Της Ιωάννας Κυριάκου
Σε υψηλούς τόνους πραγματοποιήθηκε η συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών την Δευτέρα (18/09). Αντικείμενο συζήτησης ήταν η μετακίνηση της δημοσιογράφου Δέσποινας Ρούσου από την εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο» και ο τρόπος με τον οποίο έτυχε χειρισμού από τη Διεύθυνση και τη Διοίκηση του ΡΙΚ. Οι βουλευτές έκαναν λόγο για έναν «άδικο και εξευτελιστικό» διασυρμό της δημοσιογράφου, για καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ζήτησαν απαντήσεις από τα διευθυντικά στελέχη του ιδρύματος για τα όσα εκτυλίχθηκαν. Από πλευράς ΡΙΚ ξεκαθαρίστηκε ότι το θέμα θεωρείται λήξαν και πως η κα Ρούσου θα παραμείνει στα καθήκοντά της, με τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου του ΡΙΚ, Γιώργο Κέντα, να απολογείται και τον Διευθυντή Ειδήσεων του ΡΙΚ, Γιαννάκη Νικολάου, να ανακοινώνει την πρόθεσή του να παραιτηθεί. Από την επιτροπή δεν έλειψαν ούτε και οι αντιπαραθέσεις, μεταξύ της Προέδρου της Επιτροπής Ειρήνης Χαραλαμπίδου και της δημοσιογράφου Κατερίνας Μηλιώτη, όταν η δεύτερη κατέθεσε τη δική της εκδοχή των πραγμάτων, ισχυριζόμενη ότι ηχολήπτες εξέφρασαν παράπονα για τη συμπεριφορά της κας Ρούσου. Αίσθηση προκάλεσαν και οι καταγγελίες Σπόντα και Βρεττού για τον τρόπο που λειτουργεί το ΡΙΚ. Στην Επιτροπή παρευρέθηκε και η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρία Στυλιανού Λοττίδη, κάνοντας αναφορά στα προκαταρκτικά συμπεράσματα του Γραφείου της για την συγκεκριμένη υπόθεση.
Το χρονικό της υπόθεσης
Υπενθυμίζεται ότι η υπόθεση ξεσήκωσε σωρεία αντιδράσεων καθώς, σύμφωνα με όσα είδαν το φως της δημοσιότητας, η κα Ρούσου ενημερώθηκε ότι θα της αφαιρεθούν οι αρμοδιότητες που είχε στο «Πρωινό Δρομολόγιο» με την αιτιολογία ότι η εκπομπή θα πρέπει να γίνει πιο διαδραστική. Η κα Ρούσου που αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα υγείας υπέβαλε παράπονο στην Επίτροπο Διοικήσεως, ενώ οι δύο παρουσιάστριες της εκπομπής Ελένη Βρεττού και Πώλα Σπόντα ενημερώθηκαν για τις αλλαγές χωρίς να ζητηθεί η άποψη τους με αποτέλεσμα να αποστείλουν επιστολή στον Διευθυντή Ειδήσεων του ΡΙΚ ζητώντας την άμεσή απαλλαγή τους από την παρουσίαση της εκπομπής και την ανάθεση άλλων καθηκόντων εκτός του τμήματος ειδήσεων. Την ίδια ώρα, τόσο η Ένωση Συντακτών Κύπρου όσο και οι συντεχνίες υπαλλήλων του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου ΣΥΤΥΡΙΚ και ΕΥΡΙΚ εξέδωσαν ανακοινώσεις με τις οποίες καταδίκασαν τον χειρισμό του ζητήματος. Ταυτόχρονα η Επίτροπος Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρία Στυλιανού Λοττίδη, απέστειλε επιστολή προς τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου και τον Γενικό Διευθυντή του ΡΙΚ, αναφέροντας μεταξύ άλλων, ότι «η παραπονούμενη έχει υποστεί απαξιωτική και εξευτελιστική συμπεριφορά, γεγονός που είχε και εξακολουθεί να έχει, άμεση επίπτωση στην κατάσταση της υγείας της».
«Τα θετικά μέτρα σε άτομα ΑμεΑ δεν συνιστούν χάρη, είναι υποχρέωση»
«Τα θετικά μέτρα ή η ευνοϊκότερη μεταχείριση σε άτομα ΑμεΑ δεν συνιστούν παραχώρηση ή χάρη, είναι υποχρέωση» ανέφερε μεταξύ άλλων, στην τοποθέτησή της ενώπιον της Επιτροπής, η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρία Στυλιανού Λοττίδη. Όπως είπε σε επιστολή που στάλθηκε προς το ΡΙΚ, το γραφείο της υπενθύμισε στη διοίκηση ότι πρέπει να διαχειρίζεται ισότιμα τα άτομα με αναπηρία και με ευνοϊκότερη μεταχείριση, όπως προβλέπει η νομοθεσία. Ωστόσο, πρόσθεσε, «μας στάλθηκε μια επιστολή η οποία δεν απαντούσε στα συμπεράσματά μας, με αποτέλεσμα να στείλουμε κι άλλη επιστολή, η οποία απαντήθηκε με το ότι η κυρία Ρούσου θα επιστρέψει στα καθήκοντά της».
