Kathimerini.com.cy
Το ότι από πλευράς δημοσίων οικονομικών, η Κύπρος συγκαταλέγεται πλέον ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις καλύτερες επιδόσεις, δήλωσε από το βήμα της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου, ο Υπουργός Οικονομικών, κ. Μάκης Κεραυνός.
Σύμφωνα με τον ΥΠΟΙΚ, με την υλοποίηση ορθής δημοσιονομικής διαχείρισης, επιτυγχάνουμε υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, κάτι που μας επιτρέπει να επιταχύνουμε τη σημαντική μείωση του δημόσιου χρέους. Υπενθύμισε ότι, η Κύπρος έχει μετατραπεί σε έναν ελκυστικό και ασφαλή προορισμό για διεθνείς επενδυτές, κάτι που επιβεβαιώνεται από εντυπωσιακά στοιχεία.
Ενδεικτικά, υπέδειξε ότι, το 2023, καταγράψαμε τη μεγαλύτερη αύξηση άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ευρώπη, με αύξηση της τάξης του 129% και εισροές που ανήλθαν σε περίπου 3,2 δισεκατομμύρια ευρώ, δημιουργώντας παράλληλα χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας.
Κατά τον χαιρετισμό του στην Ετήσια Συνέλευση του Συνδέσμου, η χρηματοπιστωτική σταθερότητα είναι κρίσιμης σημασίας για τη συνέχιση μιας σταθερής αναπτυξιακής, οικονομικής πολιτικής, και εδώ, ο ρόλος του τραπεζικού συστήματος είναι αναμφίβολα κρίσιμος.
Τόνισε δε, πως, αν και το κυπριακό τραπεζικό σύστημα έχει επιδείξει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα και πρόοδο, δεν παύει να βρίσκεται αντιμέτωπο με ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο και απαιτητικό περιβάλλον. «Οι προκλήσεις του τραπεζικού τομέα είναι σημαντικές και απαιτούν συνεχή προσαρμογή, καινοτομία και επένδυση», συμπλήρωσε.
Αυτούσια η ομιλία του κ. Μάκη Κεραυνού
Είναι για πολλοστή φορά που ευχαρίστως παρευρίσκομαι στην καθιερωμένη Ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Τραπεζών και σας ευχαριστώ για την πρόσκληση να απευθύνω χαιρετισμό, στη σημαντική αυτή εκδήλωση του Τραπεζικού Κλάδου.
Η παρουσία μου αποτελεί έμπρακτη αναγνώριση του κρίσιμου ρόλου που διαδραματίζει στο οικονομικό και κοινωνικό γίγνεσθαι ο τραπεζικός τομέας, τον οποίο συχνά χαρακτηρίζω ως το νευρικό σύστημα της οικονομίας.
Με την ευκαιρία αυτή, θα ήθελα να μεταφέρω τις ειλικρινείς ευχαριστίες της Κυβέρνησης αλλά και τις δικές μου προσωπικά για τη διαχρονική, εποικοδομητική συνεργασία που έχουμε αναπτύξει καθώς και για το πνεύμα κατανόησης με το οποίο ανταποκρίνεστε στις κοινές μας προσπάθειες για την οικονομική πρόοδο και την ευημερία του τόπου.
Αναμένω και προσβλέπω στη συνέχιση και στην παραπέρα εμβάθυνση της συνεργασίας αυτής στα πλαίσια ενός συνεχιζόμενου παραγωγικού διαλόγου και αμοιβαίου σεβασμού, τα οποία αποτελούν θεμελιώδη στοιχεία για τη συνέχιση μιας κοινής πορείας με στόχο την αξιοποίηση αφ’ ενός των δυνατοτήτων που ανοίγονται μπροστά μας και αφ’ ετέρου την αντιμετώπιση των αναδυόμενων προκλήσεων σε ένα μεταβαλλόμενο παγκοσμιοποιημένο οικονομικό περιβάλλον.
