Kathimerini.gr
ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ
Με το ενδεχόμενο μετάθεσης του ενταξιακού πακέτου για τα Δυτικά Βαλκάνια από την προγραμματισμένη για τον Ιούνιο Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. σε εκείνη του Οκτωβρίου να συζητείται ήδη στο παρασκήνιο, η καγκελάριος Μέρκελ και ο πρόεδρος Μακρόν υποδέχονται τη Δευτέρα στο Βερολίνο τους ηγέτες των κρατών που «προέκυψαν» από την πρώην Γιουγκοσλαβία. Παρουσία Γιούνκερ και Μογκερίνι, αναμένεται να τεθούν τα εύφλεκτα ζητήματα των Δυτικών Βαλκανίων, δηλαδή η επικίνδυνη αστάθεια στο Κόσοβο και στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, ενώ θεωρείται βέβαιο ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα επιχειρήσουν, ανεπισήμως, να κρατήσουν ζωντανό το ενταξιακό όραμα στις χώρες που συνωστίζονται στον προθάλαμο των Βρυξελλών.
Οι πληροφορίες που καταφθάνουν στις ενδιαφερόμενες (δυτικο) βαλκανικές πρωτεύουσες μάλλον δεν είναι ενθαρρυντικές, όσον αφορά την προώθηση της ενταξιακής διαδικασίας στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου.
Οι ενστάσεις
Με πρώτη και καλύτερη τη Γαλλία, και άλλοι εταίροι αντιτίθενται στη χορήγηση ενταξιακών διαπραγματεύσεων στις υποψήφιες χώρες, όπως η Αλβανία και η Βόρεια Μακεδονία, αλλά και στην κατάργηση της βίζας για τους πολίτες του Κοσόβου, ενώ η πορεία της Σερβίας συναρτάται με τον διάλογο για το ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου, που όμως έχει διακοπεί τα τελευταία δύο χρόνια.
«Ολοι ξέρουμε ότι είναι αδύνατον να πάρει ημερομηνία η Αλβανία, όπως δεν πρόκειται να πάρει βίζα το Κόσοβο. Ομως οι εταίροι που διαφωνούν δεν θέλουν να είναι η Βόρεια Μακεδονία που θα λάβει, αυτή μόνη, την ημερομηνία και να έχουν τους Αλβανούς να φωνάζουν ότι έπεσαν θύματα αλβανοφοβίας. Δεν θα το πουν ανοικτά στους Αλβανούς και γι’ αυτό σκέπτονται να παραπέμψουν όλο το πακέτο για τον Οκτώβριο, χωρίς να ληφθεί καμιά απόφαση, ούτε καν να συζητηθεί τον Ιούνιο», ανέφερε στην «Κ» ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή, η οποία παρακολουθεί στενά την πορεία της διεύρυνσης στα Δυτικά Βαλκάνια.
Και αν το θέμα της διεύρυνσης μπορεί να μετατεθεί για αργότερα, δεν συμβαίνει το ίδιο και με τη διευθέτηση της επικίνδυνης εκκρεμότητας του Κοσόβου, που για τον διεθνή παράγοντα αποτελεί την κορυφαία προτεραιότητα σήμερα στα Βαλκάνια. Ποιος όμως θα συμβιβάσει Σέρβους και Αλβανούς και πώς;
Εδώ το παρασκήνιο αναπτύσσεται έντονο, με Αμερικανούς και Γάλλους να προωθούν λύση η οποία θα περνάει μέσα από την ανταλλαγή εδαφών, και επομένως την αλλαγή συνόρων, και τους Γερμανούς να διαφωνούν φοβούμενοι βαλκανικό ντόμινο. Το όλο εγχείρημα να πειστούν στην καγκελαρία, αλλά και να πιεστούν να συμφωνήσουν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, Σέρβοι και Αλβανοί, βρίσκεται σε εξέλιξη και μέρος του αποτελεί η συνάντηση του Βερολίνου, την οποία το διπλωματικό παρασκήνιο πιστώνει στον πρόεδρο Μακρόν με τη σύμφωνη γνώμη βεβαίως του αμερικανικού παράγοντα και των Βρυξελλών.
Το χαμόγελο του Ζόραν Ζάεφ «πάγωσε» η αποχή στον α΄ γύρο των προεδρικών εκλογών (στη φωτ. με τον υποψήφιο του κόμματός του, Στέβο Πεντάροφσκι). REUTERS/OGNEN TEOFILOVSKI
Το αμερικανο-γαλλικό σχέδιο λύσης στο οποίο φέρονται να έχουν συμφωνήσει οι πρόεδροι της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς και Χασίμ Θάτσι, δεν έχει δει επισήμως το φως της δημοσιότητας, πλην όμως σημεία που αποδίδονται σε αυτό έχουν διαρρεύσει σε ΜΜΕ του Κοσόβου, της Αυστρίας αλλά και της Γερμανίας. Βάσει αυτών, προβλέπεται η παραχώρηση από τους Αλβανούς του βορείου Κοσόβου, με ειδικό καθεστώς πλουτοπαραγωγικών πηγών (νερά, ορυχεία) και της διαιρεμένης πόλης της Μιτρόβιτσα και από το Βελιγράδι να δοθούν στους Κοσοβάρους τμήματα της κοιλάδας του Πρέσεβο στον Νότο, πλην των εδαφών απ’ όπου διέρχεται ο αυτοκινητόδρομος που συνδέει το Βελιγράδι με τη Θεσσαλονίκη.
