Κανείς δεν θέλει έναν πόλεμο μεγάλης κλίμακας μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ του Λιβάνου. Ωστόσο όλοι, και στις δύο πλευρές των συνόρων, φοβούνται ότι θα μπορούσε να ξεσπάσει ανά πάσα στιγμή, ενώ υπάρχουν και εκείνοι που τον θεωρούν αναπόφευκτο λόγω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης Ισραήλ – Χαμάς στη Γάζα.
Πόσο «έτοιμη» είναι κάθε πλευρά και τι γίνεται για να αποτραπεί μία σύγκρουση έπειτα από τα διδάγματα του πολέμου του 2006;
Τι συνέβη το 2006
Ο πόλεμος του 2006, έξι χρόνια μετά την αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τον νότιο Λίβανο, ξέσπασε αφότου η Χεζμπολάχ αιχμαλώτισε δύο Ισραηλινούς στρατιώτες και σκότωσε αρκετούς άλλους σε διασυνοριακή επιδρομή.
Το Ισραήλ εξαπέλυσε μεγάλης κλίμακας αεροπορική και χερσαία επίθεση και επέβαλε αποκλεισμό με στόχο να απελευθερώσει τους ομήρους και να πλήξει στρατιωτικά τη Χεζμπολάχ, αποστολή που τελικά απέτυχε.
Οι βομβαρδισμοί των Ισραηλινών ισοπέδωσαν μεγάλες εκτάσεις του νότιου Λιβάνου και των νότιων προαστίων της Βηρυτού. Η Χεζμπολάχ εκτόξευσε χιλιάδες ρουκέτες εναντίον περιοχών του βόρειου Ισραήλ.
Στη διάρκεια της σύγκρουσης, έχασαν τη ζωή τους περίπου 1.200 Λιβανέζοι, κυρίως άμαχοι, και 160 Ισραηλινοί, κυρίως στρατιώτες.
Ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών, με το οποίο τερματίστηκε ο πόλεμος, επέβαλε την αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τον Λίβανο και τη δημιουργία αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης στα σύνορα, στην πλευρά του Λιβάνου.
Ωστόσο, παρά την ανάπτυξη των ειρηνευτικών δυνάμεων του ΟΗΕ, η Χεζμπολάχ συνεχίζει να δρα στη συνοριακή περιοχή, ενώ ο Λίβανος ισχυρίζεται ότι το Ισραήλ παραβιάζει τακτικά τον εναέριο χώρο του και συνεχίζει να καταλαμβάνει θυλάκους λιβανέζικης γης.
Πόσο πιθανός είναι ο πόλεμος
Ενας πόλεμος Ισραήλ – Χεζμπολάχ «θα ήταν ολοκληρωτική καταστροφή», προειδοποίησε τον περασμένο μήνα ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.
Ισραηλινοί πολιτικοί και στρατιωτικοί ηγέτες έχουν προειδοποιήσει τη Χεζμπολάχ ότι ο πόλεμος θα γίνεται όλο και πιο πιθανός αν δεν αποσυρθεί από τα σύνορα, ενώ εκτιμούν πως η δράση της οργάνωσης αποτελεί μη αποδεκτή απειλή για τη χώρα τους.
Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα δεν έχει απειλήσει να ξεκινήσει πόλεμο αλλά προειδοποίησε για μια ενδεχόμενη μάχη «χωρίς όρια», ρίχνοντας την ευθύνη στην πλευρά των Ισραηλινών.
Η Χεζμπολάχ υποστηρίζει ότι δεν πρόκειται να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός στα σύνορα Ισραήλ – Λιβάνου προτού υπάρξει κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Η υποστηριζόμενη από το Ιράν σιιτική οργάνωση έχει απορρίψει πρόταση των ΗΠΑ που της ζητούσαν να μετακινήσει τις δυνάμεις της αρκετά χιλιόμετρα μακριά από τα σύνορα, σύμφωνα με Λιβανέζους αξιωματούχους.
Παρά τη ρητορική της έντασης, καμία από τις δύο πλευρές δεν φαίνεται να επιθυμεί πόλεμο, δήλωσε ο Αντρέα Τενέντι, εκπρόσωπος της ειρηνευτικής αποστολής του ΟΗΕ στο νότιο Λίβανο. Ωστόσο, «ένας λανθασμένος υπολογισμός θα μπορούσε ενδεχομένως να προκαλέσει ευρύτερη σύγκρουση που θα ήταν πολύ δύσκολο να ελεγχθεί», πρόσθεσε.