Η κυπριακή οικονομία τα τελευταία δύο χρόνια έχει επιδείξει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα, επιτυγχάνοντας έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρωζώνη. Αυτό κατέστη δυνατό χάρη σε υπεύθυνες δημοσιονομικές πολιτικές που απέδωσαν απτά αποτελέσματα, οδηγώντας σε συνθήκες πλήρους απασχόλησης, ισχυρά δημοσιονομικά πλεονάσματα και συνεχή μείωση του δημόσιου χρέους.
Ειδικότερα, το 2024 η οικονομία μας αναπτύχθηκε με ρυθμό της τάξης του 3,4%, επιβεβαιώνοντας την ευρωστία και την ευελιξία του κυπριακού παραγωγικού μοντέλου. Ο πληθωρισμός ακολούθησε καθοδική πορεία, περιοριζόμενος στο 2,3%, ενώ η ανεργία υποχώρησε κάτω από το 5%, το χαμηλότερο ποσοστό της τελευταίας δεκαετίας.
Από πλευράς δημοσίων οικονομικών, η Κύπρος συγκαταλέγεται πλέον ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις καλύτερες επιδόσεις. Με την υλοποίηση ορθής δημοσιονομικής διαχείρισης, επιτυγχάνουμε υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, κάτι που μας επιτρέπει να επιταχύνουμε τη σημαντική μείωση του δημόσιου χρέους.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις, το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να πέσει κάτω από το όριο του 60% μέχρι το 2026, ενισχύοντας περαιτέρω την αξιοπιστία και τη φερεγγυότητα της χώρας μας. Η πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αφαιρέσει την Κύπρο από την κατηγορία των χωρών με "μακροοικονομικές ανισορροπίες" αποτελεί έμπρακτη αναγνώριση των προσπαθειών και της επιτυχίας αυτής της πολιτικής.
Η συνολική πρόοδος στην οικονομία, η δημοσιονομική πειθαρχία και η ενίσχυση της διεθνούς αξιοπιστίας της χώρας μας δημιουργούν παράλληλα και το κατάλληλο περιβάλλον για την προσέλκυση νέων ξένων επενδύσεων που αναδεικνύονται σε έναν από τους ισχυρότερους κινητήριους μοχλούς της οικονομίας μας.
Η Κύπρος έχει μετατραπεί σε έναν ελκυστικό και ασφαλή προορισμό για διεθνείς επενδυτές, κάτι που επιβεβαιώνεται από εντυπωσιακά στοιχεία. Το 2023, καταγράψαμε τη μεγαλύτερη αύξηση άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ευρώπη, με αύξηση της τάξης του 129% και εισροές που ανήλθαν σε περίπου 3,2 δισεκατομμύρια ευρώ, δημιουργώντας παράλληλα χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας.
Αυτή η θετική δυναμική συνεχίστηκε και το 2024, με συνεχή εισροή κεφαλαίων και μετεγκαταστάσεις εταιρειών. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι αυτή η εισροή κεφαλαίων συμβάλλει στη μείωση της εξάρτησης της οικονομίας μας από τους παραδοσιακούς τομείς και οδηγεί στην ανάδειξη νέων, δυναμικών πυλώνων ανάπτυξης. Ο τομέας της υψηλής τεχνολογίας (ICT) έχει αναδειχθεί σε αιχμή του δόρατος, ενώ σημαντική ανάπτυξη παρατηρείται επίσης στα επενδυτικά ταμεία, στην πράσινη και βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς και στις επαγγελματικές και χρηματοοικονομικές υπηρεσίες.
Η χρηματοπιστωτική σταθερότητα είναι κρίσιμης σημασίας για τη συνέχιση μιας σταθερής αναπτυξιακής, οικονομικής πολιτικής, και εδώ, ο ρόλος του τραπεζικού συστήματος είναι αναμφίβολα κρίσιμος.
