ΚΥΠΕ
Περίπου 2.000 αιτήσεις εκκρεμούσαν στην Υπηρεσία Μέριμνας και Αποκατάστασης Εκτοπισθέντων (ΥΜΑΠΕ) τον Φεβρουάριο 2024, ενώ από το 2019 μέχρι το 2023 εξετάστηκαν 11.572 αιτήσεις, ανέφερε ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Προσφύγων η Αναπληρώτρια Διευθύντρια της Υπηρεσίας, Μαρία Αδαμίδου, σημειώνοντας ότι η ΥΜΑΠΕ αντιμετωπίζει πρόβλημα υποστελέχωσης..
Τα προβλήματα τα οποία προκύπτουν από τη μη έγκαιρη καταβολή των εγκριθεισών χορηγιών για αγορά διαμερίσματος/κατοικίας και για επιδιορθώσεις των προσφυγικών οικιών αυτοστέγασης, συζητήθηκαν την Τρίτη στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προσφύγων. Τα μέλη της Επιτροπής ενημερώθηκαν για την υποστελέχωση της Υπηρεσίας Μέριμνας και Αποκατάστασης Εκτοπισθέντων (ΥΜΑΠΕ) και την καθυστέρηση στην εξέταση των αιτήσεων που υποβάλλονται, ενώ ήγειραν και το ζήτημα επανεξέτασης των κριτηρίων των αιτήσεων για την παροχή προσφυγικής βοήθειας, καθώς και του ύψους των χορηγιών ώστε αυτές να συμβαδίζουν με τις ανάγκες της εποχής.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Επιτροπής Προσφύγων, ο Πρόεδρός της και Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Νίκος Κέττηρος, αποδέχθηκε την εισήγηση του Βουλευτή του ΔΗΣΥ, Γιώργου Κάρουλλα, για αποστολή επιστολής προς τους Υπουργούς Οικονομικών και Εσωτερικών για να επιτευχθεί η επαρκής στελέχωση της ΥΜΑΠΕ.
Σε δηλώσεις του μετά το τέλος της συνεδρίας της Επιτροπής, ο κ. Κέττηρος ανέφερε ότι, ως αποτέλεσμα της καθυστέρησης των αιτήσεων που υποβάλλονται στην ΥΜΑΠΕ, ο κόσμος που αποτείνεται σε εργολάβο ή σε επιχειρηματία ανάπτυξης γης και αναμένει να λάβει προσφυγική βοήθεια από την Υπηρεσία για αποπληρωμή του χρέους του για αγορά κατοικίας, έρχεται αντιμέτωπος με την αύξηση τιμών. Στην ουσία, όπως είπε, «από την προσφυγική βοήθεια επωφελείται ο εργολάβος ή ο επιχειρηματίας ανάπτυξης γης».
Σε ό,τι αφορά το επίδομα ενοικίου, ο κ. Κέττηρος είπε ότι οι βουλευτές ενημερώθηκαν πως οι αιτήσεις θα μπορούν σύντομα να υποβληθούν ηλεκτρονικά, ώστε να εξετάζονται σε πολύ μικρότερο χρονικό διάστημα.
Ακόμη, ο Πρόεδρος της Επιτροπής σημείωσε ότι πρέπει να υπάρξει αύξηση των εισοδηματικών κριτηρίων, προσθέτοντας ότι η χορηγία δεν ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες, δεδομένης της αύξησης των τιμών.
Η βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ρίτα Σούπερμαν, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Επιτροπής, εξέφρασε τη διαφωνία της με την πολιτική που "εκλαμβάνει τους πρόσφυγες ως καημένους», σημειώνοντας ότι αυτή η πολιτική θα έπρεπε να λειτουργεί ως ανταμοιβή για τα παιδιά των προσφύγων.
Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαΐδης, είπε ότι «προσπαθούμε να ταλαιπωρούμε μερίδα κόσμου που εμπίπτει στο ευρύτερο θέμα της στέγασης», θέτοντας παράλληλα ζήτημα επανεξέτασης των κριτηρίων και του ύψους των χορηγιών.
Ανέφερε ακόμη ότι οι τράπεζες επίσης δυσκολεύουν τον κόσμο που θέλει να δανειστεί για να εξασφαλίσει στέγη. «Πρέπει να υπάρχει ταχεία αξιολόγηση των αιτήσεων για στεγαστικό δάνειο», πρόσθεσε, υποδεικνύοντας την ανάγκη απλοποίησης των διαδικασιών.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας, είπε ότι η Επιτροπή Προσφύγων πρέπει να ορίσει συνεδρία μαζί με τον Υπουργό Εσωτερικών για να του επισημάνει ότι αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί. Ακόμη, έκανε λόγο για την υποστελέχωση υπηρεσιών του Υπουργείου Εσωτερικών.
Απαντώντας στον κ. Κουλία, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Νίκος Κέττηρος, ανέφερε ότι ο Υπουργός Εσωτερικών θα παραστεί σε συνεδρία της Επιτροπής στις 27 του μηνός.
Σε δηλώσεις του μετά το τέλος της Συνεδρίας, ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μιχάλης Γιακουμής, ανέφερε ότι τα Σχέδια Μέριμνας είναι απαρχαιωμένα και ότι τα κριτήρια πρέπει να τύχουν επεξεργασίας. «Πρέπει να εξετάζονται πιο νωρίς οι αιτήσεις γιατί αλλάζουν τα δεδομένα στη σύνθεση μιας οικογένειας», είπε, προσθέτοντας ότι υπάρχει «χαρτούρα», που πρέπει να συλλέξει ένας αιτητής. Ακόμη, σημείωσε ότι έπρεπε να κατατίθεται η πολεοδομική άδεια αντί της άδειας οικοδομής, ώστε να αγοράζεται πολύ πιο φθηνά το σπίτι.
