ΠΗΓΗ: CNN
«Αυτοί είναι οι τάρανδοι του Αγιου Βασίλη. Αλλά είμαστε πολύ τυχεροί γιατί τους χρειάζεται μόνο για μία ημέρα τον χρόνο. Αρα μπορούμε εμείς να πετάμε μαζί τους τις άλλες 364».
Πρόκειται για μια γνωστή ατάκα. O Γιούχα Κουγιάλα την έχει πει πολλές φορές στο παρελθόν.
Πρόσφατα, ωστόσο, το κοπάδι των ταράνδων του αντιμετωπίζει έναν ασυνήθιστο κίνδυνο. Ο ίδιος βρίσκει νεκρούς ταράνδους σχεδόν καθημερινά και ρίχνει την ευθύνη σε έναν απρόσμενο ύποπτο: τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.
Η οικογένεια του Κουγιάλα εκτρέφει ταράνδους στου Κουουσάμο της βόρειας Φινλανδίας εδώ και πάνω από 400 χρόνια. Πρόσφατα μάλιστα, η οικογένεια άφησε ανοιχτή τη γη της σε τουρίστες από όλο τον κόσμο, οι οποίοι αναζητούν μια μοναδική εμπειρία τις γιορτές.
Η Λαπωνία, η βορειότερη περιοχή της Φινλανδίας, είναι γνωστή ως «η επίσημη πατρίδα του Αγιου Βασίλη», ενώ οι εκατοντάδες χιλιάδες τάρανδοι που υπάρχουν στην περιοχή προσελκύουν πολλά παιδιά αλλά και ενήλικες.
Εχοντας μετονομάσει το αγρόκτημά του σε «Κόσμο των Ταράνδων», ο Κουγιάλα επωφελείται από την τουριστική ανάπτυξη.
Και ενώ για τους επισκέπτες, οι τάρανδοι αποτελούν την ενσάρκωση των Χριστουγέννων, για τον Κουγιάλα και τους άλλους εκτροφείς ταράνδων, αποτελούν μέσο επιβίωσης.
«Σκοτώνουν, σκοτώνουν συνέχεια»
«Η φετινή χρονιά ήταν η χειρότερη σε αυτή την περιοχή», λέει ο Κουγιάλα, καθώς γονατίζει δίπλα από έναν τάρανδο που κείτεται νεκρός στο χιόνι.
Τον σκότωσε ένας λύκος μόλις πριν από λίγες ημέρες. Η γλώσσα του είχε ξεσκιστεί, ενώ στον τόπο του εγκλήματος βρέθηκαν και οι πατημασιές του «ενόχου». Στο μεταξύ, οι αλεπούδες και τα κοράκια αποτελείωσαν ό,τι απέμενε από το κρέας του ταράνδου.
Η απώλεια θηλυκών ταράνδων – όπως του συγκεκριμένου – είναι ιδιαίτερα επίπονη για τον Κουγιάλα. Χρειάζονται περίπου δύο χρόνια για να φτάσει ένας τάρανδος σε ηλικία ζευγαρώματος και το κάθε θηλυκό γεννά μόλις ένα μικρό τον χρόνο.
«Είναι πολύ στενάχωρο. Πολύ, πολύ θλιβερό», λέει ο Κουγιάλα. «Η ισορροπία δεν είναι σωστή. Οι λύκοι είναι τόσοι πολλοί που απειλούν ολόκληρο το σύστημα εδώ… Απλά σκοτώνουν, σκοτώνουν συνέχεια».
«Εάν δεν κάνουμε τίποτα, σε μερικά χρόνια ολόκληρες περιοχές [θα απομείνουν] χωρίς καθόλου ταράνδους. Κι αυτό είναι θλιβερό, γιατί η εκτροφή ταράνδων είναι η πιο παλιά δραστηριότητα στη Φινλανδία», τονίζει ο ίδιος.
Και ενώ οι πληθυσμοί των λύκων έχουν αυξηθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη, η δημοφιλέστερη εξήγηση για τις επιθέσεις – ρεκόρ που σημειώνονται στη Φινλανδία βρίσκεται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά: βαθιά στα ρωσικά χαρακώματα της Ουκρανίας.
«Δεν έμεινε κανείς να τους κυνηγήσει»
Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, πολλοί τάρανδοι της Φινλανδίας σκοτώνονται από ρωσικούς λύκους που περνούν τα σύνορα μεταξύ των δύο χωρών.
Ο ακριβής λόγος που συμβαίνει αυτό παραμένει υπό επιστημονική διερεύνηση. Κάποια ρωσικά ΜΜΕ έχουν πάντως καταγράψει τον αντίκτυπο της υλοτομίας στα άγρια ζώα που ζουν σε εκείνη την περιοχή της Ρωσίας.
Μια πιο δημοφιλής θεωρία μεταξύ των Φινλανδών επιστημόνων και των εκτροφέων ταράνδων έχει να κάνει με την κατάσταση στην Ουκρανία.