Με ιδιαίτερη ικανοποίηση, μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι η κατάσταση του κυπριακού τραπεζικού συστήματος παραμένει ισχυρή και ανθεκτική, έχοντας αντιμετωπίσει με επιτυχία σημαντικές προκλήσεις τα τελευταία χρόνια και έχοντας μετασχηματιστεί σε σημαντικό βαθμό.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου για το 2024, τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα διατήρησαν και ενίσχυσαν την ήδη ισχυρή κεφαλαιακή τους βάση ενώ παράλληλα, διαθέτουν υψηλή ρευστότητα, με τις καταθέσεις να υπερβαίνουν σημαντικά τις χορηγήσεις. Επιπλέον η ποιότητα των στοιχείων ενεργητικού του τραπεζικού τομέα συνεχίζει να βελτιώνεται.
Αξιοσημείωτη είναι επίσης η σημαντική πρόοδος στη μείωση των Μη Εξυπηρετούμενων Χορηγήσεων (ΜΕΧ), αν και αναγνωρίζουμε ότι ο εναπομείνας όγκος τους εξακολουθεί να απαιτεί συνεχή διαχείριση και αποτελεσματική αξιοποίηση των εργαλείων που έχουμε στη διάθεσή μας.
Συνολικά, το κυπριακό τραπεζικό σύστημα έχει επανέλθει σε υγιή τροχιά και αποτελεί πλέον έναν αξιόπιστο και σταθερό πυλώνα, έτοιμο να στηρίξει τις αναπτυξιακές προσπάθειες της χώρας.
Η σταθερή αυτή εικόνα επιτρέπει στις τράπεζες να επιτελούν, με ακόμη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, τον κομβικό και πολυδιάστατο ρόλο τους στην κυπριακή οικονομία. Η άσκηση τραπεζικής έχει νόημα όταν αποτελεί τον αιματοδότη της πραγματικής οικονομίας, ως ο αιμοδότης των νοικοκυριών και κυρίως των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜΜΕ), που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της κυπριακής επιχειρηματικότητας.
Αν και το κυπριακό τραπεζικό σύστημα έχει επιδείξει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα και πρόοδο, δεν παύει να βρίσκεται αντιμέτωπο με ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο και απαιτητικό περιβάλλον. Οι προκλήσεις του τραπεζικού τομέα είναι σημαντικές και απαιτούν συνεχή προσαρμογή, καινοτομία και επένδυση.
Κορυφαία προτεραιότητα αποτελεί ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός των Τραπεζών καθώς οι απαιτήσεις των πελατών για ταχύτητα, ευκολία και εξατομικευμένες ψηφιακές υπηρεσίες αυξάνονται ραγδαία. Οι τράπεζες καλούνται να επενδύσουν περαιτέρω σε σύγχρονες τεχνολογίες, από την ανάπτυξη mobile banking εφαρμογών έως την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης, διασφαλίζοντας παράλληλα την κυβερνοασφάλεια και την πλήρη συμμόρφωση με τα νέα ρυθμιστικά πλαίσια. Αυτός ο μετασχηματισμός δεν είναι απλώς τεχνολογικός, αλλά απαιτεί και αλλαγή κουλτούρας, καθώς και συνεχή εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού.
Μια εξίσου κρίσιμη πρόκληση αλλά ταυτόχρονα και ευκαιρία, είναι η προώθηση της χρηματοδότησης νεοφυών επιχειρήσεων και καινοτόμων έργων. Το δυναμικό οικοσύστημα των κυπριακών startups χρειάζεται πρόσβαση σε κεφάλαια για να καρποφορήσει.