Χαμηλές προσδοκίες
Η διεθνής διπλωματία, πάντως, δεν αναμένει κάποιο πρακτικό αποτέλεσμα από τη συνάντηση της Δευτέρας στο Βερολίνο. «Θα είναι έκπληξη αν υπάρξει εξέλιξη. Κάποια ζύμωση θα γίνει οπωσδήποτε, αλλά μέχρι εκεί», σχολίασε μιλώντας στην «Κ» Δυτικός διπλωμάτης, με νευραλγικό πόστο στην Πρίστινα. Και προσέθεσε: «Οι Γάλλοι είναι μαζί με τους Αμερικανούς πίσω από το σχέδιο που κυκλοφορεί στο παρασκήνιο. Οι Γερμανοί είναι αντίθετοι και οι Γάλλοι προσπαθούν να βρουν έναν κοινό τόπο στο σχέδιο ώστε να προχωρήσει αυτή η ιστορία. Μέχρι στιγμής, δεν το έχουν επιτύχει και σε αυτό δεν βοηθάει και το γεγονός ότι τούτη την εποχή Παρίσι και Βερολίνο εκπέμπουν σε διαφορετικά μήκη κύματος στην Ευρώπη. Τώρα με τη συνάντηση στο Βερολίνο, ο Μακρόν κάνει μια απέλπιδα προσπάθεια να μη ναυαγήσει σε αυτή τη φάση το σχέδιο». Στην ερώτηση για τη στάση των Βρυξελλών στο προτεινόμενο σχέδιο ο διπλωμάτης έδωσε την ακόλουθη απάντηση: «Τύποις είναι σχέδιο της Μογκερίνι, η οποία και το έθεσε στους Βούτσιτς και Θάτσι, αλλά στην πραγματικότητα ανήκει στους Αμερικανούς και στους Γάλλους. Το άσχημο είναι ότι το αμερικανικό ενδιαφέρον έχει αρχίσει να ατονεί για την περιοχή και οι Γερμανοί, που θέλουν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους, δεν δείχνουν ικανοί να τη διαχειριστούν».
Πάντως, παραμονές της συνάντησης στο Βερολίνο, Βούτσιτς και Θάτσι διαβεβαίωναν ότι δεν πρόκειται να προβούν σε υποχωρήσεις στο Βερολίνο.
Παίρνει «σκούπα» ο Ζάεφ λόγω αποχής στις κάλπες
Ως αποδοκιμασία της έως τώρα πολιτικής της κυβέρνησής του εξέλαβε το αποτέλεσμα του α΄ γύρου των προεδρικών εκλογών ο Ζόραν Ζάεφ και προανήγγειλε, ως πρώτο μέτρο, ανασχηματισμό στο επόμενο διάστημα. «Λάβαμε το μήνυμα από τον α’ γύρο. Πολλοί από τους υποστηρικτές μας που είναι δυσαρεστημένοι με το έργο των κυβερνητικών αξιωματούχων αποφάσισαν να μείνουν στο σπίτι και να μην πάνε να ψηφίσουν. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο θα υπάρξουν σημαντικές αλλαγές σε τοπικό και κεντρικό επίπεδο», είπε μιλώντας σε κομματική συγκέντρωση και τα ΜΜΕ στα Σκόπια μιλούν για «επιχείρηση σκούπα» πριν από το καλοκαίρι με αλλαγές σε επίπεδο υπουργών και κρατικών αξιωματούχων.
Η αποχή, που πλησίασε το 60% στον πρώτο γύρο των εκλογών για πρόεδρο της Δημοκρατίας, έχει ανησυχήσει σφόδρα τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, και το ενδεχόμενο στην επόμενη ψηφοφορία, που θα γίνει στις 5 Μαΐου να μην ξεπεράσει η συμμετοχή στην κάλπη το 40% και να κηρυχθούν άκυρες οι εκλογές προβάλλει ως εφιάλτης για τον ίδιο και την κυβέρνησή του.
«Πολιτικός σεισμός»
Η υποψήφια πρόεδρος του VMRO Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα μίλησε για πολιτικό σεισμό με αφορμή τη μεγάλη αποχή του πρώτου γύρου. «Δεν συνέβη ποτέ στην ιστορία των εκλογικών αναμετρήσεων στην Ευρώπη ένα κόμμα να χάσει πάνω από το 40% των ψήφων που κέρδισε μόλις πριν από δύο χρόνια. Οι πολίτες έστειλαν σαφές μήνυμα στην κυβέρνηση Ζάεφ ότι δεν αντέχουν πλέον τη διακυβέρνησή του και τις αντιπαραγωγικές πολιτικές του», είπε. Ακόμα και αν η συμμετοχή στον β’ γύρο ξεπεράσει το 40% και εκλεγεί ο εκλεκτός του Ζάεφ, Στέβο Πεντάροφσκι, οι πρόωρες εκλογές θεωρούνται αναπόφευκτες από τους πολιτικούς παρατηρητές στα Σκόπια.