Πόσο προετοιμασμένοι είναι
Τόσο η Χεζμπολάχ όσο και ο ισραηλινός στρατός έχουν ενισχύσει τις πολεμικές τους δυνατότητες από το 2006, ωστόσο και οι δύο χώρες είναι επίσης πιο ευάλωτες.
Στον Λίβανο, τέσσερα χρόνια οικονομικής κρίσης έχουν παραλύσει τους δημόσιους θεσμούς, περιλαμβανομένων του στρατού και του ηλεκτρικού δικτύου, και έχουν διαβρώσει το σύστημα υγείας. Η χώρα φιλοξενεί περισσότερους από 1 εκατομμύριο Σύρους πρόσφυγες.
Το Ισραήλ αισθάνεται οικονομική και κοινωνική πίεση από τον πόλεμο στη Γάζα, ο οποίος αναμένεται να κοστίσει πάνω από 50 δισ. δολ. ή περίπου το 10% της εθνικής οικονομικής δραστηριότητας μέχρι το τέλος του 2024, σύμφωνα με την Τράπεζα του Ισραήλ. Το κόστος θα αυξηθεί κατακόρυφα αν υπάρξει πόλεμος με τον Λίβανο.
«Κανείς δεν θέλει και δεν εύχεται αυτόν τον πόλεμο», δήλωσε ο Ταλ Μπεερί του Alma Research and Education Center, δεξαμενής σκέψης που επικεντρώνεται στην ασφάλεια του βόρειου Ισραήλ.
Ωστόσο, εκτίμησε ότι μια ένοπλη σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ είναι αναπόφευκτη, υποστηρίζοντας ότι οι διπλωματικές λύσεις φαίνονται απίθανες και θα επέτρεπαν μόνο να αυξηθούν οι στρατηγικές απειλές της Χεζμπολάχ.
Περίπου οι μισοί Ισραηλινοί θα υποστήριζαν τον πόλεμο με τη Χεζμπολάχ ως έσχατη λύση για την αποκατάσταση της ασφάλειας στα σύνορα, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση της δεξαμενής σκέψης Israel Democracy Institute.
Στον Λίβανο, κάποιοι επικρίνουν τη Χεζμπολάχ με την κατηγορία ότι εκθέτει τη χώρα σε έναν ακόμη δυνητικά καταστροφικό πόλεμο, ενώ εκτιμούν ότι το οπλοστάσιο της Χεζμπολάχ θα αποτρέψει το Ισραήλ από την κλιμάκωση.
Πώς θα εξελισσόταν ο πόλεμος
Ενας πόλεμος μεγάλης κλίμακας μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ πιθανότατα θα εξαπλωνόταν σε πολλά μέτωπα, κλιμακώνοντας την εμπλοκή των ενόπλων οργανώσεων που ελέγχονται από το Ιράν σε σειρά από χώρες, όπως στη Συρία, στο Ιράκ και στην Υεμένη και ίσως ακόμη και να προκαλούσε την εμπλοκή του Ιράν.
Θα μπορούσε επίσης να παρασύρει τις ΗΠΑ, τον στενότερο σύμμαχο του Ισραήλ, βαθύτερα στη σύγκρουση. Οι ΗΠΑ έχουν ήδη στείλει πολεμικά πλοία στην περιοχή.
Η Χεζμπολάχ διαθέτει 150.000 έως 200.000 ρουκέτες και πυραύλους, σύμφωνα με το ισραηλινό think tank, «Institute for National Security Studies». Το οπλοστάσιο αυτό είναι τουλάχιστον πέντε φορές μεγαλύτερο από εκείνο της Χαμάς και πολύ πιο ακριβές.
Ο Νετανιάχου έχει, από την πλευρά του, απειλήσει να «μετατρέψει τη Βηρυτό σε Γάζα».
Το Ισραήλ είναι πολύ πιο προστατευμένο, με αρκετά συστήματα αεράμυνας, συμπεριλαμβανομένου του Iron Dome, το οποίο αναχαιτίζει τις ρουκέτες με ποσοστό επιτυχίας περίπου 90%.
Η Χεζμπολάχ διαθέτει περιορισμένη αεράμυνα, ενώ οι δυνατότητες του λιβανέζικου στρατού είναι ξεπερασμένες και ανεπαρκείς λόγω των ελλείψεων στον προϋπολογισμό, σύμφωνα με τη βρετανική εταιρεία συμβούλων κινδύνου Control Risks.
Ο στρατός του Λιβάνου το 2006 συμμετείχε σε μάχες. Δεν είναι σαφές πώς θα αντιδρούσε σε περίπτωση νέου πολέμου Ισραήλ – Χεζμπολάχ.
Πηγή: AP, Reuters