Ενώ οι παραδοσιακές τραπεζικές πρακτικές μπορεί να μην ευνοούν πάντα τις επιχειρήσεις υψηλού κινδύνου, καλούμαστε να αναπτύξουμε ευέλικτα χρηματοδοτικά εργαλεία, να εξερευνήσουμε συνεργασίες με Ταμεία Χρηματοδότησης Κεφαλαίου (Venture Capital Funds), όπως ήδη επιτυγχάνεται με το Cyprus Equity Fund και να αξιοποιήσουμε ευρωπαϊκά προγράμματα για να γεφυρώσουμε αυτό το χρηματοδοτικό κενό. Η στήριξη της καινοτομίας είναι επένδυση στο μέλλον της οικονομίας μας και κατ’ επέκταση και στο μέλλον του τραπεζικού τομέα.
Επιπλέον, οι Επενδύσεις σε πράσινη και βιώσιμη ανάπτυξη αποτελούν επιτακτική ανάγκη και στρατηγική επιλογή. Η ενσωμάτωση των κριτηρίων της Περιβαλλοντικής και Κοινωνικής Διακυβέρνησης (ESG) στις χρηματοδοτήσεις και τις επενδύσεις δεν είναι πλέον απλώς μια τάση, αλλά μια ρυθμιστική υποχρέωση και μια κοινωνική ευθύνη.
Ενώ το ευρωπαϊκό πλαίσιο εξελίσσεται, με συζητήσεις για την απλοποίηση ορισμένων απαιτήσεων αναφοράς, η ουσία της πράσινης μετάβασης και η ενσωμάτωση των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα παραμένουν κεντρικές προτεραιότητες.
Οι τράπεζες καλούνται να αναπτύξουν πράσινα χρηματοδοτικά προϊόντα, να αξιολογήσουν τους κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα και να συμβάλουν ενεργά στην πράσινη μετάβαση της κυπριακής οικονομίας. Αυτό απαιτεί εξειδίκευση, νέα μοντέλα αξιολόγησης και μια βαθιά δέσμευση για ένα βιώσιμο μέλλον.
Κοιτώντας μπροστά, η κυβέρνηση έχει θέσει σαφείς στόχους και προτεραιότητες για τον τραπεζικό τομέα, πλήρως ευθυγραμμισμένους με τις εθνικές αναπτυξιακές μας επιδιώξεις.
Πρώτιστος στόχος είναι η περαιτέρω ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του τραπεζικού τομέα. Αυτό περιλαμβάνει όχι μόνο τη διατήρηση των ισχυρών κεφαλαιακών δεικτών και της υψηλής ρευστότητας, αλλά και την απελευθέρωση ακόμη μεγαλύτερων δυνατοτήτων για ενίσχυση της δανειοδοτικής δραστηριότητας προς την πραγματική οικονομία. Γι’ αυτό στηρίζουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τη συζήτηση που γίνεται για απλοποίηση των διαδικασιών, την ύπαρξη κανονισμών χωρίς υπερβολές, ώστε να μειωθεί η γραφειοκρατία που κρατά δέσμια την ανταγωνιστικότητα.
Προσδοκία μας είναι οι τράπεζες να χρηματοδοτούν με ακόμη μεγαλύτερη ένταση τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, τα πράσινα έργα και τις καινοτόμες πρωτοβουλίες, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την ποιότητα του δανειακού τους χαρτοφυλακίου. Σημαντικό είναι, επίσης, να επιδεικνύουν μεγαλύτερη ευελιξία στους όρους χρηματοδότησης, προσφέροντας πιο ανταγωνιστικά επιτόκια, ώστε να διευκολυνθεί η πρόσβαση σε κεφάλαια τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τα νοικοκυριά.
Η συνεχής επένδυση στον ψηφιακό μετασχηματισμό, η ενίσχυση της στοχευμένης εξωστρέφειας καθώς και η ανάπτυξη νέων, σύγχρονων προϊόντων και υπηρεσιών, είναι επίσης απαραίτητες προϋποθέσεις ώστε ο τομέας να παραμείνει στην αιχμή των εξελίξεων.
