Του Αντρέα Κημήτρη
«Στόχος του ΑΚΕΛ είναι η προοδευτική αλλαγή στις προεδρικές του 2028», δηλώνει στην «Κ» ο Άριστος Δαμιανού, μέλος της Γραμματείας του κόμματος, επισημαίνοντας ότι ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είναι επικεφαλής ενός σχήματος με τρία κόμματα, που θυμίζει ουράνιο τόξο και εκπέμπει μια εικόνα αλαλούμ. Αναφορικά με τη θέση του ΑΚΕΛ για ανεξέλεγκτη πώληση ακινήτων σε υπηκόους τρίτων χωρών και την κριτική που δέχθηκε για την ειδική αναφορά σε Ισραηλινούς, σημείωσε ότι η θέση τους δεν αφορά αποκλειστικά το Ισραήλ, επισημαίνοντας ότι πρέπει να μπει πλαφόν οριζόντια στην απόκτηση γης για τους λεγόμενους τριτοχωρίτες. Κληθείς να σχολιάσει τη δήλωση του Ισραηλινού πρέσβη στην Κύπρο που κάνει λόγο για αντισημιτισμό και ρητορική μίσους, ο κ. Δαμιανού ανέφερε ότι δεν αφορά το ΑΚΕΛ, εκτός εάν η όποια αναφορά σε γενοκτονία και η κριτική στην ακροδεξιά κυβέρνηση Νετανιάχου θεωρείται αντισημιτισμός.
–Επανεξελέγη ο κ. Στεφάνου στη θέση του γ.γ. για δεύτερη θητεία, με συντριπτικό ποσοστό και χωρίς ανθυποψήφιο αυτή τη φορά. Ήταν τόσο πετυχημένη η πρώτη του θητεία;
–Ως συλλογική ηγεσία, με τον Στέφανο ηγέτη του ΑΚΕΛ, θέσαμε στις σωστές ράγες τους στόχους του ΑΚΕΛ και γι’ αυτό δεν θεωρώ τυχαία την εκλογή του με αυτό το ποσοστό. Δεν υπήρξε αμφισβήτηση διότι υπήρχε η γενική άποψη, που ήταν και δική μου, ότι αυτό το Συνέδριο θα έπρεπε να στείλει μήνυμα ενότητας. Και το έχουμε επιτύχει.
–Θα σας ενδιέφερε η θέση του γ.γ. του κόμματος, νοουμένου ότι αυτή είναι και η τελευταία θητεία του κ. Στεφάνου;
–Μόλις εκλέξαμε γ.γ. για πενταετή θητεία και στην πολιτική πέντε χρόνια είναι ένας αιώνας. Πρόθεσή μου είναι να παραμείνω στη συλλογική ηγεσία, στη Γραμματεία και το Πολιτικό Γραφείο.
–Πώς είδατε την κατάταξή σας στις εκλογές για την Κεντρική Επιτροπή στη δέκατη θέση;
–Αυτό το θέμα δεν μας απασχολεί εσωκομματικά. Όπως δεν το ανέλυσα σε προηγούμενες διαδικασίες που βρέθηκα στις ανώτατες θέσεις, δεν θα το πράξω ούτε τώρα. Σημασία έχει η αποδοχή από την κομματική βάση και την κοινωνία ευρύτερα.
–Θα μπορούσαν οι υψηλές θέσεις που λάβατε εσείς και ο κ. Λουκαΐδης στην Κεντρική Επιτροπή να θεωρηθούν ένδειξη για τις εξαιρέσεις που ενδεχομένως να δοθούν για τις βουλευτικές;
–Το Συνέδριο και τα αποτελέσματά του ουδεμία σύνδεση έχουν με τη διαδικασία καταρτισμού ψηφοδελτίου. Αυτό αφορά αποκλειστικά τη νέα Κεντρική Επιτροπή.
