Του Παύλου Ξανθούλη
Πρωτοφανή ήττα δέχθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η Κυπριακή Δημοκρατία, ως αποτέλεσμα αποτυχημένης πρωτοβουλίας του ΕΛΑΜ και της πολιτικής ομάδας στην οποία ανήκει το ακροδεξιό κόμμα των Ευρωπαίων Συντηρητικών-Μεταρρυθμιστών (ECR), να καταδικάσουν διά ψηφίσματος την παράνομη επίσκεψη Ερντογάν στην κατεχόμενη Κύπρο. Το ΕΛΑΜ, διά του ευρωβουλευτή του, Γεάδη Γεάδη, απαίτησε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπως εκδώσει καταδικαστικό ψήφισμα για την παράνομη επίσκεψη Ερντογάν στην κατεχόμενη Κύπρο, χωρίς την απαραίτητη προεργασία και την εξασφάλιση συμμαχιών που θα διασφάλιζαν ότι η πρωτοβουλία αυτή θα είχε θετική έκβαση. Η πρωτοβουλία του ΕΛΑΜ για καταδικαστικό ψήφισμα σε βάρος του Ερντογάν, τέθηκε σε ψηφοφορία προχθές τη νύκτα και το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικά απογοητευτικό, δημιουργώντας την εντύπωση ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι γυμνή πολιτικά, χωρίς συμμάχους στην Ευρωβουλή: Μόλις 104 ευρωβουλευτές τοποθετήθηκαν θετικά στην εισήγηση ΕΛΑΜ/ECR για έκδοση καταδικαστικού ψηφίσματος, κατά της επίσκεψης Ερντογάν στην κατεχόμενη Κύπρο. Ενώ τριπλάσιος αριθμός ευρωβουλευτών, 300, απέρριψαν ένα τέτοιο ενδεχόμενο (και 34 τήρησαν αποχή). Γεγονός που μετατρέπει σε μπούμερανγκ το εγχείρημα καταδίκης του Ερντογάν, δημιουργώντας εικόνα, αν μη τι άλλο ανοχής και περιορισμένων αντανακλαστικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για ουσιαστική και διά ψηφίσματος καταδίκη, της παράνομης επίσκεψης του Τούρκου προέδρου.
Εν τέλει, με εισήγηση των Σοσιαλιστών-Δημοκρατών, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αρκέστηκε να εγκρίνει με 420 ψήφους υπέρ και 4 εναντίον, την πραγματοποίηση συζήτησης για την παράνομη επίσκεψη Ερντογάν. Στη λογική μιας απλής «κουβέντας» που θα λάβει χώρα απόψε στις 23.00 ώρα Κύπρου. Μια ώρα πριν από τα μεσάνυκτα, όταν προφανώς η αίθουσα της ολομέλειας θα είναι άδεια. Και όλα αυτά βεβαίως χωρίς την έγκριση ψηφίσματος.
Το ΕΛΑΜ έχει την τάση να σέρνει την Κυπριακή Δημοκρατία σε πολιτικές μάχες χωρίς να λαμβάνει υπόψη το πολιτικό περιβάλλον που επικρατεί, αλλά ούτε και το κόστος.
Ως αποτέλεσμα, η Κυπριακή Δημοκρατία έχασε μια μάχη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την οποία προκάλεσε το ΕΛΑΜ. Είτε γιατί δεν μέτρησε τα κουκιά του, είτε γιατί τα μέτρησε και απλώς προέκρινε την επικοινωνιακή πολιτική έκδοσης ανακοινώσεων έναντι του εθνικού συμφέροντος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σε κάθε περίπτωση, οι εξελίξεις στο τερέν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καταδεικνύουν ότι το ΕΛΑΜ έχει την τάση να σέρνει την Κυπριακή Δημοκρατία σε πολιτικές μάχες, οι οποίες είναι αν μη τι άλλο πολύ κακά προετοιμασμένες, όπως προκύπτει αβίαστα εκ του αποτελέσματος, χωρίς να λαμβάνει υπόψη το πολιτικό περιβάλλον που επικρατεί, αλλά ούτε και το κόστος.
Ενδιαφέρον προκαλεί και η «στωική» στάση που τήρησε η κυπριακή κυβέρνηση, διά της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ε.Ε., σε σχέση με τις ζημιογόνες πρωτοβουλίες του ΕΛΑΜ, δεδομένης της πολύ κακής προετοιμασίας που καταγράφηκε.
Και λάθος τάιμινγκ
Η κίνηση του ΕΛΑΜ να προκαλέσει την έκδοση ψηφίσματος στην Ευρωβουλή για καταδίκη της επίσκεψης του Ταγίπ Ερντογάν στην Κύπρο, δεν ήταν μόνο κακά προετοιμασμένη. Αλλά, δεν έλαβε καν υπόψη, ότι την ίδια ακριβώς μέρα, σήμερα δηλαδή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα εκδώσει την έκθεσή του για την Τουρκία για τα έτη 2023-2024, η οποία είναι άκρως επικριτική και περιλαμβάνει μια σειρά θετικών αναφορών για την Κυπριακή Δημοκρατία. Με άλλα λόγια, και το τάιμινγκ που επέλεξαν ΕΛΑΜ/ECR ήταν λανθασμένο. Διότι, οποιοσδήποτε σκεπτόμενος με πολιτική λογική, θα ήταν σε θέση να αντιληφθεί ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο μέσα σε μια μέρα να εκδοθούν δύο καταδικαστικά ψηφίσματα κατά της Τουρκίας. Αφενός δηλαδή η έκθεση για την Τουρκία, η οποία κατακεραυνώνει την ίδια τη χώρα και την ενταξιακή της πορεία, ενώ την καλεί να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Κύπρο, απορρίπτοντας την τουρκική θέση για δύο κράτη. Και αφετέρου, να εκδώσει κι ένα ακόμη ψήφισμα, επικεντρωμένο στην ιδέα ΕΛΑΜ/ECR για καταδίκη της παράνομης επίσκεψης του Ταγίπ Ερντογάν. Μια ενδεχομένως λογική ουσιαστική προσέγγιση, θα ήταν η επιδίωξη περίληψης καταδικαστικής αναφοράς για την παράνομη επίσκεψη Ερντογάν, στο πλαίσιο της έκθεσης της Ευρωβουλής για την Τουρκία, μέσω τροπολογίας, κάτι που όπως αντιλαμβάνεται η «Κ», έχει επιδιωχθεί από αρκετές πολιτικές ομάδες.
