
Του Γιάννη Ιωάννου
Λίγο μετά τις 2 τα ξημερώματα της Πέμπτης άνοιξε η αυλαία της Άτυπης, πενταμερούς σύνθεσης, διεθνούς διάσκεψης για το Κυπριακό, της τρίτης τα τελευταία χρόνια μετά το 2021, στην έδρα του ΟΗΕ στην Νέα Υόρκη.
Οι χρόνοι της Πενταμερούς
Η πρώτη ημέρα της διάσκεψης, υπό τον ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών, που συμμετάσχουν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, Ερσίν Τατάρ, οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν και ο υφυπουργός Ευρώπης του Ηνωμένου Βασιλείου, Στίβεν Ντάουτι ξεκίνησε με δείπνο εν οίδει... προγεύματος καλωσορίσματος εκ μέρους των ΗΕ. Το... κυρίως μενού, συνεχίζεται σήμερα, με την διμερή συνάντηση του Προέδρου Χριστοδουλίδη, στις 10.25 πμ ώρα Νέας Υόρκης (17.25 ώρα Κύπρου) κι ακολουθεί λίγο αργότερα, στις 11.30πμ (18.30 ώρα Κύπρου) η Ολομέλεια η οποία θα καταλήξει σε... δεύτερο γεύμα (σ.σ. τον ΠτΔ θα συνοδεύει ο Ε/κ διαπραγματευτής, Μενέλαος Μενελάου σε αυτό το δείπνο).
Κορύφωση με συζήτηση
Μετά το γεύμα εργασίας θα πραγματοποιηθεί η τελική συζήτηση της Ολομέλειας η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί 4.45 μμ ώρα Νέας Υόρκης (23.45 ώρα Κύπρου). Ακολούθως, ενδιαφέρον αποκτά αν θα υπάρξει καταληκτικό σχόλιο εκ μέρους του ίδιου του Γενικού Γραμματέα, Αντόνιο Γκουτέρες για κάποιο συμπέρασμα ή κάτι ανακοινώσιμο σε σχέση με την προσπάθεια. Η «Κ» θα καλύψει το πέρας της Άτυπης με το ενδιαφέρον να εστιάζεται αν θα προκύψει κάτι και από την προγραμματισμένη συνέντευξη Τύπου που έχει προαναγγείλει ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, για τις 00.30 ώρα Κύπρου.
Χαμηλές προσδοκίες
Συγκλίνουσες πληροφορίες αναφέρουν πως δεν αναμένεται από την Άτυπη της Νέας Υόρκης επανεκκίνηση των συνομιλιών του Κυπριακού αλλά ούτε και κήρυξη κάποιου αδιεξόδου. Η κυρίαρχη αντίληψη μεταξύ έμπειρων διεθνών παρατηρητών του Κυπριακού είναι πως την εφαρμογή των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) που συμφωνήθηκαν στην Γενεύη επηρεάζουν τόσο οι λεγόμενες εκλογές στα Κατεχόμενα του προσεχούς Οκτωβρίου όσο και το πως έχει αναδειχθεί σε τροχοπέδη το Περιουσιακό με το ζήτημα των Ε/κ περιουσιών στα Κατεχόμενα αλλά και τα εντάλματα σύλληψης εκ μέρους της ΚΔ. Ωστόσο όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ» o OHE θα εστιάσει σε αυτά με το ζητούμενο στη Νέα Υόρκη να αποτελεί η συνέχιση της εφαρμογής των ΜΟΕ και κάποια συμφωνία για το ζήτημα των διελεύσεων (οδοφράγματα). Επί τούτου μάλιστα, η προσωπική απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ, Μαρία-Άνχελα Ολγκίν φέρεται να έχει υποβάλλει συγκεκριμένες εισηγήσεις προς τον κ. Γκουτέρες.
Εμμένει ο Τατάρ
Τη θέση ότι η έναρξη νέας διαπραγματευτικής διαδικασίας προϋποθέτει την αποδοχή των «3 Α» (απευθείας πτήσεις, απευθείας επαφές και απευθείας εμπόριο) επανέλαβε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ, αναχωρώντας από το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου για τη Νέα Υόρκη. Στις δηλώσεις του προς τουρκικά και τουρκοκυπριακά ΜΜΕ ο Τ/κ ηγέτης είπε πως προσέρχεται στην έδρα του ΟΗΕ «για να δηλώσει με όλη μου τη δύναμη ότι η διεθνής κοινότητα πρέπει να δει ότι η Ε/κ πλευρά, αντί να δημιουργεί μια θετική ατμόσφαιρα, κλιμακώνει τις εντάσεις μεταξύ των δύο πλευρών και πρέπει να υπερασπιστεί τους Τ/κ». Θα θέσει επίσης, όπως ανέφερε, το θέμα των συλλήψεων για το Περιουσιακό.
Σύμφωνα με τον κ. Τατάρ η Τ/κ πλευρά έχει μια πολύ ισχυρή βάση που δυναμώνει. «Η “ΤΔΒΚ” είναι το κλειδί και η εγγύηση της ειρήνης και της ηρεμίας στην περιοχή», κατέληξε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης.
Ήταν μια ενδιαφέρουσα συνάντηση
Ήταν μια ενδιαφέρουσα συνάντηση, είπε ο Προέδρος Νίκος Χριστοδουλίδης το βράδυ της Τετάρτης εξερχόμενος του κτηρίου των Ηνωμένων Εθνών στην Νέα Υόρκη, μετά το δείπνο το οποίο παρέθεσε ο ΓΓ των ΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες προς συμμετέχοντες στην άτυπη διευρυμένη συνάντηση για το Κυπριακό.
Το δείπνο διήρκεσε περίπου μία ώρα, μεταξύ 19.00 και 20.00 ώρα Νέας Υόρκης, αλλά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξήλθε του κτηρίου λίγο μετά τις 21.00.
Ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, Ερσίν Τατάρ, αναχώρησε, μαζί με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν κατά τις 21.00, χωρίς να κάνουν δηλώσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι εξερχόμενοι, οι κ.κ. Τατάρ και Φιντάν κρατούσαν ο ένας τον άλλο από το μπράτσο.
Μετά το δείπνο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξερχόμενος του κτηρίου των ΗΕ και ερωτηθείς από δημοσιογράφο, είπε ότι «ήταν μια ενδιαφέρουσα πρώτη συζήτηση, να δούμε αύριο πώς θα εξελιχθεί».
Σε ερώτηση γιατί άργησαν να βγουν από το δείπνο κάποιοι συμμετέχοντες, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε «ήταν ενδιαφέρουσα η συζήτηση, για αυτό».
Στο δείπνο παρακάθισαν ο κ. Γκουτέρες, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, οι Υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, και ο Υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για Ευρωπαϊκά Θέματα του Ηνωμένου Βασιλείου. Eκ μέρους των Ηνωμένων Εθνών παρόντες ήταν και η προσωπική απεσταλμένη του ΓΓ των ΗΕ, Μαρία Άνχελα Ολγκίν, η Αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας των ΗΕ για Πολιτικές Υποθέσεις, Ρόζμαρι ΝτιΚάρλο και ο Ειδικός Αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα στην Κύπρο και επικεφαλής της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, Κόλιν Στιούαρτ.
Νωρίτερα την Τετάρτη, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε διμερή συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας, Γιώργο Γεραπετρίτη, ενώ σήμερα θα έχει διμερή συνάντηση με τον Υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδιο για Ευρωπαϊκά Θέματα του ΗΒ, Στίβεν Ντάουτι.