκρασίας είναι ο τρόπος που ταξιδεύουμε. Ετσι, ενώ οι ζεστοί προορισμοί ήταν σχεδόν μονόδρομος τους καλοκαιρινούς μήνες, πλέον οι παρατεταμένοι καύσωνες σε χώρες σαν τη δική μας, ωθούν τους ταξιδιώτες να επιλέγουν πιο δροσερούς προορισμούς. Μάλιστα, η λέξη «coolcations» ήταν και στη λίστα των φιναλίστ για τη λέξη της χρονιάς από το λεξικό Collins.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Κανών στο πρόγραμμά του βάζει προορισμούς όπως τα νησιά στο αρχιπέλαγος Σβάλμπαρντ, που βρίσκονται μεταξύ Νορβηγίας και Βόρειου Πόλου, ενώ κάνει και κρουαζιέρες με παγοθραυστικά 8 μοίρες από τον Βόρειο Πόλο.
Κάτι ακόμα που αναζητούν βέβαια οι ταξιδιώτες στις διακοπές τους είναι η ηρεμία που τους λείπει λόγω των απαιτητικών ρυθμών ζωής στην πόλη όλο τον υπόλοιπο χρόνο. Ετσι, μέσα από την ανάγκη για ηρεμία αλλά και ψηφιακή αποτοξίνωση, αναδύεται και η τάση των «quietcations», δηλαδή των ήρεμων διακοπών χωρίς θόρυβο. Στο εξωτερικό βλέπουν ήδη την τάση οργανωμένα. Το «Unplugged» στη Μεγάλη Βρετανία προσφέρει offline καλύβες στην αγγλική ύπαιθρο, όπως μεταδίδει το BBC, ενώ όποιος έχει σκοπό να επισκεφθεί την κομητεία Σκάνιας στη Σουηδία, μπορεί να τσεκάρει νωρίτερα τον «χάρτη της ηρεμίας» που έχει φτιάξει μια ομάδα, κατηγοριοποιώντας την περιοχή βάσει των ντεσιμπέλ της.
Προορισμοί για κάθε γούστο
Τελικά, πού αναμένεται να ταξιδέψουν οι Ελληνες το 2026 και γιατί; Από τα ταξίδια που οργανώνει ο Πάνος Τεζαψίδης αναμφίβολα πολύ δημοφιλής προορισμός για το προσεχές διάστημα είναι η Αίγυπτος, κυρίως λόγω του μουσείου. Ενδιαφέρον εκδηλώνεται αισίως και για τον Λίβανο, ενώ όπως εξηγεί ο επαγγελματίας, το τελευταίο διάστημα έχουν ζήτηση και χώρες οι οποίες μέχρι πρόσφατα δεν ήταν εύκολα προσβάσιμες, όπως το Ιράκ, η Αλγερία, το Αφγανιστάν. Αναμφίβολα υπάρχει μερίδα του κόσμου που θέλει να ανακαλύπτει προορισμούς που δεν έχουν «βουλιάξει» από τον τουρισμό και προκειμένου αντίστοιχα αυτοί οι προορισμοί να μη γεμίσουν με backpackers, κρατούν το κόστος ψηλά. «Ενας τέτοιος προορισμός είναι η Ναμίμπια που ακριβαίνει συνέχεια», θα πει ο Π. Τεζαψίδης.
Η ανάγκη για εναλλακτικούς προορισμούς παγκοσμίως επιβεβαιώνεται και από το Condé Nast Traveller. Στη λίστα του με τα «Καλύτερα μέρη για να ταξιδέψετε το 2026» ανάμεσα σε πιο βατούς προορισμούς όπως οι Βρυξέλλες, το Χονγκ Κονγκ, η Πελοπόννησος, η θρυλική Route 66 στις ΗΠΑ, βρίσκουμε και την Τανζανία, τα νησιά Μπαρμπέιντος, την Γκαμπόν και τη Ναοσίμα, ένα ψαρονήσι της Ιαπωνίας που έχει εξελιχθεί σε πόλο μοντέρνας τέχνης.
