Δελτίο Τύπου
Του Γιάγκου Ζήνωνος
Head of Special Projects in Cyprus
Exness
Ο τίτλος θα μπορούσε να προκαλέσει θυμηδία από τη στιγμή που τα τελευταία 20 τουλάχιστον χρόνια, η εκάστοτε κυβέρνηση της χώρας έχει προχωρήσει σε παρομοίου τύπου διθυραμβικές εξαγγελίες. Είναι όμως κάτι τέτοιο δυνατό ή απλά αποτελεί ακόμη μια εξαγγελία; Είναι δυνατόν η μικρή Κύπρος να καταφέρει να γίνει τεχνολογικός κόμβος παγκόσμιας κλάσης, μια Silicon Valley στην περιοχή της μεσογείου;
Πριν από μερικές μέρες, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κ. Νίκος Αναστασιάδης, σε ομιλία του κατα την τελετή βράβευσης διεθνών εταιρειών που έχουν επενδύσει στην Κύπρο και έχουν συμβάλλει σημαντικά στην οικονομική και επιχειρηματική ανάπτυξη του τόπου μας, ανέφερε ότι η Κύπρος έχει «σημαντικές δυνατότητες να καταστεί κόμβος παγκόσμιας κλάσης» ενώ πρόσθεσε πως κατά τους επόμενους μήνες «η Κυβέρνηση θα ανακοινώσει ένα νέο καθεστώς κινήτρων για την προσέλκυση εταιρειών υψηλής τεχνολογίας, το οποίο θα διευκολύνει την εγκατάσταση και την πρόσληψη εργαζομένων, καθώς και θα προσφέρει φορολογικά κίνητρα και ταχείες διαδικασίες αδειοδότησης».
Πέραν της εξαγγελίας του Προέδρου, αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι για πρώτη φορά στην ιστορία των βραβεύσεων, η συντριπτική πλειοψηφία των εταιρειών που βραβεύτηκαν, προέρχεται από τον τομέα της τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών. Συγκεκριμένα, 5 από τις 6 εταιρείες που έλαβαν βραβείο προέρχονται από τον τομέα, γεγονός που αναδεικνύει το μέγεθος της σημερινής συνεισφοράς του στην κυπριακή οικονομία αλλά και τις προοπτικές ανάπτυξης του.
Η προοπτική λοιπόν για την εξέλιξη της Κύπρου σε τεχνολογικό κόμβο παγκόσμιας κλάσης, σε μια Silicon Valley στην περιοχή της μεσογείου, είναι πέρα για πέρα εφικτή νοουμένου βέβαια ότι η πολιτεία θα κινηθεί με γοργούς ρυθμούς και με σοβαρότητα προς αυτή την κατεύθυνση. Η τεχνολογία είναι το κλειδί για τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη του μέλλοντος του τόπου και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σωστά έχει θέσει το πλαίσιο των αλλαγών που πρέπει να γίνουν, ειδικότερα όσον αφορά τα κίνητρα για την πρόσληψη και μετεγκατάσταση ταλέντων.
Η μετουσίωση του σχεδιασμού βεβαίως, πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη τις απόψεις των διεθνών επιχειρήσεων που ήδη βρίσκονται στο νησί. Αφενός, γιατί η ανάπτυξη των δραστηριοτήτων τους είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την προσέλκυση ταλέντων, οι ίδιες γνωρίζουν γνωρίζουν τα κίνητρα που χρειάζονται σε ότι αφορά στην προσέλκυση ταλέντων, ως επίσης γνωρίζουν τα προβληματα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν καθημερινά σε επίπεδο διαδικασιών. Αφετέρου, γιατί αποτελούν τους μεγαλύτερους πρεσβευτές της Κύπρου στο εξωτερικό και κατ’ επέκταση την καλύτερη διαφήμιση της χώρας μας στις προσπάθειες προσέλκυσης νέων εταιρειών.