–Θα θέλατε να είστε υποψήφιος στις βουλευτικές;
–Η Κεντρική Επιτροπή θα αποφασίσει για τις εξαιρέσεις που θα αφορούν τη διατήρηση ενός ισχυρού πολιτικού πυρήνα. Υπό αυτή την έννοια, η εξαίρεση αφορά συγκεκριμένους ανθρώπους. Μέσα σε αυτούς είμαι κι εγώ. Αλλά αυτά θα τα δούμε σε λίγες εβδομάδες. Την πρώτη Ιουλίου θα γίνει η πρώτη συνεδρία της νέας Κεντρικής Επιτροπής.
–Είναι όντως κόμμα εξουσίας το ΑΚΕΛ, όπως λέχθηκε στο Συνέδριο, ή βολεύεται στην αντιπολίτευση;
–Αν ένα κόμμα δεν κυβερνήσει, δεν μπορεί να εφαρμόσει τις προτάσεις του. Γι’ αυτό είναι στόχος η προοδευτική αλλαγή στις προεδρικές του 2028. Έχουμε και την ικανότητα να κυβερνήσουμε, έχουμε και ολοκληρωμένη πρόταση διακυβέρνησης.
–Πώς θα το πετύχετε αυτό;
–Χρειάζονται συμμαχίες με πολιτικές δυνάμεις, που θα εδράζονται σε αρχές, και συνεργασίες με προοδευτικά στοιχεία από την ευρύτερη κοινωνία.
–Με ποια κόμματα θα μπορούσε να συνεργαστεί το ΑΚΕΛ όπως είναι τα δεδομένα σήμερα για τη νίκη στις προεδρικές;
–Το ΑΚΕΛ δεν θα μπορούσε ποτέ να συνεργαστεί με τους νεοφασίστες του ΕΛΑΜ, ούτε με τον ΔΗΣΥ λόγω ιστορικών, πολιτικών και ιδεολογικών διαφωνιών. Από κει και πέρα, υπάρχουν κόμματα με τα οποία είχαμε κοινή πορεία για πάρα πολλά χρόνια και υπάρχουν δυνάμεις με τις οποίες τέμνονται οι θέσεις μας σε διάφορα ζητήματα.
–Ο κ. Χρύσης Παντελίδης, πάντως, λέει ότι αυξάνεται η απόσταση του ΔΗΚΟ από το ΑΚΕΛ σε μια σειρά από θέματα και ότι το ΔΗΚΟ πρέπει να αναζητήσει συνεργασίες με το Κέντρο και τον ΔΗΣΥ.
–Όντως, σε θέματα οικονομίας με αφορμή τα μνημόνια και τις πολιτικές που προώθησε η Τρόικα έχει υπάρξει μια νεοφιλελεύθερη μετακίνηση της ηγεσίας του ΔΗΚΟ. Ακόμη και σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής παρατηρούμε μια μετακίνηση, όπως η νεοφανής θέση του ΔΗΚΟ ότι δεν αποκλείει στην προοπτική του χρόνου την ένταξη στο ΝΑΤΟ.
–Είναι μήνυμα του ΑΚΕΛ στο ΔΗΚΟ η αναφορά στο Συνέδριο στη δήλωση Νικόλα Παπαδόπουλου ότι, αν δεν υπήρχε ο Χριστοδουλίδης, θα έπρεπε να τον εφεύρουν;
–Είναι υπογράμμιση της θέσης μας ότι η επιλογή Προέδρου της Δημοκρατίας και οι συνεργασίες πρέπει να στηρίζονται σε αρχές και όχι σε ευκαιριακές συγκυρίες που μας έφεραν στο σήμερα. Έχουμε έναν Πρόεδρο ενός κυβερνητικού σχήματος με τρία κόμματα, που θυμίζει ουράνιο τόξο και εκπέμπει μια εικόνα αλαλούμ.
