Του Γιάννη Ιωάννου
Επίσημης υποδοχής στο Προεδρικό Μέγαρο στην Λευκωσία έτυχε ο ΠΘ της Ινδίας, Ναρέντρα Μόντι στα πλαίσια της διήμερης επίσκεψης που πραγματοποίησε στην Κυπριακή Δημοκρατία. Ο κ. Μόντι αφίχθηκε στην Λευκωσία το πρωί της Δευτέρας και στο Προεδρικό Μέγαρο, όπου τον υποδέχθηκε ο Πρόεδρος της ΚΔ, Νικος Χριστοδουλίδης, ενώ στρατιωτικό άγημα απέδιδε τιμές. Έγινε ανάκρουση των Εθνικών Ύμνων και ακολούθως ο Πρωθυπουργός της Ινδίας κατέθεσε στεφάνι στον ανδριάντα του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’. Η ιστορική επίσκεψη του Ινδού ΠΘ στη Κύπρο έχει προεκτάσεις πέραν των άριστων, ιστορικά, διπλωματικών σχέσεων καθώς και των -με προοπτική αναβάθμισης- οικονομικών σχέσεων και συνδέεται με τις γεωπολιτικές εξελίξεις διεθνώς και περιφερειακά καθώς και με την αναβάθμιση της Ινδίας ως προς τις σχέσεις της με την ΕΕ και την Δύση.
Του έδειξε την σημαία στο Πενταδάχτυλο
Καλωσορίζοντας τον Πρωθυπουργό της Ινδίας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «είναι ιδιαίτερη χαρά και τιμή να σας έχουμε μαζί μας σε αυτή την ιστορική επίσκεψη, 23 ολόκληρα χρόνια από την τελευταία επίσκεψη Πρωθυπουργού της Ινδίας στην Κύπρο». Στη συνέχεια ο ΠτΔ πρόσθεσε πως, «η επίσκεψη σας αντανακλά και την ξεκάθαρη πολιτική βούληση για να ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο τις διμερείς μας σχέσεις σε πλειάδα τομέων, από την οικονομία, το εμπόριο, την άμυνα και την ασφάλεια, την τεχνολογία, τον τουρισμό, τη συνδεσιμότητα. Είδαμε χθες (σ.σ. την Κυριακή) το έντονο ενδιαφέρον που υπάρχει τόσο από πλευράς επιχειρηματιών από την Ινδία όσο και από την Κύπρο». Αξίζει να σημειωθεί πως ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης έδειξε στον κ. Μόντι την τουρκική σημαία στον Πενταδάχτυλο, φωτογραφία που αναμεταδόθηκε κατεξοχήν από ινδικά ΜΜΕ και λογαριασμούς στα ΜΚΔ.
Η γεωπολιτική προέκταση
«Η Κύπρος είναι ένας προβλέψιμος και ασφαλής σύμμαχος της Ινδίας σε μια περιοχή ιδιαίτερης γεωστρατηγικής σημασίας όπως είναι η Ανατολική Μεσόγειος, η ευρύτερη Μέση Ανατολή. Την ίδια στιγμή είναι ένα κράτος της ΕΕ που αποτελεί την πύλη εισόδου της Ινδίας στην Ευρώπη και μέσα στο πλαίσιο της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ που θα ξεκινήσει την 1η Ιανουαρίου του 2026, θα εργαστούμε για την περαιτέρω ενίσχυση των στρατηγικών σχέσεων της Ινδίας με την ΕΕ», τόνισε ο Νίκος Χριστοδουλίδης αναφερόμενες στις γεωπολιτικές προεκτάσεις της παρουσίας Μόντι στη Κύπρο.
Αξίζει να σημειωθεί πως από την κοινή διακήρυξη Ινδίας-ΚΔ η παράγραφος 5 εστιάζει αμιγώς στις γεωπολιτικές διαστάσεις της συνεργασίας των δύο χωρών. Όπως αναφέρεται:
«Κύπρος και Ινδία καταδίκασαν απερίφραστα την τρομοκρατία και τον βίαιο εξτρεμισμό, σε όλες τις μορφές και τις εκφάνσεις τους, συμπεριλαμβανομένης της διεθνούς και διασυνοριακής τρομοκρατίας, και επαναβεβαίωσαν την κοινή τους δέσμευση για την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών που υπονομεύουν την ειρήνη και τη σταθερότητα. Η Κύπρος εξέφρασε την αλληλεγγύη και την αταλάντευτη στήριξή της προς την Ινδία στον αγώνα της κατά της διασυνοριακής τρομοκρατίας. Οι δύο ηγέτες καταδίκασαν σφοδρά τη φρικτή δολοφονία αμάχων κατά τις πρόσφατες αποτρόπαιες τρομοκρατικές επιθέσεις στο Πάχαλγκαμ, στην περιοχή Τζαμού και Κασμίρ της Ινδίας. Επανέλαβαν τη θέση μηδενικής ανοχής στην τρομοκρατία, απορρίπτοντας κάθε μορφή αιτιολόγησης τέτοιων πράξεων, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Τόνισαν την ανάγκη οι υπεύθυνοι για τις επιθέσεις να λογοδοτήσουν.