Πρόεδρος ΔΣ ΡΙΚ: Οφείλω να απολογηθώ, αναλαμβάνω όλη την ευθύνη
«Αναλαμβάνω όλη την ευθύνη του συμβάντος, για ό,τι προηγήθηκε και ό,τι συμβαίνει τώρα. Οφείλω να απολογηθώ στην κα Ρούσου για οποιαδήποτε ταλαιπωρία αλλά και στο προσωπικό του ΡΙΚ διότι αυτή η υπόθεση έχει πληγώσει πάρα πολλά άτομα» είπε ενώπιον της Επιτροπής, ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΡΙΚ, Γιώργος Κέντας. Εξέφρασε τη θέση ότι δεν είναι χρήσιμο να μπούμε σε λεπτομερή συζήτηση του θέματος καθώς γίνεται προσπάθεια να επανέλθει στο ΡΙΚ η εργασιακή τάξη και ότι η ουσία είναι να βρεθούν λύσεις. Σε ερώτηση της κας Χαραλαμπίδου γιατί το ΡΙΚ με την τελευταία του ανακοίνωση κλιμακώνει την ένταση και προσβάλλει για δεύτερη φορά την κ. Ρούσου, εφόσον απολογείται, ο κ. Κέντας είπε «να μην μπούμε σε συζήτηση του παρελθόντος. Η μόνη αναφορά στην κα Ρούσου ήταν οι ευχές για την ανάρρωσή της». Ξεκαθάρισε ότι ο τρόπος με τον οποίο έγινε η διαχείριση του θέματος είχε λανθασμένα στοιχεία και πως το ΡΙΚ προχωρά να διορθώσει την κατάσταση. «Η κ. Ρούσου επιστρέφει στα καθήκοντά της και το ΡΙΚ θα της παράσχει οποιαδήποτε βοήθεια χρειαστεί». Κληθείς από την κα Χαραλαμπίδου να πει πώς το ίδρυμα θα διορθώσει την «λανθασμένη κουλτούρα» ορισμένων ατόμων που οδήγησε σε παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο κ. Κέντας είπε πως το ΡΙΚ δεν θα διορθωθεί από την μια μέρα στην άλλη. «Υπήρξε μεγάλη προσπάθεια για αυτοσυγκράτηση, υπήρχαν προθέσεις διαφορετικών ταχυτήτων στο ΡΙΚ όταν προέκυψε το θέμα. Το πρώτο μέτρο που λάβαμε ήταν η αυτοσυγκράτηση για να μην επιτρέψουμε να βγει η κατάσταση εκτός ελέγχου. Έχουν ληφθεί μέτρα, έχουν γίνει συστάσεις. Τώρα το κατά πόσον ένα τέτοιο περιστατικό θα επαναληφθεί στο μέλλον, δεν μπορώ το ξέρω», σημείωσε. Επισήμανε τέλος ότι το ίδρυμα θα χειριστεί εσωτερικά τους διοικητικούς.
ΓΔ ΡΙΚ: Ο μηδενισμός δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός
Από την πλευρά του ο Γενικός Διευθυντής του ΡΙΚ, Θανάσης Τσόκκος, είπε ότι δεν δέχεται τους όρους «εξευτελισμός, διασυρμός, απάνθρωπη μεταχείριση και στοχοποίηση». Εξέφρασε την ενόχλησή του για το γεγονός ότι κανένας θεσμός δεν ζήτησε επίσημα από το ΡΙΚ τις απόψεις και τις θέσεις του, ούτε και το Γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως, «πριν προχωρήσει στην προκαταρκτική του έκθεση». Όπως είπε το ΡΙΚ διαχειρίζεται με υπευθυνότητα αυτά τα θέματα και ότι μηδενισμός δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός. Απαντώντας στον κ. Τσόκκο, η Επίτροπος Διοικήσεως, είπε πως δεν ήταν έκθεση αλλά επιστολή και ότι όλες οι ενέργειες που έγιναν ήταν με βάση τη νομοθεσία. Σημειώνεται ότι η κ. Χαραλαμπίδου ζήτησε να της αποσταλεί η αλληλογραφία μεταξύ του κ. Τσόκκου και της Επιτρόπου Διοικήσεως.