Οπως υποστηρίζουν, το κυνήγι των λύκων στη Ρωσία έχει περιοριστεί λόγω της μαζικής επιστράτευσης ανδρών για να πολεμήσουν στην Ουκρανία. Και αυτό είναι πιθανό να οδηγεί σε μια εκρηκτική αύξηση κυνηγών όπως οι αρκούδες και οι λύκοι που επιτίθενται σε μεγάλο βαθμό στους ταράνδους.
«Εχει χειροτερεύσει μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία… Οι λύκοι έρχονται από τη ρωσική μεριά», λέει ο Κουγιάλα. «Τώρα που κυνηγούν ανθρώπους στην Ουκρανία, δεν έμεινε κανείς να κυνηγήσει τους λύκους».
Μια ρεαλιστική θεωρία
Το αφήγημα που θέλει τη Ρωσία να ευθύνεται για τα προβλήματα της χώρας, ευθυγραμμίζεται με το γενικότερο αντι-ρωσικό αίσθημα μεταξύ των Φινλανδών, οι οποίοι προετοιμάζονται εδώ και δεκαετίες για μια πιθανή σύγκρουση με τη Ρωσία στο μέλλον.
Παράλληλα, όμως, η θεωρία αυτή είναι και ιδιαίτερα εύλογη. Το Ινστιτούτο Φυσικών Πόρων της Φινλανδίας έχει αναλύσει χιλιάδες δείγματα από λύκους – που συχνά συλλέγονται από κόπρανα ή ούρα – και παρατήρησε πρόσφατα μια οξεία αύξηση λύκων με DNA που δεν είχε παρατηρηθεί ξανά στη χώρα. Οι επιστήμονες του ινστιτούτου συμπεραίνουν λοιπόν πως αυτά τα ζώα είναι πολύ πιθανό να ήρθαν από τη Ρωσία.
«Νομίζω ότι θα μπορούσε να είναι μια ρεαλιστική θεωρία», λέει η επιστήμονας Κάτια Χόλμαλα, η οποία ηγείται της ανάλυσης δειγμάτων λύκων εδώ και χρόνια. «Το κύριο στοιχείο εδώ είναι ότι το κυνήγι λύκων έχει μειωθεί από τη ρωσική πλευρά. Ηταν πολύ, πολύ έντονο πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Και υπήρχαν επίσης καλές αμοιβές που καταβάλλονταν ανά λύκο».
«Είναι ένα χρήσιμο αφήγημα ότι όλα τα δεινά προέρχονται από τη Ρωσία», αναφέρει από την πλευρά του ο Ο Τζον Χέλιν, ειδικός σε θέματα πληροφοριών με έδρα τη Φινλανδία και μέλος της Black Bird Group που ειδικεύεται στην παρακολούθηση του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ο ίδιος προσθέτει, ωστόσο, ότι «από αυτό που έχουμε δει, ιδιαίτερα κατά το περασμένο έτος, είναι ότι ο αριθμός φονικών επιθέσεων από λύκους έχει μειωθεί, παρά το γεγονός ότι ο πληθυσμός των λύκων έχει ανέβει».
Δεδομένης της έλλειψης διαφάνειας στο σύστημα τήρησης αρχείων στη Ρωσία, η εν λόγω θεωρία δεν είναι ακόμη δυνατό να αποδειχθεί. Αλλά ο αριθμός των ανδρών που πηγαίνουν για κυνήγι έχει σαφώς μειωθεί.
«Σταματήστε τον πόλεμο»
Παρόλο που οι λύκοι της Φινλανδίας εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται ως είδος που απειλείται με εξαφάνιση, τον περασμένο μήνα η κυβέρνηση προώθησε νομοθεσία που θα επέτρεπε το κυνήγι λύκων. Οι οικολόγοι έχουν εκφράσει ανησυχία, αλλά το Υπουργείο Γεωργίας και Δασοκομίας λέει ότι αναγνωρίζει την ανάγκη για έλεγχο του πληθυσμού.
Στις περιοχές όπου εκτρέφονται τάρανδοι, έχουν εκδοθεί ήδη ειδικές άδειες κυνηγιού – και εκτροφείς όπως ο Κουγιάλα βγαίνουν συχνά στο χιόνι με τα τουφέκια και τα κυνηγόσκυλά τους, αναζητώντας ίχνη λύκων.
«Οι άνθρωποι που πιστεύουν ότι δεν είναι σωστό να σκοτώνουμε λύκους, θα πρέπει να έρθουν εδώ», λέει ο Κουγιάλα, ο οποίος ελπίζει να παραδώσει μια μέρα την επιχείρησή του στους τέσσερις γιους του.
«Θα πρέπει να ζήσουν τη ζωή μας… και να δουν πόσο πονάμε όταν χάνουμε τους ταράνδους μας».
Ο ίδιος ελπίζει μάλιστα ότι οι προσπάθειες της κυβέρνησης Τραμπ θα φέρουν ειρήνη στην Ουκρανία, σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά την ολοκληρωτική εισβολή της Ρωσίας.
«Ελπίζω πραγματικά ότι ο πόλεμος θα τελειώσει», λέει. «Κύριε Τραμπ, αν με ακούτε: κάντε τα πάντα. Κάντε περισσότερα. Προσπαθήστε να σταματήσετε αυτόν τον πόλεμο. Τερματίστε τον πόλεμο».