Οι ηγέτες κάλεσαν όλα τα κράτη να σέβονται την κυριαρχία άλλων κρατών και καταδίκασαν τη διασυνοριακή τρομοκρατία σε όλες τις μορφές της. Κάλεσαν για τη διακοπή των χρηματοδοτικών ροών προς τρομοκρατικές οργανώσεις, την εξάλειψη ασφαλών καταφυγίων τρομοκρατών, την αποδόμηση των υποδομών τρομοκρατικής δράσης, καθώς και την άμεση προσαγωγή των δραστών τρομοκρατικών ενεργειών στη δικαιοσύνη. Υπογραμμίζοντας την ανάγκη μιας περιεκτικής, συντονισμένης και σταθερής προσέγγισης στην καταπολέμηση της διασυνοριακής τρομοκρατίας, τόνισαν τη σημασία της ενισχυμένης συνεργασίας, τόσο σε διμερές όσο και σε πολυμερές επίπεδο.
Οι δύο ηγέτες επανέλαβαν τη δέσμευσή τους για την ενίσχυση των πολυμερών προσπαθειών για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και κάλεσαν για την ταχεία ολοκλήρωση και υιοθέτηση της Ολοκληρωμένης Σύμβασης για τη Διεθνή Τρομοκρατία στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών. Προέτρεψαν σε συντονισμένες ενέργειες εναντίον όλων των τρομοκρατών και τρομοκρατικών οργανώσεων που έχουν χαρακτηριστεί από τον ΟΗΕ και την ΕΕ, καθώς και κατά των συνδεδεμένων πληρεξούσιων ομάδων, των διευκολυντών και των χορηγών τους, περιλαμβανομένων των τρομοκρατών υπό την Επιτροπή 1267 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Επιβεβαίωσαν τη σταθερή τους δέσμευση να συνεχίσουν να λαμβάνουν ενεργά μέτρα για τη διακοπή των διαύλων χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, συμπεριλαμβανομένων μέτρων μέσω των μηχανισμών των Ηνωμένων Εθνών και της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης (FATF).
Αναγνωρίζοντας τις αναδυόμενες προκλήσεις στο διεθνές περιβάλλον ασφαλείας, οι ηγέτες τόνισαν τη σημασία της ενίσχυσης της στρατηγικής αυτονομίας, της αμυντικής ετοιμότητας και των αμυντικών δυνατοτήτων.
Συμφώνησαν στην εμβάθυνση της συνεργασίας τους στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας, μεταξύ άλλων, μέσω της συνεργασίας των αντίστοιχων αμυντικών βιομηχανιών τους, με ιδιαίτερη έμφαση στην κυβερνοασφάλεια και στις αναδυόμενες τεχνολογίες.
Αναγνωρίζοντας την Κύπρο και την Ινδία ως ναυτικές χώρες με μακρά ναυτικἠ παράδοση, οι ηγέτες συζήτησαν και τη διεύρυνση της συνεργασίας στον θαλάσσιο τομέα. Θα ενθαρρύνουν πιο τακτικούς ελλιμενισμούς ινδικών πολεμικών πλοίων σε κυπριακά λιμάνια και θα διερευνήσουν ευκαιρίες για κοινές ναυτικές ασκήσεις και εκπαιδεύσεις, με στόχο την ενίσχυση της επίγνωσης του ναυτικού χώρου και της περιφερειακής ασφάλειας.
Στο ίδιο πνεύμα, και υπό το φως των συνεχιζόμενων παγκόσμιων κρίσεων, οι δύο πλευρές δεσμεύτηκαν να ενισχύσουν τη συνεργασία τους στον τομέα της ετοιμότητας για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και συντονισμένη διαχείριση κρίσεων. Βασιζόμενοι σε προηγούμενες επιτυχημένες προσπάθειες, οι ηγέτες συμφώνησαν να θεσμοθετήσουν τον συντονισμό σε επιχειρήσεις εκκένωσης αμάχων και σε επιχειρήσεις Έρευνας και Διάσωσης (SAR)».
Η μεγάλη εικόνα
Η περιφερειακή αντιπαλότητα Ινδίας-Τουρκίας, λόγω του ιστορικού των Ινδοπακιστανικών Πολέμων που πρόσφατα αναζωπυρώθηκε λόγω του Κασμίρ, αποτελεί ακόμη μια προέκταση για την οποία η Λευκωσία ποντάρει, διαχρονικά, στην στήριξη της Ινδίας. Οι πρόσφατες αναφορές του Πακιστάν σε «Βόρεια Κύπρο» και η διαχρονική στήριξη της Ισλαμαμπάντ σε θέματα αναγνώρισης της λεγόμενης ΤΔΒΚ δεν περνούν απαρατήρητες από την Λευκωσία. Επιπλέον, η πρωτοβουλία ΙΜΕC τυγχάνει ισχυρής κριτικής από την Τουρκία με τον ίδιο τον Τούρκο Πρόεδρο, Ερντογάν, να αντιπαραβάλλει τον γνωστό διάδρομο -διαμέσου Ιράκ- ως γεωπολιτικό ισοδύναμο και εναλλακτική της διασύνδεσης της Ασίας με την Ευρώπη. Καλά ενημερωμένες πηγές πάντως αναφέρουν πως η Λευκωσία δεν επιχειρεί διαμέσου Ινδίας να αποστείλει πολιτικά σινιάλα σύγκρουσης με την Τουρκία όσο να στείλει σινιάλα συμπόρευσης στο πρότζεκτ του India-Middle East-Europe Economic Corridor με αποδέκτες την κυβέρνηση Τραμπ και την ΕΕ.
Επιπλέον, ενδιαφέροντος κρίνεται, για την Λευκωσία, και η διάσταση της Ευρωπαϊκής Προεδρίας σε σχέση με τον διάλογο ΕΕ-Ινδίας κατά την διάρκεια του εξαμήνου άσκησης της προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