–Μια άλλη αναφορά στο Συνέδριο που συζητείται είναι αυτή για από μηχανής θεούς και κόμματα που δημιουργήθηκαν στη βάση πρόσκαιρης δημοτικότητας ατόμων, αλλά αποδείχθηκαν βραχύβια και θνησιγενή. Αφορούσε το Άλμα και τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη;
–Τα κόμματα πρέπει να είναι δημιούργημα της κοινωνίας και όχι δημιούργημα προσωπικών φιλοδοξιών. Ειδικά όταν κάποιοι τοποθετούνται δημόσια ότι οι βουλευτικές είναι το σκαλοπάτι για να διεκδικήσουν την Προεδρία της Δημοκρατίας.
–Μέσα από τη συζήτησή μας δεν φαίνεται να υπάρχουν πολλά περιθώρια για συνεργασίες του ΑΚΕΛ με άλλα κόμματα για τις προεδρικές του 2028.
–Είναι όντως πιο δύσκολη η σύμπηξη συνεργασιών για την Αριστερά, καθώς δεν μπορούμε να κάνουμε εκπτώσεις σε κεφαλαιώδη θέματα. Όμως, όλα αυτά θα τα δούμε όταν έρθει η ώρα, χωρίς να προκαταλαμβάνουμε οτιδήποτε, καθώς η έκβαση των βουλευτικών θα καθορίσει σε ένα βαθμό και τους σχεδιασμούς των πολιτικών δυνάμεων, με πρώτη πράξη την εκλογή προέδρου της Βουλής. Εφόσον ξεκαθαρίσουν προθέσεις, θα πρέπει σε σύντομο διάστημα να καταλήξουμε και στον υποψήφιο για το 2028, που θα είναι ο φορέας της αλλαγής.
–Έχετε αρχίσει δουλειά προς την εξεύρεση αυτού του προσώπου ή θα μείνετε πάλι τελευταία στιγμή όπως το 2023;
–Ο προβληματισμός στα Σώματα του κόμματος δεν έχει αρχίσει, αλλά προφανώς όλοι έχουμε σκέψεις και απόψεις. Αμέσως μετά τις βουλευτικές εκλογές θα πρέπει να μορφοποιηθεί αυτός ο προβληματισμός για να πάρουμε αποφάσεις πιο έγκαιρα. Σας λέω κατηγορηματικά ότι αυτή τη φορά τα πράγματα θα είναι διαφορετικά.
–Το ΑΚΕΛ θέτει στόχο στις βουλευτικές την αύξηση του ποσοστού. Αν πάει από το 22% στο 23% θα είναι επιτυχία; Υπάρχει φόβος να προσδιορίσετε τον στόχο;
–Δεν έχουμε προσδιορίσει ακόμη αυτό τον στόχο αλλά κακά τα ψέματα, το 22% δεν εκφράζει αυτό που είναι η Αριστερά στην Κύπρο. Επομένως, στόχος θα είναι μια σημαντική αύξηση των ποσοστών.
–Σε αυτή τη συγκυρία, που το ΑΚΕΛ θέλει να πάει στις βουλευτικές με όλες του τις δυνάμεις, ήταν η κατάλληλη στιγμή για την αλλαγή στο όριο θητειών, που θέτει κάποια άτομα εκτός κούρσας, όπως η κα Χαραλαμπίδου και ο κ. Κώστα;
–Είναι μια υφιστάμενη καταστατική πρόνοια που θα εφαρμοστεί και τώρα. Δεν υπάρχει περιθώριο παρέκκλισης.
–Και εδώ μπαίνουν στη συζήτηση οι εξαιρέσεις, ότι θα δοθούν σε εσάς και στον κ. Λουκαΐδη και έτσι αποκλείονται οι υπόλοιποι.
–Εδώ προκύπτει η εξής παρανόηση. Ουδέποτε η εξαίρεση θητειών αφορούσε την κα Χαραλαμπίδου ή τον Κώστα Κώστα, διότι η εξαίρεση αφορά τη διατήρηση ισχυρού πολιτικού πυρήνα που ανέκαθεν προσδιοριζόταν στα ηγετικά στελέχη του ΑΚΕΛ, που συμμετέχουν στα ανώτατα πολιτικά σώματα του ΑΚΕΛ και τα οποία είναι το Πολιτικό Γραφείο και η Γραμματεία της Κεντρικής Επιτροπής.