Παραιτείται από Διευθυντής Ειδήσεων του ΡΙΚ, ο Γ. Νικολάου
Ο Διευθυντής Ειδήσεων του ΡΙΚ Γιαννάκης Νικολάου γνωστοποίησε ενώπιον της Επιτροπής ότι θα υποβάλει την παραίτησή του από Διευθυντής Ειδήσεων του ΡΙΚ. «Έχουν γραφεί και λεχθεί ασύστολα ψεύδη και μισές αλήθειες για την συγκεκριμένη υπόθεση. Δεν θα πω καμία αλήθεια απ’ όσες ξέρω ωστόσο θέλω να καταθέσω ότι ήμουν εκ των ανθρώπων που στήριξαν την κ. Ρούσου. Αναλαμβάνω πλήρως την ευθύνη για το γεγονός ότι καταλήξαμε εδώ που καταλήξαμε, παραδέχομαι ότι έγιναν αστοχίες και σφάλματα. Δηλώνω ότι επιστρέφοντας στο ΡΙΚ θα υποβάλω την παραίτηση μου. Αυτό είναι και μια απάντηση στα όσα προηγήθηκαν και λέχθηκαν ως προς τις ευθύνες. Γλιτώνω και την διεύθυνση από το βάσανο του να προχωρήσει σε τέτοιες ενέργειες», δήλωσε ο κ. Νικολάου, ο οποίος αποχώρησε από τη συνεδρία αμέσως μετά την τοποθέτησή του.
Οι θέσεις Σπόντα – Βρετού: «Αυθαιρεσία και αυταρχισμός στο ΡΙΚ»
Παρούσες στην συνεδρία ήταν και οι δύο παρουσιάστριες της εκπομπής «Πρωινό Δρομολόγιο» Πώλα Σπόντα και Ελένη Βρεττού. Η κα Σπόντα είπε πως όταν η κ. Ρούσου ενημερώθηκε ότι θα της αφαιρεθούν οι αρμοδιότητές της είχε βγει από το γραφείο με αναφιλητά. «Στο παρελθόν ζητήσαμε βοήθεια και διευκολύνσεις για να διεκπεραιώνει καλύτερα την δουλειά της, χωρίς ωστόσο να της παραχωρηθούν», πρόσθεσε. Από την μεριά της η κ. Βρετού σημείωσε ότι η διεύθυνση απέφυγε οποιαδήποτε διαβούλευση με τους άμεσα εμπλεκόμενους, χαρακτηρίζοντας την όλη διαχείριση του θέματος «άδικη» και «εξευτελιστική». «Θέλω να απολογηθώ στην Δέσποινα γιατί πριν από έναν χρόνο, όταν ζητήθηκε βοήθεια και μας είπαν ότι δεν μπορεί να παραχωρηθεί, δεν επέμεινα». Τόνισε μάλιστα ότι στο ΡΙΚ υπάρχει ζήτημα κουλτούρας των διευθυντικών στελεχών, αυθαιρεσία και αυταρχισμός.
Ζήτησε ενημέρωση το ΥΠΕΣ
Για το θέμα το Υπουργείο Εσωτερικών ζήτησε ενημέρωση ενώ όπως διευκρίνισε εκπρόσωπος, το Υπουργείο δεν μπορεί να επέμβει καθώς το ΡΙΚ έχει δικό του Διοικητικό Συμβούλιο. «Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι οι διαδικασίες που έγιναν», ανέφερε.
Κάνει λόγο για μεθοδεύσεις η ΕΣΚ
Ο Πρόεδρος της Ένωσης Συντακτών Κύπρου, Γιώργος Φράγκος, είπε ότι κατά καιρούς η Ένωση γίνεται αποδέκτης καταγγελιών για την διαχείριση του προσωπικού που γίνεται στη δημόσια ραδιοτηλεόραση. «Διερευνήσαμε καθηκόντως την πληροφόρηση που είχαμε σε σχέση με την υπόθεση της Δέσποινας Ρούσου και έχουμε καταλήξει ότι η διαχείριση ήταν άδικη, ανάλγητη, αψυχολόγητη και καταδικαστέα» συμπλήρωσε και έκανε λόγο για μεθοδεύσεις. «Χαιρετίζουμε το γεγονός ότι προωθείται μια αποκατάσταση των πραγμάτων με την επιφύλαξη όμως ότι θα είναι βραχυπρόθεσμη. Πρέπει να τεθούν ασφαλιστικές δικλείδες», δήλωσε. Εξάλλου, οι συντεχνίες ΣΥΤΥΡΙΚ και ΕΥΡΙΚ εξέφρασαν την στήριξή τους προς την κ. Ρούσου, με τη δεύτερη να διευκρινίζει πως συμμερίζεται τις απόψεις όλων.