Παράλληλα, αναγνωρίζουμε την επιτακτική ανάγκη για αναβάθμιση της χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης και ενημέρωσης των πολιτών και των επιχειρήσεων. Ένας καλά ενημερωμένος πολίτης είναι σε θέση να λαμβάνει ορθολογικότερες αποφάσεις για τα οικονομικά του, να διαχειρίζεται αποτελεσματικότερα το χρέος του και να αξιοποιεί τις ευκαιρίες που προσφέρει το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Προς αυτή την κατεύθυνση, συνεργαζόμαστε στενά με την Κεντρική Τράπεζα, τον Σύνδεσμο Τραπεζών και άλλους αρμόδιους φορείς, με στόχο την ενίσχυση των σχετικών προγραμμάτων και τη δημιουργία μιας κοινωνίας με υψηλότερο επίπεδο χρηματοοικονομικής γνώσης και κατά συνέπεια, βαθύτερη εμπιστοσύνη στον τραπεζικό τομέα.
Τέλος και ίσως το σημαντικότερο, είναι η προετοιμασία για τις μελλοντικές προκλήσεις και ευκαιρίες. Το παγκόσμιο περιβάλλον εξελίσσεται ραγδαία, η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση αποτελούν τις δύο «δίδυμες» προκλήσεις, αλλά και τις μεγαλύτερες ευκαιρίες για τη δημιουργία νέων αγορών, προϊόντων και υπηρεσιών.
Οι τράπεζες οφείλουν να σταθμίζουν στις πολιτικές τους, τους κινδύνους που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, και να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη χρηματοδότηση της μετάβασης προς μια βιώσιμη οικονομία.
Επιπρόσθετα, η προσαρμογή στις συνεχώς εξελισσόμενες ρυθμιστικές απαιτήσεις, καθώς και η αποτελεσματική διαχείριση των γεωπολιτικών αναταράξεων, είναι απαραίτητες για τη διατήρηση της ανθεκτικότητας και της μακροπρόθεσμης σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος.
Είμαι βέβαιος ότι, μέσα από συνεργασία, προνοητικότητα και προσαρμοστικότητα, μπορούμε να μετατρέψουμε αυτές τις προκλήσεις σε ευκαιρίες για βιώσιμη ανάπτυξη.
Κυρίες και Κύριοι,
Στο σημείο αυτό, επιτρέψτε μου να επαναλάβω τις ειλικρινείς μου ευχαριστίες προς καθεμία από τις τράπεζες που εκπροσωπείτε. Η συμβολή σας στην ανθεκτικότητα και την πρόοδο της κυπριακής οικονομίας αναγνωρίζεται, αλλά αναμένεται να είναι ακόμα πιο καθοριστική και πιο ευαίσθητη.
Σε ένα περιβάλλον που μεταβάλλεται διαρκώς, η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ της Κυβέρνησης, των ρυθμιστικών αρχών και του τραπεζικού τομέα είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
Σας καλώ λοιπόν να συνεχίσουμε μαζί αυτή την κοινή πορεία, ενθαρρύνοντας την καινοτομία και την υιοθέτηση σύγχρονων, πρωτοποριακών πρακτικών.
Να λειτουργούμε ως συνεργάτες με αμοιβαία εμπιστοσύνη και στόχους, με ανοιχτό διάλογο και κοινό όραμα, ώστε να αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά τις προκλήσεις και να αξιοποιούμε στο έπακρο τις ευκαιρίες που ανοίγονται μπροστά μας.
Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι η Κυβέρνηση παραμένει σταθερά προσηλωμένη στη διατήρηση της οικονομικής σταθερότητας και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης συνεχίζοντας την ορθολογική οικονομική πολιτική της και την αυστηρή δημοσιονομική πολιτική, και θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε ενεργά ένα υγιές, ανταγωνιστικό και καινοτόμο τραπεζικό σύστημα, που αποτελεί ένα από τα θεμέλια της ευημερίας όλων των πολιτών.