–Ειπώθηκε ότι γίνονται σκέψεις για αξιοποίησή τους, αλλά δεν λέτε καν στους ίδιους τι σκέφτεστε.
–Μόλις βγήκαμε από Συνέδριο. Πρόθεσή μας είναι όντως στις αμέσως επόμενες βδομάδες να γίνει αυτή η συζήτηση. Κανένας δεν περισσεύει. Ο Κώστας είναι –εξάλλου– μέλος του ΑΚΕΛ και η Ειρήνη επέλεξε πριν από 15 χρόνια να συνεργαστεί με το ΑΚΕΛ στη βάση συγκεκριμένων πολιτικών συγκλίσεων. Αυτές δεν εξέλιπαν.
–Ακούγονται, πάντως, τα ονόματά τους για ενδεχόμενη συνεργασία με άλλους χώρους, κυρίως με τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη.
–Αντιλαμβάνομαι αναφέρεστε σε δημοσιεύματα. Δεν έχουμε υπόψη κάτι πιο συγκεκριμένο.
Δημιουργούνται θύλακες Ισραηλινών με τρόπο που θυμίζει αποικισμό
–Το ΑΚΕΛ επικρίθηκε γιατί, ενώ αναφέρεται σε ανεξέλεγκτη πώληση ακινήτων σε υπηκόους τρίτων χωρών, κάνει ειδική αναφορά στους Ισραηλινούς, αλλά όχι στους Ρώσους και τους Κινέζους.
–Εδώ και χρόνια προειδοποιούμε και αναλάβαμε μάλιστα νομοθετικές πρωτοβουλίες για να σταματήσουμε το πάρτι με τα χρυσά διαβατήρια όπου υπήρχε διασύνδεση της πολιτογράφησης με την αγορά γης ή άλλης ακίνητης ιδιοκτησίας. Εκείνη η συζήτηση αφορούσε οριζόντια όλους εκείνους στους οποίους αναφέρεστε. Βασική ανησυχία μας ήταν η εκτόξευση των τιμών στα ακίνητα, κάτι που βιώνει έντονα πλέον η κυπριακή κοινωνία. Η περίπτωση πολιτών και εταιρειών του Ισραήλ, όμως, είναι διαφορετική. Όταν έγκριτες εφημερίδες και οργανωμένα σύνολα εντός του Ισραήλ αναφέρονται στην Κύπρο ως την πίσω αυλή του Ισραήλ, όταν δημιουργούνται θύλακες στη Λεμεσό, στη Λάρνακα και αλλού με έναν τρόπο που θυμίζει αποικισμό, αυτό πρέπει να μας προβληματίσει. Τελικά πόση γη θα παραμείνει σε κυπριακά χέρια και δη σε μια ημικατεχόμενη πατρίδα; Επομένως, η θέση μας δεν αφορά αποκλειστικά το Ισραήλ. Πρέπει να μπει πραγματικό πλαφόν οριζόντια στην απόκτηση γης για τους λεγόμενους τριτοχωρίτες, όπως έπραξε αριθμός κρατών-μελών της Ε.Ε., πολύ μεγαλύτερων σε έκταση από την Κύπρο.
–Δεν είναι το ίδιο να μιλάει ένα κόμμα για τα λεγόμενα χρυσά διαβατήρια με το να καταγγέλλει νόμιμες αγορές Ισραηλινών. Γιατί δεν είπατε για τους Ρώσους και τους Κινέζους ό,τι λέτε σήμερα για τους Ισραηλινούς;
–Η θέση μας ήταν και παραμένει. Αν και στο πλαίσιο των πολιτογραφήσεων αποκτούσαν κυρίως σπίτια. Τώρα αγοράζονται αχανείς εκτάσεις γης και μάλιστα πολύ κοντά σε κρίσιμες υποδομές όπως λιμάνια και αεροδρόμια καθώς και στα κέντρα πόλεων. Αυτό από μόνο του δημιουργεί μια αποχρώσα ένδειξη ότι υπάρχουν κάποιες προθέσεις.