Αντιπαράθεση Χαραλαμπίδου – Μηλιώτη
Στη δική της παρέμβαση στη Βουλή, η δημοσιογράφος Κατερίνα Μηλιώτη, η οποία ήταν παρούσα όταν ανακοινώνονταν οι αλλαγές στην κ. Ρούσου, ισχυρίστηκε ότι δεν υπήρξε λιποθυμικό επεισόδιο και ότι η κα Ρούσου εμφανιζόταν κανονικά στη δουλειά τις επόμενες μέρες. Υποστήριξε παράλληλα ότι δεν λήφθηκε καμία απόφαση, έγιναν εισηγήσεις προς την κα Ρούσου και ότι ο κ. Νικολάου της είπε πως αν δεν αποδέχεται κάποια από τις εισηγήσεις τότε αυτές δεν θα γίνουν. Παράλληλα ισχυρίστηκε ότι ηχολήπτες εξέφρασαν παράπονα για τη συμπεριφορά της κας Ρούσου. Απαντώντας, η κα Ρούσου εξήγησε πως το επεισόδιο σημειώθηκε πιο μετά και όχι κατά τη διάρκεια της συνάντησης. Η αντίδραση της κας Χαραλαμπίδου στα όσα ανέφερε η κα Μηλιώτη ήταν έντονη, με την ίδια να αναφέρει πως η κα Μηλιώτη δεν κατανοεί την ουσία του θέματος, ενώ απευθυνόμενη προς τον κ. Κέντα είπε «από τις παρεμβάσεις της κα Μηλιώτη φαίνεται ότι όσες φορές και να απολογηθείτε, τα μηνύματα δεν πέρασαν».
Λαμπριανίδης: Η ρίζα του προβλήματος είναι η κακή μεταχείριση
Ο Πρόεδρος της Οργάνωσης Παραπληγικών Κύπρου, Δημήτρης Λαμπριανίδης, στην ομιλία του ανέφερε: «αυτό που μας διαχωρίζει από τα ζώα είναι ότι εμείς σαν κοινωνία προφυλάσσουμε τους αδύναμους. Η ρίζα του προβλήματος είναι η κακή μεταχείριση που έγινε εξ αρχής. Πέραν από τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να προσέχουμε και την αξιοπρέπεια των ανθρώπων. Αναμένω από τη διοίκηση του ΡΙΚ να απολογηθεί επίσημα και να εφαρμόσει την επαγγελματική πολιτική».
Στήριξη βουλευτών στην Δέσποινα Ρούσου
Οι βουλευτές της Επιτροπής εξέφρασαν την αμέριστη στήριξή τους προς την κ. Ρούσου. Η κ. Χαραλαμπίδου είπε πως θεωρεί πολύ άδικο για την ίδια τον διασυρμό τον οποίο υπέστη και ότι η συγκεκριμένη εκπομπή έπρεπε να τύχει διαφορετικής μεταχείρισης καθώς πρόκειται για μια από τις καλύτερες, με υψηλή ακροαματικότητα. Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Κουκουμάς, είπε πως πρέπει να λαμβάνονται θετικά μέτρα για να διασφαλιστεί ότι ένα άτομο ΑμεΑ έχει όλες τις διευκολύνσεις και τυγχάνει ίσης μεταχείρισης. Η βουλεύτρια του ΔΗΣΥ, Ρίτα Θεοδώρου Σούπερμαν, διερωτήθηκε τι γίνεται από πλευράς εκπαίδευσης και ενημέρωσης του προσωπικού του ΡΙΚ όσον αφορά τις πρόνοιες της νομοθεσίας για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία. Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρίστος Σενέκης, είπε πως υπήρξε ένας άστοχος χειρισμός και ότι το ΡΙΚ θα πρέπει να είναι πρωτοπόρο και πρότυπο όσον αφορά τις ίσες ευκαιρίες. Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ, Κωστής Ευσταθίου, υποστήριξε ότι «οι εργασιακές σχέσεις είναι ο τομέας όπου γίνεται η μεγαλύτερη κατάχρηση της εξουσίας και καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Τέλος, η βουλεύτρια του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, εξέφρασε την έκπληξή της για την προσέγγιση του ΡΙΚ, επισημαίνοντας ότι σε άλλη χώρα αυτή τη στιγμή θα ήταν διάδικο και θα πλήρωνε μεγάλες αποζημιώσεις. Εξέφρασε μάλιστα τη θέση ότι το ΡΙΚ δεν ασχολείται με τα ανθρώπινα δικαιώματα και ότι η ίδια θα ξεκινήσει να κάνει καταγγελίες. «Το ΡΙΚ ανήκει στον κυπριακό λαό, από αυτόν πληρώνεται, και πρέπει να είναι πρότυπο στα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων», κατέληξε.