Σημειώνεται ότι μεταξύ των 104 ευρωβουλευτών που στήριξαν την προσπάθεια για έκδοση καταδικαστικού ψηφίσματος για την επίσκεψη Ερντογάν, ήταν και οι Κύπριοι Λουκάς Φουρλά και Μιχάλης Χατζηπαντέλα του ΔΗΣΥ, Γιώργος Γεωργίου ΑΚΕΛ (εκ παραδρομής η ψήφος του είχε καταγραφεί ως αρνητική, με αποτέλεσμα να προβεί σε διόρθωση ψήφου). Θετική ήταν βεβαίως και η ψήφος του Γεάδη Γεάδη του ΕΛΑΜ, στο οποίο ανήκει η πατρότητα της αποτυχημένης προσπάθειας. Ο Κώστας Μαυρίδης του ΔΗΚΟ (Σοσιαλιστές) παίρνοντας το λόγο πριν από τη ψηφοφορία, επιχείρησε να δεσμεύσει την πολιτική του ομάδα, Σοσιαλιστών-Δημοκρατών, για περίληψη τροπολογίας αναφορικά με την παράνομη επίσκεψη Ερντογάν στα κατεχόμενα, στο πλαίσιο της έκθεσης για την Τουρκία. Αμέσως μετά, στην ψηφοφορία που ακολούθησε επί της πρότασης ΕΛΑΜ για καταδικαστικό ψήφισμα αναφορικά με την παράνομη επίσκεψη Ερντογάν, ο κ. Μαυρίδης απέφυγε να ψηφίσει, όπως και ο ανεξάρτητος ευρωβουλευτής Φειδίας Παναγιώτου, η ψήφος του οποίου δεν καταγράφηκε.
Σε δεύτερη μοίρα
Υπό το φως των εξελίξεων, περνά εκ των πραγμάτων σε δεύτερη μοίρα η έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Τουρκία, η οποία επρόκειτο να συζητηθεί χθες αργά τη νύχτα και αναμένεται να εγκριθεί σήμερα. Και στην περίπτωση αυτή, την «παράσταση» τείνει να κλέψει μια τροπολογία που καθιστά σαφές ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας δεν μπορούν να επαναρχίσουν, ανεξαρτήτως συνθηκών, (απαλείφοντας προηγούμενη αναφορά που σημείωνε ότι οι εν λόγω διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να ξαναρχίσουν «υπό τις υφιστάμενες συνθήκες»). Την εν λόγω τροπολογία προσυπογράφουν τόσο ο Γεάδης Γεάδη του ΕΛΑΜ, όσο όμως και οι ευρωβουλευτές του ΔΗΣΥ Λουκάς Φουρλάς και Μιχάλης Χατζηπαντέλα, καθώς και ο Κώστας Μαυρίδης του ΔΗΚΟ. Δημιουργώντας την εντύπωση ότι δεν υπολογίζουν πλέον στον όποιο ρόλο «καταλύτη» θα μπορούσε να διαδραματίσει η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, στην επίλυση του Κυπριακού.
Υπέρ και κατά
Η έκθεση για την Τουρκία (2023- 2024) που αναμένεται να εγκριθεί σήμερα και αποκάλυψε η «Κ», ζητάει «επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από εκεί που σταμάτησαν στο Crans Montana το 2017», χαρακτηρίζει ως «μόνη βιώσιμη λύση στο Κυπριακό» τη δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία, με ενιαία κυριαρχία, «καλεί την Τουρκία να εγκαταλείψει την απαράδεκτη πρόταση για λύση δύο κρατών στην Κύπρο», ως επίσης και «να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Κύπρο και να απόσχει από οποιαδήποτε μονομερή ενέργεια που θα εδραιώσει τη μόνιμη διαίρεση του νησιού».
Πέραν των πιο πάνω θετικών αναφορών, η έκθεση περιλαμβάνει και αρνητικά στοιχεία, καθώς τάσσεται υπέρ της προώθησης της αναβάθμισης της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας, αν και σημειώνει την υποχρέωση της Άγκυρας για πλήρη εφαρμογή του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου «έναντι όλων των κρατών-μελών». Επιπλέον, η έκθεση απαιτεί την ενσωμάτωση από το Συμβούλιο της Ε.Ε., του εγγράφου Μπορέλ/Κομισιόν, που περιλαμβάνει δώρα σε επτά πυλώνες προς την Τουρκία και του οποίου τις εργασίες αποφάσισαν ομόφωνα να προωθήσουν τα 27 κράτη-μέλη, δίνοντας θετικό στίγμα.
Σε κάθε περίπτωση, υπενθυμίζεται ότι οι εκθέσεις της Ευρωβουλής, δεν έχουν νομική ισχύ, αν και δεν παύουν να στέλνουν πολιτικά μηνύματα.