–Έγινε και μια δήλωση από τον πρέσβη του Ισραήλ στην Κύπρο που κάνει λόγο για αντισημιτισμό και ρητορική μίσους.
–Δεν αφορά το ΑΚΕΛ. Εκτός εάν η όποια αναφορά σε γενοκτονία και η κριτική στην ακροδεξιά κυβέρνηση Νετανιάχου θεωρείται αντισημιτισμός.
–Ασκείται κριτική στο ΑΚΕΛ ότι σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής κατευθύνεται από αντιδυτικισμό, αντιαμερικανισμό, δίνοντας την εντύπωση ότι ταυτίζεται με τη Χαμάς, τη Χεζμπολάχ, το Ιράν και τη Ρωσία του Πούτιν.
–Το ΑΚΕΛ δεν θα ταυτιστεί ποτέ με τον σκοταδισμό, ούτε με τον ισλαμικό φονταμενταλισμό και σίγουρα ποτέ με την τρομοκρατία. Ήμασταν από τα πρώτα κόμματα που καταδικάσαμε τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Όλες μας οι πολιτικές τοποθετήσεις εδράζονται σε αρχές διεθνούς δικαίου. Λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Τη ρωσική εισβολή, εισβολή και τη γενοκτονία που κάνει το Ισραήλ, γενοκτονία. Ανέκαθεν πιστεύαμε σε πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική αρχών, κάτι που σήμερα δυστυχώς ακυρώνεται από την κυβέρνηση.
–Αν αναλάβετε την εξουσία, ποια θα είναι η σχέση με το Ισραήλ;
–Είναι πολύ νωρίς να πούμε για το πώς θα ενεργήσουμε, αν βρεθούμε στην εξουσία. Αλλά σίγουρα, αν κυβερνούσαμε σήμερα, δεν θα εναγκαλιζόμασταν όπως κάνει ο κ. Χριστοδουλίδης με τον κ. Νετανιάχου που με όρους διεθνούς δικαίου είναι εγκληματίας πολέμου. Κατ’ αναλογία και με το Ιράν που είναι ένα καθεστώς που παραβιάζει σωρηδόν ανθρώπινα δικαιώματα και πολιτικές ελευθερίες των πολιτών του. Διερωτώμαι, ωστόσο, γιατί δεν γυρίζει η γλώσσα του Προέδρου να καταδικάσει ένα έγκλημα πολέμου όπως είναι η γενοκτονία; Αυτό κι αν είναι μακιαβελισμός.
–Εγκληματίας πολέμου λέτε ο Νετανιάχου. Ο Πούτιν τι είναι; Γιατί δεν τον χαρακτηρίζετε το ίδιο; Και οι Ρώσοι χτυπούν νοσοκομεία, σχολεία, γειτονιές.
–Οι δολοφονίες αμάχων, όπου κι αν γίνονται, είναι έγκλημα πολέμου. Βέβαια, έχει μετεξελιχθεί ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας σε μια διευρυμένη σύρραξη Ρωσίας-ΝΑΤΟ με την άμεση και έμμεση στρατιωτική εμπλοκή και οικονομική ενίσχυση από μέρους τρίτων κρατών. Πλέον και τρίτα κράτη παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, μέσω της εμπλοκής τους.
–Αν δεν στήριζαν την Ουκρανία, θα τη διέλυε η Ρωσία. Αυτό θέλετε;
–Προφανώς όχι. Θα συνεχίσουν, όμως, να σκοτώνονται οι λαοί ή θα μπούμε επιτέλους σε μια προσπάθεια ειρήνευσης βασισμένης σε αρχές;
