Του Γιάννη Ιωάννου
Ως «άτυπη-εξπρές» χαρακτηρίζουν έμπειροι παρατηρητές στην «Κ» τη διεθνή διάσκεψη για το Κυπριακό, που ανοίγει αυλαία σήμερα στην έδρα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, στη Νέα Υόρκη. Το διήμερο 16ης-17ης Ιουλίου δεν αναμένεται να επανεκιννήσει τις συνομιλίες στο Κυπριακό, αλλά εντάσσεται στο πλαίσιο των προσπαθειών, εκ μέρους του ΟΗΕ, για «συνέχιση της διαδικασίας». Ήδη, έχουν γνωστοποιηθεί πως στην άτυπη, πενταμερούς σύνθεσης (Ε/κ, Τ/κ, ΗΒ, Ελλάδα και Τουρκία), δεν θα συμμετέχει η Ε.Ε., ενώ οι συναντήσεις θα έχουν τη μορφή δείπνου καλωσορίσματος - διμερών συναντήσεων ηγετών/γ.γ. - Ολομέλειας - γεύματος κλεισίματος με επικεφαλής πέντε αντιπροσωπειών - τελικής συζήτησης.
Το πρόγραμμα της Άτυπης
Στις 2:00 μ.μ. (ώρα Κύπρου) σήμερα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, θα παρακαθήσει σε δείπνο που θα παραθέσει ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, προς τους συμμετέχοντες το οποίο θα πραγματοποιηθεί σε ειδική αίθουσα στο κτίριο της έδρας του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. Το δείπνο αποτελεί το πρώτο μέρος της άτυπης διευρυμένης συνάντησης. Την Πέμπτη, 17 Ιουλίου, στις 10:25 π.μ. (ώρα Νέας Υόρκης), στο κτίριο των ΗΕ, ο Πρόεδρος θα έχει διμερή συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα, ενώ αντίστοιχες διμερείς συναντήσεις θα έχει ο Γενικός Γραμματέας και με τα υπόλοιπα συμμετέχοντα μέρη στην άτυπη συνάντηση. Στη 11:30 π.μ. (ώρα Νέας Υόρκης) θα ξεκινήσει στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών η Ολομέλεια της άτυπης συνάντησης, με εναρκτήριες τοποθετήσεις των μερών και θα ακολουθήσει συζήτηση. Στη συνέχεια, στη 1:30 μ.μ., οι επικεφαλής των αντιπροσωπειών, συνοδευόμενοι από ακόμα ένα μέλος της αντιπροσωπείας, θα παρακαθήσουν σε γεύμα εργασίας. Στο εν λόγω γεύμα τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη θα συνοδεύει ο Ελληνοκύπριος διαπραγματευτής, Μενέλαος Μενελάου. Μετά το γεύμα εργασίας θα πραγματοποιηθεί η τελική συζήτηση της Ολομέλειας, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί 4:45 μ.μ. (ώρα Νέας Υόρκης).
Καλά ενημερωμένες πηγές αναφέρουν πως στη Νέα Υόρκη δεν αναμένεται κάποιο breakthrough στο Κυπριακό αλλά ούτε και κήρυξη αδιεξόδου
Μικρή αντιπροσωπεία
Υπενθυμίζεται πως τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας θα συνοδεύουν ο γενικός εισαγγελέας της Δημοκρατίας, Γιώργος Σαββίδης, ο υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, η υφυπουργός για Ευρωπαϊκά Θέματα κα Μαριλένα Ραουνά, ο διαπραγματευτής της ελληνοκυπριακής πλευράς, Μενέλαος Μενελάου, ο διευθυντής του Γραφείου Τύπου του Προέδρου, Βίκτωρας Παπαδόπουλος, ο διευθυντής του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου, Δώρος Βενέζης, καθώς και οι κ.κ. Αχιλλέας Αιμιλιανίδης, Βασίλης Πρωτοπαπάς και υπηρεσιακοί παράγοντες. Σε αντίθεση με την άτυπη της Γενεύης τον περασμένο Μάρτιο, όπως συμφωνήθηκε σχετικά και στο τελευταίο Εθνικό Συμβούλιο, στη Νέα Υόρκη δεν θα παραβρεθούν οι αρχηγοί των κομμάτων.
