Δελτίο Τύπου
Η έξαρση του ιού COVID-19 και η επακόλουθη οικονομική επιβράδυνση δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστη και την ασφαλιστική βιομηχανία. Ανά το παγκόσμιο, οι ραγδαίες εξελίξεις οδήγησαν σε σημαντικές πτώσεις στα χρηματιστήρια, μείωση της οικονομικής δραστηριότητας ενώ στο χειρότερο σενάριο αναμένεται μια σειρά από αλυσιδωτές επιδράσεις όπως πτωχεύσεις επιχειρήσεων και αύξηση της ανεργίας. Οι κυβερνητικές παρεμβάσεις και τα σχετικά μέτρα στήριξης της οικονομίας ενδεχομένως να μετριάσουν τον αντίκτυπο ο οποίος ωστόσο παραμένει σημαντικά αβέβαιος, τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Η ασφαλιστική βιομηχανία, άρρηκτα συνδεδεμένη με την οικονομική δραστηριότητα, παρακολουθεί στενά όλες τις εξελίξεις και οι εταιρείες, σε συνεργασία με τις τεχνικές τους ομάδες, προβαίνουν σε διορθωτικές κινήσεις προκειμένου να διατηρηθεί η επιχειρησιακή τους ετοιμότητα. Το ίδιο ισχύει και για τις εποπτικές αρχές, οι οποίες έχουν εντατικοποιήσει τους ελέγχους τους σε μια προσπάθεια έγκαιρης εκτίμησης του αντίκτυπου στα οικονομικά δεδομένα των εταιρειών και κατ’ επέκταση στη ικανότητα της απρόσκοπτης συνέχισης των δραστηριοτήτων τους.
Παρά τις προκλήσεις, η παρούσα κατάσταση θα μπορούσε να ενεργήσει καταλυτικά για συγχωνεύσεις ασφαλιστικών εταιρειών, οι οποίες στην Κυπριακή αγορά κρίνονται επί σειρά ετών επιτακτικές. Περισσότερες από 30 εταιρείες ανταγωνίζονται για το δικό τους μερίδιο στον κλάδο. Ένας αριθμός που αναπόφευκτα θέτει σε αμφισβήτηση τη βιωσιμότητα της αγοράς στην υφιστάμενη της διάρθρωση και σε συνάρτηση με το ευρύτερο περιβάλλον, επιβάλλει όπως γίνουν τομές και μάλιστα άμεσα.
Μια απλή σύγκριση με άλλες αγορές είναι ενδεικτική ότι ο αριθμός αυτός είναι υπέρμετρα μεγάλος για το μέγεθος της κυπριακής αγοράς. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Μάλτας, μιας αγοράς συγκρίσιμης σε μέγεθος και χαρακτηριστικά με την Κυπριακή, όπου δραστηριοποιούνται μόλις εννέα ασφαλιστικές εταιρείες και όπου οι δείκτες της αγοράς είναι σαφώς καλύτεροι και πιο υγιείς.
Μια ανασκόπηση στις ετήσιες εκθέσεις φερεγγυότητας των ασφαλιστικών εταιρειών καταδεικνύει τις ανεπαρκείς αποδόσεις σε κεφάλαια και την οριακή φερεγγυότητα αρκετών εταιρειών. Η κεφαλαιακή επάρκεια των εταιρειών είναι πλέον στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος όλων των εμπλεκομένων σε μια περίοδο που το κόστος κεφαλαίου σημειώνει αυξητικές τάσεις. Ταυτόχρονα, η οικονομική στενότητα του μέσου ασφαλιζόμενου θα οδηγήσει σε μείωση του κύκλου εργασιών και πίεση για πιο χαμηλά ασφάλιστρα εντείνοντας ακόμη περισσότερο τον ανταγωνισμό.
Οι τρέχουσες εξελίξεις και οι αρνητικές συνέπειες που αναμένονται στην οικονομία, έρχονται να προστεθούν στο ήδη πολύ δύσκολο περιβάλλον μέσα στο οποίο καλούνται να δραστηριοποιηθούν οι ασφαλιστικές εταιρείες. Η τεχνολογική εξέλιξη των ασφαλιζόμενων δίνει ξεκάθαρο προβάδισμα στις εταιρείες με προχωρημένες (και δαπανηρές) ψηφιακές υποδομές. Οι επικείμενες νομοθεσίες και τα νέα λογιστικά πρότυπα επιβάλλουν επίσης επιπρόσθετα λειτουργικά έξοδα της τάξης εκατομμυρίων ευρώ ακόμη και για «Κυπριακού μεγέθους» εταιρείες.
