Του Απόστολου Κουρουπάκη
Ο Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο, όπως είναι το κοσμικό όνομα του πάπα Φραγκίσκου, οπωσδήποτε έφερε στην Αγία Έδρα έναν διαφορετικό αέρα, έναν αέρα ανανέωσης, ο οποίος έγινε αισθητός από την πρώτη κιόλας στιγμή, μετά το habemus papam του Μαρτίου 2013, είναι ο πρώτος πάπας από τη Λατινική Αμερική και ο πρώτος Ιησουΐτης, καθώς και ο πρώτος που επέλεξε το όνομα Φραγκίσκος, ένα όνομα που σίγουρα δεν είναι κενό νοήματος για τον ίδιο.
Στην πρώτη του δημόσια τοποθέτηση ως πάπας ο Φραγκίσκος είπε με χιούμορ και απλότητα, «Αδελφοί και Αδελφές καλησπέρα, γνωρίζετε ότι η υποχρέωση του κονκλάβιου είναι να δώσουν έναν επίσκοπο στη Ρώμη... φαίνεται ότι οι αδελφοί μου καρδινάλιοι πήγαν να τον βρουν στα πέρατα του κόσμου, αλλά να ’μαστε εδώ». Το 1967, αφού ολοκλήρωσε τις θεολογικές του σπουδές, χειροτονήθηκε ιερέας.
Ο πάπας Φραγκίσκος γεννήθηκε στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής από Ιταλούς μετανάστες, στις 17 Δεκεμβρίου 1936 και το 1958 εισήλθε στο Τάγμα των Ιησουιτών (Societas Iesu), σπουδάζοντας Χημεία. Χειροτονήθηκε ιερέας το 1968. Το 1998 εξελέγη βοηθός επίσκοπος και το 1998 εξελέγη αρχιεπίσκοπος του Μπουένος Άιρες, θέση την οποία διατήρησε έως την εκλογή του στον Θρόνο του Αγίου Πέτρου (καρδινάλιο τον έχρισε ο πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄ το 2001).
Το παπικό μότο που έχει επιλέξει ο πάπας είναι το «Miserando atque eligendo» που σημαίνει «Τον κοίταξε με αγάπη και τον επέλεξε»! Η αγάπη και η έννοια της αποδοχής είναι σίγουρα έννοιες που ο πάπας θεωρεί ως κορωνίδες.
Ο πάπας Φραγκίσκος έφερε σημαντικές αλλαγές τόσο στον τρόπο ζωής εντός του Βατικανού, αλλά και σε σχέση με τη θεώρηση των πραγμάτων. Κατ’ αρχάς ο πάπας Φραγκίσκος ακολουθεί έναν λιτό τρόπο ζωής και από την πρώτη στιγμή αρνήθηκε να διαμείνει στα παπικά διαμερίσματα, και επέλεξε να μένει σε δύο δωμάτια στον Οίκο της Αγίας Μάρθας, ένα σύμπλεγμα διαμερισμάτων εντός του Βατικανού. Η λιτότητα χαρακτηρίζει και τα άμφιά του, αλλά και τον παπικό θρόνο, που έχει επιλέξει.
Πάπας και κοινωνία
«Θα ήθελα να εκφράσω στα θύματα τη θλίψη, τη θλίψη μου για το τραύμα που υπέστησαν και επίσης την ντροπή μου, την ντροπή μας, για την αδυναμία της Εκκλησίας, για πάρα πολύ καιρό, να τα θέσει στο επίκεντρο των ανησυχιών της» αυτά ήταν τα λόγια του πάπα Φραγκίσκου σε σχέση με τις υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στη Γαλλία, τον Οκτώβριο του 2021. Τον Ιούλιο μάλιστα είχε αναθεωρήσει τον εσωτερικού Κώδικα της Καθολικής Εκκλησίας, αυστηροποιώντας τους κανονισμούς για τους κληρικούς που κακοποιούν ανηλίκους και ευάλωτους ενηλίκους.
Επίσης, προερχόμενος ο ίδιος από οικογένεια μεταναστών είναι αρκετά ευαίσθητος και σε θέματα προσφύγων και ευάλωτων προσώπων. Το 2016, κατά την επίσκεψή του στη Λέσβο, σε δομές φιλοξενίας μεταναστών και προσφύγων, ακούγοντας ιστορίες οικογενειών που διέφυγαν από τον πόλεμο στο Ιράκ και τη Συρία, αποφάσισε να πάρει μαζί του μερικούς πρόσφυγες στο Βατικανό, ως έμπρακτη απόδειξη της αγάπης του. Πράξη που αναμένεται να κάνει και κατά την επίσκεψή του στην Κύπρο.
Καλά γνωστή είναι και η αγάπη του για τα παιδιά, αφού σε αρκετές περιπτώσεις έχει αφήσει παιδιά να παίζουν γύρω του σε επίσημες τελετές, ή σε επισκέψεις του σε σχολεία έχει συμπαρασταθεί σε παιδιά που αντιμετώπιζαν προβλήματα.
Σημαντικό είναι και το μήνυμα του πάπα Φραγκίσκου για τους ομοφυλόφιλους, έχοντας δηλώσει μάλιστα: «Ποιος είμαι εγώ για να κρίνω έναν ομοφυλόφιλο που αναζητεί τον Θεό». Πιο πρόσφατα ο πάπας Φραγκίσκος πήρε ξανά θέση υπέρ των ομόφυλων ζευγαριών, σε ντοκιμαντέρ για τον ίδιο, δηλώνοντας ότι «Πρέπει να εγκριθούν νόμοι, οι οποίοι να καλύπτουν τα ομόφυλα ζευγάρια τα οποία συζούν, είναι ανάγκη να τους παρασχεθεί νομική κάλυψη. [...] οι ομοφυλόφιλοι δικαιούνται να έχουν οικογένεια. Είναι παιδιά του Θεού και έχουν το δικαίωμα αυτό. Κανείς δεν πρέπει να μπαίνει στο περιθώριο ή να νοιώθει δυστυχία για αυτό τον λόγο».
Επίσης, ο πάπας έχει εκφράσει τη δυσαρέσκειά του για τα φαινόμενα της μαφίας και της διαφθοράς στην Ιταλία, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Μάλιστα, τον Μάρτιο του 2021 ο πάπας είχε δηλώσει χαρακτηριστικά: «Πρέπει να ανανεώσουμε την υποχρέωσή μας εναντίον κάθε είδους μαφίας που σήμερα εκμεταλλεύονται την πανδημία και πλουτίζουν με τη διαφθορά».