Φυσικά, πρέπει να γνωρίζουμε ότι το ζήτημα της προσέλκυσης ταλέντων δεν απασχολεί μόνο την Κύπρο αλλά την πλειοψηφία των κρατών μελών της ΕΕ. Ήδη σε επίπεδο ΕΕ, τον περασμένο Μάρτιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατέληξαν σε συμφωνία για την αναθεωρημένη οδηγία που αφορά την μπλε κάρτα ώστε να βελτιωθούν και να απλοποιηθούν οι διαδικασίες εισόδου, διαμονής και οικογενειακής επανένωσης του εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού που προέρχεται από τρίτες χώρες.
Μάλιστα, χώρες όπως η Ολλανδία, η Φινλανδία και η Γερμανία έχουν κάνει ένα βήμα πάρα πέρα και εφαρμόζουν ολοκληρωμένες στρατηγικές ως προς την παροχή φορολογικών κινήτρων, τη βελτίωση των διαδικασιών μετεγκατάστασης και τη δημιουργία προοπτικής για ένα σταθερό μέλλον στον τόπο επιλογής για εργασία. Στην ουσία οι χώρες αυτές έχουν αναγνωρίσει εδώ και καιρό τη συμβολή των ταλέντων και του εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού στην ενίσχυση της οικονομίας μέσα από την ιδιωτική κατανάλωση καθώς επίσης και την συμβολή που θα έχουν στην αναβάθμιση των ικανοτήτων, της παραγωγικότητας και της αποτελεσματικότητας του εγχώριου ανθρώπινου δυναμικού.
Επομένως, η βασική αρχή για τη διαμόρφωση του πλαισίου κινήτρων που ανακοίνωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, πρέπει να είναι η ανταγωνιστικότητα του. Ο ήλιος, η θάλασσα και ο καλός καιρός της Κύπρου δεν αρκούν για να προσελκύσουμε εξειδικευμένο και ταλαντούχο ανθρώπινο δυναμικό. Χρειάζεται να προσφέρουμε σημαντικά κίνητρα εάν θέλουμε να διεκδικήσουμε ισάξια τα «καλύτερα μυαλά» του κόσμου. Ας δούμε λοιπόν τα παραδείγματα άλλων κρατών μελών της ΕΕ και σε τι αυτά αφορούν.
Το πρώτο, αφορά στην Ολλανδία και στα άμεσα και έμμεσα φορολογικά κίνητρα που προσφέρει τα οποία έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση του φορολογικού συντελεστή σχεδόν κατά 50%. Συγκεκριμένα προσφέρει 30% φορολογική απαλλαγή για το εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό αλλοδαπούς που μετακομίζει στη χώρα. Επιπλέον, έξοδα όπως μετακίνησης, τηλεφώνου, μετακινήσεις, επαγγελματικών ταξιδιών, σχολεία και δίδακτρα τα οποία καλύπτονται από τον εργοδότη απαλλάσσονται από φορολογία ενώ οι εργαζόμενοι δικαιούνται πίστωση φόρου ή επιστροφή φόρου από εκπιπτόμενα στοιχεία όπως υποθήκες, έξοδα σπουδών, ιατρικά έξοδα, έξοδα ειδικής φροντίδας των παιδιών.
Το δεύτερο αφορά στην Γερμανία και στη χρονική διάρκεια έκδοσης μόνιμης άδειας διαμονής. Συγκεκριμένα, η Γερμανία προσφέρει στο εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό μόνιμη άδεια διαμονής εφόσον συμπληρώσουν 33 μήνες νόμιμης διαμονής και εργασίας στη χώρα ενώ η περίοδος μειώνεται στους 21 μήνες νοουμένου ότι ο αιτητής πετύχει σε εξέταση της γερμανικής γλώσσας.