To πρόγραμμα Τατάρ
Στο πλαίσιο της άτυπης συνόδου, ο Τ/κ ηγέτης θα συναντηθεί με τον γ.γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, την Πέμπτη 17 Ιουλίου, από τις 10:00 έως τις 10:20 τοπική ώρα (5:00-5:20 μ.μ. ώρα Κύπρου). Αμέσως μετά, θα συναντηθεί με τον υπουργό για την Ευρώπη του Ηνωμένου Βασιλείου, Στίβεν Ντάουτι, από τις 10:30 έως τις 10:50 το πρωί τοπική ώρα (5:30-5:50 μ.μ. ώρα Κύπρου). Μετά την ολομέλεια της άτυπης συνάντησης, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της «προεδρίας», ο Ερσίν Τατάρ θα δώσει συνέντευξη Τύπου την Πέμπτη, στην έδρα του ΟΗΕ στις 5:00 μ.μ. τοπική ώρα (μεσάνυχτα ώρα Κύπρου). Αμέσως μετά θ’ αναχωρήσει από τη Νέα Υόρκη για να επιστρέψει στα κατεχόμενα, όπου θα φτάσει στις 8:05 μ.μ. την Παρασκευή 18 Ιουλίου και θα δώσει νέα συνέντευξη Τύπου στο παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου. Τον κ. Τατάρ συνοδεύουν ο «υπεξ» Ταχσίν Ερτουγρούλογλου, ο ειδικός εκπρόσωπος Γκιουνές Ονάρ, η νομική σύμβουλος Σουλέν Καραμπατζιάκ, η «συντονίστρια Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης» Σενιχά Μπιράντ Τσινάρ, ο «διπλωματικός σύμβουλος» Χουσεΐν Ισικσάλ και ο «υπεύθυνος διεθνούς Τύπου» Κερέμ Χάσερ.
Η μεγάλη εικόνα
Καλά ενημερωμένες πηγές αναφέρουν πως στη Νέα Υόρκη δεν αναμένεται κάποιο breakthrough στο Κυπριακό, αλλά ούτε και κήρυξη αδιεξόδου. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, που αναχώρησε χθες για τη Νέα Υόρκη, δήλωσε πως αναχωρεί για τη Νέα Υόρκη με σαφή στόχο τη δημιουργία των προϋποθέσεων για επανέναρξη των συνομιλιών στο Κυπριακό. «Ξέρουμε τους στόχους μας, ξέρουμε τις επιδιώξεις μας. Η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να αποτελεί το μέλλον της πατρίδας μας», τόνισε χαρακτηριστικά. Ο κ. Χριστοδουλίδης αναγνώρισε τις δυσκολίες και τις προκλήσεις που υπάρχουν, υπενθυμίζοντας όμως ότι από την αρχή της προσπάθειας, τον Μάρτιο του 2023, έχουν σημειωθεί σημαντικά βήματα, όπως ο διορισμός προσωπικού απεσταλμένου και η διευρυμένη συνάντηση στη Γενεύη.
Αναφερόμενος στην ευρωπαϊκή διάσταση του Κυπριακού, επισήμανε πως, αν και στην επικείμενη συνάντηση δεν θα υπάρξει φυσική παρουσία της Ε.Ε., εξετάζεται το ενδεχόμενο αποστολής σχετικής επιστολής, όπως είχε συμβεί στο παρελθόν. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να είναι παρούσα στην επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών», σημείωσε, υπογραμμίζοντας τη σημασία του ρόλου του ειδικού απεσταλμένου κ. Χαν, ο οποίος εργάζεται συστηματικά προς όλες τις κατευθύνσεις – ιδίως προς την Άγκυρα. «Οποιαδήποτε εξέλιξη στις ευρωτουρκικές σχέσεις περνά μέσα από το Κυπριακό», υπενθύμισε ο Πρόεδρος, τονίζοντας πως η Κυπριακή Δημοκρατία διατηρεί τις κόκκινες γραμμές της.