Αναφερόμενος στην αποκοπή του επιδόματος χορηγίας κατά 50% τον πρώτο χρόνο καθυστέρησης, και στην πλήρη αποκοπή του στον δεύτερο χρόνο καθυστέρησης, ο κ. Γιακουμής διερωτήθηκε αν παύει κάποιος να είναι εκτοπισμένος μετά την πάροδο δύο ετών; Καταληκτικά, ανέφερε ότι η ΔΗΠΑ θα αποστείλει εισηγήσεις στο Υπουργείο Εσωτερικών για αλλαγή των κριτηρίων, εκφράζοντας την ελπίδα ότι η Κυβέρνηση θα εισακούσει τις εισηγήσεις.
Μιλώντας κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Επιτροπής Προσφύγων, η Μαρία Αδαμίδου, Αναπληρώτρια Διευθύντρια της ΥΜΑΠΕ, ανέφερε ότι η υπηρεσία χαρακτηρίζεται από υποστελέχωση. Από το 2019 μέχρι το 2023 εξετάστηκαν 11.572 αιτήσεις, σημείωσε, προσθέτοντας ότι το σύνολο των εκκρεμών αιτήσεων είναι περί τις 2.000 τον Φεβρουάριο 2024. Ανέφερε επιπλέον ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα στην εξέταση αιτήσεων εντοπίζεται στη Λεμεσό, λόγω υποστελέχωσης.
Όπως εξήγησε, όταν αποχωρήσει ένας ΕΟΧ (εργαζόμενος αορίστου χρόνου) δεν μπορεί να καλυφθεί αυτή η θέση. «Αν φύγουν και άλλοι ΕΟΧ, η ΥΜΑΠΕ δεν θα μπορεί να ανταποκριθεί στον όγκο εργασίας», πρόσθεσε.
Απαντώντας σε ερώτημα του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του ΑΚΕΛ, Γιώργου Λουκαΐδη, η κ. Αδαμίδου είπε ότι η ΥΜΑΠΕ χρειάζεται τουλάχιστον 4 ΕΟΧ, ακόμη 7 λειτουργούς Α2-Α5 και ένα Α’ Γραμματειακό Λειτουργό. Οι διαδικασίες μπορούν να απλοποιηθούν, ανέφερε, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι υπάρχουν και κάποια έγγραφα που χρειάζονται.
Απαντώντας σε ερώτημα της βουλευτού του ΔΗΣΥ, Ρίτας Σούπερμαν, για το ενδεχόμενο απόσπασης υπαλλήλων από άλλα τμήματα του Υπουργείου Εσωτερικών, η κ. Αδαμίδου είπε ότι υπάρχει ζήτημα υποστελέχωσης του Υπουργείου. Ακόμη, εξέφρασε την επιθυμία της Υπηρεσίας για αλλαγή κάποιων κριτηρίων. Σε ό,τι αφορά το θέμα της κλιμακωτής χορηγίας, ανέφερε ότι αυτό πρέπει να εξεταστεί μαζί με άλλους φορείς.
Απαντώντας σε ερώτημα του Βουλευτή του ΔΗΚΟ, Ζαχαρία Κουλία, είπε ότι εγκρίθηκε το 70% των 11.572 υποβληθεισών αιτήσεων, προσθέτοντας ότι όσες αιτήσεις δεν εγκρίνονται είναι γιατί οι αιτούντες είναι κάτοχοι άλλης περιουσίας.
Απαντώντας σε ερώτημα του Βουλευτή του ΔΗΚΟ, Χρίστου Σενέκη, είπε ότι το προσωπικό της ΥΜΑΠΕ είναι εναλλάξιμο. Σε ό,τι αφορά την επιδότηση ενοικίου, εξήγησε ότι το σύστημα υποβολής αιτήσεων έγινε ηλεκτρονικό. Σε ό,τι αφορά τα νέα κριτήρια, είπε ότι υπάρχει σκέψη να αποκλειστούν όσο έχουν περιουσία άνω του €1 εκατ.
Παράλληλα, η κ. Αδαμίδου είπε ότι χρειάζεται η άδεια οικοδομής, για να είναι σαφές ότι ο επιχειρηματίας ανάπτυξης γης είναι έτοιμος να ξεκινήσει εργασίες. Έκανε ακόμη λόγο για πολλές αιτήσεις όπου οι τράπεζες παραχώρησαν δάνειο σε αιτούντες με μηδενικά εισοδήματα.
Ο εκπρόσωπος της Παγκύπριας Ένωσης Προσφύγων (ΠΕΠ) σημείωσε ότι πρέπει να εξεταστεί γιατί δεν εγκρίθηκε το 30% των αιτήσεων. Όπως είπε, η ΠΕΠ έστειλε επιστολή για τα νέα κριτήρια στον Υπουργό Εσωτερικών και στην κ. Αδαμίδου, αλλά ο Υπουργός παρέπεμψε την ΠΕΠ στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προσφύγων.
Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Οικονομικών είπε ότι η προσπάθεια ενίσχυσης της ΥΜΑΠΕ ξεκίνησε το 2019 και δόθηκε παράταση υπηρεσιών το 2021. Πρόσθεσε ότι τον Νοέμβριο του 2023 υποβλήθηκε αίτημα για παράταση υπηρεσιών των ΕΟΧ, το οποίο εγκρίθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών για κάποιο διάστημα. «Οι ΕΟΧ ήταν μια λύση ανάγκης, δεν μπορούν να είναι μόνιμη λύση», κατέληξε.