Το τρίτο αφορά στην Φινλανδία και στο πρόγραμμα πολιτογράφησης που προσφέρει το οποίο βασίζεται στα χρόνια διαμονής. Συγκεκριμένα, η Φινλανδία προσφέρει τη δυνατότητα πολιτογράφησης όταν ο ξένος υπήκοος συμπληρώσει 5 χρόνια στην χώρα ενώ σε περίπτωση που ο αιτητής επιτύχει σε εξέταση της φινλανδικής γλώσσας, η περίοδος μειώνεται στα 4 χρόνια. Αξίζει βέβαια να αναφέρουμε ότι χώρες όπως το Βέλγιο, η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, η Σουηδία, η Ιρλανδία και η Λετονία προσφέρουν τη δυνατότητα πολιτογράφησης με μοναδικό κριτήριο τη διαμονή για 5 χρόνια στη χώρα. Και προς αποφυγή παρεξηγήσεων αλλά και όπως γίνεται αντιληπτό, η συγκεκριμένη εισήγηση πόρρω απέχει από τις πρακτικές που ακολουθήθηκαν κατά την εφαρμογή του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος.
Οι προοπτικές για την οικονομία της Κύπρου είναι τεράστιες, νοουμένου ότι θα καταφέρουμε να δημιουργήσουμε ένα οικοσύστημα που θα καλωσορίζει στον τόπο μας τους πιο ταλαντούχους επαγγελματίες του κλάδου παγκοσμίως. Η μετεγκατάσταση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού θα οδηγήσει στην αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης, λόγω της κατανάλωσης των μισθών από τους εργαζόμενους, στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, στην ανάπτυξη των υφιστάμενων εταιρειών και στην προσέλκυση νέων, με τον κύκλο να επαναλαμβάνεται. Πιο απλά, όσος περισσότερος κόσμος, τόσα περισσότερα χρήματα και όσα περισσότερα χρήματα, τόσες περισσότερες ευκαιρίες για τη νέα γενιά του τόπου.
Και αυτή τη φορά δεν χρειάζεται ούτε να «εφευρέσουμε» ούτε να «πρωτοτυπήσουμε». Τα παραδείγματα των άλλων κρατών μελών της ΕΕ είναι εκεί για να μας καθοδηγήσουν, και μαζί με τα υπόλοιπα πλεονεκτήματα που έχει ο τόπος μας, όπως η γεωγραφική της θέση και η ασφάλεια που προσφέρει σε συνάρτηση με την αστάθεια που επικρατεί στη γύρω περιοχή, είναι ικανά να δημιουργήσουν τις συνθήκες που θα επιτρέψουν στην Κύπρο να εξελιχθεί σε τεχνολογικό κόμβο και που θα οδηγήσουν στη βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας. Αυτό που χρειάζεται, είναι η πολιτεία να αδράξει αυτή την τεράστια ευκαιρία που βρίσκεται μπροστά μας, αφού ο ανταγωνισμός από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες είναι τεράστιος.
Έτσι λοιπόν, το ερώτημα δεν πρέπει να είναι εάν θέλουμε ή εάν η Κύπρος μπορεί να εξελιχθεί σε ένα Silicon Valley στην περιοχή της Μεσογείου, αλλά τι θα γίνει εάν δεν τα καταφέρει; Τι θα εμπορευόμαστε σε ένα τεχνολογικό κόσμο που συνεχώς εξελίσσεται; Τι θα αντιτάξουμε μπροστά στον τομέα της τεχνολογίας ο οποίος διαμορφώνει το παρόν και χαράζει τον δρόμο για το εγγύς και το απώτερο μέλλον; Ο Γιουβάλ Νόα Χαράρι, ένας από τους σημαντικότερους στοχαστές της εποχής μας, ήταν ξεκάθαρος στην ανάλυσή του, μιλώντας πέρσι στην Αθήνα: «Η Ιστορία δεν θα χαριστεί σε κανέναν. Όποιος μείνει πίσω δεν θα μπορέσει να παραπονεθεί. Δεν μπορείς να πεις, περίμενε, πάτα φρένο, πάμε πολύ γρήγορα για μένα».