Η Κυπριακή αγορά δεν μπορεί επίσης να παραμείνει ανεπηρέαστη και από το διεθνή πλέον ανταγωνισμό και την εντεινόμενη παγκοσμιοποίηση. Διεθνούς εμβέλειας παίχτες διαθέτουν καλύτερη διασπορά των κινδύνων που τους δίνει σαφές προβάδισμα σε θέματα κεφαλαιακής επάρκειας, τιμολόγησης, καθώς και τη δυνατότητα να ανταποκριθούν σε εξειδίκευση των προϊόντων τους ειδικά όσον αφορά καλύψεις που σχετίζονται με τα περιστατικά μιας πανδημίας.
Όλα τα πιο πάνω, δείχνουν ξεκάθαρα ότι το status quo δεν αποτελεί πλέον βιώσιμη επιλογή για τις ασφαλιστικές εταιρείες. Είναι επίσης ξεκάθαρο ότι τα μεγαλύτερα μεγέθη και οι οικονομίες κλίμακας που θα προκύψουν μέσα από μια στρατηγική συγχωνεύσεων και εξαγορών, είναι εμφανώς σωτήριες λύσεις για πολλές από τις προκλήσεις. Ωστόσο, η ασφαλιστική βιομηχανία επιδεικνύει συνεχώς την αποτυχία της να εξετάσει επαρκώς το όλο ζήτημα.
Σημαντικός λόγος για αυτό το φαινόμενο είναι προφανώς η έλλειψη πραγματικού ενδιαφέροντος από τις εταιρείες και τους μετόχους τους για αλλαγές στο ιδιοκτησιακό καθεστώς τους. Παρατηρήθηκε επίσης ότι πρόσφατες προσπάθειες είτε συγχωνεύσεων σε εγχώριο επίπεδο είτε απόκτησης συμμετοχής από ξένους ομίλους σε Κυπριακές ασφαλιστικές εταιρείες, έχουν «σκοντάψει» στους όρους που τέθηκαν δίνοντας έτσι συνέχεια στο υφιστάμενο καθεστώς.
Αναμφίβολα, οι τρέχουσες συνθήκες λόγω COVID-19 δεν είναι οι ιδανικότερες για πραγματοποίηση συγχωνεύσεων και εξαγορών. Αφενός, η παρατεταμένη αβεβαιότητα διευρύνει το χάσμα μεταξύ του τιμήματος μιας συναλλαγής μεταξύ αγοραστή και πωλητή. Αφετέρου, η αυξανόμενη έμφαση στη διαχείριση κινδύνων αναπόφευκτα οδηγεί σε πιο επιμελείς και χρονοβόρες διαδικασίες ελέγχου, καθώς τα συμβαλλόμενα μέρη χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να επεξεργαστούν τον αντίκτυπο της νέας κατάστασης πραγμάτων.
Παρά τις δυσκολίες αυτές, οι σημερινές προκλήσεις του κλάδου και τα οφέλη από τη διαμόρφωση της αγοράς σε λιγότερα και πιο ισχυρά σχήματα, αποτελούν λύση για πολλά από τα προβλήματα ενώ προδιαγράφουν και ένα μέλλον πιο βιώσιμο τόσο για τις εταιρείες τις ίδιες αλλά και τους ασφαλιζόμενους. Η παρουσία επίσης εξειδικευμένων συμβούλων στον τομέα μπορεί να λειτουργήσει βοηθητικά και να προσφέρει τις λύσεις στις όποιες πρόσκαιρες δυσκολίες και αντιστάσεις υπάρχουν.
Οι αποτυχίες που έχουν παρατηρηθεί μέχρι σήμερα δεν αποτελούν ένδειξη ανυπέρβλητων δυσκολιών, αλλά αποτέλεσμα ανεπαρκούς προεργασίας και έλλειψη βούλησης για λήψη δραστικών αποφάσεων. Πλέον, οι ασφαλιστικές εταιρείες θα πρέπει να διερωτηθούν εάν είναι σωστά προετοιμασμένες για το δρόμο που βρίσκεται μπροστά τους. Το μέλλον για τον κλάδο της ασφάλισης δεν προμηνύεται εύκολο. Οι εταιρείες που δεν είναι καλά προετοιμασμένες θα έρθουν αντιμέτωπες με δύσκολες συνθήκες, ενώ ο χρόνος που έχουν στη διάθεση τους για τη λήψη διορθωτικών αποφάσεων και για να προβούν σε ενδυνάμωση των κεφαλαίων και αναδιάρθρωση των πόρων τους εξαντλείται.
